سپهرغرب، گروه خانواده: این روزها در خانه ماندن‌های بیش‌ازحد و عدم ارتباطات اجتماعی به دلیل شیوع کرونا گاهی حالت‌های شبه افسردگی و ملال‌های روزانه برایمان پیش می‌آورد که می‌بایست علائم آن‌ها را بشناسیم و در راستای رفعشان گام برداریم.
این روزها به دلیل شیوع ویروس کرونا همه ما مدت زیادی در خانه می‌مانیم و عموماً به جز کارهای ضروری یا مشاغلمان کمتر بیرون می‌رویم، تازه خیلی از مشاغل هم این روزها یا تعطیل کرده‌اند یا اینکه به اعضایشان دورکاری داده‌اند، بنابراین همه اعضای خانواده تقریباً دور هم جمع هستیم و به جز همدیگر کمتر دیگران را می‌بینیم. مهمانی‌ها و جمع‌های آخر هفته فامیلی تعطیل شده و بیرون رفتن‌ها بیشتر محدود به خریدهای ضروری یا فعالیت‌های دیگر مهم می‌شوند.
بنابراین طبیعی است که گاهی شاهد بی‌حوصلگی، رخوت و خستگی زیاد در خودمان باشیم مخصوصاً اینکه با خودمان بیشتر تنها هستیم و وقتمان عموماً با تلویزیون یا رسانه‌های مجازی می‌گذرد یا شاید هم برخی افرادی که کرونا گرفته‌اند یا دوران پسا کرونا دچار این حالت‌های رخوت و پوچی و افسردگی بشوند.
افسردگی در واقع جنگی است بین بدنی که می‌خواهد زنده بماند و مغزی که می‌خواهد بمیرد. نمود بیشتر آن در زنان دو برابر مردان و در نیمه دوم سال یعنی پاییز و زمستان بیش از نیمه اول سال است.
گاه شاید احساس کنیم که افسردگی ما را در بر گرفته است اما نباید اشتباه کنیم چرا که علائم افسردگی با علائم بی‌حوصلگی و خستگی ساده متفاوت است. با هم برخی از علائم اصلی افسردگی را ازنظر می‌گذرانیم و سپس اگر احساس کردید پنج تا 6 علامت اصلی را دارید، بهتر است به برخی فعالیت‌هایی که توصیه می‌شود دست بزنید و یا اینکه در صورت حاد بودن حالمان به درمانگر افسردگی مراجعه کنیم:
1-خلق افسرده
گاهی احساس می‌کنیم به مدت چند هفته یا ماه دارای خلق افسردگی هستیم یا اینکه دیگران به ما می‌گویند که دچار حالت افسرده هستیم.
2-بی‌میلی و بی‌علاقگی ـ احساس پوچی
نسبت به مسائل مختلف زندگی بی‌حس و بی‌میل هستیم و برایمان چیزی تفاوتی نمی‌کند چراکه احساس بی‌هدفی و بی‌میلی می‌کنیم یا اینکه حس می‌کنیم همه‌چیز پوچ است آیا اینکه ما احساس بی‌ارزشی و احساس گناه می‌کنیم.
3-پرخاشگری
نسبت به مسائل مختلف روزانه با تنش و بی‌قراری برخورد می‌کنیم و با دیگران نیز سر مسائل مختلف پرخاش داریم حال ممکن است این را خودمان یا دیگران متوجه شوند.
4-کندی روانی ـ حرکتی
وقتی از خواب بیدار می‌شویم احساس می‌کنیم وزنه سنگینی به دست‌وپایمان بسته‌اند یا اینکه اصلاً دوست نداریم از خواب بیدار شویم گاهی هم احساس می‌کنیم در یک استخر راه می‌رویم که به‌سختی دست‌وپایمان را تکان می‌دهیم.
5-بهت و گیجی
نسبت به درک و فهم مسائل احساس گیجی می‌کنیم.
6-بدخوابی ـ پرخوابی
در این ایام یا خوب به خواب نمی‌رویم یا از خواب زیاد بیدار می‌شویم و یا اینکه در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنیم.
5-پرخوری ـ کم خوری
اشتهایمان نسبت به گذشته تغییر کرده است یا زیاد می‌خوریم یا اصلاً غذا نمی‌خوریم بنابراین وزنمان نسبت به ماه گذشته تغییر کرده است.
ما در اینجا برخی نکاتی را به شما آموزش می‌دهیم تا بتوانید در این ایام کرونایی که بیشتر همه ما در خانه هستیم بر حالت‌های رخوت و خستگی حاصل از این شرایط و همین‌طور از دچار شدن بر افسردگی غلبه کنیم:
1-تغذیه سالم و فعالیت بدنی
شاید برخی از شما بگویید که در این فضای کوچک آپارتمان‌ها چطور می‌توانیم فعالیت بدنی داشته باشیم اما واقعیت این است که در یک اتاق کوچک هم می‌توانیم با یک برنامه‌ریزی درست روزانه یک فعالیت بدنی و ورزشی سالم داشته باشیم، اگر گوشی موبایل و اینترنت داریم یک اپلیکیشن ورزشی همین الان نصب کنید که به شما برنامه روزانه همراه ساعت و زمان و فعالیت ورزشی مناسب سن و وزن شما می‌دهد که هر روز تکرار می‌شود و این خیلی می‌تواند در روحیه و حال خوب شما تأثیر داشته باشید.
علاوه بر فعالیت بدنی تغذیه سالم نیز در این ایام خیلی مهم است اینکه غذاهایمان دارای فیبر و سبزی‌های سالم و کاملاً پخته باشد، مصرف مایعات متنوع و غذاهای اشتهاآور و البته کم‌چرب در روحیه ما خیلی اثرگذار است.
2-زمانی برای فضای مجازی و زمانی برای مطالعه
اگر بتوانیم تعادلی بین حضور در فضای مجازی و ارتباط با دوستانمان برقرار کنیم و زمانی را نیز برای خود به مطالعه سالم بپردازیم، اتفاق خوبی را برای خودمان رقم زده‌ایم. واقعیت این است که ما از یک‌سو به ارتباطات اجتماعی و صحبت با همسالان و همین‌طور اطلاع از مسائل مختلف روز احتیاج داریم و از سوی دیگر نیز غذای روحمان مطالعه و پرورش ماهیچه‌های مغزی‌مان است حال در هر سنی که هستیم، اگر دانشجوییم مطالعه دروسمان که این روزها مجازی کلاس‌هایش برگزار می‌شود، اگر دانش‌آموز هستیم نیز به همین صورت و اگر خانم خانه‌دار هستیم به کتاب‌های مربوط به علایقمان بپردازیم تا نه دچار بیکاری و خستگی و افسردگی ناشی از در خانه ماندن شویم و نه تفکرات بیهوده ما را در این ایام از پا دربیاورد همچنین مطالعه عاملی برای دور شدن از آلزایمر در سنین بالاتر نیز برایمان محسوب می‌شود.
3-ساعت خواب‌وبیداری و غذا خوردنمان را تنظیم کنیم
گاه پیش می‌آید که انتهای هفته به دلیل اینکه برنامه روزانه نداریم زمان غذا خوردن و خواب‌وبیداری‌مان از دستمان خارج می‌شود و بعد پیش خودمان می‌گوییم که چرا من انقدر کسل و بی‌حوصله هستم. بهتر است در این ایام نیز اگر بیشتر در خانه هستیم طبق زمان‌بندی گذشته‌مان زندگی کنیم مثلاً سر همان ساعتی که همیشه بیدار می‌شدیم، بیدار شویم و به فعالیت‌هایمان بپردازیم نه اینکه سر ظهر از خواب بیدار شویم و تازه فکر کنیم که امروز چه کار کنم، این‌طور رشته کارهای روزانه از دستمان خارج می‌شود و گاه دچار اضطراب و گاه هم خلق افسرده و پر تنش می‌شویم.
4-زمانی را به فعالیت‌های شادی‌آور اختصاص دهید
بهتر است برای حفظ قوای ذهنی‌مان و شادی‌آفرینی برای هورمون‌های مغزی زمانی به فعالیت‌هایی چون گوش دادن به موسیقی یا یک فعالیت مورد علاقه‌مان چون دوچرخه‌سواری در حیاط منزل یا آواز خواندن حتی برای خودمان، نقاشی کشیدن یا دیگر فعالیت‌هایی که حس خوبی به ما می‌دهد و این می‌تواند برای همه ما مفید و مؤثر باشد.
5- از افکار منفی دوری کنید
به جز موارد استثنا که نیاز است در رابطه با آن‌ها بدانیم بهتر است اخبار دیدن یا فعالیت‌هایی ازاین‌دست و صحبت کردن زیاد درباره آن را به یک ساعت فقط در طول روز موکول کنید و بقیه خود را به فعالیت‌های روزانه‌تان مشغول کنید نه اینکه کل روز به افکار منفی ناشی از تبعات کرونا و اینکه کی به پایان می‌رسد و مدام این موارد در سیکل مغزی ما دوران داشته باشد و آخر شب با یک ذهن خسته و نابود به رختخواب برویم و بعد هم خوابمان نبرد یا کل زمان شب به خواب‌های بد برایمان سپری بشود؛ بنابراین اخبار، افکار منفی نیم تا یک ساعت و بقیه روز به فعالیت‌هایمان شخصی خودمان سپری شود.
زهره سعیدی