در گفتوگو با دانشآموخته اقتصاد مشخص شد؛ ارتقای فناوری اطلاعات بستری مهم برای دستیابی به اقتصاد دیجیتال است.
در چند دهه اخیر، فناوری اطلاعات و ارتباطات یا همان ICT تأثیر بسیاری بر ارتقای بهرهوری و رشد اقتصادی کشورها داشته، این فناوری در ایران هم میتواند بستر بسیار خوبی برای بهبود وضعیت اقتصادی فراهم کند؛ اما سیاستگذارهای ما در زمان اتخاذ تصمیماتشان چقدر به جوانب اقتصادی آنها دقت میکنند؟ چه ظرفیتهایی برای کمک به اقتصاد در بخشهای مختلف مثل حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد؟
به نقل از وزیر ارتباطات دولت سیزدهم بر اساس آخرین ارزیابی اتحادیه بینالمللی مخابرات، شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران 6 رتبه ارتقا یافته و از رتبه 81 به 75 رسید همچنین در بررسیهای تخصصی سال جاری ITU از نظر میزان امتیاز در شاخص IDI یا همان توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز امتیاز ایران با افزایش 47 درصدی از عدد 55 به 81 رسیده است.
علاوه بر آن مقادیر زیرشاخصهای ضریب نفوذ مشترکان پهنباند همراه، درصد استفاده از اینترنت و درصد خانوارهای دارای دسترسی به اینترنت در سال 2023 نیز به ترتیب از رشد 15، 9 و 6 درصدی برخوردار شدند.
این در حالی است که باوجود دو میلیون کاربر اینترنت همراه در استان همدان، طبق آخرین ارزیابی این استان در شاخص میزان استفاده فاوا رتبه 23 و بر اساس شاخص سطح دسترسی فاوا رتبه 21 و بر اساس شاخص میزان مهارت فاوا رتبه 23 را در بین استانهای کشور داررد
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره با اقتصاددان و کارشناس کسب و کار گفتوگویی ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید:
دکتر حمید حاجاسماعیلی با بیان اینکه تأثیر ارتقای فناوری اطلاعات را در اقتصادی میبایست از چند زاویه مورد ارزیابی قرار داد، گفت: نخست اینکه استفاده از فناوریهای جدید تنها یک فرصت نیست بلکه یک ضرورت است به طوری که امروز این رویکرد در دنیا به یک امر پذیرفتهشده بدل شده زیرا این ابزار امکان بهرهوری را بالا برده و سرعت و تسهیلگری را افزایش میدهد.
وی ادامه داد: علاوه بر این استفاده از این فرصت کاهش هزینهها و امکان انجام بسیاری از کارها را نسبت به روشهای سنتی گذشته آسان تر میکند.
وی با بیان اینکه آنچه عنوان شد دلایلی است که ضرورت استفاده از فناوریهای جدید بهویژه در حوزه اینترنت، فضای مجازی و آیتی را نسبت به گذشته بیشتر کرده افزود: علاوه بر این، این امر برای کشورها یک فرصت استثنایی هم ایجاد کرده زیرا بهرهگیری از این بستر خود امکانات و شرایط جدیدی را ایجاد میکند که علاوه بر کاهش هزینهها میتواند ابزارهای کارآمد و مشاغل جدیدی ایجاد و فراهم کند.
این کارشناس کسب و کار با تأکید بر اینکه اهمیت این موضوع بدان جهت است که امروز بسیاری از افرادی که به هر حال کارجو بوده و دانشآموخته و کارآفرین هستند میتوانند از این فرصت بهتر استفاده کنند خاطرنشان کرد: اهمیت این مسئله در کشور ما بیشتر است چراکه جوانان فارغالتحصیل و زنان کمتر به مشاغل گذشته اقبال دارند.
حاجاسماعیلی افزود: بنابراین با ایجاد این بستر و ارتقای آن (استفاده از فناوریهای جدید مثل اینترنت، آیتی و فضای مجازی) میتوان در این افراد اشتیاق بیشتری برای فعالیت در حوزه کسب و کار ایجاد کرد یعنی این فرصت در عین اقناع شغلی این گروههای اجتماعی مشارکت آنها را در بازار کار افزایش میدهد.
وی با بیان اینکه در کنار این مزیتها دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتقای جایگاه آن است که فرصت را ایجاد میکند که ما بتوانیم فرصت جدیدی را در بازار کار تعریف کنیم، خاطرنشان کرد: بعضی از مشاغل مختص این بخش است؛ بنابراین نباید این گونه فکر کرد که فناوری جدید جای کارهای سنتی را گرفته و عدهای بیکار میشوند بلکه فناوری اطلاعات پلتفرمهای اینترنتی خود را داشته و سکوهایی دارد که برای کسب و کارهای جدید بسیار مفید هستند.
این اقتصاددان با بیان اینکه امروز بیشتر کشورهای پیشرفته به این سمت حرکت کردهاند به طوری که امروز نزدیک 50 درصد از اقتصاد خود را در فضای دیجیتال دنبال میکنند، اذعان کرد: دراین بین کشورهایی مثل ایران و کشورهای در حال توسعه به هر حال باید تلاش کنند، به طوری که اگر میخواهند از اقتصاد جهانی استفاده کنند و با دنیا تعامل داشته باشند، باید بخش و سهم اقتصاد دیجیتال را افزایش داده و برای این کار نیز باید زیرساخت فراهم کنند.
حاجاسماعیلی با ابراز اینکه در کشور ما از گذشته زیرساختهای مرتبط با فناوری اطلاعات به لحاظ زیرساختی و استفاده از فرصتهای فضای مجازی مشکل داشته، ابراز کرد: این امر بهعنوان یک چالش جدی برای دولت چهاردهم مطرح است به طوری که در هر جایی که امروز دولت حضور دارد، نخسیتن مطالبه از بخشهای مختلف اجتماعی بیشتر همین جوانان زنان و فارغالتحصیلان است که چه کار و راهکاری برای رفع فیلترینگ وجود دارد و برای تمهید و توسعه فضای اینترنتی چه رویکردی را دنبال میکنند؟
وی با بیان اینکه وجود این مطالبه عمومی بیانگر آن است که انگیزه و اشتیاق افراد برای حضور در این بخش از اقتصاد بسیار بیشتر است، اذعان کرد: با این وجود با همه انتقادهایی که در این بخش صورت میگرفت کشور ما نیز بنا به ضرورت به سمت این کارها حرکت کرده و به همین دلیل هم خوشبختانه طی سالهای اخیر تا حدودی ارتقا پیدا کرده که البته این روند یقیناً قانعکننده نیست.
وی، افزود: برای مثال در استانی مثل همدان که عنوان میشود دو میلیون کاربر اینترنت همراه دارد، بررسیهایی که انجام شده نشان میدهد که میزان استفاده از فاوا رتبه 23 و بر اساس شاخص سطح دسترسی فاوا رتبه 21 و بر اساس شاخص میزان مهارت فاوا رتبه 23 را در بین استانهای کشور به خود اختصاص داده است.
این کارشناس کسب و کار با تأکید بر اینکه باوجود تعداد کاربران اینترنت بالا در همدان به لحاظ اقتصادی نتوانسته جایگاه لازم را بهدست آورد، گفت: مشکل این است که توزیع فضای کسب و کار در کشور ما عادلانه نیست و به همین دلیل بسیاری از مناطق ما در کشور هنوز تحت محرومیت هستند و مهاجرت در آنها بسیار است.
حاجاسماعیلی با اشاره به اینکه یکی از اشکالات، نداشتن سیاستگذاری و برنامه صحیح بهصورت متوازن در کشور بوده که ما نتوانستیم شرایط را برای همه در بخشهای مختلف کشور فراهم کنیم اذعان کرد: بنابراین یکی از خواستهها از دولت چهاردهم این است که بتوان یک توزیع عادلانه از منابع امکانات و زیرساختها در همه بخشهای کشور فراهم کند اگر این سرمایهگذاریها بهصورت متعادل و متوازن شکل بگیرد فعالیتهای کسب و کار در بستر اقتصاد دیجیتال میتواند در شهرهایی مثل همدان که اشتیاق هم در آن برای ورود به این عرصه زیاد است شکل بگیرد.
وی با ابراز اینکه این استعدادهای بالقوه موجود در همدان در صورت فرصت بروز یافتن میتوانند از بروز مهاجرت جلوگیری کرده و میزان درآمد مردم برای تولید ثروت در استان را افزایش دهند.
معالوصف با توجه به آنچه گفته شد فناوری اطلاعات و در رأس آن اینترنت، شرایطی تازه را در اقتصاد پدید آورده که در آن، تولیدکنندگان، تأمینکنندگان، فروشندگان و مشتریان و تقریباً همه عوامل دستاندرکار یک چرخه اقتصادی، قادرند در فضای مجازی مشترک با یکدیگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند.
به دیگر سخن اینترنت، تئوریها و نظریات جدیدی را در علم اقتصاد مطرح کرد، مثل تجارت الکترونیکی که یکی از نمودها و کاربردهای ویژه فناوری اطلاعات است و هماکنون حجم وسیعی از تعاملات بازرگانی در کشورهای پیشرفته بهشیوه الکترونیکی انجام میشود.
بنابراین کشورهای در حال توسعه با انتخاب راهبردهای استفاده داخلی از این صنعت قادر خواهند بود، مراحل توسعه اقتصادی را بهراحتی پشت سر بگذارند، یعنی با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور، همه آحاد جامعه قابلیت دسترسی به فناوریهای مدرن را خواهند داشت و این راهبرد باعث گسترش فناوریهای مدرن با بهرهوری بالا در جامعه خواهد شد.
از طرفی استفاده داخلی از این فناوریها که توأم با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور است، باعث افزایش عرضه سرمایه انسانی در کشور شده که خود عامل مهمی در رشد و توسعه اقتصادی این کشورها است و در نهایت این فرایندها باعث گسترش صادرات تولیدات و خدمات این فناوری نیز خواهد شد.
شناسه خبر 86690