سپهرغرب، گروه اقتصادی - طاهره ترابی‌مهوش: معاون خدمات بیمه کشاورزی استان همدان با ابراز تأسف از اینکه وضعیت بیمه محصولات در بخش باغات مناسب نیست، خاطر نشان کرد: از آنجایی‌که تعهدات دولت در بیمه باغات کم است، پس متعاقب آن استقبال از سوی باغداران نیز اندک خواهد بود؛ اما امسال با توجه به هماهنگی و رایزنی‌هایی که با اتحادیه باغداران در حال انجام است، انتظار می‌رود میزان استقبال از یک هزار و 700 هکتار، به سه هزار هکتار (یعنی دو برابر سال قبل) برسد. 
فعالیت‌های بخش کشاورزی همراه با مخاطرات گوناگونی است، در این بخش انواع مخاطرات طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، سیاستی و فردی وجود دارد که آسیب‌پذیری تولید را برای تولیدکنندگان فراهم ساخته و درآمد آنان را دچار نوسان می‌کند.
بروز مخاطرات همراه با کاهش تولید بوده که لزوم توجه به آن را از دو جهت تقویت می‌کند، نخست آنکه باعث کاهش درآمد تولیدکننده و درنهایت کاهش پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای تولید می‌شود، دوم اینکه با کاهش تولید امنیت غذایی مصرف‌کننده به خطر افتاده و برای تأمین تقاضای داخلی، واردات افزایش می‌یابد که این خود باعث خروج ارز از کشور می‌شود و از طرف دیگر واردات انگیزه برای تولیدکننده داخلی را کاهش می‌دهد.
بدین دلیل است که حمایت از بخش کشاورزی توسط دولت‌های مختلف در کشورهای جهان به منظور اداره تولید، تأمین امنیت غذایی، کاهش فقر و افزایش درآمد تولیدکننده آن، طراحی و اعمال می‌شود.
با این اوصاف باید گفت نخستین گام در حوزه حمایت از بخش کشاورزی، به مقوله بیمه محصولات بازمی‌گردد؛ چراکه درواقع بیمه مکانیسمی است که می‌تواند به‌صورت نظام‌مند و برنامه‌ریزی‌شده بخشی از خسارات را که از کنترل و پیشگیری بهره‌برداران بیرون است، با هدف استمرار تولید جبران کند. 
در ایران پیشینه استقرار نظام بیمه کشاورزی به سه دهه قبل برمی‌گردد که بخشی از حق بیمه را دولت و بخشی را کشاورزان پرداخت می‌کردند تا در صندوق بیمه برای جبران خسارات تجمیع شود؛ با توجه به سابقه طولانی بیمه در کشور، اما هنوز پوشش خطرات تولید و تولیدکننده بخش کشاورزی از طریق بیمه صورت نمی‌گیرد. این درحالی‌ است که به‌واقع کشاورزان و باغداران با توجه به تغییرات آب و هوایی اخیر، نیازمند حمایت‌های جدی و واقعی هستند.
اما به نظر می‌رسد با توجه به رصد میدانی که خبرنگار روزنامه سپهرغرب طی سال‌های اخیر انجام داده، می‌توان علل ناکارآمدی بیمه را این‌گونه بیان کرد که کمبود منابع مالی صندوق بیمه به دلیل گستردگی فعالیت‌های بخش کشاورزی، عدم تعهد صندوق بیمه در پرداخت به‌موقع خسارت‌ها، عدم تطابق میزان خسارت برآوردی با خسارت واقعی اتفاق‌افتاده، مراجعه و اعلام نظر دیرهنگام کارشناسان برای برآورد خسارت، کوچک بودن اراضی و واحدهای کشاورزی و به صرفه نبودن بیمه محصول برای بهره‌بردار، پایین بودن قدرت درآمدی بهره‌بردار کشاورز، عدم توجه به هزینه تولید متفاوت محصول بر حسب منطقه و نگرش برابری در برآورد خسارت، ناکافی بودن معیارهای علمی و واقعی منطبق با شرایط تولید هر محصول در منطقه برای ارزیابی خسارت، ناکافی بودن نیروی انسانی متخصص و کارآمد بیمه‌ای به تفکیک نوع محصول، از جمله مهم‌ترین دلایل پایین بودن پوشش بیمه‌ای محصولات کشاورزی است؛ بنابراین با توجه به اینکه مشکل مذکور در استان همدان بروز و ظهور بیشتری دارد، بر آن شدیم تا با معاون خدمات بیمه کشاورزی، حسین محمدبیگی گفتگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
معاون خدمات بیمه کشاورزی استان همدان در پاسخ به این سؤال که اغلب کشاورزان و باغداران از پرداخت دیرهنگام خسارت گلایه‌مند هستند، گفت: دیرکرد در پرداخت‌ها بستگی به اعتباراتی دارد که از سوی سازمان برنامه و بودجه در اختیار صندوق قرار می‌گیرد.
حسین محمدبیگی با اشاره به اینکه مشکل در زمان پرداخت خسارات طی سال‌های اخیر بروز بیشتری داشته است، تصریح کرد: سال‌های قبل غرامت از سوی بانک کشاورزی پرداخت می‌شد و بعد با تخصیص اعتبارات به صندوق بیمه، میزان غرامت به حساب بانک کشاورزی انتقال پیدا می‌کرد.
*بانک مرکزی مجوز پرداخت از اعتبارات داخلی را به بانک کشاورزی نمی‌دهد 
وی ادامه داد: اما متأسفانه طی سال‌های اخیر بانک مرکزی مجوز چنین کاری یعنی (پرداخت غرامت از اعتبارات) ر ابه این بانک نمی‌دهد. 
این مقام مسئول با اشاره به اینکه متأسفانه روند مذکور منجر به آن می‌شود که کشاورزان منتظر‌ پرداخت غرامت از سوی دولت به صندوق بیمه محصولات کشاورزی باشند، حال آنکه این غرامت‌ها طی حداقل سه مرحله پرداخت می‌شود، بیان کرد: تأسف‌بارتر اینکه طی سال‌های اخیر دولت به لحاظ تأمین منابع مالی با مشکل روبه‌رو است.

میزان پرداخت خسارت بستگی به میانگین برداشت پنج‌ساله دارد
وی درخصوص انتقاد کشاورزان مبنی بر اینکه میزان پرداخت‌ها مناسب نیست، اظهارکرد: ملاک ما در میزان پرداخت غرامت‌ها بستگی به میانگین برداشت پنج‌ساله در هر منطقه دارد؛ لذا اگر میزان برداشت محصول از میانگین پنج‌ساله کمتر باشد، خسارت تعیین‌شده به کشاورز پرداخت می‌شود، در غیر این صورت خسارتی پرداخت نمی‌شود.
محمدبیگی خاطرنشان کرد: البته طی سال‌های اخیر از آنجایی که کشور و به‌تبع آن استان با پدیده خشک‌سالی دست و پنجه نرم می‌کند، سال به سال میانگین کیل منطقه کاهش پیدا کرده است؛ لذا این مهم در میزان تغییر میانگین درنظر گرفته‌شده در هر منطقه تأثیرگذار است.
معاون خدمات بیمه کشاورزی استان همدان در ادامه با اشاره به اینکه گزینه‌های مختلفی در بیمه محصولات پیش‌بینی شده است، تصریح کرد: به عنوان مثال سال گذشته نوعی بیمه پایه‌ای تنها برای حوادث غیر قابل جبران همچون سیل و خشکسالی منطقه‌ای مطرح بود که میزان دریافتی از کشاورز در این نوع بیمه بسیار اندک بود، لذا در این نوع پوشش بررسی صورت‌پذیرفته تنها بر اساس منطقه تعریف می‌شود و در صورت احراز وارد شدن خسارت، غرامت صددرصدی پرداخت می‌شد.
وی با بیان اینکه نوعی دیگری از بیمه‌های پرداخت خسارت انفرادی نیز برای سرمای بهاره و زمستانی، تگرگ و غیره تعریف شده است، اذعان کرد: در این نوع بیمه بر اساس درصد خسارت واردشده، غرامت پرداخت می‌شود.

     شاخص عملکرد نوع جدیدی از بیمه برای محصول گندم دیم
وی با اشاره به اینکه توصیه همیشگی صندوق به کشاورزان و باغداران این است که هر دو نوع بیمه را برای محصولات خود داشته باشند تا بتوانند مشمول دریافت خسارت شوند، اذعان کرد: امسال نیز برای محصول گندم دیم یک نوع بیمه خاص به نام (شاخص عملکرد) درنظر گرفته شده‌ است که بر اساس آن دیگر همچون بیمه عمومی لازم نیست 25 درصد مشکل مدیریت و 10 درصد فرانشیز از میزان پرداخت کسر شود، بلکه با درنظر گرفتن شاخص خاص، غرامت پرداخت می‌شود.

     برگزاری کلاس‌های ترویجی برای کشاورزان
محمدبیگی با اشاره به اینکه خوشبختانه در حوزه عملکرد بیمه بخش زراعت طی دو سال زراعی گذشته حائز رتبه سوم بعد از استان‌های خوزستان و کرمانشاه در کشور شدیم، تشریح کرد: البته هنوز با وضعیت ایده‌آل فاصله داریم.
وی با بیان اینکه سال گذشته در حوزه زراعت 245 هزار هکتار از اراضی تحت پوشش بیمه بودند، اذعان کرد: از طریق هشت شرکت بیمه‌گر وابسته به صندوق در حوزه فرهنگ‌سازی کلاس‌های متعدد ترویجی برای کشاورزان در بخش لزوم بیمه محصولات برگزار شده و می‌شود.
معاون خدمات بیمه کشاورزی استان همدان با اشاره به هماهنگی انجام‌شده با اداره کل جهاد کشاورزی در حوزه ترویجی برای بهره‌مندی کشاورزان از بیمه محصولات، گفت: در این راستا نمی‌توان از برنامه‌ریزی‌ها و هماهنگی‌های صورت‌پذیرفته با صدا و سیمای استان غافل شد، چراکه قرار است تیزرهای تبلیغاتی و نیز زیرنویس لازم در این خصوص پخش شود.
محمدبیگی با ابراز تأسف از اینکه وضعیت بیمه محصولات در بخش باغات مناسب نیست، خاطر نشان کرد: از آنجایی که تعهدات دولت در بیمه باغات کم است، متعاقب آن استقبال از سوی باغداران نیز اندک خواهد بود، اما امسال با توجه به هماهنگی و رایزنی‌هایی که با اتحادیه باغداران در حال انجام است، انتظار می‌رود میزان استقبال از یک‌هزار و 700 هکتار، به سه هزار هکتار (یعنی دو برابر سال قبل) برسد.