عوامل زیادی دست‌به‌دست هم داده تا کارخانه بزرگ و مهم سیمان دورود در استان با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم کند و درصورتی که راهکاری جدی برای آن اندیشیده نشود، به سرنوشت پارسیلون مبتلا می‌شود، اتفاقی که بدون‌شک عواقب و پیامدهای ناگواری را برای استان، به‌ویژه شهرستان دورود رقم خواهد زد.

ظرف یک‌دهه اخیر بسیاری از واحدهای تولیدی لرستان با چالش مواجه شده و متأسفانه تعداد قابل‌توجهی از کارخانه‌های قدیمی که می‌توان گفت تاریخچه صنعت کشور بودند، از چرخه تولید خارج شدند. ازجمله پارسیلون خرم‌آباد و فارسیت دورود، اما آنچه که امروز بر نگرانی‌ها افزوده، سرنوشت کارخانه سیمان دورود است که از قدمتی طولانی برخوردار است.

عوامل زیادی دست‌به‌دست هم داده تا کارخانه بزرگ و مهم سیمان دورود که از دهه 30 تاکنون فعالیت دارد با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم کند و درصورتی که راهکاری جدی برای آن اندیشیده نشود، به سرنوشت پارسیلون مبتلا می‌شود، اتفاقی که بدون‌شک عواقب و پیامدهای ناگواری را برای استان به‌ویژه شهرستان دورود رقم خواهد زد.

چندسالی است چاره و علاج درد کارخانه سیمان دورود را راه‌اندازی فاز چهارم عنوان می‌کنند، اما متأسفانه ازسوی متولی آن؛ یعنی «شستا» اقدام درخور و قابل‌توجهی صورت نگرفته و هرچه این اقدام به تعویق بیفتد، بدون‌شک صدمات جبران‌ناپذیری بر پیکر کارخانه سیمان دورود وارد خواهد شد.

بسیاری از کارشناسان معتقد هستند: تولیدات کارخانه سیمان دورود در حال حاضر زیان‌ده است و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، ورشکستگی در انتظار این صنعت قدیمی است که با این اتفاق بر خیل عظیم بیکار استان افزوده می‌شود.

بارها و بارها ازسوی مسئولان کشوری و استانی درخصوص اجرایی شدن طرح فاز چهارم سیمان دورود وعده‌هایی مطرح شده، اما آنچه هویدا و آشکار است، عزم چندانی برای اجرایی شدن آن وجود ندارد.

به‌نظر می‌رسد مسئولان در سطح ملی و استانی همچنین شستا به‌منظور جلوگیری از خاموش شدن چراغ کارخانه سیمان دورود و نگه‌داشتن آن در چرخه تولید، باید هر آنچه در چنته دارند رو کنند تا خدای‌نکرده شاهد ورشکستگی واحدی دیگر در استان نباشیم که مردم، دیگر تاب شنیدن فاجعه‌ جدیدی، آن‌هم با توجه به چالش بیکاری استان ندارند.

*مشکلات پیش‌روی کارخانه سیمان دورود

در همین راستا معاون اسبق امور معدنی سازمان صنعت معدن و تجارت لرستان با اشاره به اینکه کارخانه سیمان دورود جزء نخستین کارخانه‌های قدیمی ایران است، می‌گوید: درواقع کارخانه سیمان دورود تاریخچه صنعت کشور است که در دهه 30 شمسی به بهره‌برداری رسیده، اما به‌دلیل نبود مدیریت علمی، چشم‌اندازی برای آن پیش‌بینی نشده است.

جمال مومیوند اضافه می‌کند: یعنی این موضوع که چه سیستمی و تجهیزاتی در چه دوره‌ا‌ی باید تعویض شود یا اینکه چه خطوطی برای بهره‌وری جایگزین شود، پیش‌بینی نشده و در نتیجه از این کارخانه قدیمی، امروز یک مجموعه کهنه و مستهلک به‌جای مانده است.

وی به عمده‌ترین چالش و مشکل کارخانه سیمان دورود اشاره کرده و می‌گوید: این مجموعه با چند مشکل اساسی مواجه بوده، ازجمله سرانه نیروی کار که به‌مراتب دو و یا دوونیم برابر استاندارد است، نیروهایی که حقوقشان بالاتر از حداقل دستمزد است؛ یعنی از میانگین دستمزد سیمان کشور بالاتر است.

معاون اسبق امور معدنی سازمان صمت لرستان ادامه می‌دهد: چالش دیگر کهنه و مستهلک بودن خطوط است؛ یعنی درمجموع تولیدات کارخانه سیمان دورود در حال حاضر زیان‌ده بوده و هرروز به آن افزوده می‌شود.

به گفته مومیوند تکنولوژی فعلی کارخانه سیمان دورود مربوط به گذشته بوده و قطعاً نمی‌تواند جوابگو باشد. ازطرفی تعداد نیروی کار باید حداقل نصف نیروی کار فعلی باشد، اما به دلایل سیاسی و اجتماعی شاهد تزریق نیرو به این کارخانه بوده‌ایم.

وی تأکید می‌کند: کارخانه سیمان دورود اگر با این تعداد پرسنل و میانگین حقوق، خطوط مستهلک مسیرش را به سمت جلو ادامه دهد، بدون‌شک با شکست مواجه می‌شود، اتفاقی که باید جلوی آن گرفته شود.

*نگرانی از سرنوشت کارخانه سیمان دورود

وی در ادامه به فاز چهارم سیمان دورد نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: شستا اگر بخواهد فاز چهارم را اجرایی کند، ابتدا باید جانمایی را تغییر دهد تا آلودگی کم‌تر شود و دوم اینکه خطوط جدید را به‌منظور افزایش بهره‌وری و راندمان ایجاد کند.

مومیوند می‌گوید: متأسفانه طبق آخرین اخبار، گویا بانک عامل در پرداخت تسهیلات به شستا تاکنون موافقت خود را اعلام نکرده و این در حالی است که چندین وزیر، کلنگ فاز چهارم را بر زمین زده‌اند.

وی ادامه می‌دهد: شستا دنبال طرح‌های جایگزین بود. طبق صحبت‌ها و رایزنی‌هایی که انجام دادیم، قرار بود آهک هیدراته و کاغذ از سنگ در کنار تولید سیمان انجام شود، اما آنچنان که از شواهد و قرائن پیداست همت چندانی ازسوی مجموعه شستا برای تکمیل این پروژه مشاهده نمی‌شود.

معاون اسبق امور معدنی سازمان صمت لرستان می‌گوید: کارخانه سیمان دورود به سمتی می‌رود که مطالبات دولتی مانند آب، برق و گاز به رقم‌هایی برسد که همه قطع شده و حقوق پرسنل و سهم تأمین اجتماعی نیز پرداخت نشود و قطعا اگر طرح فاز چهارم سیمان دورود ظرف دوسال آینده تکمیل نشود، این واحد قدیمی کم‌تر از سه سال آینده به سرنوشت پارسیلون دچار خواهد شد.

*تولید در جریان است

رئیس سازمان صمت لرستان نیز با بیان اینکه کارخانه سیمان در حال حاضر مشکل تولید و فروش ندارد، عنوان می‌کند: اجرای طرح فاز چهارم برای ورود تکنولوژی جدید است، زیرا با وجود تکنولوژی قدیم هزینه تولید بالا می‌رود.

محمدرضا صفی‌خانی بیان می‌کند: اما تا زمانی که فاز چهارم اجرایی شود، کارخانه سیمان دورود با همین شرایط به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه کارخانه سیمان دورود از ابتدای فعالیت تاکنون هیچ‌گونه تعدیل نیرویی نداشته است، خاطرنشان می‌کند: البته درصورتی که این کارخانه با همین تجهیزات به‌کار خود ادامه دهد، بدون‌شک سرنوشت مطلوبی در انتظار آن نخواهد بود.

*شستا پیگیر فاز چهارم باشد

رئیس سازمان صمت لرستان با بیان اینکه شستا متولی راه‌اندازی فاز چهارم کارخانه سیمان دورود است، می‌گوید: ببینید زمانی که چند وزیر کلنگ این پروژه را بر زمین می‌زنند و در مناسبت‌های مختلف از آن بازدید می‌کنند، باید شستا پیگیر باشد تا به نتیجه برسد. حالا شستا تجهیزاتی وارد کرده، نه اینکه کاری نکرده باشد، اما کافی نیست.

صفی‌خانی تأکید می‌کند: شستا باید به‌دنبال دریافت تسهیلات باشد تا بتواند کار را جلو ببرد، استاندار هم مکاتبات و پیگیری‌هایی برای رفع مشکلات انجام داده، زیرا پروژه فاز چهارم سیمان دورود جزء مطالبات استان و پروژه‌های جهش تولید است.

*هیچ تعدیل نیرو در کارخانه سیمان وجود ندارد

فرماندار شهرستان دورود نیز با بیان اینکه 700 نفر به‌طور مستقیم و 800 نفر به‌طور غیرمستقیم در کارخانه سیمان دورود مشغول فعالیت هستند، اظهار می‌کند: این واحد تولیدی قدیمی از ابتدای فعالیت تاکنون هیچ نیروی اخراجی و تعدیل نیرو نداشته که این خود، اتفاقی مثبت و قابل‌تأمل است.

مجتبی بیرانوند می‌افزاید: در حال حاضر فاز دوم و سوم فعال و فاز یک در حال رفع مشکل است، فاز دوم نیز مقداری آلودگی دارد که کیسه‌ها خریداری شده و در آینده نزدیک این موضوع حل می‌شود.

به‌گفته وی کارخانه سیمان دورود در حال حاضر روزانه سه هزار تن کلینکر و چهار هزار تن سیمان تولید می‌کند.

فرماندار دورود به فاز چهارم سیمان دورود نیز اشاره کرده و می‌گوید: فاز چهارم از پیشرفت فیزیکی 10 درصدی برخوردار بوده و علاوه‌بر خط سیمان به‌دنبال خط تولید آهک هم هستیم، ازنظر ما اجرای فاز چهارم کارخانه سیمان دورود ضروری است.

بیرانوند با اشاره به اینکه کارخانه سیمان دورود یکی از واحدهای قدیمی استان است، تأکید می‌کند: با توجه به اشتغال‌زایی و نقشی که در رونق اقتصادی شهرستان و استان دارد، بنابراین رفع مشکلات آن و اجرای فاز چهارم بسیار ضروری است.