حوادثی که ایمنی ساختمان و ساکنان آن را به خطر می‌اندازد، تنها حوادث غیرمترقبه مانند زلزله، سیل و طوفان نیست؛ «ساختمان ناایمن» عبارت آشنایی است که با هر حادثه‌ای تا مدت‌ها در صدر اخبار قرار می‌گیرد و بعد از مدتی هم به دست فراموشی سپرده می‌شود.
این در حالی است که هیچ یک از شهرهای ما امروز از این خطر مستثنی نیستند؛ به‌طور مثال 27 مردادماه سال جاری بود که معاون فنی شهرداری منطقه یک همدان با بیان اینکه ساختمان اداره کل بهزیستی استان خطرآفرین است، دستور تخلیه کامل داده شده و اخطار تخلیه ساختمان نیز به این اداره کل ابلاغ شده، گفت: با دستور استانداری، شهرداری موظف شده موضوع تخلیه و درصورت نیاز تخریب را انجام دهد.
تأسف‌بارتر اینکه ساختمان‌های ناایمن در شهر و استان همدان تنها به این ساختمان ختم نمی‌شود بلکه امروز تعداد بالایی از مراکز خرید، ساختمان‌های عمومی و ادارات نیز به لحاظ ایمنی از استاندارد لازم برخوردار نیستند، اخیراً رئیس اداره مدیریت بحران و پدافند غیرعامل اداره کل راه و شهرسازی همدان درخصوص روند بررسی ساختمان‌های ناایمن در استان گفت: تاکنون 260 بنای عمومی ناایمن در استان شامل واحدهای اداری، آموزشی، تجاری و درمانی شناسایی و به مالکان آن‌ها اخطار داده شده است.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره با مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
حمید پورحسینی، عنوان کرد: در حال حاضر جلسات مسئولیت ایمن‌سازی ساختمان با ریاست معاون عمرانی استانداری و دبیری اداره کل راه و شهرسازی به‌صورت مستمر در استانداری برگزار می‌شود.
وی با ابراز اینکه در این جلسات دستگاه‌های متولی از دفتر فنی استانداری، مدیریت بحران شهرداری، سازمان آتش‌نشانی، کارشناسان مدیرت بحران استانداری و غیره حضور دارند، گفت: گروهی متشکل از کارشناسان دستگاه‌‌های ذی‌ربط در بازدیدهای میدانی از ساختمان‌های عمومی و اداری نسبت به بررسی وضعیت ایمنی آن‌ها اقدام کرده و ایرادات را به دستگاه مربوطه ابلاغ می‌کنند.
وی ادامه داد: در پی این ابلاغ‌ها انتظار می‌رود دستگاه‌ها در صوت امکان دست به رفع خطر زده و یا اینکه اگر ساختمان یا واحدی شرایط حادتری دارد دستورالعمل لازم را پیاده کنند.
این مقام مسئول در حوزه مدیریت بحران استانداری همدان ابراز کرد: در پی این بازرسی‌ها ساختمان‌های ناایمن استان و همدان شناسایی شده و تعداد محدودی از آن‌ها بنا به دور شدن از استانداردهای ایمنی نیازمند تخریب و بازسازی هستند.
پورحسینی با اشاره به اینکه تبعات اجتماعی حاصل از موارد تخریب و بازسازی خود مانع اصلی دشواری در کار است اظهار کرد: در نظر بگیرید که ما حکم تخریب یک مرکز خرید را بدهیم، قطعاً کسبه استقبال نمی‌کنند زیرا معاش آن‌ها برای مدتی متوقف شده و در عین حال بازسازی زمان‌بر است.
وی با بیان اینکه در برخی موارد نیز این ساختمان‌ها و بناها همچون مسجد جامع یا برج قربان را نمی‌توان بافت فرسوده قلمداد کرد و نسبت به تخریب آن‌ها بدون در نظر گرفتن محدودیت اقدام کرد؛ زیرا به لحاظ تاریخی در حوزه میراث فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار هستند گفت: در این زمینه یقیناً میراث فرهنگی باید نسخه مناسبی را ارائه کند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری همدان در واکنش به اینکه در صورت بروز هرگونه اتفاق بازهم دولت، شما به‌عنوان نماینده دستگاه اجرایی و حتی کسبه‌ای که پیشتر خطر اخطار گرفته اما کاری انجام نداده‌اند باید پاسخگوی افکار عمومی باشید؛ بنابراین تنها با تذکر نمی‌توان نسبت به حصول نتیجه مطلوب امیدوار بود و نیازمند ورود جدی‌تری هستیم، تصریح کرد: آنچه شما متذکر شدید درست است اما همانطور که پیشتر عنوان کردم بروز تبعات اجتماعی، کار را برای ما دشوار کرده است.
پورحسینی عنوان کرد: برای رفع این معضل ما در تمام پرونده‌های مرتبط با ساختمان‌ها و بناهای ناایمن، دستگاه‌های نظارتی را در جریان تذکرات و اخطارهای داده‌شده، قرار دادیم و در صورت نیاز تصمیم مناسب گرفته می‌شود زیرا نمی‌توان تنها با دستور دریافت اخطار و تذکر، فرد یا افراد خاطی را نسبت به ترک فعل صورت‌گرفته مسئول تلقی کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که مبحث تخریب ساختمان اداره بهزیستی به کجا رسید؟ اذعان کرد: پرونده این موضوع همچنان در حال پیگیری است و اقدامات لازم انجام خواهد شد.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ تصور اینکه روزی حادثه بزرگی همچون فروریختن ساختمان پلاسکو و جان باختن 16 آتش‌نشان و چهار نفر از شهروندان این بار در یکی از مراکز خرید عمومی و ادارات فرسوده و ناایمن همدان دوباره تکرار شود، برای هیچکدام از ما قابل قبول نیست؛ زیرا پلاسکو درسی به همه داد که ایمن‌سازی مهم‌ترین ملاک برای هر ساختمان است و تکرار این تراژدی قلب‌ها را رنجور و زندگی‌ها را نابود خواهد کرد؛ بنابراین شاید سخن گفتن از وجود 260 ساختمان ناایمن استان همدان ساده باشد اما زمانی که به خطرات و بحران‌های پس از وقوع حادثه احتمالی در این ساختمان‌ها نگاه کنیم، آنگاه لزوم ایمن‌سازی آن‌ها دوچندان می‌شود که از جان باختن افراد گرفتار در این ساختمان‌ها گرفته تا تخریب آن‌ها جلوگیری خواهد شد و خسارت‌های هنگفتی نیز به بار نخواهد آورد.
بنابراین امروز وقت آن رسیده که یک بار برای همیشه بهانه تبعات اجتماعی را کنار گذاشته و دیگر مماشات نکنید، بلکه در برابر وجود این ساختمان‌ها که هرآن یک اتفاق کوچک می‌تواند آن‌ها را به بمبی در مراکز شهر و محلات مختلف بدل کند، دست به اقدام عاجل بزنید.

طاهره ترابی مهوش