سپهرغرب، گروه متن‌زندگی - پیام زمانی : ازدواج از سنت‌هایی است که در آموزه‌های دینی نیز به آن تأکید فراوان شده و همواره برای اینکه انسان بتواند یک زندگی آرامی را تجربه کند و در کنار آن دچار گناه نشود، نیاز به ازدواج دارد.

همانطور که امام علی (ع) نیز در نهج البلاغه اشاره کرده‌اند که انسان باید از شهوت و شکم‌پرستی به دور باشد، تنها راه کنترل کردن غریزه جنسی همان ازدواج است. هر چند در جامعه امروزی شاهد افزایش آمار طلاق هستیم و این آمار در شهر‌های پرجمعیت نیز افزایش چشمگیری داشته به گونه‌ای که برخی افراد در کمتر از یک سال زندگی مشترک از همسر خود طلاق گرفته‌اند اما همچنان نباید با تمامی این مشکلات و اتفاقاتی که در جامعه رخ می‌دهد شکست خورده و نگران باشیم.

فردی که به فکر ازدواج کردن با هم‌کفو خود باشد، از همان نخستین روز‌های تصمیم‌گیری برای ازدواج باید اصول و معیار‌های خود برای یک زندگی مشترک را با طرف مقابل خود درمیان بگذارد. یکی دیگر از مشکلاتی که جامعه امروزی ما دچار آن شده و تدابیر مناسبی نیز برای آن در نظر نگرفته‌اند، مسئله افزایش سن ازدواج است.

هرچند دولت نیز مشوق‌هایی برای ازدواج جوانان در نظر گرفته ولی با تمامی آن‌ها می‌طلبد که بیشتر به این مسئله پرداخته، نقاط ضعف اصلاح و نقاط قوت تقویت شود. به همین منظور با چند نفر از جوانان شهر که مجرد هستند گفت‌و‌گو کردیم تا موانع و علت‌های مجرد بودن آن‌ها را بررسی کنیم. در ادامه نیز به سراغ فهیمه مرادی؛ روان‌شناس و مشاور خانواده رفتیم تا از نظرات کارشناسی وی بهره ببریم که در ادامه می‌خوانید:

یکی از جوانان 25 ساله همدانی با بیان اینکه نزدیک به دو سال است که عقد کرده‌ام اما تاکنون موفق به دریافت تسهیلات ازدواج نشده‌ام، ادامه داد: از سال 1400 با یکی از دختران اقوام که شناخت کافی نسبت به ایشان داشتم و مورد تأیید خانواده نیز بود، عقد کردم. تصمیم بر این بود که با دریافت وام ازدواج و مبلغی که خانواده به‌عنوان هدیه در نظر گرفته بودند، یک خانه در یکی از محلات همدان اجاره کرده و مراسم عروسی خود را در همان سال برگزار کنیم.

وی افزود: علیرغم تشکیل پرونده در بانک و مشخص بودن مبلغ این تسهیلات تاکنون مبلغ آن واریز نشده و نسبت به دو سال گذشته نیز با توجه به تورم و افزایش قیمت مسکن نتوانستیم کاری از پیش ببریم. البته ناگفته نماند که برای تشکیل پرونده تسهیلات نیز شرایط بسیار سختی را پشت سر گذاشتیم از دریافت یک سری مدارک گرفته تا پیدا کردن ضامن که خود فرایند طولانی داشته و چند ماه نیز درگیر این موضوع بودیم.

یک جوان 30 ساله همدانی نیز با اشاره به اینکه مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد دارد و با معدل بالایی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده، بیان کرد: خانواده هر روز برای ازدواج کردن و تشکیل خانواده با من صحبت می‌کنند تا سریعتر اقدام کنم ولی چون تاکنون شغل ثابتی نداشته‌ام، نگرانم که اگر تشکیل خانواده بدهم از چه طریقی می‌خواهم مخارج زندگی خود و همسرم را تأمین کنم؟ درآمد ثابتی ندارم، به خاطر همین نمی‌توانم روی این درآمد ماهیانه نیز حساب باز کنم.

دیگر جوان 21 ساله همدانی عدم همراهی خانواده برای ازدواج کردن را علت مجرد بودنش عنوان کرد و افزود: پدر و مادرم برای ازدواج با دختری که نسبت به او شناخت دارم و به او علاقه‌مند هستم مخالفت کرده و خانواده دختر را همتراز با خانواده خودمان نمی‌دانند.

وی ادامه داد: چهار سالی هست که با هم آشنا شدیم، تحصیلکرده است و می‌دانم که فرد باهوش و زرنگی است و در دانشگاه نیز همیشه جزو نفرات برتر علمی و آموزشی بوده اما چون خانواده این دختر به لحاظ مالی ضعیف بوده و پدرش کارگر ساختمانی است، خانواده‌ من راضی به این ازدواج نسیتند، مادرم از ایت تصمیم من گلایه‌مند و ناراحت است و از طرفی همیشه در میهانی‌های خانوادگی نیز عنوان می‌کند که این دختر در شأن و شخصیت خانواده ما نیست.

او افزود: من نیز از این موضوع ناراحت هستم که چرا این مسئله در جلسات میهانی مطرح می‌شود و باید دیگران نسبت به این موضوع نظر بدهند در صورتی که هیچ شناختی از آن دختر نداشته و فقط می‌دانند که من به او علاقه‌مند هستم.

دیگر جوان 19 ساله، توقع بیجای خانواده دخترِ مورد علاقه خود را علت عدم ازدواج بیان کرده و گفت: مادرم با شناختی که از دختر همسایه‌مان داشت به من پیشنهاد داد که با او ازدواج کنم و من نیز چون از دوران کودکی با این دختر بزرگ شده و به نوعی خاطرات خوبی از آن دوران دارم و همچنین می‌دانم که اهل زندگی کردن است با پیشنهاد مادرم موافقت کرده و با هماهنگی قبلی به خواستگاری رفتیم ولی بعد از چند روز با ما تماس گرفته و عنوان کردند که باید حتماً خانه ما جدا از خانه‌ای باشد که پدر و مادرم در آن زندگی می‌کنند، همچنین باید 350 سکه به‌عنوان مهریه پرداخت کنم.

وی افزود: البته خرید جهیزیه و یک سری وسایل و داشتن وسیله نقلیه نیز از دیگر مسائلی بود که به من پیشنهاد دادند که باید تهیه کنم در صورتی که بنده در یک کارگاه با درآمد ماهیانه هفت میلیون زندگی می‌کنم و پدرم نیز بازنشسته است و این شرایط را ندارم.

*جوانان را دریابید

در ادامه یک روان‌شناس و مشاور خانواده با بیان اینکه جوانان ویژگی‌های خاصی در این دوره از زندگی خود دارند، بیان کرد: بر اساس آمار موجود و بررسی‌های صورت‌گرفته میانگین ارتباط مستقیم فرزندان با پدر و مادر خود فقط 17 دقیقه در طول روز است که این موضوع جای نگرانی دارد.

فهیمه مرادی عدم درک درست از نظرات جوانان توسط خانواده‌ها را یکی از علت‌های دوری فرزندان از خانه و خانواده دانسته و ادامه داد: زندگی جوانان امروزی با روزهایی که پدران و مادران آن را سپری کرده‌اند بسیار متفاوت بوده و باید به‌نظرات فرزندان نیز در خانواده احترام بگذاریم و بدانیم که اگر مشورت کردن در امورات خانه را در برنامه‌های خود داشته باشیم و از نظرات تمامی اعضای خانواده بهره بگیریم قطعاً شاهد تحول اساسی و چشمگیر در خانه خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه در گذشته سنت‌های خوبی برای ازدواج جوانان وجود داشت، ادامه داد: اگر به سیره و سبک زندگی ائمه اطهار (ع) نیز نگاه کنیم قطعاً متوجه این موضوع خواهیم شد، علاوه بر اینکه بر ازدواج آن هم در ابتدای سن جوانی تأکید داشتند، به این موضوع نیز سفارش می‌کردند که نباید بیشتر از حد معمول و توانایی برای برگزاری مراسم ازدواج یا تهیه جهیزیه دچار سختی و مشقت شد؛ ازدواج حضرت علی (ع) با حضرت زهرا (س) گواه این موضوع است. در دهه‌های اخیر نیز در برخی از محلات، روستاها و شهر‌ها نیز خانواده‌هایی بودند که با همان سنت و سبک‌های قدیمی و البته بسیار صحیح و درست، فرزندان خود را تشویق به ازدواج می‌کردند.

*منفورترین حلال، طلاق است

این روان‌شناس و مشاور خانواده عدم شناخت کافی زوجین قبل از ازدواج را از علت‌های مهم طلاق بیان کرده و افزود: متأسفانه در بین افرادی که به مراکز مشاوره مراجعه می‌کنند، این موضوع بسیار پررنگ است و بعد از گذشت چند ماه یا چند سال دچار اختلاف و درگیری شده و در آخر حتی بعد از برگزاری چند جلسه مشاوره، قادر به بازگشت برای زندگی مجدد نبوده و تقاضای طلاق می‌کنند و ما نیز با تمامی راهکار‌ها نمی‌توانیم آن‌ها را متقاعد به ادامه زندگی کنیم.

مرادی ادامه داد:‌ علت اصلی این است که جوانان فقط به فکر ازدواج کردن سریع نباشند، حتماً چند جلسه قبل از ازدواج در خصوص توقعات طرفین صحبت کرده و خانواده‌های دو طرف نیز نسبت به تحقیق کردن در خصوص دختر و پسر اقدام کنند و بدانند که اگر به فکر این موضوع نباشند قطعاً در آینده دچار چالش و شکست خواهند شد.

وی با بیان اینکه سطح توقعات دو طرف از هم باید کاهش یابد، عنوان کرد: صرف نداشتن شغل پردرآمد یا نداشتن خانه و وسیله نقلیه نمی‌توان مانع ازدواج جوانان شد، باید طرفین بیشتر به فکر این باشند که اگر ازدواج جوانان در موقع خود انجام شود آسیب‌های دیگر نیز کاهش پیدا می‌کند و می‌توان شرایطی را فراهم آورد که در آینده با تلاش کردن مرد خانه و حمایت‌های همسر بتوان به شرایط مطلوب زندگی رسید، هر چند این موضوع همیشه در حد یک شعار بوده و عملی نشده ولی علاج کار، کاهش سطح توقعات و چشم و هم‌چشمی‌های بی‌اساس است.

وی برنامه‌ریزی دولت برای حمایت از ازدواج جوانان را راهکار مناسبی برای تشویق به تشکیل خانواده عنوان کرده و گفت: در چند سال اخیر برنامه‌های خوبی برای افزایش جمعیت و به طور کل جوانی جمعیت در کشور اجراء شده ولی با تمامی این اقدامات، دولت باید شرایطی فراهم کند که ازدواج آسان در کشور شکل بگیرد.

وی ابراز کرد: ارائه تسهیلات صرفاً یک گام کوچک در این خصوص بوده و حتی ثبت‌نام از افراد مجرد برای طرح نهضت ملی مسکن به شرط ازدواج کردن نیز یک برنامه کوتاه‌مدت است، باید به گونه‌ای عمل کنیم که با قرار دادن امکانات و تجهیزات و سرمایه‌های موجود در کشور برای برگزاری مراسم‌های عروسی، جوانان را تشویق به ازدواج کنیم و از طرفی در خصوص اشتغال جوانان نیز وارد میدان شده و به‌صورت جهادی به فکر ایجاد شغل‌های ثابت باشیم.

این مشاور و روان‌شناس خانواده با اشاره به اینکه شاهد اختلاف و درگیری‌های بی‌مورد در بین برخی از خانواده‌ها هستیم، خاطرنشان کرد: بیشتر افرادی که به مراکز مشاوره مراجعه می‌کنند، از این موضوع گلایه‌مند هستند که چرا پدر و مادر همسر آن‌ها در امورات زندگی آن‌ها دخالت کرده و نمی‌گذارند آنطور که خودشان می‌خواهند زندگی را اداره کنند، از طرفی چون اختلاف سنی بین آن‌ها وجود دارد نمی‌خواهند که با تفکرات و برنامه‌های دوران گذشته پیش بروند، این موضوع را بهانه‌ای برای اختلاف و درگیری بین خود و همسرشان دانسته و گاهاً تقاضای طلاق دارند.

مرادی ادامه داد: در این خصوص نیز باید از پدر و مادران طرفین بخواهیم که اجازه دهند فرزندانشان برای زندگی خود تصمیم‌گیری کرده و در امورات کلی به آن‌ها مشاوره و راهنمایی بدهند و در امورات جزئی نیز زیاد وارد مسائل نشده و باعث اختلاف‌افکنی بین مرد و زن نشوند.

وی با بیان اینکه دختر و پسر برای زندگی کردن باید هم‌کفو بوده و درک درستی از خود داشته باشند، ادامه داد: باید در جلسات خواستگاری و آشنایی، طرفین نسبت به عقاید، علاقه‌مندی‌ها و نظرات صحبت کرده و به‌دنبال فردی باشند که در یک سری از ویژگی‌ها باهم مشترک باشند چراکه در آینده اگر به این موضوع اهمیت نداده و به‌راحتی از آن عبور کنیم، قطعاً دچار چالش‌هایی خواهیم بود که قابل جبران نیست.

همانطور که گفته شد ازدواج سنت حسنه‌ای است که در دین مبین اسلام نیز به آن تأکید و برای آن احکام خاصی نیز بیان شده است. فردی که ازدواج می‌کند از طریق راه شرعی نسبت به غریزه جنسی خود کنترل داشته و دچار گناه و گمراهی نمی‌شود.

ازدواج جوانان در سنین پایین از تأکیداتی است که در سال‌های اخیر از آن غافل شده‌ایم و سن ازدواج در کشور رو به افزایش است. خانواده‌ها می‌توانند با مشورت دادن به فرزندان خود برای ازدواج و همچنین فراهم آوردن مقدمات، به آن‌ها در تشکیل خانواده کمک کنند و در کنار آن نیز دولت بایستی به‌دنبال راهکار‌های مناسبی برای تشویق به ازدواج باشد که از آن‌ها می‌توان به ارائه بسته‌های ازدواج آسان یا در اختیار قرار دادن خانه با عنوان‌هایی مانند «خانه زوج‌های جوان» که گاهی نیز در برخی از مناطق اجرا می‌شود، اشاره کرد. هم‌کفو بودن دختر و پسر برای ازدواج ازجمله مسائلی است که نباید از آن غافل شد و در این خصوص نیز نیاز است که طرفین شناخت کافی و لازم را از یکدیگر داشته باشند.