تأمین مواد غذایی مورد نیاز جامعه یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصاد کشاورزی به‌شمار می‌رود که لازمه این مهم افزایش عملکرد در واحد سطح با بهره‌مندی از شیوه‌های نوین در تولید محصولات کشاورزی است در این بین اجرای پروژه‌های آب و خاک همچون ایجاد شبکه‌های فرعی آبیاری در پایاب سدهای ساخته شده در راستای تأمین منابع آبی در بخش کشاورزی جزو موارد ضروری محسوب می‌شود.
شبکه‌های آبیاری و زهکشی به‌منظور استفاده بهینه از منابع آب تخصیص یافته به کشاورزان ایجاد می‌شود و در این شبکه‌ها از روش‌های نوین آبیاری تحت فشار که راندمان آبیاری را ارتقا می‌دهد استفاده می‌شود.
میانگین بارندگی سالانه در کردستان 438 میلی‌متر (براساس آمار مربوط به سال 1400) است این استان سرشاخه حوضه‌های آبریز مهمی هم چون آبریز سفیدرود، سیمینه رود و سیروان است و علاوه براین رودخانه‌های متعدد و عمده‌ای در این منطقه جریان دارد.
به‌منظور بهره‌مندی از این منابع آبی تاکنون 18 سد در کردستان ساخته شده که از این تعداد مدیریت 12 سد در اختیار استان و بهره‌برداری مابقی سدها در اختیار استان‌های همجوار ازجمله آذربایجان‌غربی و کرمانشاه قرار دارد.
سدهای گاوشان و زیویه در شهرستان کامیاران واقع شده و پروژه‌های شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد گاوشان و سد زیویه به اجرا درآمده است ولی هنوز هم به طور کامل به اتمام نرسیدند.
در راستای اجرای پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد گاوشان قرار بود سه هزار و 500 هکتار از اراضی دیم کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان کامیاران شامل آهنگران، بلان، سرچم، توبره ریز، گنبد سفلی و علیا، الک، ورمهنگ، هیئت آباد و حومه شهر کامیاران از آب این سد بهره‌مند شود.
در حال حاضر این پروژه در دو هزار و 430 هکتار به اجرا درآمده به عبارتی 98 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و برای اجرای این پروژه تاکنون یک هزار و 345 میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و 706 میلیارد ریال مطالبات پیمانکار این پروژه است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ ریزی کردستان و رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان عصر روز سه‌شنبه به همراه جمع دیگری از مدیران استان برای بازدید از چند پروژه بخش کشاورزی به شهرستان کامیاران سفر کردند. نخستین پروژه‌ای که مورد بازدید این مسئولان قرار گرفت پروژه شبکه آبیاری پایاب سد گاوشان بود.
  ایجاد بیش از یک هزار و 700 فرصت شغلی با اجرای پروژه پایاب سد گاوشان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان در این بازدید با اشاره به اینکه گشایش کامل پروژه شبکه فرعی آبیاری و زهکشی پایاب سد گاوشان منجر به ایجاد یک هزار و 750 فرصت شغلی خواهد شد، اظهار کرد: اجرای این طرح باعث افزایش راندمان آبیاری و به تبع آن مصرف بهینه آب و افزایش تولید در استان می‌شود.
پیمان اسکندری با اشاره به اینکه این پروژه هم‌اکنون 98 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: هدف از اجرای این طرح تبدیل اراضی دیم به آبی با روش آبیاری بارانی است.
وی با بیان اینکه پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار واحد پایاب سد گاوشان به طول 27 کیلومتر از سد گاوشان آبگیری می‌شود، ادامه داد: شرایط اقلیمی پیش آمده در بارش‌ها باعث تغییر بارندگی‌ها در سراسر جهان شده و ما باید در مدیریت و بهینه‌سازی مصرف آب تلاش کنیم.
یکی دیگر از پروژه‌هایی که مورد بازدید قرار گرفت پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد زیویه شهرستان کامیاران بود که مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در رابطه با این پروژه اظهار کرد: این پروژه با آبگیری از سد زیویه در دو فاز عمرانی از محل اعتبارات طرح جامع شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور در حال اجرا است.
فیروز احمدی با اشاره به اینکه مساحت اراضی بهره‌مند از این پروژه یک هزار و 104 هکتار است، افزود: اعتبار این پروژه بیش از 230 میلیارد ریال است که با اتمام آن برای 865 نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم شغل ایجاد می‌شود.
وی با بیان اینکه روستاهای بهره‌مند از این پروژه شامل بزوش، گازرخانی، تیلکو، کاشتر و زیویه است، گفت: این پروژه به اتمام رسیده فقط بخشی از مطالبات پیمانکار و تکمیل کارگاه آن باقی مانده که هنوز میزان اعتبار مورد نیاز برای این اقدامات برآورد نشده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کردستان به پروژه تأمین آب و توسعه باغات روستای دهکانان اشاره کرد و اظهار کرد: ایستگاه انتقال آب به‌ منظور تبدیل 600 هکتار از اراضی دیم روستاهای دهکانان و تفین شهرستان سروآباد و نیز بخشی از اراضی پالنگان شهرستان کامیاران به باغات مثمر و مکانیزه در نظر گرفته شده است.
احمدی با اشاره به اینکه این پروژه شامل دو ایستگاه اصلی و میان راهی و به ظرفیت پمپاژ 450 لیتر بر ثانیه است، افزود: برای اجرای این پروژه 373 میلیارد و 767 میلیون ریال اعتبار هزینه شده که برای پرداخت مطالبات پیمانکار و تکمیل پروژه به 90 میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز است.
به گفته جمعی از اهالی روستاهای محدوده سدهای زیویه و گاوشان که در بازدید مسئولان حضور داشتند بسیاری از اهالی این روستاها قبل از اجرای پروژه‌های شبکه‌های آبیاری برای کسب درآمد در سایر استان‌ها کارگری می‌کردند ولی اکنون با آبی شدن اراضی کشاورزی و افزایش عملکرد محصولاتشان از سایر استان‌ها نیرو جذب می‌کنند.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان هم در این بازدید بعد از اینکه در جریان بخشی از مطالبات باقی‌ مانده پیمانکاران پروژه‌های کشاورزی قرار گرفت بیان کرد: بعد از بررسی‌های لازم برای میزان اختصاص اعتبار به این پروژه‌ها تصمیم می‌گیریم.
یک میلیون و 217 هزار و 38 هکتار از مساحت کردستان به اراضی کشاورزی اختصاص دارد که این میزان حدود پنج درصد اراضی کشاورزی کشور را تشکیل داده است؛ 96 درصد سطح اراضی کشاورزی استان هم به کشت سالانه محصولات زراعی و سطح آیش (بدون کشت) و چهار درصد به عبارتی 52 هزار و 670 هکتار آن هم به اراضی باغی اختصاص پیدا کرده است.
بر اساس آخرین گزارش عملکرد سالانه تولید محصولات زراعی و باغی استان که مربوط به سال 1400 است در 791 هزار و 970 هکتار زیر کشت؛ یک میلیون و 754 هزار تن محصول تولید شده و میزان برداشت محصولات باغی هم 443 هزار تن بوده است.
از 791 هزار و 970 هکتار اراضی زیر کشت محصولات زراعی استان 87 درصد دیم و فقط 13 درصد آن آبی است سالانه هم حدود 211 هزار و 268 هکتار از اراضی دیم به ویژه در شرق، شمال شرق و شمال استان به طور آیش در تناوب زراعی قرار می‌گیرد.
79 درصد از سطح زیرکشت محصولات زراعی استان سالانه به غلات، 13 درصد حبوبات، پنج درصد به علوفه و سه درصد دیگر به سایر محصولات زراعی اختصاص پیدا می‌کند.