سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: با توجه به نزدیک شدن به ایام نوروز سپهرغرب با نگاهی به المان‌ها نوروزی و نحوی جانمایی آن‌ها در میادین شهری و درپی گفتگو با رئیس انجمن هنرهای تجسمی استان همدان هشدار داد: جای خالی غنای محتوا در المان‌ها نوروزی احساس می‌شود.

المان شهری یا نماد شهری، نوعی ترکیب شامل احجام و اشکال هندسی است که با داشتن یک نظام هندسی زیبا تا مدت‌ها با افزودن جذابیت به یک ناحیه موجب معرفی آن منطقه به صورت سمبلیک می‌شود.

یکی از اهداف المان‌های شهری، اشاره به اتفاقی خاص است که در منطقه مزبور افتاده و همچنین اطلاع‌رسانی و معرفی آن منطقه به لحاظ مذهبی، تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی است که در نهایت منجر به ارتباط بهتر مخاطبین با محل مورد نظر می‌شود.

هدف دیگر استفاده از المان‌های شهری، زیباسازی ناحیه است. یک المان شهری می‌تواند به محیط شهری کمک کند تا از یکنواختی خارج شده و با عجین شدن در هنر، زیبایی و عظمت بهتری پیدا کند.

دراین بین درایام نوروز المان‌ها و ماکت‌های سفره هفت سین با ابعادی بزرگ به میادین و خیابان‌ها می‌آیند و مجسمه‌های نوروزی در شهرها نصب می‌شوند. این مجسمه‌های بهاری در اشکال و ابعاد مختلفی مانند سفره هفت سین، ننه سرما، حاجی فیروز، ماهی‌های قرمز غول پیکر و غیره در خیابان‌ها ظاهر می‌شوند.

این تزئینات شهری هر ساله حال و هوای محله و خیابان‌ها را دگرگون می‌کنند. شهرداری‌ها و متولیان زیباسازی شهری، با طراحی و ساخت المان‌های نوروزی و نصب آن‌ها در مکان‌های مختلف ایران، سیمای تازه‌ای به شهرها می‌بخشند براین اساس با توجه به قرار گرفتن درآستانه نوروز بر آن شدیم تا درخصوص این مهم گفت وگویی را با سعید دولتی رئیس انجمن هنرهای تجسمی استان همدان و وحید علی‌ضمیر معاون خدمات شهری شهردار همدان گفت وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

رئیس انجمن هنرهای تجسمی استان همدان با بیان اینکه گرچه طی سال‌های اخیر فعالیت سیما و منظر درحوزه المان‌های نوروزی بهبود یافته است اما همچنان شاهد برخی ضعف‌ها هستیم گفت: فراخوان گسترده و درپی آن حضور سلایق متفاوت یقینا دراین فضا موثر خواهد بود.

سعید دولتی با تاکید بر اینکه استفاده از طرح‌های کلیشه‌ای بدون در نظر گرفتن جانمایی مناسب برای المان‌ها امروز یکی از چالش‌های فضاسازی شهری است عنوان کرد: نگاه عوام‌پسند به طراحی المان‌ها و در عین حال در جانمایی غلط آن‌ها یکی ازگلایه‌مندی‌های دوستان هنرمند بنده است.

وی با تاکید براینکه نباید شأن و جایگاه نقاط استراتژیک شهر را به سطح المان‌های فانتزی که شاید موردپسند عامه باشد تنزل داد گفت: قرار دادن المان‌های فانتزی در میدان فرهنگی، علمی بوعلی هیچ‌گونه سنخیت با جایگاه و شأن این میدان ندارد.

وی با تاکید براینکه المان‌ها می‌بایست دارای غنای محتوایی باشند گفت: بازهم تاکید می‌کنم نگاه عوام‌پسندانه برای همه نقاط شهر قابل قبول نیست.

دولتی با تاکید بر اینکه جای المان عینک، خمیر دندان و مسواک در میادین تاریخی و گذرها فرهنگی نیست عنوان کرد: این گونه المان‌های سطحی را می‌توان در معابر فرعی به کار برد.

وی با بیان اینکه بهره‌مندی از هنر تعداد خاصی از هنرمندان این مطلب را در ذهن هنرمندان همدانی تداعی می‌کند که نقش آفرینی دراین عرصه کار از ما بهتران است گفت: بازهم تاکید می‌کنم فراخوان گسترده برای حضور هنرمندان در عرصه طراحی المان‌های نوروزی عدالت هنری را در شهر به دنبال خواهد داشت.

رئیس انجمن هنرهای تجسمی استان همدان در پاسخ به این سوال که مدیریت شهری تاکنون از شما به عنوان یک انجمن فعال در عرصه هنرهای تجسمی که می‌تواند در حوزه زیباسازی شهر موثر باشد خواهان ایده‌پردازی شده‌است و یا اینکه درحال حاضر با توجه به زمان کوتاه باقیمانده تا نوروز شما از نحوه طراحی المان‌ها شهری همدان خبر دارید گفت: تاکنون حتی یکبار نیز دراین باره از انجمن درخواستی نداشته‌اند.

وی ادامه داد: البته چندباری بنده و دوستانم به عنوان داور دراین فضا نقش‌آفرینی کرده‌ایم.

وی با انتقاد از فضای دیوار نوشته و نقاشی دیواری درشهر همدان عنوان کرد: اگر سری به زیر گذر پل شهید صوفی به سمت میدان امامزاده عبدالله بزنید شاهد دیوار نوشته "عشق" با کمترین ذوق هنری خواهید بود که بدیهی‌ترین قواعد هنر خوشنویسی را نیز رعایت نکرده است و به واقع اجرای آن افتضاح است.

وی با تاکید براینکه اگر قرار به اجرای دیوار نوشته در قالب خوشنویسی هستند می‌توان آن را توسط اساتید خبره این فن و درعین حال متناسب با داشته‌های غنی فرهنگی شهر همدان همچون اشعار شاعرانی همچون باباطاهر و یا شاعران معاصر انجام داد گفت: این انتقاد ازسوی هنرمندان بارها و بارها به انجمن منتقل شده است.

در ادامه معاون خدمات شهری شهرداری همدان نیز با اشاره به اینکه همچون سنوات گذشته ستاد استقبال از بهار تشکیل خواهد شد افزود: به محض پایان یافتن ایام انتخابات برنامه‌ها و دستورالعمل‌های این ستاد به بخش‌های مختلف ارائه خواهد شد.

وحید علی ضمیر با تاکید بر اینکه دربحث طراحی و ساخت المان‌ها نیز همچون سنوات قبل فراخوانی را از اواخر دی ماه آغاز کرده‌ایم گفت: اطلاعیه این فراخوان در سایت‌های هنری و دانشگاهی برای در دسترس بودن هنرمندان اکران شده است.

وی با تاکید براینکه در نوروز 99 شاهد نوروزی متفاوت به لحاظ فضا‌سازی شهری به ویژه المان‌ها خواهید بود خاطر نشان کرد: المان‌ها نوروزی هم به لحاظ تعداد و هم به لحاظ کیفی شاهد رشد خواهند بود.

علی‌ضمیر با اشاره به اینکه امسال تمرکز بیشتری بر سازه‌های نوری خواهیم داشت و ساخت تعدادی سازه در این بخش در دستور کار قرار گرفته است که امیدواریم برای نصب پیش از ایام نوروز آماده شوند گفت: پاکسازی و اجرای نقاشی دیواری به ویژه از آنجایی‌که انتخابات با ایام پایانی سال متقارن شده مخصوصا در جداره معابر منتهی به اماکن تفریحی و تاریخی در دستور کار قرارگرفته است.

معاون خدمات شهری همدان همچنین افزود: علاوه بر انتخاب المان‌ها به صورت فراخوان ساخت تعدادی المان سفارشی با استفاده ازسبک‌های جدید هنری و درعین حال با مواد و متریال متفاوت در دستور کار قرار گرفت و قرارداد آن نیز منعقد شده است.

وی در واکنش با انتقاد هنرمندان مبنی برنحوه جانمایی المان‌ها و عدم سنخیت آن‌ها به لحاظ فرهنگی و تاریخی این المان‌ها با جایگاهی که در آن مستقر شده‌اند گفت: این بحث همواره در بین همکاران بنده در واحد طراحی و نیز ازسوی هنرمندان مطرح بوده اما نکته اینجاست که ما باید مخاطب عام را برای طراحی المان در نظر بگیریم.

علی ضمیر با بیان اینکه امسال سعی خواهیم کرد که غنای محتوایی المان‌ها و درعین حال جانمایی آن‌ها به نحو مطلوب‌تری صورت پذیرد گفت: گرچه برخی معتقد بودند المان نصب شده در ایام نوروز در میدان بوعلی عوام‌پسند است اما استقبال از آن‌ها باعث شد که این المان تا ماه‌ها دراین نقطه ازشهر باقی بماند.

وی در پاسخ به این سوال که نحوه استقبال از فراخوان را چگونه ارزیابی می‌کنید گفت: تاکنون طرح‌های بسیاری به دبیرخانه ارسال شده است اما اوج ارسال طرح‌ها در ایام منتهی به اسفند ماه است.

علی ضمیر در واکنش به این سوال که آیا داوری و انتخاب طرح‌ها در ابتدای اسفند شما و هنرمندان را درساخت المان‌ها به دلیل محدودیت زمانی دچار مشکل نمی‌کند گفت: طبق تجربه پنج ساله گذشته مشکل خاصی دراین زمینه نداریم و المان‌ها به موقع آماده خواهند شد.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد گرچه المان‌ها شهری نقش موثری در ایجاد نشاط اجتماعی و درعین حال زیبایی بصری به ویژه در ایام نوروز ایفا می‌کنند و این مهم بیشترین سهم را در خلق این آثار دارد اما امید است المان‌ها شهری همدان با توجه به وجود ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی به لحاظ محتوایی نیز رشد پیدا کرده و درعین با جانمایی درست درعین زیبایی بتوانند به لحاظ انتقال مفاهیم فرهنگی به عنوان یکی از ابزارهای مهم دراین راستا نقش آفرینی کنند.