سپهرغرب، گروه سلامت: انجیر با نام انگلیسی Fig و نام علمی Ficus carica گیاهی از خانواده Moraceae است که خداوند در آیه اول سوره تین به آن قسم خورده است. درخت انجیر با قدمتی هزار ساله مربوط به مناطق آسیای جنوب غربی و شرقی مدیترانه بوده و با اینکه منشأ اولیه انجیر خاورمیانه است، اما امروزه پراکندگی جهانی دارد.

انجیر به هر دو صورت تازه و خشک قابل استفاده است و حتی فرم خشک آن منبع غنی از ویتامین‌ها، املاح معدنی، کربوهیدرات ها، قند، اسیدهای ارگانیک و ترکیبات فنولی است.

انجیر ازجمله میوه‌های دارای بالاترین میزان آنتی‌اکسیدان است و باید بدانیم پوست میوه‌ها منبع مهمی از آنتوسیانین و پلی‌فنول نیز هست.

با توجه به وجود ترکیبات فعال در پوست انجیر، رنگ پوست انجیر نیز می‌تواند در داشتن خواص مغذی متفاوت باشد.

در تحقیقات انجام شده بر روی گیاه مشخص شده است که بیشترین ترکیبات فنولی به ویژه آنتوسیانین و فلانوئیدها در پوست انجیر متمرکز شده است بنابراین ارتباط درستی بین رنگ پوست انجیر و ترکیبات آن وجود دارد. از سویی دیگر خاصیت آنتی‌اکسیدانی انجیر سیاه و بنفش، دو برابر انواع سبز و زرد آن است.

ازجمله فواید انجیر می‌توان به جلوگیری از بیماری‌های قلبی -عروقی، کاهش چربی خون، کاهش فشار خون، درمان بیماری‌های گوارشی، افزایش عملکرد حافظه، جلوگیری از سرطان‌ها و التهاب، کاهش تب، تسهیل زایمان و درمان بسیاری از بیماری‌های باکتریایی، قارچی، ویروسی و انگلی اشاره کرد.

  تأثیر انجیر بر روی دستگاه قلب و عروق

انجیر به‌واسطه وجود فلانوئیدها از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند، در مطالعات نشان داده شده است که مصرف انجیر می‌تواند باعث کاهش میزان کلسترول خون و بیماری‌های قلبی مثل تصلب شرائین شود.

همچنین نشان داه شده است که انجیر موجب کاهش سطح تری‌گلیسرید و LDL و افزایش HDL در خون می‌شود.

  تأثیر بر دستگاه گوارش

بیش از 20 درصد افراد جهان به بیماری‌های مزمن دستگاه گوارش و به‌خصوص یبوست مبتلا هستند. یبوست زمینه بروز بسیاری از بیماری‌های دستگاه گوارش نظیر سرطان روده بزرگ را فراهم می‌کند. مطالعات نشان داده است که انجیر باعث افزایش حرکات روده شده و در واقع این میوه ملین است.

این ویژگی انجیر به دلیل تعداد زیاد هسته و همچنین فیبر نامحلول موجود در آن است. فیبرهای نامحلول یک لایه محافظتی را بر روی مخاط روده کوچک و بزرگ ایجاد می‌کند و بدین‌ترتیب مانع از آسیب‌های میکانیکی ناشی از مدفوع به مخاط روده می‌شود.

همچنین این میوه به دلیل وجود ترکیبات فنولی از بروز زخم معده که در اثر باکتری هیلکوباکترپیلوری ایجاد می‌شود نیز جلوگیری می‌کند.

  تأثیر بر روی دستگاه عصبی

انجیر منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی از قبیل پلی‌فنول‌ها، اسیدهای آلی، ویتامین E، کاروتنوئیدهاو اسید آسکوربیک است.

امروزه مشخص شده است این ترکیبات باعث مهار استیل‌کولین استرازها می‌شود که این آنزیم در بروز بیماری‌های عصبی مثل آلزایمر، جنون، عدم تعادل و میاستنی گراویس نقش دارد. این آنزیم‌ها باعث از بین رفتن حرکات طبیعی و ارادی افراد می‌شود.

به‌نظر می‌رسد آسیب‌های اکسیداتیو در مغز نقش مهمی در تخریب شناخت که به دلیل افزایش سن و یا بیماری‌های عصبی ایجاد می‌شود، ایفا می‌کند.

  در مطالعات نشان داده شده است که غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان مانند انجیر باعث بهبود فیزیولوژی مغز و یادگیری حرکتی می‌شود و به همین دلیل می‌تواند نقش مهمی در افزایش حافظه داشته باشد.

انجیر سبب بالا رفتن آستانه درد می‌شود و به‌عنوان آرام‌بخش و کاهنده میزان استرس و ترس توصیه می‌شود.

  تأثیر انجیر بر تسهیل زایمان

کلسیم موجود در انجیر با تحریک افزایش پروستوگلاندین‌ها باعث افزایش میزان انقباضات رحم و تسهیل زایمان در مادران باردار می‌شود و در مطالعات نشان داده شده است که می‌توان از آن به‌عنوان یک عامل منقبض‌کننده طبیعی رحم در القای زایمان و درمان خون‌ریزی بعد از زایمان استفاده کرد.

   تأثیر انجیر در جلوگیری از التهاب و بروز سرطان

امروزه نشان داده شده است که بیش از 70درصد از موارد بروز سرطان مربوط به رژیم غذایی افراد است، برای مثال مصرف مواد غذایی با چربی بالا باعث افزایش میزان ابتلا به سرطان سینه و راست روده می‌شود. سرطان به‌عنوان یک مشکل مهم برای بهداشت عمومی شناخته شده است.

بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیکی در سراسر جهان، مشخص شده که مصرف میوه و سبزی‌ها احتمال ابتلا به سرطان را در انسان به میزان بسیار زیادی کاهش می‌دهد. مصرف انجیر باعث کاهش میزان گسترش تومور در بدن، آسیب کمتر

به DNA و افزایش میزان آنزیم‌های ضد‌سرطان می‌شود. به دلیل وجود آنتی اکسیدان‌هایی از قبیل ویتامین C، E و همچنین بتاکاروتن، انجیر باعث کاهش میزان اکسیداسیون لیپوپروتئین‌ها و به تبع آن بروز سرطان می‌شود. همچنین ترکیبات موجود در انجیر باعث تقویت سیستم ایمنی و در نتیجه کاهش میزان التهاب و سرطان می‌شود.

  اثرات ضدمیکروبی انجیر

از انجیر برای درمان بسیاری از بیماری‌های باکتریایی، قارچی، ویروسی و انگلی استفاده می‌شود. مصرف این میوه میزان ابتلا به التهابات معده-روده‌ای را که با علائم تهوع، استفراغ، گرفتگی‌های شکمی، اسهال و در برخی از موارد اسهال خونی، تعرق، سردرد، سستی، تب و بیقراری همراه است و در اثر باکتری‌های مختلفی از قبیل استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا تیفی، سالمونلا پاراتیفی، شیگلا دیسانتری، اشریشیا کولای، باسیلوس سرئوس ایجاد می‌شود، جلوگیری می‌کند. همچنین مانع از رشد سودوموناس آریژنوزا می‌شود که این باکتری در انسان می‌تواند باعث عفونت دستگاه ادراری، دستگاه تنفسی، قرنیه و ایجاد زخم‌های پوستی شود. این عوارض بیشتر در افراد دارای نقص سیستم ایمنی نظیر افراد مبتلا به بیماری ایدز یا سرطان ایجاد می‌شود.

منبع: بهداشت نیوز