شناسه خبر:93357
1404/1/16 13:57:00

یکی از عناصر محوری فرهنگ، خوراک بوده و تأثیر خوراک بر فرهنگ بسیار عمیق و گسترده است.

به‌گونه‌ای که از طریق خوراک و عادات غذایی یک جامعه می‌توانیم به ویژگی‌های فرهنگی آن پی ببریم. ازآنجاکه فرهنگ ما یک فرهنگ تلفیقی است، این تلفیق در خوراک نیز نمایان می‌شود و خوراک جنبه‌های تلفیقی به خود می‌گیرد.
در مقابل، در غرب، فرهنگ به سمت تخصص‌گرایی پیش‌ رفته و خوراک نیز به‌صورت تجزیه‌شده تهیه و سرو می‌شود. تغییرات فرهنگی و تغییر در خوراک و عادات غذایی دو مقوله‌ای هستند که ارتباط متقابل با یکدیگر دارند. یعنی تغییرات فرهنگی باعث تغییر خوراک و تغییر خوراک نیز باعث تغییر در فرهنگ می‌شود؛ البته این موضوع نیز باید مورد توجه قرار گیرد که ایرانیان در طول تاریخ همواره با فرهنگ‌های دیگر تعامل داشته‌اند و این خوراک‌هایی که الآن وجود دارد حاصل تعامل با اقلیم‌های مختلفی است که ایرانی‌ها به‌صورت گزینشی آن‌ها را انتخاب کرده و گسترش داده‌اند.
مسئله اصلی که این روزها در تبلیغات فضای مجازی وجود دارد مبحث مصرف‌گرایی در حوزه غذایی است. اما مهم‌تر از مبحث مصرف‌گرایی ایجاد یک ناهم‌ترازی فرهنگی است. درواقع اگرچه ما در جهانی تعاملی زندگی می‌کنیم و معرفی غذاها و فرهنگ‌های مختلف امری بدیهی است اما مسئله این است که تعامل متقابل وجود ندارد. درواقع اکنون تولید محتوا در فضای مجازی به شکل منفعل انجام می‌شود؛ یعنی ما تجربیات دیگران را به ایرانیان منتقل می‌کنیم، اما کمتر تجربیات ایرانیان را به دیگران ارائه می‌دهیم.
این مسئله باعث ایجاد یک ناهم‌ترازی فرهنگی می‌شود. درحالی‌که اگر تولید محتوا به‌صورت تعاملی و دوطرفه باشد، تجربه نشان داده است که غذاهای ایرانی در کشورهای دیگر بسیار محبوب خواهند شد.
** علی انتظاری؛ دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

شناسه خبر 93357