سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: مطالعات احداث سیستم ریلی در کرمانشاه از سال 84 آغاز و در اردیبهشت‌ماه سال 86 بر اساس مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر کرمانشاه، طرح مترو تأیید و پس‌ازآن سازمان قطار شهری کرمانشاه در 15 تیر 87 تأسیس شد؛ اما این تازه آغاز راه بود زیرا در زمان استانداری دادوش هاشمی، کمیته فنی شورای عالی ترافیک کشور با حمایت احمدی‌نژاد، پروژه متروی این شهر را به مونوریل تبدیل کرد که دلیل آن کاهش هزینه و بودجه اجرای قطار شهری به نصف بود. 

اعتبار اولیه قرارداد احداث قطار شهری که با شرکت کم‌تجربه «تام ایران‌خودرو» بسته شد، 215 میلیون یورو و مدت‌زمان اجرای آن 42 ماه تعیین و مقرر شد تا سال 93 فاز نخست به بهره‌برداری برسد؛ امیدی که خیلی زود بر باد رفت زیرا کِشتی مونوریل، اسیر طوفان مشکلات شد و حدود یک سال بعد به گِل نشست. 

اوایل کار هم‌زمان با ظهور مشکلات فنی متعدد، کفگیر بودجه هم به ته ‌دیگ خورد و صدها ستون قد و نیم قد بتونی نیمه‌کاره رها شدند تا چهره زیبای شریان اصلی شهر زیر سایه این غول‌های سیمانی گم شود، حال‌آنکه این روزها خبرها حاکی از آن است که قطعه نخست (حدفاصل سه‌راه 22 بهمن تا چهارراه ارشاد) قطار شهری کرمانشاه با پیشرفت فیزیکی حدود 82 درصدی در حال انجام بوده و ادامه کار آن نیازمند تأمین اعتبار خاص است.

دو ماه پیش، هوشنگ بازوند استاندار کرمانشاه به همراه مهرداد سالاری معاون امور عمرانی و فضل‌الله رنجبر فرماندار کرمانشاه برای در جریان قرار گرفتن چگونگی پیشرفت فیزیکی پروژه تونل قطار شهری از آن بازدیدی به عمل آوردند و در این بازدید آن‌گونه که سرپرست نظارت خط متروی کرمانشاه عنوان کرد «در قطعه نخست این پروژه (حدفاصل سه‌راه 22 بهمن تا چهارراه ارشاد) تاکنون بیش از 50 میلیارد تومان هزینه شده‎ و در قطعه دوم قطار شهری (حدفاصل چهارراه ارشاد تا میدان آزادی) نیز کار به‌موازات قطعه نخست در حال انجام است.»

از طرفی سرپرست کارگاه جهاد نصر نیز کندی کار پروژه را مشکلات مالی عنوان کرد و گفت: بااین‌حال در تلاش هستیم تا کار متوقف نشود.

وی تصریح کرد: حفاری تونل حدود یک هزار و 500 متری از سه دسترسی آغاز‌شده و بیش از 82 درصد پیشرفت دارد. حال‌آنکه استاندار کرمانشاه نیز در ادامه بازدید میدانی خود از روند اجرای پروژه قطار شهری پیشرفت را مناسب ارزیابی کرد و گفت: روند اجرای پروژه قطار شهری خوب است و اجازه نمی‌دهیم مشکلات مالی، پروژه را متوقف کند.

هوشنگ بازوند ادامه داد: به شکلی برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در گام نخست شاهد بهره‌برداری از فاز اول این پروژه باشیم.

یکی از مشکلات پیش روی پروژه قطار شهری به گفته بازوند، موضوع تأمین اعتبارات لازم برای پیشبرد این طرح بزرگ شهری است.

وی با بیان اینکه این پروژه با مشارکت دولت و شهرداری کرمانشاه ساخته می‌شود، اظهار کرد: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در سال 97 مبلغ 120 میلیارد تومان به این پروژه اختصاص داده‎است، شهرداری کرمانشاه نیز باید هرچه سریع‌تر سهم خود را از این پروژه پرداخت کند. 

بازوند یادآوری کرد: تلاش می‌کنیم از محل اعتبارات سفر مقام معظم رهبری نیز مبلغی را برای تکمیل این پروژه بگیریم، پس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا با مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه هم‌کلام شویم که در ادامه می‌خوانید:

سعید سلیم‎ساسانی در مورد اینکه چرا این پروژه این‌همه مدت طول کشیده و باعث بدبینی مردم شده، گفت: ما چند مشکل برای پیشرفت کار داریم که یکی از آن‌ها همین دیدگاه بدبینانه به این پروژه است که برخی آن را منسوخ می‌دانند، اما باید بدانند خدشه‌ای به این پروژه در این زمینه وارد نیست و مشابه آن با این مدل در کشورهای دیگر در حال استفاده است.

وی با بیان اینکه این پروژه حتی اگر در یک کشور اروپایی نیز اجرا می‌شد حدود 6 تا هفت سال به طول می‌انجامید، افزود: اینکه در مرکز یک کلان‌شهر اجرا می‌شود هم کارها را پیچیده‌تر می‌کند.

مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه تصریح کرد: این پروژه در راستای تکمیل خدمات ناوگان حمل‌ونقل عمومی و رونق آن فعالیت خواهد کرد و باید اهمیت آن برای مردم جا انداخته شود.

سلیم‌ساسانی با اشاره به اینکه پیشرفت فاز نخست این پروژه 20 درصد و پیشرفت سازه قابل انجام عرشه 99 درصد است، اذعان کرد: پیشرفت کلی پروژه 10 درصد برآورد شده‎است.

وی با اشاره به موانع پیش روی پیشرفت این پروژه، عنوان کرد: عدم تخصیص به‌موقع اعتبارات، مهم‌ترین مشکل پیش روی بوده، چراکه به‌واسطه مشکلات مالی قطعاً مدت‌زمان اجرای پروژه افزایش خواهد یافت که درنتیجه بارز مالی اضافه به پروژه تحمیل می‌کند.

مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه ادامه داد: با توجه به قانون توسعه حمل‌ونقل ریلی شهرهای کشور، سهم اعتبار برابر پنجاه‌درصدی برای دولت و شهرداری پیش‌بینی‌شده که تأمین اعتبار از طرف شهرداری دارای مشکلات اساسی است.

سلیم‎ساسانی با بیان اینکه حجم بالای عملیات عمرانی و گستره بی‌سابقه عملیاتی پروژه به‎تبع معارضات متعددی در طول اجرای این پروژه ایجاد کرده که این مشکلات در آینده نیز دامن‌گیر پروژه است، عنوان کرد: دراین‌بین متأسفانه عدم تعیین تکلیف مسیر در قطعه شمالی به دلیل معارض بودن با میراث فرهنگی نیز مشکل‌ساز شده‎‏است.

وی با بیان اینکه مشکل قرارداد شرکت تام ایران‌خودرو نیز این روزها مزید بر علت شده‎است، گفت: در حال حاضر سه پیمانکار و پنج مشاور در بخش‌های مختلف پروژه فعال هستند.

مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه با اشاره به اینکه در جلسه شورای هماهنگی ترافیک شهرهای کشور که در بهمن‌ماه سال 93 برگزار شد تغییر سیستم مونوریل به قطار سبک شهری به تصویب رسید، اذعان کرد: با توجه به ملاحظات شهرسازی، بافت تاریخی، عرض کمک معابر در نیمه جنوبی شهر از حدفاصل سه‌راه 22 بهمن تا میدان فردوسی به‌صورت زیرزمینی و تونل اجرا می‌شود.

وی در خصوص نحوه تخصیص بودجه به این پروژه، عنوان کرد: متأسفانه در سال 87،1380 میلیارد ریال اعتبار به پروژه قطار شهری کرمانشاه تخصیص یافت که به دلیل عدم فراهم کردن امکان جذب، این اعتبار برگشت داده شد.

سلیم‎ساسانی با اشاره به مشخصات پروژه، ابراز کرد: این طرح به دو فاز تقسیم شده‎است که طول فاز نخست آن 8.6 کیلومتر از میدان معلم تا میدان آزادی و فاز دوم به طول 4.3 کیلومتر از میدان آزادی تا میدان فردوسی خواهد بود.

مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه با احصای اقدامات انجام‌شده طی سال جاری، خاطرنشان کرد: تکمیل سازه مسیر روگذر (عرشه) با بیش از 99 درصد پیشرفت در بخش‌های قابل‌اجرا، ادامه عملیات اجرایی قطعه نخست تونل (1.6) کیلومتر شامل رفع معارضات شیب‎راه‌های ورودی ضمن جابه‎جایی تأسیسات مربوطه، حفاری تونل قطعه نخست در سه‌نقطه و پنج جبهه، آغاز عملیات احداث قطعه دوم تونل در طول 4.3 کیلومتر و 6 ایستگاه زیرزمینی پیرو تفاهم‌نامه فی‌مابین استاندار و فرماندار قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا شامل تجهیز کارگاه در محل میدان آزادی و عملیات احداث رمپ دسترسی تونل و ایستگاه زیرزمینی به طول هشت متر در سال جاری انجام شده‌است.

مع‌الوصف؛ شاید مهم‌ترین پروژه عمرانی درون‌شهری غرب کشور همین قطار شهری کرمانشاه باشد که بعد از علم شدن ستون‌های قطور و دهشتناک، طی سال‌ها هنوز پیشرفت 10 درصدی را به خود دیده و همانند دیگر طرح‌های شهری کرمانشاه روزبه‌روز بر پیر شدن پروژه‌ها به پای کرمانشاه تأکید دارد. آنچه در این راستا ضروری و حیاتی است پیگیری جذب اعتبارات موردنیاز برای اتمام پروژه‌های کلان است که در این راستا پیشنهاد می‌شود کمیته‌ای تخصصی متشکل از نمایندگان دولت و مردم و نیز استاندار به‌منظور پیگیری پروژه‌های مصوب تشکیل شود تا گامی در جهت محرومیت‌‌زدایی از چهره این شهر برداشته شود و این پروژه‌ها‌ نیز سرانجام خوبی را تجربه کنند.