دریافت عنوان‌های جهانی برای هر شهر و منطقه‌ای یک افتخار محسوب شده و نتیجه یک کار گروهی مداوم بوده؛ درواقع وقتی قرار است یک هنرصنعت، سبک‌ زندگی، غذا، مکان تاریخی، سنت و غیره مختص یک شهر یا منطقه در سازمان‌های بین‌المللی ثبت شود، باید گروهی از مدیران و کارشناسان مستندات ویژه آن را جمع‌آوری و در جلسات متعدد از منحصربه‌فرد بودن و یا ویژگی خاص آن دفاع کنند تا آن موضوع بتواند امتیاز جهانی شدن را دریافت کند.

درحقیقت با ثبت جهانی هگمتانه فرصتی فراهم می‌شود تا مردم جهان به‌ویژه فعالان حوزه گردشگری شناخت بیشتری از غنای تمدنی ایران و خصوصاً هگمتانه پیدا کنند و این بدان معنی است که هگمتانه می‌تواند در قدوقامتی که شایسته آن است، در عرصه جهانی بدرخشد و این درخشش و جلب توجه می‌تواند به همراه خود رونق اقتصادی به همراه بیاورد. مدتی است زمزمه‌های ثبت جهانی هگمتانه به گوش می‌رسید، تا اینکه در شهریورماه سال گذشته ارزیاب یونسکو از آخرین اقدامات صورت‌گرفته در منظر تاریخی هگمتانه بازدید کرد و از اقدامات اجرایی شهرداری، دستگاه‌های خدمات‌رسان، میراث‌ فرهنگی، اصناف، اوقاف و تمام دغدغه‌مندان ابراز رضایت کرد. از آنجایی که ثبت جهانی هگمتانه پرونده منحصربه‌فردی بوده، در اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو مطرح خواهد شد، چراکه در این پرونده بناهای دارای ارزش معماری و ثبت ملی شده در عرصه 75 هکتاری قرار دارد که یکی از این عناصر صرفاً محوطه باستانی هگمتانه با بیش از 35 هکتار عرصه با شواهد متنوع باستان‌شناسی و مجموعه کلیساها و حمام تاریخی ارامنه و موزه تاریخی هگمتانه بوده که در سال 1310 ثبت ملی شده است.

بناهایی همچون گنبد علویان، مسجد جامع، سراها و راسته‌بازارهای تاریخی، شاهزاده‌حسین، پرستشگاه‌های یهودیان، کلیساها، میدان امام خمینی (ره)، آرامگاه بوعلی‌سینا و سایر عناصر و بدنه‌های واجد ارزش معماری در مجاورت همدیگر موجب شده است که بافت با ارزش فرهنگی و تاریخی شهر همدان روی بستر لایه‌های تاریخی مختلف قرار داشته و قابلیت بازدید داشته باشند. این‌‌ موارد باعث شده است که پس از سال‌ها همدان نامزد ثبت جهانی شود؛ براساس آنچه که در رسانه‌ها منتشر شده، یونسکو همدان را به‌طور رسمی کاندیدای ثبت جهانی اعلام کرد و این شهر یکی از نامزدهای ثبت جهانی سال 2024 معرفی شد. قرار است از 31 تیرماه تا 10 مردادماه امسال اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر دهلی تشکیل شود که در ابتدا به بررسی 124 اثر ثبتی قبلی و وضعیت آن‌ها پرداخته و در روزهای بین پنج تا هشت مردادماه، به بررسی ثبت 27 اثر پیشنهادی کشورهای عضو خواهد پرداخت که پرونده ایران در نخستین رده این آثار قرار دارد.

همان‌طور که گفتیم، ثبت جهانی یک شهر و معرفی آن در دنیا می‌تواند دستاوردهای بسیاری به همراه داشته باشد؛ اما این امر مشروط به برنامه‌ریزی و نگاه بلندمدت و علمی به این رویداد است. طی سال‌های اخیر بارها در سطح رویدادها و برنامه‌ها قرار گرفته، اما چون فقط مسئولان خواسته‌اند در دوران مدیریتی خود نامی از جهانی شدن هم بیاید، با نگاهی کوتاه‌مدت، پرونده‌ای را پیگیری کرده و یکی دو همایش پُرخرج برگزار کرده‌اند و در آخر شاهد بوده‌ایم که برخلاف در باغ سبزی که نشان داده‌اند، آورده خاص و ماندگاری برای استان نداشته است.

ما همه رویداد همدان 2018 و ثبت جهانی لالجین را به‌خاطر داریم، چقدر رفت‌وآمد و همایش و جلسه برگزار شد؛ بیایید کلاهمان را قاضی کنیم، از رویداد 2018 چه آبی برای همدانی‌ها گرم شد؟ مسئولان دم از جهش در حوزه گردشگری استان می‌زدند، آیا واقعاً این امر رخ داد؟ قطعاً راقم این سطور با پیگیری ثبت جهانی همدان و یا برگزاری هر رویداد دیگری در این حوزه مخالف نیست، اما واقعیت این است که تا وقتی نگاه مسئولان کوتاه‌مدت و معطوف به دوران مسئولیت خود بوده و برنامه و طرح بلندمدتی برای استفاده بهتر از این فرصت‌ها ندارند، نمی‌توان انتظار داشت مردم نگاه امیدوارانه‌ای به این رخدادها داشته و در آن‌ها مشارکت کنند.