کشتار غیرمجاز دام به طور معمول، بدون رعایت اصول بهداشتی و نظارت‌های لازم انجام می‌شود، این موضوع می‌تواند منجر به انتقال بیماری‌ها و آلودگی‌های مختلف به مصرف‌کنندگان شود، همچنین، گوشت‌های کشتار شده در شرایط غیر بهداشتی ممکن است حاوی باکتری‌ها و ویروس‌های مضر باشند.
کشتار غیرمجاز نشان‌دهنده ضعف در نظارت و اجرای قوانین مربوط به دامداری و کشتار است که در این زمینه، نیاز به تقویت سیستم‌های نظارتی و افزایش آگاهی عمومی درباره خطرات کشتار غیرمجاز احساس می‌شود.
این موضوع می‌تواند تأثیرات منفی بر محیط زیست داشته باشد، ازجمله آلودگی آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح ضایعات و همچنین این عمل، می‌تواند بر تنوع زیستی منطقه تأثیر بگذارد و از سوی دیگر افزایش آگاهی عمومی درباره مضرات کشتار غیرمجاز دام و ترویج فرهنگ مصرف گوشت‌های کشتار شده در مراکز مجاز می‌تواند به کاهش این پدیده کمک کند.
در گفت‌و‌گو با مدیرکل دامپزشکی استان ایلام، موضوع کشتار غیرمجاز دام در استان پیگیری شده که در ادامه می‌خوانید؛
یونس احمدی روز دوشنبه گفت: سال‌های زیادی است که استان ایلام با مسئله‌ای به نام کشتار غیرمجاز دام مواجه است، برخوردهایی زیادی با این موضوع با افراد متخلف انجام شده، بیش از یک هزار پرونده در این خصوص تشکیل و به مراجع قضائی ارجاع داده شده است.
وی با ابراز اینکه باید نگاه به مسئله‌شناسی در حوزه کشتار غیرمجاز در استان را تغییر داد، گفت: به‌نظر می‌رسد که سیاستگذاری‌ها در حوزه مقابله با کشتار غیرمجاز دام، به این سمت برود که اگر در استان کشتار سُنتی دام داریم، باید به سمت کشتار صنعتی دام و در نهایت عرضه کامل بهداشتی گوشت و فراورده‌های آن حرکت کنیم.
مدیرکل دامپزشکی استان ایلام گفت: تنها برخورد قهری و قضائی راه حل مشکل کشتار غیرمجاز در استان نیست، بلکه نیاز به فرهنگ‌سازی در این زمینه وجود دارد، اگر کشتار سُنتی در استان وجود دارد باید پیوست‌های بهداشتی را نیز برای آن تعریف و در نظر گرفت و خط کشتار مجاز دام در سطح استان راه اندازی شود.
احمدی با بیان اینکه طی دو سال گذشته افزایش روند کشتار دام به‌صورت صنعتی و مجاز در استان به‌صورت جدی پیگیری شده، تصریح کرد: در استان ایلام 22 نقطه شهری وجود دارد که 11 کشتارگاه سُنتی و نیمه‌صنعتی مجاز و بهداشتی در این تعداد مراکز شهری وجود دارد که اغلب این کشارگاه‌ها تیپ چهار هستند و کشتارگاه‌های تیپ دو و سه در استان وجود ندارد که باید در این زمینه هم سرمایه‌گذاری شود و هم مسئولان تسهیلات لازم را در این خصوص ارائه کنند.
وی با ابراز اینکه تنها یک کشتارگاه صنعتی تیپ یک (کشتارگاه صنعتی ایلام) وجود دارد که آن هم متأسفانه تعطیل است و البته تلاش‌ها برای راه‌اندازی دوباره آن ادامه دارد، گفت: در 10 ماهه سال جاری بازرسی‌های لازم از روند ذبح شرعی و بهداشتی نزدیک به چهار میلیون قطعه طیور در کشتارگاه‌های استان انجام شده است.
این مسئول با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد کشتار طیور در استان به‌صورت صنعتی و بهداشتی انجام می‌شود، گفت: در 10 ماه سال جاری نزدیک به 6 هزار تُن گوشت مرغ در کشتارگاه‌های صنعتی استان تولید و به بازار مصرف عرضه شده است.
احمدی با بیان اینکه همچنین در مجموع از روند تولید 500 تن گوشت قرمز بازرسی‌های لازم در سطح استان انجام شده، افزود: میزان تولید گوشت قرمز در مراکز صنعتی و مجاز بهداشتی در سطح استان باید افزایش یابد و این امر هم نیازمند ایجاد و توسعه کشتارگاه‌های صنعتی در نقاط مختلف و همچنین راه‌اندازی دوباره کشتارگاه صنعتی ایلام است.
وی با بیان اینکه عرضه گوشت به‌صورت مدرن، صنعتی و بهداشتی در مراکز وابسته به عرضه نیز در استان وجود دارد، گفت: در حال حاضر، بیش از 50 مرکز عرضه فراورده‌های دامی به‌صورت نوین، ازجمله هایپرمارکت‌ها، فروشگاهای بزرگ و مراکز وابسته به عرضه در استان وجود دارد که همکاران ما در این مرکز حضور یافته و بازرسی‌های لازم را انجام می‌دهند.
مدیرکل دامپزشکی استان ایلام گفت: امنیت غذایی جامعه در گرو سلامت دام و طیور است، در استان با یک جریان کشتار سُنتی در استان مواجه هستیم که باید در کنار آن، جریان کشتار صنعتی و بهداشتی در استان را پیگیری کنیم.
احمدی افزود: در فرهنگی که در استان وجود دارد کشتار دام به‌صورت سنتی وجود داشته اما شهروندان نیز در تغییر این وضعیت، نقش مهم و عمده‌ای برعهده دارند چراکه بسیاری از شهروندان از همین مراکز کشتار غیرمجاز، گوشت مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند و متأسفانه این موضوع در استان فراگیر شده است.
وی بیان کرد: برای جایگزین کردن این فرهنگ و حرکت به سمت عرضه گوشت از طریق کشتارگاه‌های صنعتی و به‌صورت کاملاً بهداشتی، باید شهروندان نیز همکاری و تعامل لازم را در این زمینه داشته باشند و گوشت مورد نیاز خود را از مراکز عرضه بهداشتی تهیه کنند.
وی با بیان این موضوع که یکی از دلایل اصلی کشتار غیرمجاز به‌ویژه در مرکز استان، تعطیلی کشتارگاه صنعتی در شهر ایلام است، گفت: کشتارگاه صنعتی ایلام یکی از بهترین کشتارگاه‌های کشور با ظرفیت‌های سخت‌افزاری مناسب در کشور به‌شمار می‌رود، تمام مسئولان استان پیگیر این موضوع هستند که موانع راه‌اندازی دوباره این کشتارگاه رفع شود و عرضه گوشت در مرکز استان از طریق کشتارگاه انجام شود که به طور قطع می‌تواند به سایر نقاط استان نیز خدمات‌دهی داشته باشد.
مدیرکل دامپزشکی استان ایلام بیان کرد: کارگروه ساماندهی کشتارگاه‌های استان به ریاست معاون هماهنگی عمرانی استاندار ایلام تشکیل شده که در شهرستان‌ها این کارگروه‌ به ریاست فرمانداران خواهد بود و تلاش این کارگروه نیر رفع موانع پیش روی کشتارگاه‌ها و همچنین فراهم کردن شرایط لازم برای ایجاد و راه‌اندازی‌ کشتارگاه‌های جدید است.
احمدی با اشاره به اینکه بایستی هماهنگی لازم بین ادارات مربوطه و رسانه‌ها در راستای توسعه فرهنگ استفاده از گوشت بهداشتی و تأمین گوشت از مراکز مجاز داشته باشیم، گفت: اگر مردم می‌خواهند با مخاطرات مصرف گوشت غیرمجاز مواجه نشوند باید به سمت تأمین گوشت مورد نیاز خود از مراکز مجاز حرکت کنند.
وی با اشاره به اینکه کشتارگاه صنعتی مهران را داریم که گوشت ایلام را به پنج استان کشور ارسال می‌کند، خاطرنشان کرد: این واحد همانند دیگر کشتارگاه‌ها به‌صورت سنتی و توسط شهرداری مهران فعالیت داشت که با انعقاد یک قرارداد 12ساله به بخش خصوصی واگذار شده و هم‌اکنون به‌صورت نیمه‌صنعتی در حال فعالیت است.
مدیرکل دامپزشکی استان ایلام بیان کرد: در مجموع 10 کشتارگاه سُنتی و یک کشتارگاه نیمه صنعتی در این استان فعال بوده که این کشتارگاه‌ها با نظارت دامپزشکی و بنا بر ماده 53 قانون شهرداری‌ها، توسط شهرداری شهرستان‌های مختلف در حال فعالیت هستند.
کشتار غیرمجاز دام در ایلام نیازمند توجه جدی از سوی مقامات محلی، نهادهای دولتی و جامعه است، با تقویت نظارت‌ها، افزایش آگاهی عمومی و حمایت از دامداران، می‌توان به کاهش این پدیده و حفظ سلامت عمومی و اقتصاد منطقه کمک کرد.