وزارت دفاع آمریکا به‌تازگی با انتشار گزارش «راهبرد مقابله با سلاح‌های کشتار جمعی»، به نظامی نبودن برنامه هسته‌ای ایران اذعان کرد و نوشت: ارزیابی می‌شود که ایران در حال حاضر به‌دنبال سلاح‌های هسته‌ای نیست.

در ادامه این گزارش با نگاهی غیرحرفه‌ای و با نیت‌سنجی دورنمای برنامه هسته‌ای ایران آمده است: (ایران) در کمتر از دو هفته ظرفیت تولید مواد هسته‌ای کافی برای یک وسیله هسته‌ای را در اختیار دارد.

دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز اواخر تیرماه سال جاری با انتشار یک ارزیابی اطلاعاتی به صراحت اعلام کرد که ایران به‌دنبال سلاح هسته‌ای نبوده است.

این نهاد اطلاعاتی ضمن تأکید دوباره بر اینکه ایران در حال حاضر فعالیت‌های کلیدی توسعه سلاح‌های هسته‌ای را که برای تولید یک بمب هسته‌ای قابل آزمایش لازم است، انجام نمی‌دهد، افزود: اما تهران همچنان فعالیت‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای خود را دنبال می‌کند.

جامعه اطلاعاتی آمریکا چنین اعترافی را اسفند سال 1401 و در گزارش سالانه خود تکرار کرد و با بیان هراس واشنگتن از پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران و تکرار اتهامات علیه جمهوری اسلامی ایران در راستای سناریوی ایران هراسی، در عین حال اذعان کرد «تهران در حال حاضر فعالیتی برای تولید سلاح هسته‌ای انجام نمی‌دهد.»

اکنون که بیش از 20 سال از کلید خوردن پروژه «پرونده هسته‌ای ایران» گذشته و با وجود گزارش‌های مختلف سازمان‌های بین‌المللی و حتی اذعان پیاپی وزارتخانه‌های مرتبط و غیرمرتبط دولت‌های مختلف آمریکا که غیرنظامی و صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تائید کرده اند، کدام یک از پایتخت‌های کشورهای غربی خود را در برابر زیان‌های اقتصادی و خسارات هنگفت جانی و مالی وارد شده به ایران پاسخگو می‌داند؟

آیا زمان آن فرا نرسیده که دولت بایدن یک بار و برای همیشه به‌صورت رسمی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران صحه گذاشته و گام‌های جدی و عملی به سوی بازگشت به توافق هسته‌ای را بردارد؟ اراده دولتمردان و دانشمندان هسته‌ای ایران جای شکی باقی نگذاشته که در چارچوب مقررات پذیرفته شده از سوی تهران، هیچ خط قرمزی برای پیشرفت هسته‌ی ایران پذیرفته نیست و این آمریکا و متحدانش هستند که باید سیاسی‌کاری را کنار گذاشته و بی‌توجه به کارشکنی‌های تل‌آویو به نص صریح برجام عمل کرده و فرآیند لغو تحریم‌های ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران را آغاز کنند.

آمریکا و شرکایش که سال‌ها به‌واسطه شدیدترین تحریم‌های غیرقانونی به بهانه‌های دروغین، چالش‌های اقتصادی جدی را برای ایران به‌وجود آورده‌اند، همچنان در مسیر این رویکرد خصمانه خود با جمهوری اسلامی ایران گام برمی دارند و هیچ نشانی از کنار گذاشتن این سیاست فشار حداکثری تاکنون مشاهده نشده است.

اعتراف‌های «فنی» چندماه اخیر که تنها نمونه‌ای از تأیید ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران از سوی نهادهای اطلاعاتی و دفاعی آمریکاست و بار دیگر این نظریه را تقویت می‌کند که هدف از فشارهای «سیاسی» بر ایران که هرازگاهی به نوبت از سوی واشنگتن و تروئیکای اروپایی و آژانس اعمال می‌شود، امتیازگیری از ایران در مذاکرات هسته‌ای است.

طرح این موضوع در دیدار اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حاشیه شصت و هفتمین نشست سالانه کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مغفول نماند. اسلامی ضمن انتقاد از رویکرد کشورهای غربی گفت: این کشورها با فشارهای سیاسی و توسل به تحریم‌ها سعی دارند از ظرفیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای فشار به ایران استفاده کنند.

وی‌ از مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست که با حفظ بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری اجازه ندهد که این کشورها از گزارش‌های آژانس به‌عنوان بهانه برای فشار بر ایران استفاده کنند.

اسلامی با برشمردن ظرفیت‌های گسترده فناوری و صنعت هسته‌ای در ایران که از آن برای خدمت به مردم استفاده می‌شود، تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران برای در اختیار قراردادن این ظرفیت‌ها همسو با برنامه‌های آژانس و نیز به‌منظور خدمت به بشریت در سایر نقاط جهان آماده است.

وی تصریح کرد: فشارهای ظالمانه سیاسی کشورهای غربی علیه ایران بی‌نتیجه بوده و جمهوری اسلامی ایران هرگونه فشار سیاسی را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت.

ایران پس از امضای برجام در سال 1394 با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه، به‌عنوان کشوری مسئولیت‌پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مسئله در 16 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تأیید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه 2017 (دی ماه 1395) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در 18 اردیبهشت 1397 (8 می‌2018)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.

اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ 18 اردیبهشت 1398 (8 می‌2019) شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های 60 روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت گرفت.

دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه 2021، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه 1+5 محکوم کرد اما همچنان سیاست‌های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و به بهانه حقوق بشری در حمایت از ناآرامی‌ها در ایران و نیز قدرت پهپادی ایران و ادعای به‌کارگیری این پهپادها از سوی روسیه در جنگ علیه اوکراین تحریم‌هایی را وضع کرده است.

ایران با وجود بدعهدی طرف‌های غربی حداکثر شجاعت و بصیرت خود را با موافقت برای مشارکت در مذاکرات به منصه ظهور گذاشت؛ اما نتیجه مذاکرات به‌دلیل عواملی همچون تناقض در رفتار، تعلل در تصمیم‌گیری، زیاده‌خواهی و طرح درخواست‌های جدید از سوی آمریکا معطل ماند.

جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد که اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه عمل کند، امکان دستیابی به توافق در وین وجود دارد. توافق مد نظر ایران، سندی است که تحریم‌ها به‌صورت حداکثری رفع و منطقه‌ هم از اجرای آن بهره‌مند شود.