سپهرغرب، گروه - سمیرا گمار : انتخاب و معرفی وزرا به مجلس شورای اسلامی یکی از وظایف مهم و حساس هر رئیس‌جمهوری در ابتدای کارش است. ‌اکنون که رئیس‌جمهور تعدادی از معاونان خود را منصوب کرده و در روزهای آینده هم باید وزرای خود را به مجلس معرفی کند، روزهای حساس و مهمی برای دولت خواهد بود. پزشکیان انتخاب وزرا در دولت چهاردهم را به شورای راهبری سپرد، شورایی که ریاست آن را محمدجواد ظریف برعهده داشت و اخیراً نیز کار این شورا به اتمام رسید.

با توجه به آنچه ظریف گفته، اکنون برای هر جایگاه حداقل هشت نام در مقابل رئیس‌جمهور قرار دارد و باید از میان آن‌ها افرادی را انتخاب کند که بتوانند اعتماد نمایندگان مجلس را جلب کنند. البته اعضای شورای راهبری معتقدند که آن‌ها نظر مشورتی داده‌اند و رئیس‌جمهور می‌تواند هر کسی را که خواست، معرفی کند.

به‌هرترتیب رئیس‌جمهور موظف است حداکثر ظرف مدت دو هفته پس از مراسم تحلیف ضمن تقدیم برنامه کلی، اسامی وزرای پیشنهادی وزارتخانه‌ها را که دارای تجربه و تخصص مرتبط هستند، به همراه شرح حال، برنامه‌ها، سوابق، سِمت‌های علمی و اجرایی و سایر امتیازات قابل استناد، به مجلس تسلیم کند. در این میان نیز نخستین اقدام جدی مجلس پس از ارائه فهرست وزرا به مجلس، بررسی معرفی‌نامه و مستندات در کمیسیون یا کمیسیون‌های تخصصی مرتبط است.

براساس آنچه گفته شد، خبرنگار گروه خبری سپهر گفت‌وگویی با مهدی عطایی، یکی از فعالان سیاسی شهر همدان در این خصوص ترتیب داده تا ضمن پاسخ به سؤال مهم رسالت مجلس در انتخاب وزرای کارآمد، به چند سؤال دیگر در زمینه تشکیل دولت وفاق ملی و راهبردهای آن پاسخ دهد؛ آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح گفت‌وگو با وی است که می‌آید:

دولت یعنی کابینه و وزرا

این فعال سیاسی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه دولت یعنی کابینه و وزرا، عنوان کرد: شما یک کشتی را تصور کنید که درحال حرکت است، رئیس‌جمهور در آن نقش ناخدا را دارد؛ یعنی کسی که راهبر اصلی کشتی به سمت مقصد است. اما تک‌تک اعضای آن کشتی از کسی که موتور را در دست دارد تا کسی که بادبان، اگر با ناخدا هماهنگ نباشند، کشتی حرکت نخواهد کرد. زمانی کشتی موفق می‌شود و به مقصد می‌رسد که تمام اجزای آن و کسانی که با اجزا سروکار دارند، با ناخدا هماهنگ باشند.

رئیس‌جمهور به‌تنهایی کاری از پیش نخواهد برد

مهدی عطایی ادامه داد: رئیس‌جمهور به‌تنهایی مطلقاً کاری از پیش نخواهد برد و اگر کابینه‌ای داشته باشد که از او حرف‌شنوی نداشته باشند، هرگز نمی‌توان انتظار پیشرفت داشت. اتفاقی که در دهه 90 متأسفانه رخ داد؛ رئیس‌جمهور صحبتی می‌کرد که وزیر دقیقاً عکس او عمل می‌کرد! متأسفانه در دولت شهیدرئیسی هم این جریان پیش آمد که برای مثال می‌توان به حذف ارز چهار هزار و 200 تومانی اشاره کرد که اشتباه محض بود.

وجه مشترک نامزدها نداشتن برنامه بود!

وی سپس با ابراز تأسف از شهادت نابه‌هنگام و غافلگیرکننده آقای رئیسی و مجاهدت رهبر انقلاب در اداره کشور طی طول این دو ماه، اظهار کرد: با شرایطی که در این مدت بر کشور حاکم شد، وجه مشترک همه کاندیداهایی که در این دوره نامزد انتخابات شدند، نداشتن برنامه بود! چون رئیس‌جمهور شهید شد و با برگزاری انتخابات زودهنگام و پیش از موعد روبه‌رو شدیم،‌ تقریباً همه کسانی که وارد گود شدند، برنامه منسجمی نداشتند و شاید بتوان گفت آقای پزشکیان هم این‌گونه بود و در مناظرات شاهد ارجاعات بیش از اندازه وی به کارشناسان و برنامه هفتم توسعه بودیم.

دولتی داشته باشیم که دربرگیرنده همه سلایق سیاسی کشور باشد

این فعال فرهنگی و سیاسی با تأکید بر شاخصه‌های دولت وفاق ملی که آقای پزشکیان آن را مطرح و برجسته کرده است، تصریح کرد: دولت وفاق ملی یعنی دولتی که دربرگیرنده همه سلایق سیاسی کشور باشد و هر حزب و جریانی به فراخور قدرتی که دارد، در آن دولت سهم داشته باشد؛ به چنین ترکیبی در تمام دنیا دولت وفاق ملی می‌گویند.

نقطه‌ضعف بزرگ دولت‌های وفاق ملی، عدم کارآمدی است

عطایی نقطه‌ضعف بزرگ دولت‌های وفاق ملی را عدم کارآمدی توصیف کرد و متذکر شد: زمانی که طیف‌های مختلف سیاسی زیر یک چتر جمع می‌شوند، تضارب آرا و تضادها نه‌تنها کم نشده، بلکه بیشتر می‌شود؛ نظیر لبنان، افغانستان و همه کشورهایی که دولت وفاق ملی تشکیل می‌دهند. یعنی عنوان این دولت زیبا است، اما در عمل این دولت‌ها کارآمد نخواهند شد و مقداری پوپولیستی هستند و مردم تا حدی اقناع می‌شوند، اما بازدهی لازم را ندارد. به‌واقع تجربه دیگر کشورها نشان داده معمولاً بعد از یک دوره، این دولت‌ها از هم می‌پاشند.

وی با این بیان که برخلاف تصویرسازی رسانه‌ای که درحال حاضر شکل گرفته ما در کشور خود مثل کشورهای بحران‌زده سیاسی دوقطبی شدیدی نداریم که دولت وفاق ملی شکل بگیرد، اعلام کرد: دولت وفاق ملیِ آقای پزشکیان اگر می‌خواهد دولت موفقی باشد که خیلی هم سخت است، باید دربرگیرنده افراد کارآمد هر دو طیف سیاسی غالب در کشور باشد که البته جمع کردن آن‌ها زیر یک چتر، هنر بزرگی می‌خواهد.

این فعال سیاسی به انتصابات اخیر دکتر پزشکیان نیز اشاره کرد و افزود: انتصاب معاون اول، معاون اجرایی و معاون پارلمانی نشان داد که انتخاب افراد مطلقاً براساس یک سلیقه سیاسی خاص بوده و آن‌ها کسانی هستند که به‌عنوان اصلاح‌طلب شناخته می‌شوند؛ بنابراین حال منتظریم تا در معرفی وزرا ببینیم چقدر از طیف مقابل استفاده می‌شود.

فشار غرب‌گراها به رئیس‌جمهور

عطایی با این بیان که به نظر من آقای پزشکیان دولت فراجناحی وفاق ملی را تشکیل نخواهد داد، به فشار غرب‌گراها به رئیس‌جمهور نیز گریزی زد و بیان کرد: امیدوارم خلاف پیش‌بینی من ثابت شود، اما با وضعیت فعلی خیلی نمی‌توان امیدوار بود؛ رئیس‌جمهور از جانب طیف‌های سیاسی مختلف به‌شدت تحت فشار است تا افراد مد نظر خودشان را در کابینه قرار دهد و شاید چون رئیس‌جمهور وام‌دار آن‌ها است، در بعضی جاها تسلیم شده و نتواند مقاومت کند.

سهم‌خواهی زیاد است

وی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: متأسفانه در این دولت سهم‌خواهی‌ها بسیار زیاد شده، تا جایی که حتی صدای خود آقای رئیس‌جمهور هم درآمده و آقای پزشکیان از شدت سهم‌خواهی‌ها در طول همین یک ماه، شروع به شکایت کرده است. آقای ظریف رسماً در تلویزیون اعلام کرد که من در دولت هیچ نقش و فعالیتی نخواهم داشت، اما برخلاف گفته رسمی خود، مسئولیت گرفت! این مسئله نشان می‌دهد رئیس‌جمهور تحت فشار است و همان‌طور که عرض کردم، چون وام‌دار این جریانات است، احتمالاً نتوانسته خیلی مقاومت کند.

مجلس معین دولت باشد

این فعال فرهنگی و سیاسی در ادامه با اشاره به نقش اثرگذار مجلس در کنترل و مدیریت این وضعیت، تشریح کرد: مجلس در اینجا معین رئیس‌جمهور بوده و می‌تواند وزرایی که با فشار و لابی سیاسی معرفی می‌شوند اما ناکارآمد هستند را رد کند.

عطایی اضافه کرد: وزرای دولت چهاردهم از هر طیف و جناحی که هستند، باید با رأی اعتماد بالا وزارتخانه متبوع خود را به‌دست بگیرند تا این پیام مخابره شود که کارآمدی برای مجلس اولویت است و نه حزب، جناح و فشارهای سیاسی؛ درواقع مجلس در انتخاب وزرای لایق نقش معاون‌اولی رئیس‌جمهور را دارد، چون رئیس‌جمهور به‌شدت تحت فشار است.

وزرای ناکارآمد کشور را دچار بحران خواهند کرد

وی با تأکید بر اینکه ناچار کردن رئیس‌جمهور با تحمیل گزینه‌های ناکارآمد افرادی را برای وزارت‌خانه‌ها سر کار خواهد آورد که ممکن است کشور را دچار بحران کنند، عنوان کرد: عدم تأیید وزرای رانتی بزرگ‌ترین کمک مجلس به دولت بوده و اگرچه متأسفانه تأمل بسیار در این بخش ممکن است فرآیند انتخاب را طولانی‌تر کند، اما گریزی نیست و باید کارآمدی را اولویت قرار داد.

برخی زمزمه‌ها نگران‌کننده است

این فعال سیاسی تأکید کرد: متأسفانه زمزمه‌هایی که از معرفی برخی افراد به گوش می‌خورد، نگران‌کننده است و ای‌بسا اگر مجلس کوتاه بیاید، ملت گرفتار شده و این افراد کشور را در سال اول وارد بحران کنند و اصلاً به چهار سال هم نکشد!

عطایی با این بیان که به نظرم آقای پزشکیان در این قضیه موافق ورود جدی‌تر مجلس به میدان است، گفت: سخنرانی‌های او نشان می‌دهد بی‌میل نیست که مجلس ورود جدی داشته باشد، هرچند نمی‌تواند این مسئله را صریحاً اعلام کند که به‌هرحال امیدوارم مجلس متوجه این امر شده باشد.

همیاری مجلس، انتخاب افراد کارآمد فارغ از هر گرایش سیاسی است

وی به سخنان اخیر رهبر انقلاب (دام‌ظله) در همیاری و همدلی مجلس با رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا نیز اشاره و یادآوری کرد: همکاری کردن و همیاری مجلس با باج دادن خیلی فرق می‌کند، اما متأسفانه ما گاهی این همکاری و همیاری را با باج دادن اشتباه می‌گیریم! همیاری اصلی انتخاب افراد کارآمد فارغ از هر گرایش سیاسی است.

تأکید بر برنامه هفتم توسعه، نقطه درخشان آقای پزشکیان

این فعال سیاسی در آخرین بخش از سخنان خود تصریح کرد: اگرچه این دولت بی‌گفتمان و بی‌برنامه بود، اما نکته بسیار مثبتی که در آقای پزشکیان وجود داشته و دارد، این است که دائماً بر برنامه هفتم توسعه و تدابیر رهبر انقلاب تأکید می‌کند. اگر مجلس و تمام قوای کشور دولت را کمک کنند تا روی همین ریل برنامه هفتم حرکت کند، فارغ از اینکه چه وزیری انتخاب شود، کشور پیش خواهد رفت و به بحران خاصی هم بر نخواهیم خورد؛ اما اگر به این برنامه هم بی‌توجهی شود، کشور دچار بحران می‌شود.

در خاتمه باید گفت؛ با توجه به اینکه آقای پزشکیان در رقابت‌های انتخاباتی تأکید کرده بود که براساس منویات و سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب و برنامه هفتم توسعه عمل خواهد کرد، انتظار می‌رود این رویه را در انتخاب کابینه دولت خود مد نظر قرار داده و افراد شایسته و کارآمد را به مجلس معرفی کند.

ضمن اینکه نمایندگان مجلس و کارشناسان معتقدند اگر کابینه دولت معیارهایی که رهبر معظم انقلاب اخیراً بیان کرده‌اند را داشته باشند، دولت جدید، دولت موفقی خواهد بود. انتظار و مطالبه بسیاری از مردم درباره تشکیل کابینه نیز دقیقاً همان چیزی است که رهبر انقلاب بر آن تأکید کرده‌اند و به نظر می‌رسد اگر رئیس‌‌جمهور آن معیارها را مد نظر قرار دهد، کارش در مجلس جهت گرفتن رأی اعتماد برای گزینه‌هایش، آسان‌تر خواهد بود.

نکته پایانی که تأکید بر آن خالی از لطف نیست هم اینکه نمایندگان مجلس موظف‌اند ضمن درنظر گرفتن شرایط کشور برای تصدی هرچه سریع‌تر وزارتخانه‌ها، دقیق عمل کرده و بدون قرار گرفتن در فشارهای حزبی و سیاسی، به دولت چهاردهم کمک کنند تا بتواند یک کابینه قوی، با ایمان، شایسته و کاردان و متعهد را برای پیشبرد اهداف کشور در بخش‌های مختلف معرفی کنند؛ به امید ایرانی آباد و آزاد.