سپهرغرب، گروه خبر- طاهره ترابی مهوش : آنچه مسلم است اینکه مبانی تأسیسی اسلام بر وحدت امت در حوزه فکر، عقیده، عمل و رفتار تأکید دارد؛ به‌طوری که در حوزه عقیده، قاعده توحید امت اسلامی را داریم که رمز وحود آنان است و حتی در آیات متعددی از قرآن کریم این حقیقت به بیان درآمده و مسلمانان به رعایت مقتضیات آن دعوت شده‌اند؛ مانند آیه «واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا» (آل عمران/30) که مؤمنان را به چنگ زدن به ریسمان الهی دعوت می‌کند و آیه 105 آل عمران که به مسلمانان سفارش می‌کند مبادا مانند کسانی شوند که پراکنده و متفرق شدند و پس از آن که آیات روشن را دریافت کردند، اختلاف ورزیدند و به جان هم افتادند که بنا به اهمیت موضوع از این‌دست آیات، کم نیست.

گذشته از این، در مرحله عمل هم خطاب‌های عملی‌ای در قرآن وجود دارد که اقتضای وحدت مسلمانان را دارد؛ مانند آیه واعدولهم ما استطعتم من قوه (انفال/ 60)؛ این آیه از مسلمانان می‌خواهد تا هرچه قدرت و سازوبرگ دارند، در مقابل دشمنان فراهم کنند و یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مظاهر قدرت، وحدت است. حتی در بخش دیگر از آیات قرآن، مسلمانان از اختلاف مواضع در مسائل حیاتی و سرنوشت‌ساز منع شده‌اند که اما این امر با اصل مشورت و تعدد نظرات منافات ندارد. جالب‌تر اینکه از این مرحله که بگذریم، درصورت بروز اختلاف هم، تدابیری اندیشیده شده است؛ به‌گونه‌ای که در پاره‌ای از آیات قرآن، فرض بروز اختلاف تا حد قتل هم پیش‌بینی شده، به‌عنوان مثال آیه 9 سوره حجرات، از مسلمانان می‌خواهد تا درصورتی که میان دو طائفه و گروه از مؤمنان اختلاف افتاد، میان آنان مصالحه بیفکنند.

به دیگر سخن اسلام دینی جهان‌شمول و امت اسلام، از مظاهر جهانی بودن این دین هستند، اما تمرکز و تأکید بر اختلافات مذهبی و مترتب کردن آثاری بر آن، ره‌آوردهای جهانی بودن اسلام ر ا دچار خدشه کرده و و آن را به دایره‌هایی کوچ و با محدودیت تبدیل می‌کند که قدرت عمومیت و فراگیری را ندارد و نمی‌تواند گفتمانی جهانی را تأسیس کند. بنابراین اگر خواهان عملی شدن و کارآمدی اصل جهانی بودن اسلام هستیم، باید بر لزوم وحدت تأکید داشته باشیم. زیرا وحدت امت اسلام، حقیقتی است که مطلقاً جای بحثی در آن نیست؛ پس باید این مفهوم را به رسمیت بشناسیم، به‌طوری که آثار این وحدت در همه روابط مسلمانان و اشتراک منافع آنان و صف‌بندی‌هایشان در مقابل بیگانگان دیده شود. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با محمود ابن‌خیاط، عضو شورای افتا شهرستان سقز و نیز امام‌جمعه این شهرستان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

عضو شورای افتا شهرستان سقز در ابتدای سخنان خود با اشاره به شخصیت تأثیرگذار پیامبر اسلام، گفت: حضرت رسول (ص) رحمت‌العالمین بود؛ به‌طوری که این مهم در آیه 107 سوره انبیا (وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ) به‌صراحت بیان شده و مورد توجه قرار گرفته است.

مفتی محمود ابن‌خیاط ابراز کرد: بر این اساس پیامبر اسلام نه‌تنها برای مسلمانان، بلکه برای همه عالم وجودشان رحمت است.

وی با بیان اینکه شخصیت این بزرگوار آنقدر تأثیرگذار بود که طی 23 سال توانست عرب‌های قسی‌القلب را به انسان‌های مردمی و خداشناس بدل کند، اذعان کرد: این عملکرد به‌گونه‌ای بود که طی آن مدت تمام جزیره‌العرب تحت سیطره اسلام درآمد.

عضو شورای افتا شهرستان سقز با تأکید بر اینکه درواقع پیامبر اسلام با عمل و شخصیت منحصربه‌فرد خود توحید، یکپارچگی و انسانیت را در جزیره‌العرب به منصه ظهور گذاشت، تشریح کرد: آنچه مسلم است اینکه ما مسمان بوده و سالیان سال است که ابرقدرت‌های استعمارگر نقششان این است که در بین مسلمان به هر طریق ممکن سیادت کرده و تفرقه ایجاد کنند تا از آن بهره‌برداری لازم را داشته باشند که نمونه بارزش را در اغشاشات اخیر دیدیم.

مفتی ابن‌خیاط با تأکید بر اینکه هدف از ایجاد تفرقه دشمنی صرف با اهل تسنن و یا شیعه نیست بلکه در گام بزرگ‌تر دشمنی واقعی با اسلام است، اظهار کرد: با این تفاسیر اغتشاشات اخیر در راستای دین‌ستیزی و مخالفت با قرآن و نیز احکام دین انجام شد؛ وقتی شاهد مخالفت با حجاب هستیم، یقیناً در ادامه شاهد مخالفت با دیگر حدود اسلام نیز خواهیم بود.

وی ادامه داد: برای مثال وقتی خداوند نوشیدن شراب را حرام کرده، نمی‌توان آنچه ممنوع است را به زعم خود آزاد اعلام کنیم؛ زیرا ما به‌عنوان فردی مسلمان باید تابع قوانین دین باشیم، چراکه در جامعه این‌چنینی احکام و قوانین دین اسلام باید پیاده شود.

امام‌جمعه شهرستان سقز با تأکید بر اینکه همواره در بحث قیاس جامعه اسلامی را به‌سان یک کشتی در اقیانوس درنظر می‌گیرند، اذعان کرد: درنظر بگیرید اگر کسی این کشتی را سوراخ کند، تمام سرنشینان آن غرق خواهند شد و نه بخش اندکی.

وی ادامه داد: بنابراین اگر در جامعه اسلامی فساد رواج پیدا کند، دیگر بحث شیعه و سنی مطرح نیست، بلکه تمامی ما به این مرض مبتلا خواهیم شد.

مفتی ابن‌خیاط با اشاره به اینکه اغتشاش‌گران درواقع افرادی بودند که با نقشه ازپیش تعیین‌شده ابرقدرت‌ها و دین‌ستیز‌ها حوادث ناگوار اخیر را در کشور به‌عنوان جامعه اسلامی رقم زدند، عنوان کرد: این درحالی است که این عملکرد از سوی جامعه اسلامی مذموم بوده و مورد پذیرش نیست.

عضو شورای افتا شهرستان سقز در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هفته وحدت، گفت: خداوند در قرآن در آیه 103 سوره آل عمران (وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا) بر چنگ زدن بر ریسمان الهی و نیز حذر کردن از متفرق شدن تأکید دارد.

وی ادامه داد: این ریسمان الهی که کلام خدا است، درواقع نجات‌بخش جامعه بشریت خواهد بود و به تعبیری نجات ما منوط به پیروی از قرآن است.

مفتی ابن‌خیاط با اشاره به اینکه اگر پیروی از قرآن به‌عنوان ریسمان الهی در جامعه اسلامی انجام نشود سرانجامی جز هلاک شدن در انتظار ما نخواهد بود، ابراز کرد: بر این اساس لازم است جامعه اسلامی مشتمل از سنی و شیعه با یکدیگر وحدت کلمه و درعین‌حال اتحاد داشته باشند تا با تمسک به این ریسمان، دشمنان توان مقابله با آن‌ها را نداشته باشند.

امام‌جمعه شهرستان سقز ادامه داد: دراین‌باره خدواند نیز در آیه 139 سوره مبارکه آل عمران (وَلا تَهِنوا وَلا تَحزَنوا وَأَنتُمُ الأَعلَونَ إِن کُنتُم مُؤمِنینَ) به پیروزی مسلمان درصورت داشتن ایمان وعده داده؛ امید است با وحدت بین مسلمانان بتوانیم مشت محکمی بر دهان بیگانگان اسلام‌ستیز بزنیم.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، در اهمیت و ضرورت وحدت و همدلی در میان مسلمانان از دیدگاه قرآن، هیچ تردیدی وجود ندارد و قاطعانه می‌توان گفت که یکی از مسائل اجتماعی که قرآن بیش از هر چیز دیگر بر آن تأکید دارد، وحدت میان پیروان اسلام است. قابل تأمل اینکه خط انبیای الهی در طول تاریخ بشریت نیز خط وحدت بوده و اختلاف بین مسلمانان همواره ناشی از دشمنی و کینه دین‌ستیزان است.

حال آنکه همبستگی و اتحاد میان مسلمانان جهان در مقابل دشمنان، از اهمیت بسیار برخوردار است؛ بنابراین دشمن با حیله و نیرنگ می‌کوشد به هر طریق ممکن یک روز به زعم خود در قالب آزادی‌های یواشکی و یک روز در لوای اعتراض و اغتشاش مانع اتحاد و همبستگی مسلمانان شود که نمونه بارز آن را در اغتشاشات اخیر مشاهده کردیم؛ بنابراین به نظر می‌رسد یکی از راه‌های این اتحاد و همبستگی به شناخت درست باز می‌گردد، زیرا چنان که از زبان مفتی شهرستان سقز بیان شد، هدف دشمن هلاک جامعه اسلامی است و نه فقط شیعه و یا سنی. پس آشنایی پیروان مذاهب با عقاید یکدیگر نه‌تنها موجب تفرقه نمی‌شود، بلکه مانع از اتهام و دروغ‌پردازی دشمنان اسلام و مسلمان است. چراکه مقصود از وحدت اسلامی همبستگی مسلمانان و اتحاد پیروان مذاهب گوناگون با وجود اختلافات مذهبی، در برابر دشمنان اسلام و بیگانگان است.

درواقع معنای صحیح وحدت شیعه و اهل سنت این است که با توجه به اینکه بین دو مذهب مشترکات بسیاری است، دو گروه باید بر محور این مشترکات به هم نزدیک شوند و برای حفظ و تعالی اسلام با همدیگر همکاری و همیاری داشته باشند؛ چراکه هر دو دشمن واحدی دارند و درواقع دشمنان اسلام، دشمنان هر دو مذهب هستند. پس در برابر این دشمنان و برای جلوگیری از سوء استفاده آنان، بر وجوه اشتراک خود تکیه کنند تا بتوانند بر آن‌ها فائق آیند.