همدان شهری به بلندای تاریخ است که عارفان و شعرای بزرگی در آن زاده و آرمیده‌اند که در وصف آن می‌توان گفت؛ «در دامن الوند که همسنگ جنان است/ شهری است چو فردوس که نامش همدان است».
بر این اساس با توجه به جایگاه همدان در ادب پارسی برآن شدیم تا با دو تن از شعرای معاصر این خطه گفت‌و‌گویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
یکی از شعرای جوان همدانی صادق ارشی است که در سال 1361 خورشیدی در همدان متولد شده، او دانش‌آموخته دکترا در رشته زبان و ادبیات فارسی است به گفته این شاعر خوش‌قریحه او در سال 1381 در مقطع کارشناسی وارد دانشگاه پیام نور همدان و سپس در سال 1386 در مقطع کارشناسی ارشد وارد دانشگاه بوعلی سینا همدان شد. سپس تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه داد و اکنون آموزگار سازمان آموزش و پرورش است و به‌صورت پاره‌وقت نیز در دانشگاه پیام نور تدریس می‌کند.
این شاعر همدانی با بیان اینکه با توجه به سبقه خانوادگی، علاقه شخصی و رشته تحصیلی، سرودن شعر را در دوران دبیرستان آغاز کرده‌ام گفت: در ابتدا نیمایی می‌سرودم اما در حال حاضر چون به سبک کلاسیک همچون غزل علاقه دارم، ادامه فعالیت هنریم را در این سبک ادامه دادم.
صادق ارشی با بیان اینکه بیش از 20 سال است که در عرصه شعر و شاعری و پژوهشگری در این رشته فعال هستم، افزود: به قالب غزل علاقه خاصی دارم و رباعی نیز کار می‌کنم و البته قالب‌های دیگر را هم آزموده‌ام.
وی با اشاره به افتخارات مختلفی که طی این سال‌ها کسب کرده اظهار کرد: در جشنواره آیین آفتاب به‌عنوان شاعر برگزیده استان انتخاب شده و در سال 1385 نیز به عضویت انجمن ادبی شهید آوینی شهرک ولیعصر (عج) همدان درآمدم و مدتی نیز سردبیر گاهنامه داخلی میچکا بودم.
این شاعر همدانی که از اعضای فعال انجمن ادبی شهید آوینی است با بیان اینکه در حال حاضر فعالیت شعری خود را در قالب این انجمن پیگیری می‌کنم گفت: علیرغم ظرفیت بالای همدان در عرصه شعر متأسفانه صدای همدان در سطح ملی بلند نیست.
ارشی با اشاره به اینکه متأسفانه از شعرا حمایت خاصی نمی‌شود، گفت: به دلیل اینکه آمار بیکاری در همدان بالاست، شعرای جوان برای اینکه واجد شرایط ثبت نام در این صندوق شوند و بتوانند از مزایای آن بهره ببرند، با نگاه سطحی نسبت به چاپ کتاب اقدام می‌کنند حال آنکه این موضوع خود آفت جدیدی برای فضای ادبیات و غنای آن محسوب می‌شود.
وی تأکید کرد: از طرفی در آینده این کتاب‌ها ملاک برای قضاوت کارها خواهند بود این در حالی است که یقیناً کسب تجربه و مهارت آن‌ها طی سال‌های بعدی افزایش خواهد یافت.
این شاعر با بیان اینکه در استان جشنواره‌های شعر غنی برگزار نمی‌شود تا برای شعرای جوان انگیزه ایجاد کند گفت: یقیناً برگزاری جشنواره و برنامه‌های مرتبط با آن در جایگاه ادب و فارسی و شعر همدان در سطح ملی تأثیرگذار خواهد بود.
ارشی با بیان اینکه علیرغم 20 سال تجربه در عرصه شعر و شاعری هنوز دست به چاپ کتاب نزده‌ام، گفت: بنده بیشتر در عرصه پژوهش‌های ادبی درخصوص شاهنامه و شخصیت فردوسی و دیگر شعرا فعالیت دارم.
وی زبان فارسی را فاخرترین و گهربارترین زبان آراسته به هنر، اسطوره و حماسه دانست و اعلام کرد: شاهنامه شناسنامه این زبان ارزشمند است و حفظ و حراست از این شناسنامه وظیفه هر ایرانی است.
این شاعر همدانی با بیان اینکه چندین مقاله در حوزه ادبیات حماسی و پهلوانی دارد گفت: در حال حاضر مسئول انجمن شاهنامه‌خوانی و شاهنامه‌پژوهی بزرگمهر حکیم همدان نیز هستم.
دیگر شاعر همدانی مهدی طراوتی‌توانا است که سال 1358 در شهرستان بهار به دنیا آمده و تحصیل‌کرده رشته الهیئت (فقه و مبانی حقوق) است. از سال 75 وارد عرصه شعر و شاعری شده و حاصل کار او دو مجموعه شعر غزل با نام‌های «باران حریف چتر من و تو نمی‌شود» چاپ سال 89 و «جغرافیای چشم‌ها» چاپ سال 95 به همت حوزه هنری همدان، است.
او با بیان اینکه هر دو مجموعه دربرگیرنده غزل‌های اجتماعی، عاشقانه، شعرهایی با سایر قالب‌های ادبیات فارسی و موضوعات آیینی، مذهبی و دفاع مقدس است، افزود: علاوه بر این در حوزه شعر آیینی، غزل آزاد و شعر کودک نیز دستی بر آتش دارم.
این شاعر خوش‌ذوق همدانی در پاسخ به این سؤال که چگونه وارد وادی شعر و شاعری شدید؟ افزود: از دوران کودکی این علاقه در من وجود داشت که با خواندن شعرهای شاعران مختلف همچون شهریار و پروین اعتصامی در کتب درسی، قوت گرفت؛ در سال‌های 76 و 77 که اوج نوجوانی و دوران تحولات فکری و روحی نوجوانی من بود نیز این علاقه‌مندی به ادبیات و شعر جدی شد.
طراواتی توانا در واکنش به این موضوع که آیا هرکس قریحه داشته باشد و بتواند چند بیت شعر بگوید شاعر است یا اینکه باید آموزش ببیند؟ گفت: هر دو، هم ذاتی است و هم قابل یادگیری. اگر با نگاه تخصصی‌تر به شعر بنگریم و دیدگاه کارشناسانه‌تری داشته باشیم شعر دو نوع است؛ اشعاری که از صورت‌های ظاهری تبعیت می‌کنند و دارای وزن، قافیه و معنی هستند و می‌توان گفت شکل و شمایل یک شعر کامل را دارند اما وقتی به کنه شعر دقت کنیم، می‌بینیم از عواطف شاعرانه چندانی برخوردار نیست و بیان یک سری از مفاهیم اجتماعی، پندها، حکمت‌ها و اندرزها است. گاهی هم برخی شعرها از برخی صورت‌های ظاهری تبعیت نمی‌کنند مانند بسیاری از شعرهای شاملو و نیما یوشیج که اشعار از صورت شعر کلاسیکی پیروی نمی‌کنند، اما آن نوشته‌ها شعر است چون تخیل و اندیشه داشته و دارای پیچیدگی عاطفی و احساسی است.
وی با بیان اینکه طی این سال‌ها در چه جشنواره‌هایی شرکت کرده و برگزیده‌ شده‌اید؟ خاطرنشان کرد: همه آن‌ها در خاطرم نیست! بیش از 10‌ها بار در جشنواره‌های استانی، جایزه ادبی کسب کرده‌ام، در سه دوره جشنواره شعر دفاع مقدس استان همدان، دو دوره کنگره شعر دفاع مقدس در بندرعباس و شیراز، جشنواره وبلاگ‎‌نویسی کشوری با موضوع نیایش کلمات، کنگره شعر وحدت سنندج، شعر گل‌واژه‌های انتظار بیجار و جشنواره‌های بسیار دیگری که یادم نیست، حائز رتبه‌های مختلفی شده‌ام اما متأسفانه طی سال‌های اخیر شرایط جشنواره‌ها به‌ویژه در استان مطلوب نیست.
این شاهر همدانی با بیان اینکه متأسفانه با وجود میزبانی همدان از جشنواره‌های ملی همچون جشنواره رضوی که اخیراً اختتامیه آن را پشت سر گذاشتیم (دبیری و داوری آن نیز توسط اساتید همدانی انجام می‌شد) هنرمندان این خطه سهمی از جوایز حتی در حد تقدیر هم نداشتند، گفت: سر فرهنگ همدان از جشنواره فوق‌الذکر بی‌کلاه ماند، در واقع همدان میزبان بی‌نصیب این جشنواره کشوری بود.
طراواتی‌توانا افزود: متولیان حوزه فرهنگ همدان به فکر بهره‌برداری به نفع استان از این بستر و فرصت‌ها نیستند و توان خود را تنها معطوف به برگزاری می‌کنند در صورتی که می‌توان با تمهیداتی همچون برپایی بخش‌های جانبی به معرفی نویسندگان و شعرای همدانی نیز پرداخت که می‌تواند جایگاه هنری آن‌ها را نشان دهد.

طاهره ترابی مهوش