سپهرغرب، گروه اندیشه - سمیرا گمار: ماه مبارک رمضان که ماه رحمت خدا بوده و برای نجات ما آمده مانند یک درمانگاه است؛ مؤمنین یک ماه در این درمانگاه بستری می‌شوند و امیدوارم وقتی از این درمانگاه خارج شدیم آثاری از درد و بیماری قبلی در ما نباشد.

ماه رمضان، ماه مهمانی خدا فرا رسیده و شاید مهم‌ترین مسئله‌ای که باید به آن توجه کنیم، قدر دانستن این ماه بوده و لازمه این مسئله، دانستن ارزش ماه رمضان است. به عبارتی در صورتی ما می‌توانیم آن‌طور که شایسته است از ماه رمضان استفاده کنیم که قدر و اهمیت ماه رمضان را درک کنیم.

امام سجاد علیه‌السلام در دعای ورود به ماه رمضان، به خدا این‌گونه عرض می‌کند: «خدایا معرفت نسبت به فضیلت ماه رمضان و نیز توفیق حفظ جلالت و حرمت ماه رمضان را به من الهام بفرما.» از این سخن امام معلوم می‌شود که مسئله شناخت و معرفت به ‌قدر و عظمت و حرمت ماه رمضان، آن‌قدر مهم است که امام آن را از خداوند طلب می‌کند.

نکته‌ای که در منابع دینی ما و کلام بزرگان بر آن تأکید شده این است که کسی نباید در ماه رمضان بگوید که من در ماه‌های دیگر بنده خوبی برای خدا نبودم. پس در این ماه هم نمی‌توانم خوب باشم. این، یک خیال باطل است. ماه رمضان، ماه خداست و همه انسان‌ها می‌توانند در این ماه مهمان خدا باشند و از برکات و فضایل این ماه استفاده کنند و با توبه و استغفار و مراقبت و توجه، گناهان گذشته خود را جبران کنند.

نگاهی به «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ» در آیه 183 سوره بقره نیز نشان می‌دهد در ماه رمضان، مؤمنان با کارت ویژه به مهمانى خداوند دعوت شده‏اند، یعنی میزبان، خداوند بوده و مهمانان را شخصاً دعوت کرده است. مهمانى‌ای که هیچ سنخیتى با مهمانى‏هاى دنیوى ندارد. خداوندِ عالِم و غنى میزبان همه انسان‏هاست، همه انسان‌های جاهل و فقیر و فانى و مخلوق و ذلیل و به آن‌ها مى‏گوید: خوش‌آمدید من دعایتان را مستجاب مى‏کنم.

علاوه‌بر این مهم‌ترین ویژگی ماه رمضان و روزه در این ماه، مسئله تغییر و تحوّل و دگرگونی در انسان است. وقتی ماه رمضان شروع می‌شود، انسان یک تحول و دگرگونی را در ساحت‌های مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی مشاهده می‌کند و ویژگی انسان، همین تحول، دگرگونی و کمال‌طلبی است که البته نیاز به آمادگی دارد.

حال سؤال مهم این است که ما چگونه می‌توانیم به قدر و فضیلت و عظمت ماه رمضان معرفت پیدا کنیم و با کسب آمادگی زنگار دل شسته و از این فرصت، نهایت بهره را ببریم؟

آنچه می‌خوانید گفتگوی خبرنگار سپهرغرب با امام‌جمعه موقت همدان دراین‌باره است که در ادامه می‌آید:

 ماه خدا

حجت‌الاسلام محمد جوادی در ابتدای سخنان خود عنوان کرد: در روایات آمده که ماه رجب، ماه امت رسول‌الله (ص)، ماه شعبان ماه پیامبر اکرم (ص) و ماه رمضان ماه خداست؛ پیامبر اکرم هم در آن خطبه معروف خود می‌فرماید؛ أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ؛ ای مردم به‌درستی که ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است.

 گناه ما می‌سوزد، بدون دود و خاکستر

وی با بیان اینکه نام‌گذاری ماه رمضان توسط خدا بوده و در اختیار بندگان خدا نیست، عنوان کرد: با اشاره به آیه 185 سوره بقره (شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ) «رَمَضانَ» از ماده «رمض» به معناى سوزاندن است. البته سوزاندنى که دود و خاکستر به همراه نداشته باشد. وجه‌تسمیه این ماه ازآن‌روست که در ماه رمضان، گناهان انسان سوزانده مى‏شود، سوزاندنی با استغفار و دعا و اصلاح اخلاق و رفتارهاست.

 ترازوی فضل و رحمت الهی

وی با اشاره به محاسبه فوق‌العاده اعمال و رفتار ما در این ماه، بیان کرد: اگر کسی در روزهای عادی یک آیه از قرآن تلاوت کند همان ثواب یک آیه برایش نوشته می‌شود اما در ماه رمضان تلاوت همین یک آیه معادل ثواب یک ختم قرآن است. همه اعمال و رفتار ما همین‌گونه است خداوند در این ماه اعمال را با ترازوی فضل و رحمت خود می‌سنجد.

امام‌جمعه موقت همدان گفت: تلاوت قرآن هم در این ماه به دو صورت است؛ استاد ما مرحوم آیت‌الله آخوند ملاعلی معصومی همدانی می‌فرمود: تلاوت قرآن در این ماه به دو صورت است، برخی با خواندن آیات قرآن از ثواب چند برابری بهره‌مند می‌شوند و از خود ختم قرآن به یادگار می‌گذارند، برخی هم تلاش می‌کنند خود را به آیات قرآن مقید کنند.

 تلاوت‌ها را به جان خود مقید کنید

حجت‌الاسلام جوادی ادامه داد: خداوند متعال در آیه 12 سوره حجرات می‌فرماید؛ وَلا یغْتَبْ بَعْضُکمْ بَعْضاً؛ غیبت یکدیگر را نکنید؛ حال آیا تلاوت این آیه ثواب دارد؟ بله؛ اما چه زمانی این ثواب اتم و اکمل خواهد شد؟ زمانی که در جان ما متبلور شده و مانع انجام زشتی‌ها شود.

وی با تأکید بر اینکه ماه رمضان بهترین فرصت برای تدبر در آیات الهی و پیاده کردن جان پیام خدا در دل‌های مؤمنین است، متذکر شد: مهم‌ترین اثر این کارها در ماه رمضان باید این باشد که ما به صراط مستقیم نزدیک شویم و این حاصل نمی‌شود مگر با تلاوت عمیق از قرآن.

 سفره رنگارنگی از رحمت و برکت خداوند

این کارشناس دینی تصریح کرد: در ماه مبارک رمضان سفره رنگارنگی از رحمت و مغفرت الهی گشوده شده و این ما هستیم که باید تصمیم بگیریم چقدر از این رحمت و برکت بهره‌مند شویم، خداوند به هرکسی که در جستجوی او باشد عطا می‌کند.

حجت‌الاسلام جوادی در ادامه سخنان خود با اشاره به گرسنگی و تشنگی ماه مبارک رمضان، اظهار کرد: در این ماه همان‌طور که عرض کردم همه اعمال نیک ثواب چند برابری دارند، خوب است با گرسنگی و تشنگی که در این ماه داریم به یاد فقرا و مستضعفان هم باشیم و از آن‌ها دستگیری کنیم.

 روزه‌داری سر جای خودش و دستگیری از نیازمندان هم جای خودش

وی ادامه داد: باید به این نکته هم توجه کرد که روزه فقط تشنگی و گرسنگی نیست اما نمی‌توان با این بهانه از انجام آن سر باز زد و به کار دیگری مشغول بود! هر کاری اثر و آداب خود را دارد این را باید بدانیم؛ دقیقاً مانند اعضای بدن که هر یک کار خود را می‌کند، اعمال عبادی هم به این صورت است. نمی‌توان به بهانه کمک به فقرا از روز داری استنکاف کرد یا بالعکس، هر چیزی سر جای خودش است و باید به این موضوع توجه کرد.

امام‌جمعه موقت همدان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به افرادی که توان گرفتن روزه ندارند نیز بیان کرد: همان خدایی که فرموده روزه واجب است همان خدا دستور داده اگر نمی‌توانی نگیر! البته تشخیص این امر هم بر عهده خود فرد است انسان نمی‌تواند خودش را گول بزند. اگر روزه‌داری مترتب ضرر و زیان بر جسم می‌شود نباید روزه گرفت.

 حفظ حرمت روزه‌داران

حجت‌الاسلام جوادی اضافه کرد: البته کسانی که روزه نمی‌گیرند هم باید به این موضوع توجه کنند که حرمت روزه‌داران را حفظ کنند و در این ماه کاری انجام ندهند که خدای‌ناکرده هتاکی به ساحت روزه‌داران و یا روزه‌داری باشد.

 درمانگاه الهی...

وی در پایان ابراز کرد: ماه مبارک رمضان که ماه رحمت خدا بوده و برای نجات ما آمده مانند یک درمانگاه است؛ مؤمنین یک ماه در این درمانگاه بستری می‌شوند و امیدوارم وقتی از این درمانگاه خارج شدیم آثاری از درد و بیماری قبلی در ما نباشد. این یک ماه تمرین 30 روزه‌ای برای ماست تا 11 ماه دیگر سال را هم توان داشته و تا ماه رمضان آینده از آلودگی‌ها دور باشیم.