اگر چه به‌نظر می‌رسد در صورت اتمام و تحقق پروژه‌های نهضت ملی در سراسر کشور، این طرح بتواند بخشی از کمبودها و عقب‌ماندگی‌های حوزه مسکن را رفع و رجوع کند، اما با وجود چالش‌های بسیاری که بر سر راه این پروژه عظیم قرار دارد، نمی‌توان به‌درستی پیش‌بینی کرد که نهضت ملی مسکن در استان کردستان تا چندسال دیگر محقق خواهد شد.

وضعیت جغرافیایی و توپوگرافی خشن کردستان، همچنین مرغوبیت بالای اراضی کشاورزی، این پروژه را با پیچ و خم‌های زیادی روبهرو کرده که مرتفع کردن آن‌ها نیازمند زمان و هزینه بالایی برای دولت و مردم است.

چالش اصلی نهضت ملی مسکن در استان کردستان در همان ابتدا، مربوط به بحث تأمین زمین برای ساخت 3٦ هزار واحد مسکن است که به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان مسئله اصلی توپوگرافی خشن منطقه است اما در مناطقی هم که با مسئله توپوگرافی منطقه روبهرو نیستیم، نوعیت زمین پای این پروژه عظیم در کردستان را لنگ گذاشته است.

*تعهد دولت برای ساخت مسکن در کردستان ساخت 36 هزار و 800 واحد است

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان گفت: تعهد دولت برای ساخت مسکن حمایتی در استان کردستان 3٦ هزار و ٨00 واحد است که اگر به سرانجام برسد برنامه دولت برای ساخت چهار میلیون مسکن در حوزه حمایتی محقق شده است.

جهانگیر الیاسی اظهار کرد: برنامه دولت برای ساخت چهار میلیون مسکن در پنج حوزه مسکن روستایی، مسکن در بافت فرسوده، مسکن خود مالکی، ساخت به‌صورت استیجاری و مسکن حمایتی است.

*ثبت‌نام بیش از 204 هزار کردستانی در نهضت ملی مسکن

وی عنوان کرد: تعهد دولت در استان کردستان برای ساخت مسکن حمایتی 3٦ هزار و ٨00 واحد است و تاکنون 20٤ هزار متقاضی ثبت‌نام کرده‌اند.

وی به چالش‌های موجود بر سر راه افزود: وجود 92 هزار متقاضی به بیان دیگر ظرفیت سه برابری متقاضیان نهضت ملی مسکن و ساماندهی این میزان، استان کردستان را با چالشی جدی در حوزه نهضت ملی مسکن مواجه کرده است.

*مشکلات نهضت ملی مسکن در کردستان؛ از توپوگرافی خشن تا ناسازگاری مالکین

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان ادامه داد: از آنجایی که توپوگرافی استان کردستان عمدتاً خشن است، آمادهسازی این اراضی برای دولت و مردم نیازمند صرف هزینه و زمان بسیار زیادی است.

الیاسی بیان کرد: سومین چالش موجود در استان کردستان، بحث مرغوبیت اراضی کشاورزی است، زیرا طبق تبصره 2 ماده 9 نهضت ملی مسکن استفاده از زمین‌های مرغوب کشاورزی غیرمجاز بوده و همین امر ما را در تأمین زمین در مریوان و بانه با چالش جدی مواجه کرده است.

وی یادآور شد: یکی دیگر از چالش‌های موجود بحث توافق با مالکان اراضی است، این در حالی است که مالکان رأساً نسبت به تفکیک و فروش اراضی خود اقدام می‌کنند اما حاضر به توافق با دولت نیستند.

*تأمین زمین برای 26 هزار واحد مسکن ملی در کردستان

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان گفت: اولویت اصلی ما در استان کردستان تأمین زمین برای 3٦ هزار واحد تعهد شده دولت در استان کردستان است که تاکنون برای 2٦ هزار واحد تأمین زمین انجام و در حال آماده‌سازی است.

‌الیاسی در ادامه بیان کرد: از تعداد 3٦ هزار واحد، قریب به چهار هزار و ٦00 واحد به‌صورت آپارتمانی در حال ساخت و مابقی به‌صورت واگذاری گروهی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به اینکه تنها 10 هزار واحد تا تحقق اهداف دولت در ساخت مسکن در استان کردستان باقیمانده، اظهار کرد: برای 10 هزار واحد باقی‌مانده نیز زمین‌ها شناسایی و در شورای برنامه‌ریزی استان تصویب شده، بنابراین باید الحاق این زمین‌ها در شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب برسد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان عنوان کرد: هدف ما ساماندهی 92 هزار متقاضی نهضت ملی مسکن در استان کردستان است که برای این میزان متقاضی زمین‌ها در نقاط مختلف استان شناسایی شده است.

الیاسی در ادامه از تصویب ساخت سه شهرک در استان کردستان خبر داد و گفت: در شهرهای دهگلان، سنندج و سقز قریب به یک هزار و 200 هکتار اراضی ملی و کشاورزی شناسایی شده که توافقات لازم برای الحاق آن‌ها صورت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: برای ساماندهی متقاضیان نهضت ملی مسکن چندین راه حل از جمله الحاق اراضی به خود شهر، الحاق اراضی به روستاها، احداث شهرک جدید و یا شهر جدید وجود دارد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان عنوان کرد: در حال حاضر در شهرستان دیواندره برای 2٨٦هکتار کارگروه زیربنایی گرفته شده که در صورت تحقق آن کل متقاضیان مسکن ملی شهر دیواندره ساماندهی خواهند شد.

*غربالگری متقاضیان راهی برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها

الیاسی در خصوص غربالگری متقاضیان نهضت ملی مسکن در استان کردستان ادامه داد: در راستای غربالگری و شناسایی متقاضیان واجد شرایط نهضت ملی مسکن در کردستان با سامانه سیب وزارت بهداشت لینک شدیم و از این طریق قریب به 10 هزار و ٥00 نفر واجد شرایط واگذاری در روستا شناسایی شدند که تأیید نهایی آن‌ها در شهر صورت گرفته بود، بنابراین این افراد از اولویت خارج و به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واگذار شد تا در روستاها و محل سکونت خود ساماندهی شوند.

وی اضافه کرد: همچنین درصددیم که با سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی همکاری داشته باشیم تا کسانی که در روستاها و محل سکونت خود از خدمات این دو سازمان بهرهمند هستند، واگذاری مسکن هم در محل سکونت آن‌ها انجام گیرد.

این مسئول تأکید کرد: انجام غربالگری‌های لازم قبل از واگذاری زمین از مهاجرت مردم روستا به شهرها جلوگیری خواهد کرد.

الیاسی بیان کرد: در استان کردستان فیلترهای مضاعفی در بحث واگذاری زمین صورت گرفته و با استعلامات 12 گانه آب و برق و گاز و... به 90 هزار متقاضی در سطح استان کردستان رسیده‌ایم.

وی با اشاره به آمار پنج برابری متقاضیان نهضت ملی مسکن در استان کردستان افزود: اگر آمار متقاضیان مسکن ملی در استان تنها 3٦ هزار نفر بود کارها بسیار راحت‌تر و سریع‌تر صورت می‌گرفت.

*اقداماتی که برای حل مشکل تأمین زمین مسکن ملی در کردستان صورت گرفته

وی اضافه کرد: برنامه ما در شهر قروه دو هزار و ٥00 واحد است این در حالی است که 10 هزار و 200 متقاضی تایید نهایی شدهاند که تاکنون از این میزان هزار و 300 نفر تعیین تکلیف شدهاند و برای مابقی متقاضیان 2٥0 هکتار اراضی نیز در شورای عالی مشخص شده که 10 هزار نفر را ساماندهی خواهد کرد.

وی به بحث واگذاری مسکن ملی به افراد مجرد اشاره کرد و ادامه داد: طبق قانون واگذاری زمین برای بانوان بالای 3٥ سال و برای آقایان بالای ٤٥ سال امکان‌پذیر است، این در حالی است که ما در استان کردستان حدود 19 هزار متقاضی مجرد فاقد شرایط داریم که تأیید شده هستند اما نمی‌توانیم زمینی به آن‌ها واگذار کنیم.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان افزود: در مجموع ما در استان کردستان 11 هزار نفر متقاضی مجرد واجد شرایط و 19 هزار نفر مجرد تأیید شده فاقد واجد شرایط واگذاری داریم که جمع این‌ها 30 هزار نفر است.

الیاسی یادآور شد: 19 هزار مجرد تأیید شده در استان کردستان از اولویت خارج و تنها در صورت ازدواج و تأهل زمین به آن‌ها واگذار خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه استان کردستان بالاترین میزان متقاضی مسکن ملی را در سطح کشور دارد، افزود: در شهر سنندج با الحاق 2٥0 هکتار از جنوب شهر، 70 هکتار در شهرک وحدت، ٤3 هکتار مابین نایسر و برازان قریب به 12 هزار نفر از دیگر متقاضیان ساماندهی خواهد شد.

این مسئول عنوان کرد: برنامه دولت در شهر سنندج ساخت 12 هزار واحد مسکن ملی است که با الحاق اراضی نام برده به 20 هزار نفر می‌رسیم یعنی علاوه بر تحقق برنامه دولت، هشت هزار متقاضی بیشتر هم ساماندهی خواهند شد.

الیاسی ادامه داد: در شهر بیجار نیز برای هزار و 700 نفر از متقاضیان نهضت ملی مسکن تأمین زمین شده که منتظر ابلاغ تصویب آن در شورای عالی شهرسازی و معماری هستیم.

وی اظهار کرد: همچنین در شهرستان سقز 12 هزار نفر متقاضی نهضت ملی مسکن هستند این در حالی است که برنامه دولت برای شهرستان سقز تنها پنج هزار و ٦00 واحد بوده که تاکنون برای پنج هزار و 700 واحد آن تامین زمین شده و در حال آماده سازی است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان خاطرنشان کرد: برنامه دولت برای ساخت مسکن ملی در شهرستان بانه حدود چهار هزار واحد بوده، این در حالی است که تاکنون 90 نفر از آن‌ها ساماندهی شدهاند.

الیاسی به چالش‌های موجود در شهرستان بانه و مریوان پرداخت و گفت: عمده اراضی شهرستان مریوان بانه و مریوان جنگلی و از مرغوبیت بسیار بالایی برخوردارند و یکی دیگر از چالش‌های موجود بحث توافق با مالکین اراضی است، این در حالی است که مالکین راسا نسبت به تفکیک و فروش اراضی خود اقدام می‌کنند اما حاضر به توافق با دولت نیستند.

وی بیان کرد: طی توافقاتی که با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان صورت گرفته 2٥ هکتار از اراضی سپاه و ٤٨ هکتار از اراضی ملی شهرستان بانه برای ساماندهی متقاضیان در نظر گرفته شده و در دستورکار شورای برنامه‌ریزی استان قرار گرفته و چشم به راه تصویب آن در شورای عالی شهرسازی و معماری هستیم.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کردستان عنوان کرد: همچنین در شهرستان کامیاران با وجود چالش‌های متعددی که وجود داشت، هزار و 300 نفر متقاضی تاکنون ساماندهی شدهاند.

الیاسی افزود: برنامه دولت برای ساخت مسکن در شهر قروه دو هزار و ٥00 واحد است، این در حالی است که در شهر قروه 10 هزار و 200 نفر متقاضی نهضت ملی مسکن هستند که تاکنون هزار و 300 نفر ساماندهی و برای ساماندهی سایر متقاضیان 2٥0 هکتار زمین در نظر گرفته شده که کار الحاق آن در استان مصوب و منتظر جواب نهایی شورای عالی شهرسازی و معماری هستیم.

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه در شهرهایی که مشکل توپوگرافی جغرافیایی ندارند با نوعیت زمین مواجه هستیم، گفت: چالش‌های تأمین زمین در قروه مربوط به نوعیت زمین آن است، زیرا دورتادور شهر قروه و دهگلان را اراضی مرغوبی فراگرفته که از مرغوبیت بالایی برخوردار و نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی غرب کشور و حتی خود کشور دارد، به همین دلیل این اراضی را به سختی می‌توان تصویب کرد.

وی با اشاره به اینکه در دهگلان مشکل تأمین زمین وجود ندارد، یادآور شد: در شهر دهگلان حدود هزار و 700 نفر متقاضی مسکن ملی داریم و برای ساماندهی این میزان حدود ٦٨ هکتار الحاق اراضی صورت گرفته که منتظر تشخیص نوعیت زمین توسط جهاد کشاورزی هستیم.

این مسئول با اشاره به اینکه کل متقاضیان شهرستان سروآباد 30 نفر هستند، افزود: در شهرهایی با جمعیت 2٥ هزار نفر، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی متولی آن است.

الیاسی ادامه داد: 1٨ هزار نفر متقاضی مسکن ملی در شهر مریوان هستند که از این تعداد تنها 90 نفر از متقاضیان ساماندهی شدهاند، زیرا به دلیل جنگلی بودن منطقه و مرزی بودن آن بسیاری از اراضی آن قابل الحاق نیستند.

وی بیان کرد: هرآنچه که وظیفه راه و شهرسازی در بحث توافق با مالکان، الحاق اراضی، مصوبات شورای برنامه‌ریزی، قرعه‌کشی، قطعه‌بندی و طرح‌های تفکیکی بوده، صورت گرفته و تنها منتظر تصویب شورای عالی و تشخیص نوعیت زمین هستیم تا مراحل ساخت مسکن ملی آغاز شود.