سپهرغرب، گروه کارودانش: بزرگ‌ترین تلسکوپ رادیویی جهان موسوم به تلسکوپ فاست (FAST) یا "چشم آسمان چین" از روز پنجشنبه رسماً توسط دولت چین به روی دانشمندان جهان باز می‌شود!

بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان موسوم به تلسکوپ فاست (FAST) یا "چشم آسمان چین" از روز پنجشنبه رسماً توسط دولت چین به روی دانشمندان جهان باز می‌شود و دانشمندان در سراسر جهان می‌توانند پیشنهادهای خود را برای مشاهدات نجومی با استفاده از تلسکوپ ارائه دهند. در ادامه واقعیت‌هایی درباره این تلسکوپ آمده است تا درک بهتری از "FAST" داشته باشید.

"FAST" در واقع مخفف تلسکوپ پنجره‌ای دیافراگم است که ساخت آن در سپتامبر 2016 به پایان رسید و به طور رسمی در ژانویه 2020 شروع به کار کرده است. FAST با قطر 500 متر بزرگترین رادیو تلسکوپ در جهان است که از تلسکوپ 305 متری رصدخانه Arecibo آمریکا سبقت گرفته است و همچنین مساحت آن نزدیک به 350 هزار متر مربع است که تقریباً به اندازه 30 زمین فوتبال استاندارد است.

دانشمندان همچنین معتقدند که FAST حساس‌ترین تلسکوپ رادیویی تک دیش جهان است و 10 برابر حساس‌تر از تلسکوپ رادیویی 100 متری در آلمان است؛ اصلی‌ترین وظیفه علمی تلکسوپ، مشاهده تپ‌ اخترها (تَپ‌اخترها یا تَپارها ستاره‌های نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران می‌کنند و پالس‌های مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر می‌کنند. برخی از تپ‌اخترها نیز پرتوهای ایکس تابش می‌کنند) است.

مطالعات بر روی تپ اخترها می‌تواند وجود تابش گرانشی و سیاهچاله‌ها را تایید و به حل بسیاری از مسائل و موضوعات مبهم در علم فیزیک کمک کند؛ یکی دیگر از اهداف مهم علمی FAST، جستجوی تمدن فرازمینی است که برای این هدف ابزاری تحت عنوان "FAST SetiBurst" طراحی و تبیین شده است؛ FAST می‌تواند سیگنال‌ها را از فاصله 13.7 میلیارد سال نوری تشخیص دهد.

این تلسکوپ در یک فرورفتگی عمیق و گِرد در جنوب غربی استان گوئیژوی چین واقع شده است که نخستین مزیت سایت انتخاب شده، ارتفاع آن است. ارتفاع متوسط در گوئیژو حدود 1100 متر است و هرچه این ارتفاع بالاتر باشد می‌تواند از دست دادن انتشار موج الکترومغناطیسی را کاهش دهد. ثانیاً برای دریافت سیگنال بهتر، تلسکوپ رادیویی باید یک ظرف بزرگ داشته باشد و این فرورفتگی عظیم طبیعی می‌تواند میزان حفاری و دشواری ساخت را کاهش دهد.

علاوه بر این موضوعات، سایت انتخاب شده در گوئیژو فاصله زیادی با شهرها دارد و دارای تراکم جمعیتی بسیار کمی است که باعث کاهش تداخل ناشی از دستگاه‌های بی‌سیم مانند تلویزیون، تلفن‌های همراه و رادیو از فعالیت‌های انسانی می‌شود.

تا اواخر ماه مارس 2021 FAST بیش از 300 "تپ اختر" را شناسایی کرده است که کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که این تعداد در عرض 5 سال به 1000 تپ اختر برسد. با ورود و دسترسی دانشمندان بین‌المللی انتظار می‌رود که FAST چین در آینده، سهم بیشتری در تحقیقات نجومی داشته باشد.