استان همدان با 792 هزار تن تولیدات باغی و تنوع محصولات دارای رتبه‌های برتر کشوری و منطقه‌ای است به‌نحوی‌که اگر به تولیدات کشاورزی شهرستان‌های استان همدان دقت کنیم هرکدام در یک بخش سرآمد هستند.

دراین‌بین از 9 شهرستان دیگر استان همدان که بگذریم نهاوند به‌عنوان یکی از شهرستان‌های قطب در تولید محصولات کشاورزی و باغی با دارا بودن شرایط آب و هوایی مناسب و همچنین خاک حاصلخیز بستر تولید شماری از محصولات استراتژیک کشاورزی همچون کلزا و گشنیز بوده و در تولید محصول سیب پاییزی نیز رتبه‌دار کشوری است.

از سوی دیگر در شهرستان نهاوند نزدیک به هفت هزار و 250 باغدار و بهره‌بردار در زمینه تولید سیب و محصولات باغی فعالیت دارند و طبق آمار سطح زیر کشت درخت سیب در شهرستان نهاوند بیش از دو هزار و 670 هکتار از انواع ارقام تابستانه و پاییزه است.

بااین‌حال گرچه هر ساله 70 هزار تن سیب از دو هزار و 670 هکتار باغات نهاوند برداشت می‌شود اما هنوز مشکلات باغداران نهاوندی حل نشده و وضعیت به نحوی است که هرگاه فصل برداشت سیب پاییزی فرا می‌رسد مشکلات بیان شده و در حالی امید به رفع آن‌ها می‌رود که سال بعد نیز همچنان مشکلات را پابرجا می‌بینیم. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا گفت‌وگویی را با کریم حاجی باباعلی؛ مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند و نیز علیرضا شهبازی؛ نماینده مردم نهاوند در خانه ملت ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پیگیری‌ها مبنی بر تشویق سرمایه‌گذاران در راستای احداث سردخانه و صنایع تبدیلی بوده است، گفت: خوشبختانه امسال از طریق وزارت جهاد کشاورزی و تعاونی روستایی خرید تضمینی سیب از باغداران نهاوندی در دستور کار قرار گرفته و در حال انجام است.

علیرضا شهبازی با اشاره به اینکه با احتساب سردخانه‌های دولتی سه سردخانه در استان وجود دارد ابراز کرد: بازهم تأکید می‌کنم در تلاش هستیم تا با تشویق سرمایه‌گذاران برای ورود به شهرستان و جذب سرمایه در این بخش طی سال‌های آتی دغدغه آن‌ها را تا حدودی مرتفع کنیم.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا نیازسنجی لازم صورت پذیرفته که چه مقدار در شهرستان نهاوند نیازمند صنایع تبدیلی و سردخانه هستیم عنوان کرد: اگر علاوه بر سردخانه‌های در دست احداث دو سردخانه پنج هزار تنی دیگر توسط بخش خصوصی در شهرستان ساخته شود تقریباً بخشی از مشکلات باغداران در حوزه نگهداری از محصولاتشان قابل حل خواهد بود.

نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه البته باید برای حضور سرمایه‌گذاران در عرصه صنایع تبدیلی نیز در کنار احداث سردخانه تلاش شود خاطرنشان کرد: موانع پیشروی سرمایه‌گذار نه‌تنها در نهاوند بلکه در کشور طی سال‌های اخیر اصلی‌ترین مسئله در عرصه‌های مختلف تولیدی و صنعتی است.

شهبازی با تأکید براینکه امیدواریم منطبق با شعار سال مبنی بر مانع‌زدایی از عرصه تولید و اشتغال همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند موانع از پیش روی سرمایه‌گذاران برداشته شود ابراز کرد: متأسفانه موانع زیادی از قبیل بوروکراسی اداری تا عدم همکاری دستگاه‌ها در این زمینه وجود دارد که رفع آن‌ها فشار و پیگیری ممتد را می‌طلبد، بیش از یک سال و نیم است برای سرمایه‌گذاری دامداری 6 هزار رأسی نهاوند از طریق سرمایه‌گذاری شستا در خصوص تأمین آب با شرکت آب و فاضلاب در حال چانه‌زنی و پیگیری هستم که در نهایت با پیگیری وزارتخانه‌ای وعده داده شده که طی روزهای آتی این مهم محقق شود.

وی ادامه داد: عدم همکاری بانک‌ها در خصوص پرداخت تسهیلات به سرمایه‌گذاران، طولانی بودن روند استعلامات از جمله موانع پیش روی سرمایه‌گذاران است.

مدیر جهاد کشاورزی نهاوند با بیان اینکه سرمایه‌گذار و متقاضی باید از بخش خصوصی در عرصه احداث صنایع تبدیلی و ایجاد سردخانه ورود کنند، گفت: درواقع تعریف چنین فضاهایی در حوزه فعالیت‌های دولتی گنجانده نشده است.

کریم حاجی باباعلی با تأکید بر اینکه طی یک سال و نیم گذشته چندین مجوز در این دو بخش صادر شده است ابراز کرد: خوشبختانه دو مجوز صادره در عرصه سردخانه با ظرفیت 10 و 15 هزار تن توانسته‌اند پس از اخذ استعلامات نسبت به احداث و آغاز عملیات اجرایی اقدام کنند به‌طوری‌که در حال حاضر سردخانه 10 هزارتنی دارای پیشرفت 60 درصدی است اما دیگری علیرغم دریافت تأییدیه هنوز در عرصه اجرا ورود نکرده است.

وی با بیان اینکه در صورت به ثمر رسیدن این دو پروژه نیاز شهرستان در بخش سردخانه تقریباً مرتفع خواهد شد ابراز کرد: در بحث صنایع تبدیلی متأسفانه با مسائل و مشکلاتی همچون محدودیت در واردات تجهیزات و دستگاه از خارج از کشور مواجهیم و همین محدودیت، مانع حضور و رغبت سرمایه‌گذاران به این عرصه شده است.

مدیر جهاد کشاورزی نهاوند با اشاره به اینکه کاری در حوزه صنایع تبدیلی در قالب کارخانجات انجام نشده اما در مقیاس کوچک‌تر (واحدهای کوچک روستایی) شاهد فعالیت هستیم، ابراز کرد: به‌طوری‌که بخش اعظمی از این واحدها مشغول تهیه خشکبار از محصولات باغی (درجه دو که ارزش ورود به بازار را ندارد) هستند.

حاجی باباعلی با تأکید براینکه در این بخش ظرفیت بسیار بالایی در شهرستان وجود دارد ابراز کرد: اخیراً اتحادیه شرکت‌های تعاونی روستایی شهرستان با حمایت تعاونی روستایی استان و سازمان جهاد کشاورزی استان در حال خریداری بخشی از سیب ضایعاتی این شهرستان به میزان هزار و 700 تن به نرخ توافقی اقدام کرده است که این مهم منجر به آن شد تا قیمت حدود 30 تا 40 درصد بالاتر برود و درعین‌حال دست دلالان در این مهم کوتاه شود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر نیز شرکت‌های روستایی مشغول خرید تضمینی سیب به قیمت هر کیلو هزار و 460 تومان هستند، ابراز کرد: براین اساس میزان قابل توجهی از محصول سیب باغات نهاوند خریداری شده و همچنان این روند ادامه دارد.

وی با تأکید براینکه امسال در محصول سیب شاهد تولید و برداشت 75 تا 80 هزار تنی بودیم خاطرنشان کرد: البته بخشی از این سیب برداشت شده یعنی قریب به 10 هزار تن از محصول سیب صنعتی (درجه سه) است و به مصرف صنایع می‌رسد.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند در پاسخ به این سؤال که برخی از صاحبان صنایع تبدیلی موجود در استان نیز معتقدند که محصول تولید شده در باغات نهاوند استانداردهای لازم را برای این بخش ندارند ابراز کرد: به‌هیچ‌وجه این‌گونه نیست بارها با صنایع تبدیلی موجود در استان مکاتبه کرده‌ام اما پاسخی به این موضوع داده نشده است.

حاجی باباعلی با بیان اینکه در حال حاضر محصول هلو نهاوند به‌تمامی کارخانجات صنایع تبدیلی کشور ارسال می‌شود ابراز کرد: حال‌آنکه صنایع موجود در استان در این زمینه کوتاهی می‌کند.

وی با تأکید بر اینکه در حال حاضر صنایع موجود اگر درخواست میوه داشته باشند همین فردا امکان ارسال محصول وجود دارد ابراز کرد: نمی‌دانم استانداردهای مدنظر صنایع موجود در استان چیست اما اگر استاندارد محصولات آذربایجان غربی مورد قبول آن‌هاست محصولی همچون سیب نهاوند به‌مراتب به لحاظ درصد قند و درجه بریکس بسیار بالاتر است پس گرچه شاید به لحاظ ماندگاری مدت‌زمان کوتاه‌تری امکان نگهداری این نوع سیب وجود داشته باشد اما در عرصه صنایع این ویژگی باعث شده که مشتری بسیاری داشته باشد.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند با تأکید براینکه در انبارهای موجود شهرستان نزدیک به 500 تن سیب خریداری‌شده وجود دارد بیان کرد: در صورت درخواست صنایع موجود در استان امکان تحویل محصول وجود دارد.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شهرستان نهاوند با داشتن بیش از 13 هزار و 500 هکتار باغ با درختان و بوته‌های مختلف محصولات باغی، یکی از بزرگ‌ترین قطب‌های کشاورزی و باغداری در سطح کشور است که در نبود برنامه‌ریزی درست با داران بودن این ظرفیت به یکی از شهرستان‌های محروم در کشور بدل شده حال آنکه در صورت داشتن زیرساخت‌های صنعتی در این حوزه می‌شد انتظار داشت که این شهرستان هرساله بخش بزرگی از نیاز سایر استان‌ها در حوزه محصولات باغی به‌ویژه در ایام نوروز و زمستان را فراهم کند اما متأسفانه در حال حاضر دسترنج کشاورز و باغدار نهاوندی به‌جای آنکه درمانی بر دردهای یک‌ساله و مشقت‌هایش باشد به دردی مضاعف بدل شده است و حال انتظار می‌رود مسئولان به‌ویژه جهاد کشاورزی، تشکل‌های کشاورزی و تعاون روستایی برای کمک به تولیدکنندگان و کشاورزان اقدام به ساماندهی به تولید و صنعت فرآوری و صادرات این محصولات کنند و این چرخه معیوب در تولید، توزیع و صادرات را از بین ببرند.

به دیگر سخن این سیستم معیوب محصولات کشاورزی، نبود برنامه‌ریزی درست برای صادرات و از همه مهم‌تر نبود صنایع تبدیلی مناسب در نزدیکی مراکز تولید محصولات باغی از مشکلاتی است که سالیان سال در بخش باغداری شهرستان نهاوند وجود دارد. به‌طوری‌که همه‌ساله به هنگام برداشت محصول فیلم‌هایی به‌سرعت در فضای مجازی از دور ریختن محصولات کشاورزی یا برداشت نکردن آن‌ها به خاطر صرفه نداشتن اقتصادی و قیمت پایین آن در بازار تبدیل، بازنشر می‌شود حال آنکه این فیلم‌ها حسرت کشاورزان و تأسف بینندگان را برای بی‌حاصلی رنج کشاورز و تباه ‌شدن هزینه‌ها برمی‌انگیزد.

این در حالی است که باید باور داشت با برنامه‌ریزی درست و پای کار بودن می‌توان به کشاورزان کمک کرد تا محصول خود را به‌صورت منطقی به فروش برسانند که لازمه تحقق این مهم همان‌طور که عنوان شد به تأمین زیرساخت‌ها بازمی‌گردد.