ضرورت تحول را علاوه‌بر عوامل تأثیرگذار آن، در بالندگی و بهبودی سازمان‌ها و بهبود در کیفیت زندگی نیز می‌توان یافت. سازمان‌ها تحت فشار عوامل متعددی همچون پیچیدگی وقایع، سرعت پیشرفت فناوری، افزایش رقابت چشم‌گیر در ارائه خدمات و تولیدات و نیاز طبیعی و درونی انسان‌ها در مجموعه نظام هستی، قرار دارند. این عوامل سازمان‌ها را در مقابل تغییر و تحول خلع سلاح کرده و آنان را وادار به پذیرش و برنامه‌ریزی جدی می‌کند.
* تبدیل مشکلات و تهدیدها به فرصت
هنر سازمان‌های پیش‌رونده تبدیل مشکلات به فرصت است. جلب همدلی، همراهی، همفکری و همکاری تمامی اعضای سازمان، تحول، همدلی، همراهی، همفکری و همکاری تمامی اعضای سازمان را می‌طلبد؛ چراکه تغییر در دانش، نگرش، باورها و اندیشه‌های نیروی انسانی در سازمان، مقدمه ایجاد تحول و رکن اصلی تحول نیروی انسانی است. نیروی انسانی نه‌تنها از عوامل تحول در سازمان‌ها که از اهداف آن نیز هستند و ایجاد تحول در نیروی انسانی، زمینه‌ساز برنامه‌های تحول پایدار و مستمر است.
الوین تافلر درباره کاغذبازی اداری می‌نویسد: امروزه تغییرات بسیار سریع به تصمیم‌هایی همان‌قدر سریع نیاز دارد، اما منازعات قدرت، نظام‌های اداری را به طریق رسواکننده‌ای کُند می‌کند.
رهبر معظم انقلاب در بیانات خود در دیدار وزیر و مدیران آموزش‌وپرورش سراسر کشور در سال 86، از تحول به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین و اصولی‌ترین مطالبی که در زمینه‌ی آموزش‌وپرورش ممکن است مطرح شود، یاد کردند. «تحول یک کلمه است، لکن در پشت این وجود لفظی، در پشت این کلمه، یک دنیا کار نهفته است. اولاً این کار چیست؟ ثانیاً با چه هدفی این کارها قرار است انجام گیرد؟ ثالثاً چگونه این کارها انجام گیرد؟ پاسخ این سه سؤال، یک عمر کار است. ما همه این‌ها را در زیر کلمه تحول قرار می‌دهیم و می‌گوییم تحول.»
بعد از توصیه‌های مؤکد رهبر معظم انقلاب برای تحول در آموزش‌وپرورش، تدوین سند تحول در اولویت کار شوراهای آموزش‌وپرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و بعد از هزاران ساعت کار ویژه توسط کارشناسان و متخصصان خبره تعلیم و تربیت و بعد از حدود 21 جلسه مستمر شورای عالی انقلاب فرهنگی، این سند در سال 1390 در شورا به تصویب رسید؛ سند دارای هشت فصل بوده و از ابتدا به‌عنوان نقشه راه آموزش‌وپرورش معرفی شده است.
توجه به تربیت تمام‌ساحتی، گسترش عدالت آموزشی، افزایش مشارکت و اثربخشی خانواده در نظام تعلیم و تربیت، تربیت انسانی موحد، مؤمن و معتقد به معاد و آشنا و متعهد به مسئولیت‌ها، عدالت‌خواه و صلح‌جو، ازجمله اهداف پیش‌بینی‌شده در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش است. در سند تحول، فلسفه تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران تک‌ساحتی و تک‌بُعدی نیست و برای تربیت چند ساحت درنظر گرفته شده است. تعلیم و تربیت اعتقادی، تعلیم و تربیت اخلاقی، تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی، تعلیم و تربیت زیستی و بدنی، تعلیم و تربیت زیباشناختی و هنری، تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفه‌ای و تعلیم و تربیت علمی و فناورانه به‌عنوان ابعاد تربیت درنظر گرفته شده‌اند.
بر این اساس نظام تعلیم و تربیت به‌عنوان مهم‌ترین عامل انتقال، بسط و اعتلای فرهنگ در جامعه اسلامی ایران، مسئولیت آماده سازی دانش‌آموزان جهت تحقق مرتبه‌ای از حیات طیبه در همه ابعاد را برعهده دارد که تحصیل آن مرتبه برای عموم افراد جامعه لازم یا شایسته است. سن تعلیم و تربیت رسمی برای تحصیل حیات طیبه پنج سالگی است و حیات طیبه نیز زندگی مبتنی بر ارزش غایی زندگی (قرب الی الله) تعریف می‌شود و نظام معیار تعلیم و تربیت نیز متناسب با آن ارزش‌های مقبول در دین اسلام است. در این چشم‌انداز، ملاک‌های حیات طیبه متمایز با ملاک‌های اصلی زندگی سکولار و غیر دینی بوده و آرمان آن حیات طیبه تحقق جامعه جهانی مهدوی است.
سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش از مهم‌ترین راه‌های گذر از بحران‌ها در نظام تعلیم و تربیت است و اجرای این مهم به زعم کارشناسان و متولیان امر به تدوین نقشه راه، گفتمان‌سازی، زمان‌بندی، همت و حمیت همگانی، جذب و تأمین نیروی انسانی، تربیت و توانمندسازی، ارتقا و نگهداشت، سنجش و ارزشیابی نیروها، جدیت و دقت در پیگیری امور پرورشی همراه با آموزش، عدالت آموزشی، اجتناب از راهزن‌ها و دام‌های نوآوری و تحول ازجمله سند ننگین 2030، پرهیز از شتاب‌زدگی و اعمال سلیقه‌های فردی، ارزیابی برای حصول به نتیجه و ضرورت بازنگری به اقدامات صورت‌گرفته با هدف کم کردن فاصله وضع موجود با وضع مطلوب، نیاز دارد.
شناسه خبر 85223
