سپهرغرب، گروه خانواده: اگر شما به‌عنوان والدین نگران حضور نوجوانتان در فضای اینترنتی هستید و احساس می‌کنید ممکن است نوجوانتان در دنیای ناامن وب گرفتار شود، این مطلب را بخوانید.

دوران نوجوانی دوران حساسی است که ازنظر ماهیت با دوران قبل و بعد از خود بسیار متفاوت است. این دوران ازنظر روانشناسان و جامعه‌شناسان دوران بسیار حیاتی در زندگی به‌شمار می‌رود.

استقلال‌طلبی و بلوغ جنسی در این دوران باعث می‌شود کنترل والدین بر روی نوجوان سخت‌تر باشد و نگرانی برای فرزندان در این سن همیشه بیشتر از هر زمان دیگری بوده است. حال با گسترش استفاده از دنیای نامحدود مجازی و دسترسی نوجوانان به انواع مطالب مفید و همچنین خطرناک، نگرانی برای آینده این نسل به‌مراتب بیشتر شده است.

اگر شما به‌عنوان والدین نگران حضور نوجوانتان در فضای اینترنتی هستید و احساس می‌کنید ممکن است نوجوانتان در دنیای ناامن وب گرفتار شود، ادامه مطلب را بخوانید. در اینجا چند مرحله اصلی برای ایمنی تلفن‌های همراه برای نوجوانان وجود دارد که والدین باید این موارد را در نظر بگیرند:

1-بدانید فرزندتان با چه کسانی در ارتباط است

این اولین گام برای محافظت از نوجوانتان در فضای اینترنت است. برای اینکه متوجه دوستان فرزندتان در فضای مجازی شوید، سعی کنید دوستانه با فرزندتان ارتباط برقرار کرده و نسبت به شناخت دوستان و فعالیت‌های اینترنتی فرزندتان علاقه نشان دهید. حتی خوب است در فضای اینستاگرام دوستان فرزندتان را دنبال کنید تا از آن‌ها شناخت بیشتری پیداکرده و از ایمنی آن‌ها برای فرزندتان مطمئن شوید.

2-بر فعالیت‌های اینترنتی فرزندتان نظارت کنید

شما به‌عنوان والدین این حق را دارید تا از کارهایی که نوجوانتان در فضای مجازی انجام می‌دهد، آگاه باشید اما حواستان باشد که با کنترل افراطی می‌توانید نوجوانتان را از خودتان دور کرده و به اعتماد بینتان آسیب بزنید. نکته اصلی این است که به‌گونه‌ای بر فعالیت‌های اینترنتی نوجوانتان نظارت داشته باشید که فرزندتان احساس کند شما به حریم خصوصی او احترام می‌گذارید اما می‌خواهید از ایمنی او در فضای اینترنت اطمینان حاصل کنید. مثلاً به جای آنکه بالای سر فرزندتان بایستید تا ببینید به چه کسی چه پیامی می‌دهد، می‌توانید با کنترل محسوس مانند قرار دادن سیستم‌های رایانه‌ای در محل‌های عمومی منزل یا کلاس درس و یا کنترل نامحسوس مانند استفاده از نرم‌افزارهای کنترل والدین، فعالیت نوجوان خود را بررسی کنید. همچنین به این نکته دقت کنید که تهدید به گرفتن موبایل از دست نوجوان، ممکن است باعث شود تا فرزندتان در صورت بروز مشکل یا تهدیدی در فضای اینترنت شما را آگاه نکند.

3-دارنده رمزهای عبور باشید

به گفته روانشناسان بهترین سن برای خرید تلفن همراه برای فرزندان، دوره دبیرستان و بعد از دوران نوجوانی است. حال اگر مجبور به خرید تلفن همراه برای نوجوانتان شدید، به فرزندتان یادآوری کنید که باید تمام رمز عبورها را در اختیار شما قرار داده و از قوانین شما پیروی کند. اطمینان حاصل کنید که رمزهای ورود ایمیل، شبکه‌های اجتماعی و هر چیز دیگری را که فرزندتان استفاده می‌کند، می‌دانید. نیازی نیست که همیشه وارد سیستم شوید و همه‌چیز را بخوانید، همین‌که فرزندتان بداند شما می‌توانید پیام‌های او را چک کنید، کافی است.

اگر فرزندتان از دادن رمزهای عبور به شما طفره رفت، رمز عبور وای فای خود را تغییر دهید و فقط درصورتی‌که فرزندتان از قوانین شما پیروی کرد، رمز وای‌فای را به او بدهید.

4-قوانین مشخصی را تنظیم کنید

برای حفظ ایمنی نوجوانتان در فضای مجازی لازم است از فرزندتان بخواهید:

-اطلاعات شخصی ازجمله نام کامل، آدرس، شماره تلفن، تاریخ تولد، شماره ملی و... را در شبکه‌های اجتماعی و سایر وب‌سایت‌ها به اشتراک نگذارد.

-نام کاربری و رمز عبور شبکه‌های اجتماعی‌اش را در اختیار کسی قرار ندهید.

-از شبکه‌های وای‌فای عمومی استفاده نکند.

-به پیام و تماس افراد غریبه جواب ندهد و شما را در جریان پیام افراد ناشناس قرار دهد.

-بدون هماهنگی شما چیزی را بارگیری نکند.

-عکس‌های شخصی را به‌هیچ‌عنوان در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک نگذارد.

چه زمانی باید استفاده از تلفن همراه نوجوان خود را محدود کنیم؟

علائم هشداردهنده بسیاری وجود دارد که در صورت مشاهده این علائم لازم است نحوه و میزان استفاده از تلفن همراه را محدود کنید:

افت تحصیلی

اگر نمرات نوجوان شما افت کرده، ممکن است علت آن استفاده بیش‌ازاندازه از تلفن همراه باشد. محدودیت استفاده از تلفن همراه برای مدتی می‌تواند مانع حواس‌پرتی هنگام انجام تکالیف باشد اما نکته مهم این است که شما می‌توانید از تلفن همراه به‌عنوان یک انگیزه برای گرفتن نمرات خوب استفاده کنید. مثلاً به فرزندتان بگویید: «اگر بتوانی در فلان درست نمره خوبی بگیری، می‌توانی تلفن همراه خود را پس بگیری یا اگر درست را بخوانی، می‌توانی یک ربع بیشتر از تلفن همراه استفاده کنی.» به دست آوردن امتیازات مربوط به تلفن همراه می‌تواند انگیزه‌ای برای پیشرفت تحصیلی باشد.

اختلال خواب

محققان می‌گویند نور تلفن همراه با کاهش میزان هورمون ملاتونین موجب برهم زدن سیکل خواب شده و خوابیدن را مشکل می‌کند. اگر نوجوان شما در بیدار شدن به‌موقع برای مدرسه مشکل دارد یا شب‌ها دیر می‌خوابد، این مشکل می‌تواند به خاطر استفاده از موبایل در طول شب باشد. گاهی اوقات موقع خواب برای نوجوانان پیام می‌آید و آن‌ها را از خواب بیدار می‌کند. ازآنجایی‌که نوجوانان تمایل خاصی دارند که پیام‌ها را همان موقع جواب دهند، این تبادل پیام‌های شبانه و چک کردن شبکه‌های اجتماعی در هنگام خواب باعث اختلال و بی‌خوابی در نوجوانان شود؛ بنابراین خوب است قانونی ایجاد کنید که در ساعت مشخصی مثلاً 9 شب همه تلفن‌های همراه خاموش شوند و در هنگام خواب موبایل را در فضای دور از محیط خواب مثل آشپزخانه قرار دهید.

اعتیاد به استفاده از تلفن همراه

تعاملات مثبت در شبکه‌های اجتماعی باعث افزایش اعتمادبه‌نفس و افزایش حضور نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی می‌شود اما استفاده بیش‌ازحد از تلفن همراه می‌تواند مشکل‌ساز شود. به‌عنوان‌مثال، استفاده طولانی‌مدت از تلفن همراه می‌تواند باعث ایجاد تداخل در خواب، انجام تکالیف، صرف وعده‌های غذایی و... شود. همچنین دریافت نظرات و لایک‌های مثبت در شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شود نوجوان احساس خوبی نسبت خود پیدا کرده و در نتیجه مدت زمان بیشتری را به حضور در شبکه‌های اجتماعی اختصاص دهد؛ بنابراین لازم است والدین محدودیت‌های صحیحی را برای میزان استفاده مجاز نوجوانان از تلفن همراه تعیین کرده و با توجه کردن به نوجوان عزت‌نفس او را افزایش دهند. مثلاً می‌توانید یک روز در هفته را برای کل خانواده بدون تلفن همراه اختصاص دهید. همچنین با ایجاد فعالیت‌های سرگرم‌کننده موردعلاقه نوجوانان می‌توانید به فرزندتان یادآوری کنید که می‌توان بدون تلفن همراه هم از لحظات لذت برد.

*هدی‌سادات پاک‌نهاد