در نبود برنامهریزی برای جایگاه؛
دختران جوان گلوگاه تعالی یا افول جامعه
سپهرغرب، گروه ریحانهآفرینش - طاهره ترابیمهوش: عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه (س) با بیان اینکه علیرغم جایگاه مؤثر دختران در جامعه متولیان امر هیچ برنامهای برای استفاده از ظرفیت و توانمندی این قشر کثیر ندارند، گفت: مسئله این است که نمیتوان نیازهای روانی، مادی، معنوی و فرهنگی و حتی تفریحی و تفرجی این دختران را نادیده گرفت اما متأسفانه این گونه است؛ درواقع دختران ما هیچ جایگاهی در برنامهریزیها ندارند و دیده نمیشوند.

در حالی که دختران در سبک زندگی و فرهنگ ایرانی اسلامی از متعالیترین جایگاه برخوردارند، دوری از این سبک زندگی موجب شده تا دختران جامعه ایرانی- اسلامی در نوک پیکان تهاجم فرهنگی قرار گیرند.
در رابطه با بروز و ظهور برخی ناهنجاریهای ناشی از تهاجم فرهنگی در میان دختران و زنان جوان جامعه، با توجه به این حقیقت که آسیبهای رفتاری حکایت از آسیبهای اندیشه و طرز فکر افراد دارد، اگر میخواهیم به شکلی ریشهای این چالشها را برطرف کنیم باید بهسراغ اصلاح اندیشههای دختران و زنان جوانمان برویم، با تبیین جایگاه دختران در نگاه اسلام و فرهنگ اسلامی و پاسخگویی به شبهات، دختران جوان ما به سمت فرهنگ غربی کشیده نمیشوند زیرا این دختران، مادران و زنان فردا هستند که زیربناییترین پایههای اخلاقی را در یک جامعه رقم میزنند و با استفاده از پایگاه اجتماعی مختلف نقشهای گوناگونی را عهدهدار میشوند که در نهایت منجر به ترویج عدالت خواهد شد.
البته اگر کنکاشی در وضعیت جامعه داشته باشیم صحنههای اجتماعی مملو از زنان را میبینیم که با این وجود همچنان راه برای رسیدن به سرمنزل مقصود در این فضا بسیار است.
بر این اساس برآن شدیم تا گفتوگویی را با یک دختران جوان و مریم معینالاسلام؛ پژوهشگر حوزه زنان و عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه (س) ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید:
یکی از دختران جوان همدانی با بیان اینکه از 9 تا 18 سالگی بهصورت حرفهای در رشته تکواندو فعالیت داشتم و دان سه سه دارم گفت: علیرغم تلاشهای بسیار در این ورزش، متأسفانه بهدلیل آنکه برای دختران در این رشته بهویژه در همدان امکانات لازم وجود نداشت پس از سالها تلاش آن را رها کردم.
فاطمه ترابیمهوش گفت: طی این سالها چندین مقام استانی بهدست آوردم اما بهدلیل سطح پایین مربیان در استان هیچگاه نتوانستم علیرغم حضور در میادین مسابقات ملی، رتبهای کسب کنم.
وی با اشاره به اینکه بعد از آن بنا به علاقهای که به ورزش داشتم در دانشگاه ملی نهاوند در رشته تربیت بدنی تحصیل کردم، ابراز کرد: همزمان با تحصیل بنا به اینکه دلم نمیخواست از فضای ورزش کنار بروم برآن شدم تا در رشته بدنسازی و فیتنس فعالیت کنم پس دروه مربیگری را گذرانده و اکنون مربی بدنسازی هستم.
در ادامه تصریح کرد: مشکل این است که در این رشته نیز از بانوان حمایتی نمیشود که بتوانند خود بهصورت مجزا باشگاه تأسیس کنند بلکه باید بهعنوان مربی با کمترین دریافتی در باشگاههای دیگر افراد که حتی تخصصی هم در این زمینه ندارند فعالیت کنیم، حال آنکه اگر این امکان وجود داشت که بتوان برای دایر کردن باشگاه و تأمین تجهیزات و دستگاهها بنا به استقبال بانوان از این رشته ورزشی، تسهیلاتی در اختیار افراد حرفهای قرار میگرفت یقیناً بسیاری از بانوان و دختران جوان ما مجبور نبودند با دریافتیهای 300 تا 400 هزار تومانی در باشگاهها بهعنوان مربی کار کنند.
ترابیمهوش افزود: البته از آنجایی که هر جوانی علاقه به استقلال مالی دارد، من نیز در این راستا در رشته میناکاری سفال وارد شده و طی چند سال گذشته با دایر کردن یک کارگاه کوچک خانگی برای حدود پنج تا 10 نفر اشتغالزایی کردم.
وی ادامه داد: با این وجود طی این سالها بهدلیل مشکلات مالی برای خرید کوره و نیز تأمین مواد اولیه هیچگاه نتوانستم بهصورت مستقل در این رشته کار کنم و همواره لالجینیها واسطه کار من بودند؛ بالأخره پس از سالها امسال توانستم برای دریافت تسهیلات برای خرید کوره و دیگر ملزومات اقدام کنم، این در حالی است که بنده مدتهاست از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مجوز مهارت و مجوز فعالیت کارگاهی را دریافت کردهام.
این بانوی جوان همدانی با تأکید بر اینکه علیرغم وجود توانمندی و ظرفیت بالا در بدنه جامعه دختران جوان، گویی سد راهی برای نادیده گرفته شدن آنها در جامعه وجود دارد، عنوان کرد: درواقع دختران جامعه ما توانمند هستند اما گویی کسی نمیخواهد این را ببیند.
در ادامه پژوهشگر حوزه زنان با بیان اینکه دختران جوان با توجه به نقشهایی که در جامعه دارند بزرگترین ظرفیت محسوب میشوند که جامعه را به سمت صلاح ببرند یا فساد، گفت: علت به این موضوع بازمیگردد که هر دختر جوان ابتدا بهعنوان یک زن در جامعه حاضر است حال آنکه زنان نیمی از پیکره جامعه را تشکیل میدهند.
مریم معینالاسلام با اشاره به اینکه اگر یک خانم جوان، دختری باشد که معتقد به ارزشها، عفاف، حیا است یقیناً سهم عمدهای را در رهنمود کردن جامعه سوی به خوبیها خواهد داشت افزود: درواقع دختران جوان عامل محرکی در جامعه به حساب میآیند که میتوانند آن را به تعالی رسانده و یا موجبات افول را فراهم آوردند.
وی با بیان اینکه اگر به جایگاه دختران جوان بهعنوان مادران و همسران آینده نگاه کنیم اهمیت آن دوچندان میشود افزود: یک دختر جوان با قرار گرفتن در این جایگاهها در آینده عهدهدار بزرگترین نقش در مدیریت مهمترین نهاد اجتماعی یعنی خانواده میشود و حتی میتواند در تربیت نیمه دیگری از جامعه و موفقیت همسرش ایفای نقش کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه حضرت معصومه (س) با تأکید بر اینکه با وجودِ این جایگاه مؤثر دختران در جامعه، متولیان امر هیچ برنامهای برای استفاده از ظرفیت و توانمندی این قشر کثیر جامعه ندارند، گفت: مسئله این است که نمیتوان نیازهای روانی، مادی، معنوی، فرهنگی و حتی تفریحی و تفرجی این دختران را نادیده گرفت اما متأسفانه این گونه است و دختران ما هیچ جایگاهی در برنامهریزیها ندارند و دیده نمیشوند.
معینالاسلام شرایط حاکم بر فضای روانی و اجتماعی دختران جوان امروز را معلول این نادیده گرفتنها دانست و افزود: وقتی دختری به لحاظ نیاز ذاتی یعنی زیبا دیده شدن در خانواده تمکن لازم برای خرید البسه مناسب را ندارد و یا اینکه در جامعه برای مباحث روحی مورد نیاز این قشر، محلی برای تفریح و خالی کردن هیجانات جوانی او درنظر گرفته نشده، نمیتوان از دختران جوان انتظار داشت که بهصورت قاطع و 100 درصدی در مسیر درست گام بردارند.
وی ابراز کرد: تأمین آنچه گفته شد در جامعه اسلامی بر عهده دولتمردان است اما سؤال این است که این بزرگواران برای دختران چه کردهاند تا از فرو رفتن جامعه در فساد جلوگیری کنند؟
این پژوهشگر حوزه زنان با بیان اینکه در حال حاضر ما با خیل دختران جوانی مواجهیم که دارای مدارج عالی تحصیلی هستند اما با مهیا نبودن بستر اشتغال، در خانه نشسته و حتی در بسیاری از موارد امکان ازدواج برای آنها نیز فراهم نیست ابراز کرد: دولت برای این قبیل دختران جوان که آینده به دستان آنهاست، چه خواهد کرد و چه برنامهای دارد؟
معینالاسلام اذعان کرد: متأسفانه باید گفت با وجود تلاشهای زیادی که در سالهای اخیر برای ارتقای شخصیت فردی و جایگاه اجتماعی زنان در نظام جمهوری اسلامی صورت گرفته است، هنوز دختران ما به جایگاه مطلوبی که در خور آنان است دست نیافتهاند و جایگاه آنها در عرصه برنامهریزی چنانکه باید به رسمیت شناخته نشده است.
وی ادامه داد: بنا به نیازهای ذاتی، وقتی خانواده تمکن مالی لازم را نداشته و از پس برآورده کردن نیازهای دختر خود برنیاید، این سؤال مطرح میشود که متولیان امر برای این فضا چه پیشبینیهایی را در دستور کار خود قرار دادهاند؟
معالوصف با توجه به آنچه گفته شد علاوه بر صحبتهای کارشناس، بسیاری از دختران و زنان جوانی که محصول دستگاههای آموزشی و رسانههای تبلیغی نظام جمهوری اسلامی بهشمار میآیند، بی هیچ درکی از مقام و منزلت زنانهشان تنها به عرضه جاذبههای مادی خود برای جلب توجه مردان روی آوردهاند و چنان غرق در مدها و آرایشهای واراداتی شدهاند که حتی مجالی هم برای فکر کردن به شخصیت انسانی خود پیدا نمیکنند.
از سوی دیگر دستگاههای فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی ایران طی چند دهه اخیر تاکنون از ارائه یک چهره موفق از زن مسلمان ایرانی عاجز بودهاند و حتی در سریالها و فیلمهایی که ارائه میدهند تنها به ارائه چهرهای کلیشهای و منفعل از زنان و دختران بزک بسنده کردهاند؛ این در حالی است که در سالهای اخیر شاهد بودهایم که در بسیاری از سریالهای خارجی از زنان چهرههایی فعال، مثبت و با انگیزه به تصویر کشیده میشود.
از سوی دیگر در رسانههای مکتوب و البته زرد، با بازگشت موج مخرب الگوسازی هنرپیشگان، خوانندگان و تبدیل آنها به ستارههای محبوب نسل جوان روبرو هستیم تا آنجا که چاپ تصاویر درشت هنرپیشگان زن سینما و تلویزیون بر روی جلد و صفحات داخلی به ابزاری برای جلب مخاطب و فروش بیشتر این مجلات تبدیل شده است. با توجه به آنچه گفته شد به نظر میرسد ضروریترین رویکرد در همه برنامهریزیها، سیاستگذاریها، قانونگذاریها و طرحهای اجرایی مرتبط با دختران باید توجه به صیانت و پاسداری از هویت انسانی دختر و زنان مسلمان کشورمان و تلاش در جهت ارتقای جایگاه و شخصیت آنان در خانواده و اجتماع باشد.
شناسه خبر 67336