از آنجایی که همه انسان‌ها دارای توانایی منحصر به فردی بنام تفکر هستند، پس توانایی پذیرش مسئولیت اشتباهات خود را دارند و اگر اشتباهاتشان را نپذیرند در روابط اجتماعی و حتی رشد فردی دچار آسیب می‌شوند.

البته به‌طور ذاتی داشتن غرور چیز بدی نیست و می‌تواند انسان را در شرایط سخت نشان دهنده سطحی از خود باوری باشد که همگی افراد در زندگی شخصی و حرفه‌ای به دنبال آن هستند. بخش خودمحور ما همواره دوست دارد برنده باشد، با این وجود، ناتوانی در پذیرش اشتباهات چه یک امر مهم باشد و چه یک اشتباه پیش افتاده، برای ما ناخوشایند است.

*چرا پذیرش اشتباه دشوار است؟

یکی از دلایلی که بعضی‌ها نمی توانند اشتباهاتشان را بپذیرند، عدم خودآگاهی است. در واقع اگر فرد در ابتدا واقعاً از اشتباهی که انجام داده است آگاهی نداشته باشد، پذیرش آن نیز غیرممکن خواهد بود. برای بعضی‌ها پذیرش اشتباهاتشان به میزانی تهدیدکننده محسوب می‌شود که باعث ایجاد احساس شرمندگی، خجالت و گناه در آنها شده و یا شخصیت و اعتقادات شان را به چالش می‌کشد. بنابراین آنچه در عوض انجام می‌دهند، انکار اشتباه و گردن نگرفتن خطاهایی است که انجام داده اند، تا در نهایت تجسم شخصیتشان را حفظ کنند. این فرآیند "هنجار شناختی" نام دارد. یک سیستم دفاع ناخودآگاه که بسیاری از ما برای حفظ غرور و عزت نفسمان آن را به کار می‌گیریم.

افرادی که در پذیرش اشتباهات با مشکل مواجه هستند، حتی با وجود این که از آن آگاهی دارند، اغلب از اینکه قبول ارتکاب اشتباه نشان دهنده کمبودهای جدی در شخصیت آنها باشد نگران هستند. در واقع این کار می‌تواند باعث شود افراد احساس کنند ضعیف، غیر قابل دوست داشتن و یا حتی ذاتا آدم بدی هستند. همچنین معمولا ترس و نگرانی زیادی درباره از دست دادن احترام و یا خراب شدن روابطشان دارند.

*پذیرش بهتر اشتباهات

از آنجایی که امتناع از اعتراف به اشتباه، از غرور شکننده نشأت می‌گیرد، با دور شدن نزدیکان فرد از او، احساس غیر قابل دوست داشتن بودن فرد تحقق می‌یابد. با این کار افراد کم کم از ما دور شده و ما تنها خواهیم ماند. همچنین جلوی رشد فردی ما را نیز می‌گیرد.

ما درواقع با عدم پذیرش اشتباه معمولا سعی می‌کنیم مانع از انتقادپذیر بودن و رها کردن دیوارهای ساختگی شخصیتمان شویم. زمانی که فرد به طور مداوم از انتقاد شنیدن فرار کند به احساس گناه، خجالت و ترس دچار خواهد شد که با گذشت زمان می‌تواند به شکل افسردگی و اختلالات اضطرابی بر سلامت روان او تاثیر بگذارد.

فهرستی از اشتباهات تان تهیه کنید و از خودتان سوال بپرسید. اگر پذیرش مسئولیت اشتباهاتتان به تنهایی چالش برانگیز است، کمک گرفتن از افرادی که حامی، دلسوز و مشتاق کمک به شما هستند کار را آسان‌تر خواهد کرد. درست است که این کار قدم بزرگی در انتقادپذیری شما محسوب می‌شود، اما به یاد داشته باشید که شما را برای پذیرش و ارتباط عاطفی عمیقی که نیاز دارید آماده می‌کند.

*چگونه اشتباهاتمان را بپذیریم؟

غرور در سطوح ابتدایی به عنوان حس خودباوری یا خودستایی تعریف می‌شود. اغلب اوقات، بخش غرور محور ما است که تمایل به پیروز شدن دارد؛ نپذیرفتن اشتباهات (چه یک خطای بزرگ باشد چه رنجش جزئی) معمولا به ضررمان تمام می‌شود و می‌تواند برخی از روابط نزدیک ما را تحت تاثیر قرار دهد، از طرف دیگر این کار می‌تواند روی رشد شخصیمان تاثیر منفی داشته باشد.

*پذیرفتن اشتباه کار ساده ای نیست!

از دلایلی که سبب می‌شود بعضی افراد نتوانند اشتباه خود را بپذیرند نبود خودآگاهی در آن‌ها است. این مشکل می‌تواند فراگیر و دائمی باشد یا اینکه فقط در یک شرایط اجتماعی خاص وجود داشته باشد. در نهایت اگر کسی حتی نسبت به این که اشتباه کرده است یا نه آگاهی نداشته باشد پذیرش اشتباه برای او غیرممکن خواهد بود.

کسانی که سعی می‌کنند اشتباه خود را بپذیرند حتی زمانی که از سطح اشتباه خود باخبر باشند هم اغلب نگران این هستند که اعتراف به اشتباه شخصیت آن‌ها را ضعیف جلوه دهد. پذیرش اشتباه می‌تواند آنها را با احساس ضعف،‌ غیرقابل‌تحمل بودن و حتی این روبه‌رو کند که آنها ذاتا شخصیت بدی دارند. همچنین اغلب این افراد ترس بزرگی دارند که آن‌ها را نسبت به از دست دادن احترام یا خدشه‌دار شدن روابط نزدیکشان دچار نگرانی می‌کند.

*اشتباهاتمان را گردن بگیریم

بر عهده گرفتن مسئولیت اشتباهاتمان می‌تواند به ما کمک کند که آن دسته از روابطی که نقش حامی، پشتیبان و کمک کننده دارند را در زندگی خود حفظ کنیم. در حالی که ممکن است این کار در ابتدا یک قدم بزرگ برای آسیب‌پذیر کردن خود به نظر برسد در عین حال باید به خاطر داشته باشید که تا چه حد می‌تواند شما را برای پذیرش روابط عمیق احساسی که به آن‌ها نیاز دارید آماده کند.

*خودشناسی

فهرستی از عیب‌هایتان تهیه کنید و سوالات مهمی درباره خودتان از خود بپرسید. این سوالات عبارتند از: چرا من از انتقادپذیری می‌ترسم؟ آیا به اندازه کافی صبور هستم؟ آیا مشکلات عصبی دارم؟ آیا بیش از اندازه حساس یا حسودم؟ آیا انسان سست بنیه‌ای هستم؟ خودخواهم؟ چه نقشی در مشاجره اخیر داشتم؟ اعمال من چه تاثیری روی دیگران می‌گذارد؟

*انتقادپذیر باشیم

در مورد نقاط کور (یا زمانی که شما نسبت به اشتباه کار خود آگاه نیستید) توجه به این نکته مهم است که زمانی که دیگران نارضایتی و ناراحتی خود را بازگو می‌کنند به آن‌ها گوش فرا دهید. این مهارت شامل کنار گذاشتن احساسات و منطقی نگاه کردن به یک موقعیت از دیدگاه فرد مقابل است.

*از یک درمانگر کمک بگیریم

درمان می‌تواند در پیشرفت شخصی ما بسیار موثر باشد. آن‌ها از این طریق می‌توانند تشخیص دهند که کدام یک از ضعف‌هایشان کاذب است و در عین حال با ترس‌های خود بیشتر آشنا می‌شوند.

همه ما ممکن است روزانه مرتکب اشتباهات متفاوتی بشویم، در صورتی که اشتباهات خود را نپذیریم امکان دارد به روابط و روند رشد شخصی ما آسیب وارد شود.