سپهرغرب، گروه شهر - طاهره ترابی‌مهوش: مردادماه هم فرارسید و هوا بس ناجوانمردانه گرم است و بازهم موضوع جدل همیشگی راننده تاکسی و مسافران بر نحوه خدمت‌رسانی، این روزها در همدان به اوج خود رسیده چراکه عدم روشن کردن کولر، برداشتن دستگیره بالابر شیشه تاکسی‌ها توسط راننده و برخورد زننده آن‌ها بر سر پول خرد و همچنین فرسودگی این ناوگان باعث دل‌خوری و گاهی مشاجره بین رانندگان و مسافران در این روزهای داغ مردادماه شده‌است.

طی روزهای گذشته با گرم‌تر شدن هوا گلایه‌مندی مردم از عدم ارائه برخی خدمات از طرف بعضی رانندگان تاکسی بیشتر شده این در حالی است که بهره‌مندی از سیستم سرمایشی خودروها در ایام گرم سال حق قانونی مسافران است، حقی که البته نادیده گرفته می‌شود و بیشتر رانندگان از روشن کردن کولر وسیله نقلیه‌شان خودداری می‌کنند و آن تعداد اندکی هم که روشن می‌کنند، اگر امانشان بدهی بابت آن از مسافران کرایه بیشتری طلب می‎کنند!

با توجه به گلایه‌مندی‌های مطرح‌شده بر آن شدیم تا به‌صورت میدانی به بررسی مسائل مطرح‌شده بپردازیم، پس به‌عنوان نخستین مسیر حرکت خود برای تهیه این گزارش دور میدان امامزاده عبدالله (ع) و ابتدای بلوار آیت‌الله کاشانی سوار تاکسی مسیر امامزاده عبدالله به سمت چهار پژوهش شدم. ازقضا کنارم خانم جوانی نوزاد به بغل نشسته بود، منتظر بودیم تا مسافران تاکسی تکمیل شود و حرکت کند. هوا بسیار گرم بود اما باوجود اینکه نوع تاکسی خودروی پژو و تقریباً تازه بود با این حال کولرش روشن نبود.

تا تکمیل شدن تعداد مسافران با خانم مسافر در خصوص وضعیت خدمت‌رسانی تاکسی‌ها صحبت کردم. این خانم جوان با اشاره به فرزند نوزادش، گفت: نمی‌دانم چه بر سر راننده‌ها آمده‎است، این روزها دیگر کمتر می‌توان راننده باانصاف دید، حتی دلش برای این طفلک معصوم که در بغل من از گرما دارد هلاک می‌شود هم نمی‌سوزد.

وی با اشاره به اینکه برخورد برخی راننده‌ها به‌گونه‌ای است که امکان اعتراض را از مسافر می‌گیرد، عنوان کرد: ‎‌چندین بار از رانندگان درخوایت کرده‌ام که کولرشان را حداقل در ساعت‌های گرم‌تر روشن کنند اما جوابمان این است که خانم با این کرایه‌ها انتظار کولر هم داری‎‌؟

این مسافر مسیر امامزاده تا چهارراه پژوهش با تأکید بر اینکه حداقل چند بار در هفته بنا به‌ضرورت مجبور است از تاکسی استفاده کند، ادامه داد: ‎‌نمی‌دانم چرا این روزها اغلب راننده‌های تاکسی‌ افراد مسن هستند درحالی‌که پیرمردها با توجه به سنشان حوصله رانندگی و بحث کردن با مسافر را ندارند.

این مادر جوان با اشاره به اینکه بارها شاهد مشاجره راننده با مسافر بر سر روشن نکردن کولر و نداشتن پول خرد بوده‎است، عنوان کرد: ‎‌واقعاً برای من جای سؤال است که چرا من مسافر موظف به تأمین پول خرد راننده تاکسی هستم؟ سازمان تاکسیرانی باید برای این مسئله چاره‌ای بیندیشد.

در ادامه رصد میدانی خود این بار با مسافران مسیر خیابان باباطاهر تا فروشگاه اتکا هم‌کلام شدم. یکی از مسافران که آقای جوانی بود با اشاره به فرسودگی خودرویی که بر آن سوار بودیم، گفت: ‎ای بابا چه دل خوشی دارید خانم؛ تاکسی دستگیره ندارد و راننده آن را با بند بسته، آن‎وقت توقع دارید کولر داشته باشد.

این آقای جوان با اشاره به اینکه سال‌ها است که از الکترونیکی شدن کرایه تاکسی‌ها می‎گویند اما خبری از تحقق این وعده نیست، تصریح کرد: ‎‌جالب است که با این راننده‌های بی‎اعصاب و تاکسی‌های داغون که حتی تردد یکی از آن‌ها در خیابان‎ها آبروی شهر را جلوی گردشگران می‌برد ادعای گردشگرپذیری داریم‎‌!

این مسافر با بیان اینکه داخل تاکسی‌ها اغلب به لحاظ نظافت، تمیز نیست، ادعان کرد: ‎‌البته از حق که نگذریم، مردم هم مراعات نمی‌کنند، بارها شاهد بوده‌ام که بچه‌ها کفش خود را به صندلی فشار می‌دهند و مادرشان هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.

این بار با مسافران مسیر میدان امام تا کوی کوثر هم‌کلام شدم. خانمی که گویا هرروز به اقتضای شغلش از تاکسی استفاده می‌کرد، گفت: ‎‌سال‌هاست که تاکسی‎های این مسیر مسافران را تا نیمه‌راه یعنی تا درب مسجد المهدی می‌برند، اما بعد از گران شدن کرایه‌ها و اعتراض اهالی، بالاخره مصوب شد که تاکسی‌ها مسافران را تا انتهای مسیر یعنی تا درب درمانگاه ولی‌عصر برسانند، اما باوجود مصوب شدن این موضوع بازهم برخی از راننده‌ها مسافر را وسط راه پیاده می‌کنند‎‌.

وی با اشاره به اینکه روز گذشته با یکی از رانندگان بر سر اینکه باید طبق قانون تا انتهای مسیر مسافر را برساند، بحثم شد، اظهار کرد: دیروز سوار تاکسی شدم و راننده که اتفاقاً آقای مسنی هم بود پس از رسیدن به درب مسجد از من خواست که پیاده شوم، اما زمانی که با اعتراض من مواجه شد به اجبار بنده را تا یک ایستگاه پایین‌تر برد که در ازای آن باقی پولی که بابت کرایه به او داده بودم برنگرداند و پایش را بر پدال گاز گذاشت و رفت.

این خانم جوان با اشاره به اینکه هرروز ساعت سه بعدازظهر مجبور است برای رسیدن به منزل از تاکسی استفاده کند، اضافه کرد: ‎‌ازآنجایی‌که برای ایستگاه تاکسی‌ها سایه‎بانی وجود ندارد در این ساعت از روز فضای داخل تاکسی‌ها چیزی از یک سونای خشک کم ندارد.

وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد برخی از رانندگان تاکسی معتاد هستند، ادامه داد: ‎‌یکی از راننده‌ها که اتفاقاً تاکسی او پیکان فرسوده دهه 60 است از لحظه‌ای که سوار خودرویش می‌شوی تا زمان پیاده شدن، دائم حرف میزند و بحث می‌کند.

این مسافر با بیان اینکه متأسفانه به نظر می‌رسد که تاکسی‌ها به لحاظ اخلاق و رفتار پایش نمی‌شوند، عنوان کرد: ‎در طول هر روز شاید حداقل دو بار در خطوط مختلف سوار تاکسی ‌شوم، مهم‌ترین مشکل برخی از رانندگان تاکسی بی‌اخلاقی و کم‌تحمل بودن آن‌ها است‎‌.

در ادامه برای اینکه فضای انصاف را رعایت کنیم پای صحبت تعدادی از رانندگان نشستیم تا پاسخ آن‌ها را نیز نسبت به گلایه‌های مسافران شنوا باشیم.

یکی از راننده‌های تاکسی‌ با اشاره به مشکل معیشتی رانندگان، گفت: ‎‌خانم چرا فکر می‌کنید ما یزید هستیم، اگر شما جای من، پدر یک خانواده با شرایط اقتصادی امروز بودید چی می‌کردید‎‌؟

وی با بیان اینکه این روزها عوض کردن صفحه‌کلاج ماشین به‌اندازه باز کردن موتور در سال‌های گذشته هزینه‎بر است، ابراز کرد: ‎آن‌قدر گرانی به لحاظ اقتصادی به مردم فشار وارد کرده که این روزها دیگر کمتر سوار تاکسی می‌شوند.‎‌

این راننده تاکسی همدانی با اشاره به اینکه کل سرمایه‌اش همین تاکسی است، اضافه کرد: ‎برخی می‌گویند که خدا با ما بوده که پژو 30 میلیون تومانی شده 70 میلیون، اما نمی‌دانند وقتی ماشین خراب شود و مجبور به تعمیر آن باشی چه بلایی سر راننده تاکسی می‌آید، چراکه باید حقوق یک ماه را از گلوی زن و بچه‌اش ببرد تا بتواند وسیله درآمدی خود که خودرویش است را تعمیر کند.‎‌

وی در پاسخ به چرایی عدم روشن کردن کولر خودرو، گفت: ‎‌خانم به موتور ماشین فشار وارد شده و خراب می‌شود؛ مگر حالا مردم چند دقیقه در تاکسی هستند که انتظار کولر دارند.

در ادامه، برای دریافت پاسخی در خصوص نحوه نظارت بر عملکرد تاکسی‌داران همدانی و نیز حمایت‌هایی که از این قشر به عمل می‌آید بر آن شدیم تا با میلاد کریمی، مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان گفت‎وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان با اشاره به موضوع نوسازی تاکسی‌ها، اظهار کرد: امسال برای ادامه این روند به دلیل گران شدن خودرو با مشکل مواجه شدیم.

میلاد کریمی افزود: به همین دلیل دیگر رانندگان تاکسی‌ را برای نوسازی ناوگان خود تحت فشار قرار ندادیم.

وی با بیان اینکه در حال حاضر سایت ایران‌خودرو جهت ثبت‌نام برای نوسازی ناوگان به‌شرط پرداخت نقدی بازاست، یادآوری کرد: تا سال گذشته رانندگان با مراجعه به سایت مورد نظر می‌توانستند به‌صورت اقساطی خودروی خود را تعویض و نوسازی کنند اما امسال شرط تحقق این موضوع پرداخت نقدی است.

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود یک هزار تاکسی فرسوده در سطح شهر همدان تردد می‌کنند، اضافه کرد: سال گذشته 300 تاکسی نوسازی شد.

کریمی با تأکید بر اینکه با افزایش قیمت خودرو، تبدیل خودرو و نوسازی آن، فشار مضاعفی را بر تاکسی‌داران تحمیل می‌کند، تشریح کرد: در حال حاضر تاکسی‌دار برای خرید خودرو پژو باید 70 میلیون تومان به‌صورت نقدی پرداخت کند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا سازمان در راستای حمایت از رانندگان تاکسی و نیز برحسب ضرورت نوسازی ناوگان برای اعطای تسهیلات با نهادهای متولی رایزنی کرده است؟ گفت: برحسب ضرورت تحقق نوسازی ناوگان درصدد هستیم که با بانک مهر کارآفرین به تفاهم برسیم تا از این طریق بتوانیم تسهیلات 20 تا 30 میلیون تومانی با بهره بانکی کم در اختیار رانندگان قرار دهیم.

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان در خصوص الکترونیکی شدن پرداخت‌ کرایه مسافران به رانندگان تاکسی‌ با بیان اینکه تمامی اقدامات زیرساختی را فراهم کرده‎ایم اما برای تحقق این کار بایستی به جوانب مختلف آن توجه ویژه شود، عنوان کرد: به نظرم در این خصوص بهتر است با رئیس سازمان یعنی آقای پوروخشوری صحبت کنید.

کریمی با تأکید بر اینکه الکترونیکی کردن پرداخت کرایه در تاکسی‌ها با اتوبوس‌ فرق می‎کند و درواقع با بخش خصوصی است، خاطرنشان کرد: نباید در اجرا با شکست مواجه شویم.

وی در خصوص گلایه‌مندی تاکسی‌داران در خصوص گرانی قطعات و نیز مشکلات معیشتی، تصریح کرد: ما از همه توان خود برای تأمین قطعات و بسته‌های غذایی از طریق تعاونی استفاده می‌کنیم چنانکه طی روزهای اخیر یک هزار قطعه باتری به قیمت تعاونی بین رانندگان توزیع شد.

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان با اشاره به اینکه طی هفته گذشته سه تن گوشت به قیمت تعاونی در بین تاکسی‌داران توزیع شد، تأکید کرد: به دنبال آن هستیم که تا حدودی التهابات اقتصادی مؤثر در فعالیت تاکسی‌داران را مدیریت کنیم.

کریمی در خصوص مباحث بیمه تاکسی‌داران نیز گفت: ازآنجایی‌که این موضوع در حوزه فعالیت سازمان تاکسیرانی نبوده باوجود پیگیری‌های مجدانه، اما تلاش‌ها بی‌فایده بوده‎است.

وی با بیان اینکه استقرار بیمه تاکسی‌داران برای دولت بار مالی به همراه دارد پس نیازمند مصوبه مجلس است، یادآوری کرد: تا سال 94 رانندگان تاکسی به‌صورت یارانه‌ای بیمه می‌شدند اما بنا به هزینه بارشده بر دوش دولت، طی سال‌های اخیر این مزیت حذف شده‎است.

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان با تأکید بر اینکه در حال حاضر 700 نفر از سه هزار 500 نفر تاکسی‌دار همدانی با مشکل بیمه مواجه‌اند، در خصوص مشکلات اخلاقی رانندگان تاکسی، اظهار کرد: به هنگام تمدید کارت شهری از رانندگان حتماً مستندات سوءپیشینه و عدم اعتیاد دریافت می‌شود.

کریمی ادامه داد: علاوه بر این در خصوص مباحث اخلاقی نیز کلاس‌هایی را با حضور رؤسای خطوط برگزار می‌کنیم، اما باید قبول کرد که رانندگی تاکسی شغل سختی است و فشارهای روانی و اقتصادی بر روح و روان رانندگان تأثیر منفی می‌گذارد.

وی در خصوص عدم ارائه برخی خدمات همچون روشن کردن کولر در روزهای گرم از سوی رانندگان تاکسی، تصریح کرد: اگر بخواهیم منصفانه به این مسئله بپردازیم باید گفت که روشن کردن کولر به لحاظ اقتصادی برای راننده توجیه ندارد زیرا کولر، قدرت موتور را کاهش و میزان مصرف سوخت را افزایش می‌دهد.

مدیر معاونت تاکسیرانی و حمل‌ونقل بار و کالای شهرداری همدان تأکید کرد: البته دراین‌باره تذکرهای لازم را به مسؤولان خطوط خواهیم داد.

مع‌الوصف؛ طبق وظایف تعریف‌شده برای معاونت تاکسیرانی، تکالیفی همچون نظارت و کنترل گسترده توسط واحد بازرسی، تجهیز ایستگاه‌ها، راه‌اندازی پایانه‌ها، ایجاد سایبان و اصلاح ایستگاه‌ها، تقویت و ارتقای جایگاه مسؤولان خطوط، ارتقای سلامت جسمانی تاکسیرانان با برپایی کلاس‌های آموزش پزشکی، برپایی مراسم تجلیل از مسؤولان خطوط و رانندگان برتر، نظارت و ساماندهی پروانه‌های هوشمند تاکسی شهری، نظارت بر سامانه مدیریت هوشمند تاکسی (پرداخت الکترونیک، پروانه تاکسی‌ها و کنترل کارکرد خدمات)، هماهنگی جهت مشارکت دستگاه‌های مرتبط در خصوص نظارت بر عملکرد مطلوب تاکسیرانی با سازمان‌های (راهور، صنعت، معدن و تجارت، شورای شهر، فرمانداری، امور شهری و شوراها، اداره اماکن و سازمان تعزیرات حکومتی) در طرح‌های ویژه و کمیته پیشنهادی نرخ کرایه تاکسی‌ها، توجه به رفاه و خدمات کارکنان و تاکسیرانان (ورزشی، بیمه تکمیلی، لاستیک یخ‌شکن، ضد یخ و لوازم‌یدکی خودرو، البتسه، کلینیک پزشکی، ترویج فرهنگ شهروندان در استفاده از ناوگان حمل‌ونقل عمومی در جهت کنترل ترافیک و حفظ محیط‌ زیست، پاسخگویی و توجه به نیازهای شهروندان و درنهایت برپایی کلاس‌های آموزشی اخلاق حرفه‌ای، کلاس‌های آموزش شهروندی و تاکسیرانان، فرهنگ‌سازی و آموزش فرهنگی شهروندان برای ارتقای جایگاه تاکسیرانان در شهر برای این معاونت در نظر گرفته که متأسفانه در بسیاری از موارد مذکور این روزها در معاون تاکسیرانی همدان شاهد نقصان جدی هستیم چنانکه به نظر می‌رسد مباحث اقتصادی بهانه‌ای شده برای سلب مسؤولیت از وظایف و بار کردن آن بر دوش شهروند که می‌بایست به ازای هزینه‎کرد، مطلوب‌ترین خدمت را دریافت کنند، پس به نظر می‌رسد فضای مدیریتی این معاونت نیازمند تجدیدنظر جدی به لحاظ کارآمدی است.