سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش :

دراین‌بین شهرستان نهاوند در سال 97 به همراه شهرهای سیرجان و دامغان به‌عنوان آزمونه (پایلوت) اجرای بازآفرینی شهری انتخاب شدند و قرار بود بازآفرینی در این شهرها به‌صورت رویکرد تاریخی انجام گیرد؛ بنابراین بعد از گذشت تقریباً 6 سال از مطرح شدن آن، بر آن شدیم تا درخصوص آخرین وضعیت طرح بازآفرینی شهری نهاوند گفت‌وگویی را با محمدرضا باباخانی، معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان با بیان اینکه پس از تصویب محلات بازآفرینی در دی‌ماه سال 95 با آیین‌نامه‌هایی که به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد ریاست این ستاد در استان‌ها برعهده استاندار و دبیری آن برعهده اداره کل راه و شهرسازی است، گفت: در شهرستان‌ها رئیس ستاد فرماندار و دبیر آن شهردار است؛ در دولت قبل فعالیت‌های بازآفرینی بیشتر در حوزه خدمات روبنایی در محلات هدف بود؛ یعنی پروژه‌هایی ابلاغ می‌شد و به اجرا درمی‌آمد که درنتیجه آن‌ها کارهای خوبی در محلات هدف انجام شد.

محمدرضا باباخانی ادامه داد: در دولت جدید با شعار تولید مسکن از آنجا که عمده مشکلات بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری واحدهای ناپایدار است و ما در استان چیزی حدود 70 هزار واحد مسکونی ناپایدار داریم (برسااس سرشماری نفوس و مسکن سال 95) که با کوچک‌ترین زلزله دچار مشکلات عدیده‌ای خواهند شد، پس تمرکز دولت بر نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده قرار گرفت.

وی با بیان اینکه علت تمرکز کردن بر موضوع مذکور آن است که این‌گونه مناطق خدمات زیربنایی لازم را داشته و برای تولید مسکن هزینه‌بر نیستند، اذعان کرد: می‌توان با نوسازی مسکن و با کمترین هزینه، مشکل این بخش را مرتفع کرد؛ از طرفی عموماً در این‌گونه مناطق مالکیت‌ها خصوصی و با خود مردم است و دولت زمین ندارد که بخواهد خود نسبت به تولید مسکن اقدام کند. بر این اساس دولت یک‌سری مشوق‌ها را به مردم ارائه می‌دهد که خود مشغول به نوسازی واحدهایشان با اولویت تجمیع واحدها بشوند، زیرا عموماً پلاک‌ها در این‌گونه مناطق ریزدانه بوده و دارای مشکلات خاصی هستند.

باباخانی با تأکید بر اینکه در سال 1401 شورای عالی معماری و شهرسازی مصوبه‌ای را تحت عنوان مصوبه مشوق‌های 19 گانه و یا بسته‌های تشویقی شهرسازانه به استان‌ها ابلاغ کرد که از تاریخ ابلاغ توسط شهرداری‌ها لازم‌الاجرا است، افزود: البته در این مصوبه بندی درنظر گرفته شده که طبق آن استان‌ها و شهرها به فراخور نیاز می‌توانند این مصوبه را بومی‌سازی کنند.

معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان با بیان اینکه نهاوند یکی از این شهرها بود که با بومی‌سازی مصوبه مذکور در آن شاهد انجام کارهای خوبی با رویکرد بازآفرینی شهری بودیم، ابراز کرد: چیزی حدود 20 جلسه کارشناسی صرفاً برای شهر نهاوند در این زمینه برگزار و بسته پیشنهادی با همکاری اداره کل راه و شهرسازی، شهرداری، شورای اسلامی شهر و حتی در گفت‌وگو با مردم و نظام مهندسی، بومی‌سازی شد.

این مقام مسئول با تأکید بر اینکه در پی برگزاری جلسات سرانجام بسته تشویقی طی مهرماه سال گذشته برای شهر نهاوند به‌صورت بومی‌سازی‌شده ارائه و ابلاغ شد، گفت: بلافاصله بعد از ابلاغ این مصوبه شاهد افزایش چشمگیر صدور پروانه‌های ساختمانی بودیم؛ یعنی از تعداد 95 پروانه ساختمانی در سال 1401 به 250 واحد در سال 1402 رسیدیم.

وی ادامه داد: این افزایش نشان‌دهنده آن بود که کار خوب پیش رفته است و ما به اهدافمان در این مناطق دست یافته‌ایم، ابراز کرد: مهم‌ترین این اهداف نوسازی مسکن بود که درواقع با جان و مال مردم سروکار داشت.

معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه بخش‌های دیگری از این تسهیلات نیز به‌عنوان بسته‌های شهرسازانه ارائه می‌شود، گفت: بخشی از این تسهیلات شامل بسته‌های تشویقی مالی است که از مهم‌ترین بندهای آن می‌توان به ارائه تخفیف در عوارض شهرداری درخصوص ارائه پروانه ساختمانی مستقر در محدوده بازآفرینی جهت نوسازی اشاره کرد؛ زیرا منطبق با ماده 16 قانون سامان‌دهی، تولید و عرضه مسکن، شهرداری‌ها مکلف هستند حداقل تخفیف 50 درصدی زمان صدور پروانه در این محدوده‌ها را به متقاضیان ارائه کنند.

باباخانی ادامه داد: البته دولت مبالغ متبادر از 50 درصد تخفیف ارائه‌شده از سوی شهرداری‌ها را به آن‌ها بازمی‌گرداند.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از کارهایی که دنبال شد کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی است، اظهار کرد: با برنامه‌ای که اداره کل راه و شهرسازی، شهرداری و نظام مهندسی ارائه دادند، زمان صدور پروانه کاهش چشمگیری داشته؛ یعنی این زمان از چهار و پنج ماه، به یک ماه رسیده است.

معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه بخشی از این بسته‌های تشویقی نیز شامل ارائه تسهیلات مالی است، افزود: این تسهیلات از دو محل ارائه می‌شود؛ یعنی بخشی از محل بند الف تبصره 18 به‌صورت یارانه‌ای است و به فراخور سهمیه‌ای که به استان تعلق می‌گیرد پرداخت می‌شود و بخش دیگر نیز از مسیر اعتباراتی است که به نهضت ملی مسکن تعلق می‌گیرد که در سال 1402 به‌ازای هر واحد 350 میلیون تومان پرداخت شده و یقیناً سال جاری نیز این روند ادامه پیدا می‌کند.

وی با بیان اینکه مصوبه‌ای در ارتباط با بازآفرینی نیز در ستاد ملی کشوری طی بند الف ماده 59 برنامه ششم توسعه مصوب شد که براساس آن کلیه دستگاه‌های مرتبط موظف هستند 30 درصد از اعتبارات خود را در محدوده و محله هدف هزینه کنند، گفت: بر این اساس در بخش خدمات روبنایی دستگاه‌های خدمات‌رسان همچون آب، برق، گاز، مخابرات و سایر دستگاه خدماتی در این‌گونه مناطق خدمات ارائه داده‌اند.

باباخانی ادامه داد: در این زمینه اداره کل راه و شهرسازی استان نیز با هدف کمک به دستگاه‌های متولی به نمایندگی از شرکت بازآفرینی، اقداماتی در این‌گونه مناطق انجام داد که ازجمله آن‌ها می‌توان به آسفالت محله‌ جوادیه با اعتباری بالغ‌بر دو میلیارد تومان اشاره کرد.

معاون بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان همدان با اشاره به اینکه اختصاص قیر یارانه‌ای به شهرداری‌ها نیز ازجمله کمک‌هایی است که به شهرداری در این زمینه شده است، تصریح کرد: سال گذشته نزدیک به دو میلیارد و 500 میلیون تومان قیر یارانه ای به شهرداری‌ها جهت آسفالت معابر محلات ارائه شد.

وی با بیان اینکه درخصوص بافت تاریخی نیر باید بگویم همان‌طور که بسته تشویقی 19‌ گانه توسط شورای عالی معماری و شهرسازی مصوب و ابلاغ شد در سطح ملی برای رفع مشکلات موجود در محدوده تاریخی قرار است بسته تشویقی با همکاری وزارت میراث فرهنگی و راه و شهرسازی تدوین و ابلاغ شود و درصورت نیاز در شهرها بومی‌سازی شده و یا درصورت جامع بودن به اجرا درآید، افزود: بنابراین با توجه به روند طی‌شده طبق پیگیری‌هایی که داشتیم، به‌ نظر می‌رسد طی سال جاری شاهد ابلاغ این بسته نیز باشیم.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: در شهر نهاوند مساحت محلات بازآفرینی چیزی حدود 290 هکتار است که 100 هکتار آن با محدوده تاریخی هم‌پوشانی دارد.

طاهره ترابی مهوش