یکی از تصورات ظاهراً غلطی که محققان پاندمی کرونا داشتند و در همان ابتدای ظهور ویروس منتشر کردند این بود که بیماری کووید -19 در شهرهای پرتراکم بیشتر شیوع پیدا می‌کند و همین امر باعث ایجاد ترس مردم از زندگی در شهر شد. اخبار از گوشه و نقاط جهان حاکی بود مردم ساکن در مناطق پرتراکم شهری در تلاشند به روستاها یا سایر مناطق کم‌جمعیت مهاجرت کنند. البته بسیاری از منتقدان نیز استدلال کرده‌اند که تغییر چندانی در محل سکونت و افزایش روستانشینی صورت نگرفته است و همه چیز تنها به شایعات ختم می‌شود. در هر حال این تغییرات ممکن است منجر به بازطراحی محل سکونت مردم شود و پیامدهای پیچیده‌ای برای جامعه، اقتصاد و سیاست جوامع روستایی و شهری داشته باشد. در این بین مردم کانادا شاید بیش از هر جای دیگر در جهان، روستانشینی را راهکار نجات از بحران کرونا فرض کردند و به سرعت شعار مهاجرت به مناطق کم‌جمعیت را سر دادند.

*زندگی روستایی

گزارشات حاکی است که پس از شیوع ویروس کرونا در کانادا، هرچه زمان پیش می‌رود فروش خانه‌های روستایی بیشتر می‌شود. پیش از شیوع بیماری کووید -19 نیز، قیمت مقرون به صرفه و مساحت این خانه‌ها بسیاری از مردم این کشور را به خرید خانه‌های روستایی و زندگی دائمی در آنها سوق داده بود، در حالی که برخی نیز این خانه‌ها را تنها برای گذراندن تعطیلات خود در خارج از شهر خریداری می‌کردند. اکنون که دور کاری بسیار بیشتر از قبل در میان مردم رایج شده است، تمایل آن‌ها به سکونت دائمی در مناطق کم‌جمعیت و روستاها بیشتر شده است. این تغییرات ممکن است باعث افزایش توجه رویکردهای معاصر به توسعه مناطق روستایی و پویایی روستایی_شهری شود.

*واکنش شهرها به بحران

بدیهی است که تصمیم به گریز از شهر و رفتن به مناطق روستایی کمی پیچیده و نسبتاً نامعقول به نظر می‌رسد. اگرچه در آغاز گسترش ویروس کرونا بسیاری از محققان استدلال کردند که تراکم جمعیت و افزایش شیوع بیماری با هم مرتبط است، اما تحقیقات بیشتر نشان داد که این دو مؤلفه ربط زیادی به هم ندارد و روستانشینی لزوماً به معنای در امان ماندن از ابتلای بیماری کووید -19 نیست. بدون شک شهرها در واکنش به بحران‌ها بسیار مجهزتر از روستاها هستند چرا که برنامه‌ریزان شهری به مدت چندین دهه بر غنی‌سازی منابع در آن‌ها تمرکز کرده‌اند.

ترک کردن شهر به مقصد روستاها مستلزم افزایش منابع در مکان جدید است که بدون شک این کار به راحتی امکان ندارد و چه بسا دهه‌ها زمان لازم باشد تا یک روستا به نیمی از امکانات یک شهر مجهز شود. از سوی دیگر شاید برای همیشه امکان دورکاری، درآمد تضمینی یا سرمایه‌گذاری اجتماعی و اقتصادی در مکان جدید وجود نداشته باشد. با این حال اگر چه بسیاری از مقامات محلی در روستاهای سراسر کانادا گام‌های بلندی برای پذیرش مهاجران برداشته‌اند، اما نژادپرستی و بیگانه‌هراسی همچنان در میان مردم رایج است.

*افزایش آسیب‌پذیری‌ها

بسیاری از منتقدان بر این باورند که بحران کرونا نه تنها نابرابری را در بسیاری از جنبه‌های زندگی بشر آشکار کرد، بر شدت آن نیز افزود. با وجود اینکه فجایع اقتصادی و زیست‌محیطی متفاوت با یک پاندمی است، اما همه این رویدادها تقریباً به یک اندازه در تشدید پیامدهای نامطلوب برای جوامع آسیب‌پذیر سهیم هستند.

برنامه‌ریزان شهری گاهی می‌توانند به جای بررسی فرآیندهایی که مستلزم تلاش مردم برای افزایش مقاومت هستند، پایدارسازی مردمی در مقابله با یک بحران را بها بدهند. به عنوان مثال در کلانشهر نیواورلئان واقع در ایالت لوئیزیانای آمریکا، مردم روزهای بسیاری را با فجایع مختلف می‌گذرانند و هر روز برای بهبود از این وضعیت دست به ایده‌پردازی و نوآوری می‌زنند.