منبت‌کاری با چوب یکی از ظریف‌ترین صنایع دستی به‌شمار می‌رود که تلفیقی از هنر و حوصله هنرمندان بوده که با مواد اولیه ساده محصولاتی با ارزش خلق کرده و دیده هر بیننده را به خود جلب می‌کند.
منبت‌کاری هنری است مشتمل بر حکاکی و کنده‌کاری بر روی چوب که نماد ادراک، احساس، اندیشه و خلاقیت هنرمند است. در این هنر برجستگی اشیاء و خلق برجسته آن‌ها مورد توجه قرار دارد. این هنر اصیل از دیرباز تا به امروز همواره مورد توجه ایرانیان بوده و در بسیاری از آثار حجمی و تزئینی به یادگار مانده از آن دوران وجود دارد.
منبت در ایران قدمتی چندهزار ساله دارد و خاستگاه و نقطه آغازین آن در ایران شهرستان ملایر است که آثار به جای مانده هنرمندان این خطه بر دسته شمشیرها، نیزه‌ها و سپرهای چوبی ارتشیان مادها و هخامنشیان خود گواه این قدمت دیرینه است.
منبت ملایر در سال 1396 موفق به دریافت جایگاهی ملی شد و در سال 1398 تولیدات منبت ملایر در بازدید بازرسان سازمان جهانی صنایع دستی حائز تمامی معیارهای یونسکو ازجمله کیفیت، اصالت، مرغوبیت، پیشینه تاریخی، خلاقیت و نوآوری شد تا اینکه در بهمن‌ماه همین سال با عنوان «ملایر؛ شهر جهانی مبلمان و منبت» در فهرست شهرها و روستاهای جهانی یونسکو ثبت شد.
این معرفی جهانی نقطه عطفی برای رونق این هنر است که یکی از مسیرهای اصلی پیشرفت و توسعه ملایر به‌‌حساب می‌آید. البته ملایری‌ها در راستای رونق کارشان در حوزه مبل و منبت تبلیغات گسترده، هدفمند و خیلی خوبی داشته‌اند و همین امر موجب شده تا بتوانند در جشنواره‌ای که هرساله برگزار می‌کنند فروش خوبی داشته و به کار خود رونق دهند.
در ادامه برای اطلاع از وضعیت هنر مبل و منبت با یکی از تولیدکنندگان باسابقه ملایری که کارهای تولیدی او با نام «پارسیان مبل ملایر» شناخته می‌شود، گفت‌و‌گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
محمد عباسی عنوان کرد: برگزاری جشنواره مبل و منبت تأثیر بسزایی در رونق کار و افزایش گردش مالی ما داشته است و همین امر موجب شده تا نیروی کار این حوزه نسبت به قبل افزایش داشته باشد.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از مزایای جشنواره این بود که ما بتوانیم کار خود را گسترش دهیم، عنوان کرد: این چرخش مالی حتی باعث شده تا کارگرانی که از این حرفه رفته بودند نیز دوباره به این شغل برگردند.
وی تأکید کرد: این جشنواره علاوه ‌بر اینکه بر بازار فروش ما تأثیر خوبی داشته موجب معرفی ظرفیت‌های گردشگری ملایر نیز شده است.
این هنرمند ملایری با عنوان اینکه افزایش قیمت مواد اولیه و نبود ثبات قیمت در محصولات تولیدی ما باعث می‌شود تا بازار نیز ثبات نداشته باشد، گفت: با آنکه مبل و منبت ما با استفاده از مواد اولیه کاملاً داخلی تولید می‌شود اما متأسفانه با بالا رفتن قیمت دلار، قیمت این مواد نیز افزایش می‌یابد؛ حال آنکه اگر عکس آن اتفاق بیفتد ما شاهد کاهش نرخ مواد اولیه نخواهیم بود و دلیل آن، خرید با قیمت قبل عنوان می‌شود.
عباسی در ادامه درخصوص نحوه تبلیغات مبل و منبت ملایر خاطرنشان کرد: ما برای این کار نماینده‌ای تعیین کرده‌ایم که با کمک فرمانداری و نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی و دیگر مسئولان به ما کمک می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه ملایر یک شهر جهانی است اذعان کرد: تبلیغات در حوزه کاری ما بسیار مؤثر است و گسترش فعالیت ما را در پی داشته به طوری که به اصفهان، تهران، مشهد و دیگر استان‌ها نیز ارسال داریم؛ البته قیمت مبلمان در ملایر نسبت به دیگر مناطق مناسب‌تر است.
این هنرمند ملایری تأکید کرد: البته بخشی از این افزایش قیمت به‌دلیل هزینه باربری و هزینه‌های نمایشگاه‌داران است، هرچند گاهی دلالان نیز در این امر نقش دارند.
عباسی تصریح کرد: مشتریانی که بدون واسطه به کارگاه‌های ملایر مراجعه ‌می‌کنند، از فروش اقساطی ما بهره‌مند می‌شوند، ما این کار را برای رفاه حال مشتریان انجام دادیم تا بتوانند به‌راحتی مبل مورد نیاز منزل خود و یا جهیزیه فرزندانشان را تهیه کنند.
وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اینکه 25 سال است که در این حرفه‌ مشغول است اذعان کرد: بیشتر نیاکان ما در این حرفه مشغول بوده‌اند، اکنون نیز اگر شما هر روستا و هر قسمت شهر را نگاهی بیندازید می‌بینید که90 درصد اهالی نیز به همین شغل مشغول هستند.
وی با بیان اینکه بنده نیز هم‌اکنون در کارگاه خود 20 کارگر دارم خاطرنشان کرد: تمام مراحل کار از تهیه چوب گرفته تا نجاری، منبت، رویه‌کوبی و غیره همه توسط استادکاران ملایری انجام می‌شود.
این هنرمند ملایری با اشاره به اینکه در گذشته ثبات قیمت کمک بزرگی در حوزه تولیدات ما بود، اما این تغییرات قیمت روزانه کنونی نیازمند بررسی است، ادامه داد: امید داریم تا به کمک تعزیرات و دیگر ارگان‌ها شاهد ثبات قیمت در مواد اولیه مانند اسفنج، فوم و دیگر محصولات که رونق کار ما را در پی دارد و همه تولید داخل هستند، باشیم.
عباسی عنوان کرد: یکی از مشکلات ما این است که قیمت مبلمان اعلام‌شده از سوی فروشنده، امروز با فردا تفاوت دارد؛ اما مشتری با مقایسه قیمت در بازه زمانی کوتاه آزرده‌خاطر شده و من فروشنده را مقصر می‌داند در حالی که گرانی مواد اولیه دلیل آن است.
وی تصریح کرد: بسیاری از همکاران ما زمان نوسان بازار، مغازه خود را تعطیل می‌کنند؛ چراکه افزایش قیمت‌ مواد اولیه باعث می‌شود که هنرمندان هزینه‌ای بیش از هزینه ازپیش تعیین‌شده از مشتری بگیرند.
این هنرمند همدانی در پایان با عنوان اینکه اگر نوسانات قیمت کنترل شود ما در پیشبرد اهدافمان موفق خواهیم بود، افزود: ما حتی برای جلوگیری از واردات پارچه با مسئولان گفت‌و‌گو کرده‌ایم تا بتوانیم برای این موضوع هم کاملاً از مواد داخلی بهره ببریم.
تبلیغات خوب برای مبل و منبت ملایر که از دیرباز مورد توجه بوده و در سطح ملی و جهانی نیز شهرت دارد، رونق هرچه بیشتر این هنر را در پی داشته و همه‌ساله افراد بسیاری را از جای‌جای ایران به این شهر زیبا کشانده است.
نقطه عطف موضوع اینجاست که مسئولان این شهرستان با کمک و همدلی و همکاری هنرمندان تبلیغات گسترده‌ای برای این صنایع دستی داشته‌اند که جای این کار در دیگر شهرستان‌ها و حتی استان برای معرفی صنایع دستی و ظرفیت‌‍‌های گردشگری خالی است.
طبق اذعان این منبت‌کار ملایری، متأسفانه تغییر قیمت‌ها باعث شده تا این هنرمندان دچار چالش شوند، حال آنکه این مواد اولیه تولید داخل بوده و وابسته به قیمت دلار نیستند، اما چون نظارت بر آن‌ها آنگونه که باید باشد، نیست، این امر ممکن شده و می‌طلبد که اتاق اصناف و تعزیرات حکومتی برای آن چاره‌ای بیندیشند تا دلالان و یا افراد سودجوی این عرصه نتوانند بر این بازار تأثیر بگذارند.

شهره کرمی