سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش : اواخر بهار سال جاری دولت، نرخ تضمینی گندم را پس از کش و قوس‌های فراوان بدون تغییر با نرخ قبلی، همان کیلویی 15 هزار تومان اعلام کرد، این در حالی بود که گندم‌کاران در انتظار افزایش قیمت گندم برای سال جاری بودند و معتقدند نرخ فعلی به ضرر کشاورز است و هیچ سودی برای آنان ندارد. در حالی که بعد از اعتراض گسترده گندمکاران، رئیس جمهور در هشتم خردادماه سال جاری دستور تسریع بررسی اصلاح قیمت گندم را داد، اما گویا این دستور نیز تأثیری بر نرخ تضمینی قیمت گندم نداشت و سبب ناامیدی بیشتر گندمکاران شد.

اما مسئله این است که علیرغم پابرجا بودن این مشکل، متأسفانه هنوز پول گندم‌های تحویلی به دولت از سوی کشاورزان نیز پرداخت نشده در حالی که طبق قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی، دولت مکلف است تا پایان تیرماه نسبت به قیمت‌گذاری و ابلاغ نرخ محصولات اقدام کند تا کشاورزان با خیالی آسوده به امر تولید و تصمیم‌گیری برای کشت سال آینده بپردازند که متأسفانه با گذشت این مهلت قانونی هنوز شاهد این اتفاق هم نیستیم. این در حالی است که وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه مهم‌ترین وظیفه ما در وزارت، تأمین امنیت غذایی کشور است، گفت: بر این اساس باید به سمت تولید محصولات راهبردی پیش رویم.

محمدعلی نیکبخت اظهار کرد: برنامه ما این است که در سال زراعی آینده با افزایش عملکرد در واحد سطح و جهش تولید گندم در دیم‌زار‌ها، به خودکفایی برسیم.

حال آنکه شواهد خلاف این رویکرد دولت را نشان می‌دهد. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا با تعدادی از دهیاران روستاهای شهرستان‌ها مختلف همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید؛

دهیار روستای شریف‌آباد ملایر گفت: این روستا با داشتن بیش از هزار هکتار سطح زیر کشت گندم با توجه به نظر کارشناس جهاد کشاورزی شهرستان و استان بنا به کیفیت بالای گندم تولیدی، سال 95 به‌عنوان قطب گندم استان انتخاب شد.

وحید شکری افزود: بر این اساس تا چند سال شاهد حضور گردشگردان کشاورزی در فصل برداشت محصول بودیم اما طی چند سال اخیر متأسفانه با تداوم خشک‌سالی، میزان گندم برداشت‌شده از هر هکتار بسیار کاهش یافته و زمان برداشت محصول نیز با تأخیر مواجه شده است.

وی با اشاره به اینکه سال جاری نیز شرایط بنا به بارش‌های اخیر نسبت به سایر روستاها در شریف‌آباد بهتر بود ابراز کرد: خوشبختانه در خرید تضمینی گندم مشکل خاصی وجود نداشت و بنا به دسترس بودن سیلوها، شاهد خرید آسان و به‌موقع گندم از کشاورزان توسط دولت بودیم.

دهیار روستای شریف‌آباد ملایر با بیان اینکه متأسفانه آنچه باعث دلسردی شده عدم پرداخت پول گندم است، تشریح کرد: در حال حاضر ریالی بابت خرید تضمینی گندم به کشاورزان گندمکار این روستا پرداخت نشده است.

شکری با بیان اینکه اگر دولت بنا به هر دلیلی در بخش پرداخت قیمت تضمینی گندم برای سال زراعی فعلی بی‌توجهی کند، کشاورزان نسبت به کشت گندم در سال زراعی آینده رغبتی نخواهند داشت ابراز کرد: در حال حاضر کشاورزانی را در روستا داریم که بیش از دوماه است گندم خود را به سیلوها تحویل داده اما پولی دریافت نکرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در برخی از فاکتورهای خرید کشاورزان عدد 11هزار و 500 تومان به‌صورت علی‌الحساب به‌عنوان قیمت تضمینی قید شده اما قرار است سه هزار تومان دیگر نیز به حساب گندم‌کاران واریز کنند ولی هنوز خبری از پرداخت نیست ابراز کرد: متأسفانه بخشی از اقتصاد اهالی روستا به کشاورزی وابسته است.

دهیار پیشین روستای گندوز رزن با بیان اینکه خوشبختانه در فرایند برداشت گندم مشکلی پیش روی اهالی نبود زیرا بیشتر کشاورزان به‌صورت شخصی کمباین داشته و در حال حاضر بیش از 100 کمباین برای خدمات‌رسانی به اهالی فعال هستند، گفت: متأسفانه ریالی بابت خرید گندم به کشاورزان پرداخت نشده است.

وهاب چراغی با بیان اینکه من به‌عنوان کشاورز بیش از 40 روز است که گندم را به سیلو تحویل داده‌ام اما ریالی از سوی دولت دریافت نکرده‌ام، ابراز کرد: اغلب معیشت مردم به پول گندم وابسته است اما امروز آنچه از سوی دولت از طریق سایت‌های خبری می‌شنویم، بیشتر به وعده سر خرمن مسئولان شباهت دارد.

وی با بیان اینکه این روستا 6 هزار هکتار زمین دارد که بیش از نیمی از آن زیر کشت گندم است تشریح کرد: علاوه بر مشکلات معیشتی که عدم پرداخت پول گندم به کشاورزان ایجاد می‌کند، یقیناً فراهم نشدن زیرساخت‌ها به‌دلیل نبود منابع مالی کشت سال آتی نیز زیر سؤال خواهد رفت.

دهیار روستای قلقل شهرستان تویسرکان نیز با بیان اینکه خوشبختانه فرایند تحویل گندم به سهولت انجام شده، تشریح کرد: تنها بخشی از پول گندم تحویلی به دولت، پرداخت شده البته آن هم به‌صورت علی‌الحساب، مابقی هنوز پرداخت نشده است.

فرشید فقیری با بیان اینکه بیش از 40 تا 50 هکتار از اراضی این روستا زیر کشت گندم است، اظهار کرد: در حوزه برداشت نیز ما با کمبود کمباین مواجه بودیم به طوری که هنوز نوبت برداشت محصول من نرسیده است.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد مسئله این است که وقتی کشاورز پول ندارد، چطور می‌تواند برای کشت سال زراعی جدید تصمیم بگیرد؟ بنابراین کشت محصول با تأخیر انجام می‌شود که این امر به تولید آسیب می‌زند.

اکنون به سبب تأخیر در پرداخت مطالبات و عدم اعلام نرخ منطقی تنش‌های زیادی بین کشاورز با کمباین‌دار، کامیون‌دار و بانک وجود دارد. با این وجود چطور می‌توان انتظار داشت که این وعده خودکفایی محقق شود؟ خودکفایی ابزار خاص خود را می‌خواهد تا نیاز کشاورز را تأمین کند.

حال آنکه طبق قانون مصوب سال 1399 خرید تضمینی محصولات کشاورزی، مشخص شد که محصولات کشاورزی به چه صورت از کشاورز به‌صورت تضمینی خریداری شود، به طوری که در تبصره 4 ماده سه این قانون، سازمان برنامه و بودجه مکلف شده تا اعتبار لازم را 100 درصد برای خرید تضمینی محصولات کشاورزی ازجمله گندم پیش بینی کند اما نزدیک به دو ماه است که کشاورزان گندم خود را تحویل سیلوها داده‌اند ولی پولی به آن‌ها پرداخت نشده است!

کشاورزان ما بسیار شریف هستند که در موقعیتی که خارجی‌ها گندم را کیلویی 30 هزار تومان می‌خریدند، اما محصول خود را به نصف این رقم به دولت تحویل می‌دهند و پولی دریافت نمی‌کنند اما در مقابل بانک کشاورزی سررسید وام کشاورز را اعلام می‌کند و قسط خود را می‌خواهد، این در حالی است که طبق اعلام شرکت بازرگانی دولتی ایران، این شرکت از ابتدای سال تاکنون، هشت میلیون و 934 هزار تُن گندم خریداری کرده، در واقع دولت تاکنون 134 هزار میلیارد تومان گندم از کشاورزان خریداری کرده اما هنوز تمام مطالبات کشاورزان استان‌ها را پرداخت نکرده و صرفاً تاکنون طبق گفته نمایندگان مجلس تنها 50 درصد مطالبات کشاورزان هفت استان را پرداخت کرده؛ رالبته طبق داده‌های شرکت بازرگانی دولتی ایران تاکنون 70 تا 96 درصد از مطالبات کشاورزان 10 استان پرداخت شده است.