کتاب‌درمانی که تحت عنوان «روان‌درمانی با بهره‌گیری از فن کتاب‌خوانی» هم شناخته می‌شود، این روزها در علم روانشناختی برای پیشگیری و درمان برخی از اختلالات روانی همچون اضطراب و افسردگی نیز کاربرد داشته و با آموزش و بسط مفاهیم زندگی، توانمندی در مدیریت نگرانی‌های وجودی انسان نظیر ترس از تنهایی و مرگ را نیز افزایش می‌دهد. فنی که با تقویت قدرت تخیل و تفکر می‌تواند هیجانات منفی را تخلیه و برای برخی از گروه‌های جمعیتی اعم از کودکان و نوجوانان سبب رشد و تکامل شخصیت باشد.

مریم طاهری گفت: «کتاب درمانی» مانند تمامی روش‌های روان‌درمانی انواع متعددی را شامل می‌شود. یکی از انواع اصلی این روش که تحت عنوان کتاب درمانی خلاقانه شناخته شده و در «گروه درمانی» مورد استفاده قرار می‌گیرد، با مطالعه کتب ادبی و شعر سبب افزایش آگاهی اعضا نسبت به تحلیل‌ها و تفاسیر می‌شود.

وی افزود: در این روش، هر یک از اعضاء گروه برداشت شخصی خود را از کتاب «معرفی شده» مطرح می‌کند؛ بنابراین مراجعان با رویکردهای مختلف آشنا می‌شوند و این امر به خودشناسی بیماران کمک می‌کند.

این درمانگر اضافه کرد: همچنین تحلیل و تفسیر در جلسات گروهی باعث می‌شود، هیجانات و احساسات بیماران به صورت ناخودآگاه با همدیگر پیوند خورده و لمس عمیق احساسات طرفین، سبب درک و فهم جنبه‌های وجودی بیماری شود.

طاهری تصریح کرد: روش دوم که با عنوان کتاب درمانی تکاملی شناخته می‌شود، عمدتا جنبه آموزشی داشته و والدین برای رشد کودک و گاه افزایش آگاهی و تکامل شخصی اقدام به مطالعه کتب مختلف می‌کنند.

وی اضافه کرد: کتاب درمانی تجویزی نیز یکی از انواع کتاب درمانی محسوب می‌شود که توسط درمانگر با هدف سرعت‌بخشی به روند معالجه ودرمان انجام می‌شود. در این روش یک کتاب توسط درمانگر به منظور تغییر ذهن و احساس به بیمار معرفی و مورد مطالعه مراجع قرار می‌گیرد. این روانشناس بالینی با اشاره به کتاب‌شناسی درمانی ادامه داد: این روش نیز با استفاده از کتاب‌های خودیاری‌گری برای کنترل و مدیریت مسائل شناختی نظیر اضطراب و افسردگی انجام می‌پذیرد.

وی خاطرنشان کرد: این روش در مدیریت نگرانی‌های وجودی انسان همانند تنهایی، مرگ، مفهوم زندگی، کاهش و کنترل استرس، اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن، مشکل در روابط اجتماعی، مصرف موادمخدر موثر بوده و می‌تواند آگاهی آدمی نسبت به مفاهیم زندگی را افزایش بدهد و این امر با ارتقاء قدرت شناخت و مدیریت زندگی همراه می‌شود.

این روان‌ درمانگر تاکید کرد: یکی از علل گرایش به مطالعه کتاب، روبه‌رو شدن با مشکلاتی نظیر اضطراب‌های شغلی و اختلال در روابط بین فردی است که تاکنون تجربه نشده است. پیدایش نگرش و برخی رفتارها که پیش از این شکل نگرفته بود و در نتیجه شخص برای شناخت درون، افزایش آگاهی در رابطه با موضوع مربوطه و حل مساله به کتاب مراجه می‌کند.

طاهری با بیان اینکه انسان برای ترمیم برخی احساسات نظیر کاهش اعتماد به نفس نیز از کتاب بهره می‌گیرد، یادآور شد: این روش درمانی که امروزه مورد استفاده بسیاری از درمانگران قرار می‌گیرد، بازه سنی معینی را شامل نمی‌شود؛ برای تمامی گروه‌های سنی استفاده شده و سبب خواهد شد، بیمار فعالانه‌تر در جلسات درمان حضور یابد.

وی ادامه داد: اما براساس برخی تحقیقات، این روش در کودکان و جوانان با تاثیرگذاری بیشتری همراه بوده است. طاهری تاکید کرد: این روش در مجموع، باعث افزایش شناخت بیماران از مشکلات فردی و اجتماعی شده و بالتبع شناخت عمیق از مباحث مختلف، مشکلات و مفاهیم زندگی می‌تواند سبب افزایش تسلط بر مسائل و حل و فصل مشکلات شود.