میزان ارز تأمینی برای گروه‌های «صنایع حمل‌ونقل و خودرو» هفت‌میلیارد و 189میلیون دلار و «ماشین‌آلات و تجهیزات تولید» چهارمیلیارد و 803میلیون دلار است.
به همین‌دلیل می‌توان گفت واردات خودرو که طی سنوات گذشته روند خوبی را سپری نمی‌کرد، در سال‌جاری رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. هرچند که همچنان شاهد آن هستیم که تعداد بالایی خودروی وارداتی در گمرکات کشور وجود داشته و ترخیص آنها صورت نگرفته است.بااین‌حال آمارهای گمرک در هشت‌ماهه سال‌جاری گویای آن است که تاکنون 29هزار و 418 دستگاه خودرو به ارزش حدود 620میلیون دلار وارد کشور و از گمرکات نیز ترخیص شده است؛ این امر به معنای آن است که واردات خودرو در هشت‌ماهه سال‌جاری نسبت به سال گذشته 736درصد به لحاظ حجمی و 784درصد به لحاظ ارزشی رشد داشته است.
با توجه به واردات 11هزار و 874 دستگاه خودرو به‌ارزش 234میلیون و 560 هزار دلار تا پایان سال گذشته می‌توان به این نکته پی برد که تاکنون بیش از 41 هزار دستگاه خودرو از گمرکات کشور ترخیص شده است.
از سوی دیگر با وجود گذشت بیش از26ماه اززمان ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو(از شهریور1401تا آبان1403) و وعده واردات 200هزار دستگاه خودرو تا پایان سال گذشته، اما واردات 41هزار خودرو نشان‌دهنده آن است که هنوز حتی یک‌چهاردهم خودروهای وارداتی وعده‌ داده‌شده نیز از گمرکات کشورمان ترخیص نشده‌ و به‌نظر می‌رسد همچنان این امر با موانع جدی روبه‌روست.
*محدودیت جدید بر سر راه واردات خودرو
مشاور انجمن واردکنندگان خودرو در این‌باره می‌گوید: شرکت‌های فعال در زمینه واردات خودرو با محدودیت جدیدی از سوی بانک‌مرکزی برای ثبت‌سفارش خودروهای وارداتی مواجه شده‌اند.
مهدی دادفر، گفت: سقف‌های ارزی واردات خودرو از سوی بانک‌مرکزی بسته شده است. این موضوع در تئوری ربطی به سازمان توسعه تجارت ندارد و به بانک‌ مرکزی برمی‌گردد، اما در عمل و نتیجه نهایی این موضوع مربوط به عدم ثبت‌ سفارش خودروست که اکثر فعالان واردات خودرو با آن مواجه شده‌اند.
وی توضیح داد: برای هر شرکت واردکننده خودرو یک سقف ارزی تعیین و به نوعی بودجه واردات خودرو تقسیم و تخصیص داده شده است. مثلاً اگر شرکتی تا 10میلیون دلار امکان واردات خودرو داشته باشد و ثبت‌سفارش انجام داده باشد، تا زمانی که ماشین‌های ثبت‌سفارش‌شده را وارد نکند، تسویه‌حساب و تعهداتش را انجام ندهد، با این پیام که سقف اعتباری شما به اتمام رسیده و پرونده فعلی قابل پشتیبانی نیست مواجه می‌شود و قادر به ثبت‌سفارش جدید نخواهد بود.
مشاور انجمن واردکنندگان خودرو اعلام کرد شرکت‌هایی که هنوز از سقف اعتبار خود استفاده نکرده‌اند، این امکان را دارند که خودرو ثبت‌سفارش کنند. بااین‌حال، درحال‌حاضر شرکت‌های فعال در زمینه واردات خودرو با محدودیت‌هایی در این زمینه مواجه هستند. این محدودیت‌ها ممکن است به علت سیاست‌های دولتی یا تغییرات در قوانین مربوط به واردات خودرو باشد.
*چرا خودروهای وارداتی در جاده‌ها نمود ندارند؟
از سوی دیگر، برخی کارشناسان معتقدند طبیعتاً با ورود این41هزار خودروی وارداتی به کشور اما نمود آن را نمی‌توان در خیابان‌ها و جاده‌های کشور دید. به همین دلیل به‌نظر می‌رسد حجم زیادی از این خودروها به انگیزه افزایش قیمت دلار و خودرو دپو شده باشد. به‌طوری‌که کارشناسان می‌گویند نمایشگاه‌داران یا دلالان به انحای مختلف موفق شده‌اند که حواله متقاضیان خودرو را خریداری کنند، ولی به امید کسب سود بیشتر آن‌ها را در پارکینگ‌های خود نگه داشته‌اند.
*مخالفان واردات خودرو
بااین‌حال برخی کارشناسان معتقدند افرادی در برخی دستگاه‌ها و همچنین بخش خصوصی وجود دارند که به هر عملی روی‌آورده تا شاهد توقف ثبت‌ سفارش، عدم تخصیص ارز و تأمین خودرو باشیم که البته در این زمینه نیز اختلافات فراوانی وجود دارد.
در این خصوص کارشناس صنعت و بازار خودرو می‌گوید: طبیعتاً این مخالفت از سمت کسانی است که اگر واردات خودرو انجام شود، بازارشان به‌هم‌می‌ریزد. اگر از این منظر به این موضوع نگاه کنیم در این صورت مونتاژکاران خودروهای چینی که حدود 20 تا30درصد بازار رادر اختیار دارند، متضرر می‌شوند.
حسین رحیمی‌نژاد، افزود: مونتاژکاران محصولات خود را با سودهای بسیار بالا به فروش می‌رسانند و در نتیجه، بازار این گروه از خودروسازان به خاطر واردات آسیب خواهد دید و منافع آن‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
به گفته وی، واردات خودرو به ایران‌خودرو و سایپا ذره‌ای آسیب وارد نمی‌کند و آن‌ها مخالف این روند نیستند، چراکه خودروهای وارداتی 1.5 تا سه‌ میلیارد تومان قیمت دارند و واردات هیچ‌ تأثیری بر وضعیت قیمت تولیدات ایران‌خودرو و سایپا نخواهد گذاشت‌. بد نیست بدانیم یکی از بزرگ‌ترین موانع واردات خودروهای خارجی، تحریم‌های اقتصادی است که تجارت خارجی ایران را محدود کرده است. این تحریم‌ها نه‌تنها امکان انتقال پول و تأمین قطعات را دشوار کرده، بلکه بسیاری از خودروسازان خارجی را از همکاری با ایران بازداشته است.
علاوه‌براین، نوسانات نرخ ارز و افزایش قیمت دلار، هزینه واردات را به‌طور قابل توجهی افزایش داده و قیمت خودروهای وارداتی را برای مصرف‌کنندگان نهایی غیرقابل دسترس کرده است.
*زینب صفری