به گزارش سپهرغرب و به نقل از روابط‌ عمومی شورای اسلامی شهر همدان، محمود مسگریان در سی‌وچهارمین صحن شورا با حضور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان با تأکید بر اینکه هویت شهر به حفظ بناهای تاریخی شهر بازمی‌گردد، گفت: برای حفظ بناهای قدیمی واجد ارزش تاریخی باید دست به دست هم دهیم تا شاهد برخی حرکت‌های یک‌ماهه اخیر در حوزه تخریب بعضی از بناهای واجد ارزش نباشیم.

وی با تأکید بر اینکه مسئولیت ذاتی حفظ بناهای واجد ارزش تاریخی برعهده اداره‌ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان همدان است، اظهار کرد: در این حوزه وظایف قانونی سایر ارگان‌ها هم تعریف شده است که باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند.

رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان نیز اظهار کرد: شهر همدان از منظر تاریخی، طبیعی و در عرصه‌های فرهنگی، مذهبی و گردشگری جنگ ظرفیت‌های بسیار بالایی دارد و می‌توانند در سطح منطقه منحصربه‌فرد باشند.

حجت‌الاسلام ناصر صفری‌افلاکی با اشاره به تخریب بافت تاریخی زیباترین محلات شهر همدان ازجمله جولان، نظربیگ و حاجی، اظهار کرد: متأسفانه امروز تعداد محدودی از بناهای واجد ارزش تاریخی در بین آپارتمان‌های سرد و بی‌روح دیده می‌شوند که روح و هویت شهر را به ما نمایان می‌کنند و ضمن سر دادن آه حسرت برای عدم حفظ بیشتر بناها، در آن محل‌های باقی‌مانده، احساس آرامش می‌کنیم؛ زیرا معتقدم درصورت اجرای طرح معماری اصیل ایرانی- اسلامی، احساس آرامش و معنویت در شهر نمایان می‌‎شود.

صفری‌افلاکی با اشاره به تخریب وسیع منطقه تاریخی کبابیان و تبدیل شدن این محله واجد ارزش به پارکینگ در دوره نخست شورای پنجم، اظهار کرد: انتظار می‌رفت تدبیر اساسی در این حوزه لحاظ می‌شد.

وی با اشاره به اظهار نظر برخی رسانه‌ها که شورا مسئول تخریب بناهای تاریخی است و شهرداری باید پاسخگو باشد، عنوان کرد: مسئول اصلی حفظ بناهای تاریخی، میراث فرهنگی است و قطعاً انکاری هم وجود ندارد؛ زیرا وظایف میراث فرهنگی براساس اصل 123 قانون اساسی تعریف شده است.

رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر همدان افزود: میراث فرهنگی براساس ماده 15 اصل 123 قانون اساسی مکلف است ظرف مدت دو سال تمام بناهای واجد ارزش را شناسایی و رسماً اعلام عمومی کند که موعد این امر، 22 تیرماه 1400 بوده و امیدواریم انجام شده باشد.

وی همچنین خبر داد: طی بازدید از مدرسه مائده، این ابنیه واجد ارزش تاریخی درصورت توافق با مالک، برای شهرداری بافت تاریخی شهر همدان تملک خواهد شد.

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر همدان نیز در ادامه اظهار کرد: ابنیه و آثار تاریخی، شناسنامه‌های جامعه محسوب می‌شوند که اگر شناسنامه نداشته باشیم، هویت خود را از دست می‌دهیم؛ ازاین‌رو باید این آثار را به‌عنوان مستندات تاریخی، حفظ و‌ حراست کنیم، زیرا این آثار به یک نفر یا ارگان خاص تعلق ندارد.

علی‌اکبر نظری با بیان اینکه نکات تاریخی ارزنده و منحصر‌به‌فردی در سطح شهر همدان وجود دارد که قابل تأمل است، عنوان کرد: انواع ادیان مانند یهودیت، مسیحیت و زرتشتی در همدان وجود دارند که همگان در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده‌اند؛ ازاین‌رو برای تعامل ادیان در همدان می‌توانیم برنامه‌های بین‌المللی داشته باشیم، زیرا در هیچ کجای ایران مسجد و کلیسا کنار هم قرار ندارند.

نظری با اشاره به اینکه قانون اساسی حقوق مالکانه را به رسمیت شناخته است ازاین‌رو دولت باید در تسهیل امور حفظ و نگهداری ابنیه‌های تاریخی اقدامات اساسی انجام ‌دهد، گفت: بسته‌های حمایتی را باید برای مالکان درنظر بگیریم تا برای حفظ آنان ترغیب شوند.

وی با تأکید بر اینکه ابنیه تاریخی باید شناسنامه داشته باشند، معتقد است: باید مشخص شود که چندین‌سال برای قدمت بنا نیاز است که به بافت ارزشی اطلاق یابد تا در این زمینه اطلاع‌رسانی شود و آموزش جامع صورت گیرد.

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر همدان همچنین پیشنهاد داد: با توجه به بازنگری طرح جامع در شورای اسلامی شهر، با هماهنگی راه‌وشهرسازی و شهرداری پهنه‌ای برای اختصاص به بافت واجد ارزش پیش‌بینی شود.

دیگر عضو شورای اسلامی شهر همدان هم گفت: باید ادوار گذشته شورا نسبت به سیاست‌گذاری در حوزه حفظ میراث فرهنگی اقدام می‌کرد تا مالکان تشویق به تخریب بناهای واجد ارزش نشوند؛ اما اکنون فارغ از اینکه مقصر چه کسی است، باید به دنبال راهکارهایی برای حفظ باقی بناها باشیم، زیرا وجود ابنیه‌های تاریخی به‌مانند مدرسه ظفر کم نیست.

حمید بادامی‌نجات اظهار کرد: امکان تملک تمام آثار تاریخی با بودجه‌های میراث فرهنگی، شهرداری و حتی سایر دستگاه‌های اجرایی وجود ندارد؛ ازاین‌رو باید سیاست‌های تشویقی و عملیاتی در شورا تعریف شود که مالکان را برای حفظ بنا تشویق کنیم و ارزش‌افزوده بنا ایجاد شود تا بتوانند از عواید آن بهره‌مند شوند.

این عضو شورای اسلامی شهر همدان با اشاره به اینکه میراث فرهنگی و شهرداری نمی‌توانند برای تمام بناهای ثبتی و غیر ثبتی مأمور قرار دهند، اعلام کرد: با زور و‌ پول نمی‌شود از بناهای تاریخی محافظت کرد؛ بلکه باید دستورالعمل و سیاست‌های تشویقی را پیش‌بینی کنیم که مالکان آن‌ها را حفظ کنند.

بادامی‌نجات معتقد است: هر زمان که میراث فرهنگی با شهرداری در تقابل قرار گرفته‌اند، شهر ضرر کرده است؛ اما درصورت همکاری این دو ارگان به‌ویژه در حوزه حفظ بناها، شاهد توسعه شهر بوده‌ایم.

شهردار همدان نیز با بیان اینکه اتاق مشترک شهرداری و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی برای حفظ بافت و بناهای تاریخی به‌عنوان هویت شهر تشکیل می‌شود، گفت: هفته‌های گذشته رسانه‌ها و فعالان میراث فرهنگی در حوزه تخریب بناهای تاریخی به‌خوبی عمل کردند، این درحالی بود که دستگاه‌های مربوطه مانند شهرداری و میراث فرهنگی، انفعالی عمل کردند و تقصیر را به گردن یکدیگر انداختند.

سیدمسعود حسینی افزود: درحال حاضر 167 خانه واجد ارزش در شهر همدان وجود دارد که میراث فرهنگی و شهرداری توانایی حفظ و نگهداری آن‌ها را ندارند و امکان استقرار یک مأمور برای هر خانه هم وجود ندارد؛ ازاین‌رو به نظر می‌رسد حلقه مفقوده این مبحث، صداقت است و همان موقع باید با مردم و مالکان صحبت می‌کردیم که به ارزش ملک آگاه و نسبت به آن حساس می‌شدند و همکاری و مدیریت آن‌ها را می‌طلبیدیم.

وی با اشاره به اینکه درحال حاضر 20 بنای واجد ارزش در دست بناهای دولتی است و به‌عنوان مثال مسکن و شهرسازی پنج بنا دارد و اگر این بناها را حفظ و از آن‌ها بهره‌برداری کند الگوسازی می‌شود، اعلام کرد: درنظر داریم خانه پوستی‌زاده را به بوتیک ‌هتل تبدیل کنیم تا الگوسازی شود.

حسینی ادامه داد: خانه‌های واجد ارزش، تک‌محصول‌ هستند و در آینده مانند آن‌ها را پیدا نمی‌کنیم؛ ازاین‌رو باید در حوزه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌رسانی به مالکان تلاش و قیمت واقعی را برای آن‌ها روشن کنیم.

شهردار همدان معتقد است: میراث فرهنگی به‌عنوان متولی حفظ و نگهداری از بناهای تاریخی، فرماندهی حراست از بناهای تاریخی را در دست بگیرد و دستگاه‌های دیگر و مردم هم به این اداره کل کمک کنند، از سوی دیگر از نهادهای مردمی نیز کمک خواستیم تا برای حفظ و نگهداری این بناها به میدان بیایند.

حسینی با اشاره به اینکه باید از خیرین حوزه میراث فرهنگی یاری بطلبیم، ادامه داد: در حوزه اجرا، بحث اختلاف نیست و باید همه با هم شهر را نجات دهیم و بسته‌های تشویقی را نیز درنظر خواهیم گرفت؛ ازاین‌رو شهرداری آمادگی دارد در حوزه حفظ میراث فرهنگی در راستای منفعت شهر و مردم پیش‎قدم باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در پایان با بیان اینکه امکان ندارد پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین خالی از عناصر تاریخ و تمدن باشد، گفت: در کنار اقدامات سلبی برای جلوگیری از تخریب بناهای تاریخی، باید اقدامات ایجابی هم داشته باشیم تا مالک برای حفاظت و‌ نگهداری از ابنیه رغبت داشته باشد، همچنین بخش خصوصی باید برای حفظ بناهای تاریخی مشارکت کرده و این‌ بار از دوش دولت برداشته شود که این اتفاق به‌تدریج در همدان اتفاق خواهد افتاد و باید کمک کنیم مراحل گذار را طی کنیم.

علی مالمیر با اشاره به اینکه اگر همه خود را در برابر بناهای تاریخی مسئول بدانیم خیلی از مشکلات حل می‌شود، اظهار کرد: وقتی دفتر مشترک شهرداری و میراث فرهنگی شکل بگیرد، میراث و شهرداری با هم راهکارهای سازنده را پیدا می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در رابطه با بافت و بناهای تاریخی دنیا تجارب مختلفی را کسب کرده‌ که می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم، افزود: عزمی که همه دستگاه‌ها کنار هم جمع شوند، حلقه مفقوده این مبحث است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان با اشاره به اینکه می‌توانیم برای بنای تاریخی کاربری تعریف کنیم، گفت: این موضوع مستلزم کنار هم بودن دستگاه‌های مرتبط است تا خروجی‌های خوبی را در این زمینه شاهد باشیم.

مالمیر با بیان اینکه شهرداری پروژه مجموعه مرکز محله کبابیان را برگرداند و بازسازی آن را آغاز کند تا تخریب‌ها و صدمه‌ جبران‌ها شود، افزود: تخریب مدرسه ظفر را می‌توانیم جبران کنیم، اما باید درگیر طرح ویژه شویم؛ از سوی دیگر فهرست بناهای واجد ارزش در بافت‌ها کاملاً مشخص است و بناهای خارج از بافت هم درحال انجام بوده و ممکن است هر لحظه بناهای جدیدی کشف شود که درمجموع این مهم، اقدام پویایی است.

وی در ادامه با بیان اینکه اگر بگوییم میراث فرهنگی متولی بافت و بناهای تاریخی است اما در ضوابط این متولی بودن را نپذیریم دوگانگی است، اعلام کرد: تمام ابنیه شهر همدان شناسنامه دارد، از سوی دیگر باید مشخص شود چه کسی مسئول حفاظت بنای غیر میراثی است و مالکان بناها در مورد بناهای خود وظیفه دارند و هرگونه اقدامی باید با نظارت میراث فرهنگی انجام شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان با اشاره به اینکه شهر همدان دو مزیت استراتژیک گردشگری با محوریت شأن تاریخی و ظرفیت طبیعی دارد، بیان کرد: زمانی که بتوانیم این دو مورد را حفظ کنیم، می‌توانیم در افق راهبردی از حوزه گردشگری بهره ببریم.