شهرستان پاوه با بیش از 60 هزار نفر جمعیت در120 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه قرار دارد و 84 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد. این شهرستان با استان حلبچه اقلیم کردستان هم مرز است و اکنون مرز و بازارچه رسمی شوشمی در بخش نوسود این شهرستان فعال است.
تردد مسافر اکنون از مرز شوشمی انجام نمی‌شود و مردم پاوه و اورامانات باوجود سکونت در مرز برای سفر به بخش کُردنشین کشور عراق باید به مرز باشماق شهرستان مریوان مراجعه کنند که علاو بر مسافت طولانی باید هزینه‌های گزافی را نیز پرداخت کنند.
بازارچه شوشمی یکی از قدیمی‌ترین مرزهای کشور است که در طول سال‌های جنگ تحمیلی تعطیل بود و بعد از گذشت مدتی فعالیت تجاریش را آغاز کرد و در شرایط فعلی جزو بازارچه‌های فعال کشور است.
این بازارچه از سمت عراق به استان حلبچه در شمال عراق متصل و در مجاورت شهر طویله عراق قرار دارد. روزانه بین 40 تا 50 دستگاه کامیون به بازارچه فوق تردد می‌نمایند و کالاهایی همچون میوه، سیمان، گیوه، نان برنجی، صیفی جات از طریق بازارچه شوشمی به عراق صادر می‌شود.
بازگشایی بخش تردد مسافری مرز شوشمی در سال‌های اخیر جزو مطالبات مردم منطقه اورامانات بوده و بارها این موضوع نیز در دستور کار مسوولان قرار گرفت اما بنا به دلایلی انجام نشد تا اینکه این موضوع به صورت جدی در دستور کار مسوولان دولت سیزدهم قرار گرفت.
دیدار استانداران کرمانشاه و حلبچه و تحقق آرزوی دیرینه مردم
«محمدطیب صحرایی» و« آزاد توفیق رحیم»، استانداران کرمانشاه و حلبچه عراق هشتم خرداد ماه امسال ضمن بازدید از زیرساخت‌های مرز شوشمی پاوه و طویله حلبچه، طی نشستی دو جانبه ظرفیت‌های موجود برای توسعه مناسبات گردشگری و تجاری را بررسی و بر گسترش آنها تاکید کردند و ماحصل این نشست، توافق برای بازگشایی مرز مسافری شوشمی بود.
براساس توافقات انجام شده قرار است فعالیت مرز مسافری شوشمی از عید قربان (8 تیرماه) آغاز شود و به صورت رسمی مسافر از این مرز تردد کند.
«آزاد توفیق رحیم» استاندار حلبچه در دیدار با استاندار کرمانشاه با اشاره به قدمت 80 ساله مرز شوشمی عنوان کرد: امیدواریم با تلاش‌های صورت گرفته شاهد توسعه بیشتر ارتباطات تجاری، فرهنگی و گردشگری میان این دو استان همسایه باشیم.
«محمدطیب صحرایی» استاندار کرمانشاه نیز در این نشست با بیان اینکه هر دو طرف بر گسترش مناسبات دوجانبه از طریق این مرز در کوتاه ترین زمان ممکن توافق دارند، گفت: امیدواریم با توسعه زیرساخت‌ها و اجرایی شدن توافقات شاهد رونق روزافزون این مرز مشترک و بهبود معیشت مردم منطقه باشیم.
وی در ادامه به تشریح توانمندی‌های کرمانشاه در حوزه‌های مختلف گردشگری، صنعتی و کشاورزی و ارائه خدمات فنی و مهندسی پرداخت و گفت: کرمانشاه متناسب با نیاز استان حلبچه، آمادگی گسترش مناسبات در حوزه‌های مختلف تولیدی و خدماتی به ویژه در حوزه سلامت را دارد.
بازگشایی مرز مسافری از عید قربان
ماموستا مُلا «قادر قادری» امام جمعه پاوه نیز که در سال‌های اخیر مجدانه پیگیر بازگشایی مرز مسافری شوشمی بوده است در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته، گفت: روز یکشنبۀ هفتۀ گذشته استانداران حلبچه و کرمانشاه به‌اتفاق جمعی از معاونین خود و دوستان قرارگاه رمضان و مسئول کنسولگری جمهوری اسلامی در سلیمانیه به پاوه آمدند و بحث مفصلی در فرمانداری پاوه انجام شد.
وی تصریح کرد: بنده در آن جلسه صحبت کردم و گفتم: چرا باید مرز نوسود باز شود؟ و توضیح دادم و در خدمت شما هم عرض می‌کنم ما می‌توانیم برای شب‌نشینی به حلبچه برویم و برگردیم چون مسیر پاوه به حلبچه خیلی نزدیک است با این وصف ما 40 سال است داد می‌زنیم، کسی به حرف ما گوش نمی‌دهد و امروز اگر بخواهیم به عراق برویم باید سنندج را دور بزنیم و به مریوان و ازآنجا به باشماق و پینجوین و سید صادق برویم و ازآنجا راهی حلبچه شویم و از طرف کرمانشاه هم باید به اسلام‌آباد و کرند غرب و سرپل و قصر و از آنجا به کلار و دربندیخان و سید صادق برویم و سپس به حلبچه برسیم.
وی افزود: مساله دیگر این است جاده‌های ما خراب‌اند و به درد کاروان تجارت نمی‌خورند ولی می‌شود روزی 100 ماشین مسافر از عراق به دیار ما بیاید و 100 ماشین هم از مرز ما به عراق برود و منفعتی اقتصادی برای ما داشته باشد و شهر را از بن‌بست خارج نماید.
امام جمعه پاوه در ادامه گفت: به مسئولان عرض کردم تمایل کاک آزاد توفیق استاندار حلبچه به گشودن مرز خیلی بیشتر از ما بود، آقای صحرایی استاندار محترم کرمانشاه هم خودش پیشنهاد کرد که مرز باید باز شود و هر دو استاندار گفتند: روز عید قربان مرز مسافری شوشمی باز می‌شود.
ماموستا قادری افزود: بنده گفتم روز جمعه این قضیه را به مردم شریف پاوه عرض می‌کنم و همچنین از آنان خواهش کردم و گفتم: مرز شوشمی برای تجارت مناسب نیست و جاده‌هایمان بعد از 40 سال از پیروزی انقلاب اسلامی شرایط لازم را ندارند ولی شما جادۀ مرز سازان را به سمت لشکرگاه که قسمتی از آن به سمت جوانرود و قسمتی هم به سمت باینگان پاوه می‌آید، باز کنید که اگر تجارت به آنجا منتقل شود، هم جوانرود و اورامانات و هم پاوه آبادمی شوند مثل مریوان که واقعاً وضع مردمش تغییر کرده است.
اعلام خبر بازگشایی مرز مسافری شوشمی بازتاب مثبتی در فضای حقیقی و مجازی منطقه اورامانات و کردستان عراق داشته و بسیاری از رسانه‌های منطقه نیز به آن پرداخته‌اند و از عزم راسخ مسئولان دولت سیزدهم در رفع مشکلات مردم و رسیدگی به دغدغه‌ها و مطالبات آنها قدردانی کرده‌اند.