سپهرغرب، گروه اقتصادی: طرح سیروان که به‌منظور استفاده از گاز تولیدی از میادین گازی داخلی طراحی شده، به گفته کارشناسان نه‌تنها کمک به بهبود ناترازی گاز نمی‌کند بلکه اقتصاد چندان قوی نیز ندارد.

سال گذشته بود که نماینده یکی از شهرهای استان کرمانشاه، سؤالی را در خصوص علت توسعه نیافتن میادین نفتی و گازی واقع در حوزه شهرستان خود از وزیر نفت مطرح کرده بود و از طریق معاونت پارلمانی وزارت نفت این سؤال به مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ارجاع و در وقت مقتضی جوابیه از طرف شرکت نفت مناطق مرکزی به این سؤال نماینده ارسال شد.

تنها پس از دو ماه از ارسال این سؤال، دستیار ویژه وزیر نفت که هنوز به نفت مرکزی نیامده بود، بررسی و مطالعات اولیه در خصوص احداث پالایشگاه گازی را کلید زده بود؛ به‌این‌ترتیب که با احداث پالایشگاهی گاز تولیدی میادین گازی توسعه‌نیافته واقع در حوزه جغرافیایی همان شهرستان استان کرمانشاه را در آن، فرآورش کنند. این طرح با کمک‌های مشاوره‌ای یکی از شرکت‌های زیرمجموعه OEID (و نه حتی کمک مشورتی یکی از ادارات زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران) که از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت اویک است، شکل گرفت.

  تعجیل برای چه؟

براساس قانون، توسعه تمامی میادین نفتی-گازی توسعه‌نیافته باید پس از طرح در شورای عالی نظارت بر منابع هیدروکربنی شرکت ملی نفت ایران و دریافت مجوز شورای اقتصاد (برای طرح‌هایی که توسعه آن‌ها از محل منابع داخلی است) به مرحله برگزاری مناقصه برسد و پس از مشخص شدن برنده مناقصه، به اجرا درآید.

این در حالی است که از معاونت توسعه شرکت ملی نفت ایران خبر می‌رسد که در ماه‌های آخر کار وزارت زنگنه، این طرح دوباره در اولویت طرح‌های توسعه‌ای به شکلی کاملاً فوری قرار گرفته است.

  700 میلیون دلار برای طرح سیروان!

در کمتر از سه ماه تا پایان دولت دوازدهم معاونت توسعه شرکت ملی نفت ایران در نظر دارد تا طرحی را موسوم به طرح سیروان با هدف جمع‌آوری گازهای همراه میادین نفت شهر و سومار و گاز تولیدی از میادین توسعه‌نیافته باباقیر، بانکول، بیستون، سامان و دلاوران در اواخر سال 1399 در شرکت ملی نفت ایران، آغاز کند.

در همین رابطه شرکت EIED از شرکت‌های زیرمجموعه OEID (گروه هلدینگ اویک) انتخاب و خدمات مشاوره‌ای مطالعه اولیه جهت توسعه میادین جدید و احداث پالایشگاه گازی در منطقه عمومی سرپل‌ذهاب و گیلانغرب توسط این شرکت انجام شده است که نتیجه آن گزارشی با عنوان «طرح توسعه یکپارچه میادین گازی در منطقه غرب استان کرمانشاه» (موسوم به طرح سیروان) است. همچنین در این طرح احداث یک پالایشگاه به ظرفیت 300 میلیون فوت مکعب (8.5 میلیون متر مکعب) و احداث یک واحد پتروشیمی در پایین‌دست این تأسیسات در نظر گرفته شده است.

به گفته متخصصان اگر هزینه حفاری و احداث خط لوله را در نظر نگیریم؛ برای احداث یک پالایشگاه گازی یک میلیارد فوت مکعبی، هزینه‌ای بالغ‌بر دو میلیارد دلار نیاز باشد؛ پس هزینه احداث پالایشگاه گازی در اندازه 300 میلیون فوت مکعبی حداقل 700 میلیون تا یک میلیارد دلار است. این هزینه‌ها به‌غیراز سرمایه‌ای است که برای احداث پتروشیمی در کرمانشاه متصور است و به‌هیچ‌عنوان ازنظر مکان احداث و مصرف آب آن توجیه‌پذیر نیست. از سویی دیگر برای احداث پتروشیمی کرمانشاه در فاز نخست، رقمی حدود 600 میلیون دلار برآورد سرمایه‌ای، انجام شده است.

5 سال زمان برای حل مشکل ناترازی گاز؟!

حال سؤال این است که از محل تولید 300 میلیون فوت مکعب که در خوش‌بینانه‌ترین حالت در سال 1401 به تولید می‌رسد و برای احداث پالایشگاه گازی در بهترین حالت ممکن حداقل چهار سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید، چه اتفاق ملموسی در جهت رفع مشکل ناترازی گاز یا اشتغال‌زایی می‌افتد؟

چرا نباید با یک بررسی جامع و با در نظر گرفتن اولویت‌های کلان کشور در بخش گاز و پتروشیمی سرمایه‌گذاری‌های پیش‌بینی‌شده در این نقطه از کشور، در نقاطی از کشور (میادین مشترک گازی و توسعه پتروشیمی‌ها در نقاط ساحلی) که ازنظر اقتصادی و فنی توجیه‌پذیر هستند، انجام شود؟ آیا بهتر نبود در هشت سال گذشته، پالایشگاه گازی ایلام که پیش‌ازاین احداث شده است، با افزایش ظرفیت فعلی، مقصد گازهای تولید شده از میادین توسعه‌نیافته باباقیر، بیستون و بانکول جهت فرآورش باشد؟