سپهرغرب، گروه گردشگری: سیزدهمین نمایشگاه گردشگری و صنایع دستی درحالی بی‌سروصدا به کارش پایان داد که انتظار می‌رفت مقوله گردشگری که به‌عنوان صنعت اصلی هر کشوری مطرح است، بیش از این‌ها مورد توجه و استقبال قرار گیرد؛ این نمایشگاه بی‌رمق اما امیدوار برگزار شد.

سیزدهمین نمایشگاه گردشگری تهران و سی‌وسومین نمایشگاه صنایع دستی درحالی به ایستگاه پایانی رسید که برای نخستین‌بار این دو حوزه در کنار یکدیگر نمایشگاهی مشترک برگزار کردند.

آنچه مسلم و بدیهی است هر استان ظرفیت‌هایی که در بخش بوم‌گردی، خدمات حمل‌ونقل، اقامت، صنایع دستی و غیره داشت، در معرض دید عموم علاقه‌مندان گذاشتند.

      نمایشگاه چه اهدافی را دنبال می‌کرد؟

سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع وابسته با هدف آشنایی و ارائه امکانات، نوآوری‌ها و ظرفیت‌های کشور در زمینه‌های مختلف سفر و گردشگری، ترغیب و تشویق افراد و شرکت‌های دولتی و خصوصی، متخصصان و متولیان امر به فعالیت و مساعدت در رشد و گسترش صنعت توریسم و شناسایی موانع و نقاط ضعف این حوزه و رفع آن‌ها در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران به مدت چهار روز برگزار شد.

آشنایی و معرفی داشته‌ها، امکانات و ظرفیت‌های کشور در حوزه‌های گوناگون صنعت گردشگری و صنایع دستی، شناسایی مشکلات، موانع و نقاط ضعف موجود در حوزه گردشگری، ترغیب و تشویق افراد، شرکت‌ها و مؤسسات به ورود و فعالیت در این دو بخش و وادار کردن سازمان‌های دولتی متولی گردشگری به حمایت از دست‌اندرکاران، ایجاد زمینه‌های مناسب به‌منظور بهره‌گیری از ظرفیت‌های گردشگری و ایجاد اشتغال در کشور که ناشی از تحولات صنعت گردشگری است و بهره‌مندی از سطح بسیار بالای درآمدزایی این صنعت، ازجمله اهداف برگزاری این نمایشگاه بود.

      حاضران نمایشگاه

گروه‌ها کالاهایی که در نمایشگاه امسال گردشگری عرضه شدند عبارت بودند از انواع تجهیزات سفر نظیر وسایل کمپینگ، چمدان، باربند، چادر، تجهیزات روشنایی، کاروان و یدک‌کش، انواع خودروهای مسافربر، خدمات گردشگری الکترونیکی، هتل‌ها و دهکده‌های توریستی، صنایع دستی و هنری، آژانس‌ها و شرکت‌های خدمات مسافرتی، خطوط هوایی، دریایی، زمینی و ریلی ازجمله این کالاها بود.

     ‌ اختصاص 13 سالن به 985 شرکت داخلی و 60 نمایندگی خارجی

حدود ١٣ سالن به نمایشگاه امسال اختصاص داده شده که 985 شرکت داخلی از بخش‌هایی چون بوم‌گردی، هتل، آژانس‌های مسافرتی، تشکل‌های خصوصی، مناطق آزاد، نشریات تخصصی سفر، دهکده‌های توریستی، تجهیزات سفر، شرکت‌های اکوتوریستی، گردشگری سلامت و ورزشی و حمل‌ونقل و حدود 60 شرکت به نمایندگی از کشورهای خارجی در آن حضور دارند. این نمایشگاه بیشتر فرصتی برای گردشگری و سفرهای داخلی است، درنتیجه به بخش خصوصی پیشنهاد شده با تنوع‌بخشی در مقصد و سفرها، در این نمایشگاه حاضر شوند.

     ‌ نمایشگاه و پیرامون

برگزاری جشنواره‌های موسیقی اقوام، عشایری، غذا و معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران را در کنار کارگاه‌های گردشگری ادبی، دیجیتال مارکتینگ، بسته‌بندی و برندسازی شخصی، گردشگری ماجراجویانه، گردشگری خوراک، توسعه پایدار گردشگری روستایی و کشاورزی و گردشگری تجربه‌گرا و همچنین نشست انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی از برنامه‌های جنبی نمایشگاه گردشگری تهران بود.

البته سیاه‌چادرهای عشایری یکی از جاذبه‌های گردشگری در محوطه و فضای باز نمایشگاه بود که در آن‌ها زنان روستایی به پخت آش و یا نان و شیرینی‌های محلی و فروش آن‌ها مشغول بودند. اجرای موسیقی محلی استان‌های مختلف، معرفی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، صنایع دستی، غذاهای محلی و غیره از مناظر زیبای این نمایشگاه بود.

     ‌ طلا و جواهر میهمان نمایشگاه

در مجموعه نمایشگاه بین‌المللی سالن‌هایی به طلا و جواهرسازی نیز اختصاص داده شد که ارتباطی به نمایشگاه گردشگری و صنایع دستی نداشت. سالن‌های اختصاص داده‌شده به این نمایشگاه 6، 7، 18، 20، 21، 22، 38، 38A، 38B، 40، 41، 44A و 44B است که بیشتر در بخش جنوب غربی و جنوبی این مجموعه قرار داشتند و البته فواصل این غرفه‌ها از یکدیگر زیاد بود.

     ‌ فراز و نشیب‌های نمایشگاه

هرچند برگزاری این رویداد بزرگ فرهنگی و هنری موافقان و مخالفانی داشت که هریک به نوبه خود دلایل و توضیحاتی را ارائه می‌کردند، اما آنچه مسلم است اینکه با توجه به پتانسیل و ظرفیت‌های موجود حوزه گردشگری و صنایع دستی کشور، انتظار می‌رفت امسال نسبت به سال‌های گذشته بیشتر مورد توجه همگان به‌ویژه مسئولان قرار بگیرد که حداقل با بازدیدی در کمترین زمان اهتمام خود به مقوله گردشگری و صنایع دستی را ابراز می‌کردند که این‌گونه نشد و نمایشگاهی با این وسعت به‌جز روز افتتاحیه، تنها میزبان عده‌ای از مردم و بازدیدکنندگان بود و درنهایت بی‌سروصدا به کار خود پایان داد.

شاید یکی از ایرادهای اصلی که بیشتر غرفه‌داران به آن اذعان داشتند، جانمایی نامناسب و پراکندگی غرفه‌ها در این نمایشگاه بود. برخی از غرفه‌داران با سابقه بخش صنایع دستی که از استان‌های مختلف برای حضور در این نمایشگاه حضور پیدا کردند، معتقدند که امسال پراکندگی غرفه‌ها زیاد و برای بازدیدکنندگان حضور در تمام غرفه‌ها کار سختی بود.

همچنین یکی از مسائلی که غرفه‌داران حوزه گردشگری و صنایع دستی از آن گلایه داشتند، ساعت نامناسب برگزاری آن بود؛ یکی از غرفه‌داران صنایع دستی که از استان فارس و شهر شیراز برای حضور در این نمایشگاه آمده بود، گفت: ساعت کار نمایشگاه از ساعت 9 تا 17 اعلام شد که قطعاً بسیاری از کارمندان امکان حضور نداشتند.

یکی دیگر از غرفه‌داران حوزه گردشگری نداشتن تبلیغات محیطی را یکی از ایرادهای اصلی نمایشگاه اعلام کرد و افزود: در سطح شهر تبلیغ برگزاری این نمایشگاه وجود ندارد و مردم عادی باید از کجا می‌دانستند که چنین نمایشگاهی برگزار شده است.

     ‌ اقتصاد بدون نفت با تکیه بر گردشگری و صنایع دستی

هرچند همه تلاش‌ها در برگزاری این نمایشگاه در مسیر توسعه بسترهای آنلاین عرضه محصولات سفر و توریسم و بالندگی فعالان گردشگری ازجمله شرکای تجاری، برگزارکنندگان تور، آژانس‌های مسافرتی و وب‌سایت‌های گردشگری و هتلداری صورت گرفت، اما آنچه مسلم است اینکه درنهایت به رشد سطح خدمات آنلاین و آفلاین گردشگری، توزیع یکپارچه سرویس‌های گردشگری میان سرویس‌دهندگان و سرویس‌گیرندگان، مقابله با انحصارگرایی، افزایش بازار فروش، افزایش سهم این صنعت در رشد سرانه ملی، رونق صنعت سفر و گردشگری و داشتن نگاه ملی منجر خواهد شد.

روزهای برگزاری نمایشگاه فرصت مناسبی جهت ایجاد ارتباط‌هایی جدید و مؤثر میان مجموعه‌های حاضر در نمایشگاه بود که در باید یک آسیب‌شناسی و نظرسنجی درباره خروجی این رویداد بزرگ برای برنامه‌ریزی با رفع نقاط ضعف و تبدیل به نقطه قوت مسیری نوین در برپایی نمایشگاهی توانمند با دستاوردهای بهتر و برتر نسبت به گذشته را ترسیم کرد.

      گردشگری پُل پیوند و شناخت ملت‌ها

وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز معتقد است: گردشگری پیش از توسعه اقتصادی سبب رشد صلح‌پروری، شناخت و پیوند بین ملت‌ها می‌شود و درنتیجه به رابطه خوب بین دولت‌ها کمک می‌کند.

علی‌اصغر مونسان می‌افزاید: صنعت گردشگری ابعادی فراتر از اقتصاد دارد؛ ابعاد فرهنگی و اجتماعی وجوه مهمی از گردشگری برای نظام جمهوری اسلامی ایران است، بنابراین هنگامی که فرهنگ یک کشور به سایر ملل برود، فراتر از کارکرد اقتصادی بوده و کارکرد فرهنگی و اجتماعی به همراه دارد.

در شرایطی کنونی که در تحریم‌های ظالمانه قرار داریم، نمایشگاهی با این وسعت می‌تواند نقش بی‌بدیلی را در معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کشور داشته و از همه مهم‌تر با توجه به گستردگی مرز جغرافیایی، چهارفصل بودن ایران اسلامی و همچنین وجود مناطق مختلف گردشگری در سطح کشور و از طرفی وجود اماکن تاریخی، آثار باستانی و موزه‌های مختلف، می‌توان قطب مهمی برای درآمدزایی، عملی کردن شعار درآمدزایی و عدم وابستگی به اقتصاد بدون نفت بود و با همت و تلاش همگان می‌توان افق‌های روشنی را برای این مرزوبوم رقم زد.

سیزدهمین نمایشگاه گردشگری تهران از 23 تا 26 بهمن‌ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد.