وضعیت آبی همدان طی چند سال اخیر با چالش‌های بسیاری روبرو بوده است، بارها این وضعیت را ابرچالش اعلام کرده و در این مسیر روی طرح‌های انتقال آب مانور داده شد به‌نوعی که سال 98 نماینده سابق مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی گفت: طرح انتقال آب به همدان پس از 15 سال انتظار در چند روز آینده تعیین تکلیف می‌شود.

امیر خجسته با بیان اینکه موضوع آب‌رسانی به استان همدان از سد قوچم کردستان پس از دو سال بلاتکلیفی تا چند روز آینده تعیین تکلیف می‌شود، عنوان کرد: موضوع انتقال آب به استان همدان از مصوبات سفر مقام معظم رهبری به استان همدان در سال 83 بود که به دلیل تعلل و نبود احساس مسئولیت جدی در مسئولان وقت تاکنون محقق نشده است.

وی بیان کرد: این طرح‌ سال‌ها بلاتکلیف مانده بود تا اینکه در سال 96 با پیگیری مجدد نمایندگان مردم همدان در مجلس در دستور کار قرارگرفته و قرار شد آب به‌جای سد تالوار استان زنجان از سد قوچم کردستان به همدان منتقل شود.

نماینده سابق مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی مطرح کرد: این بار هم به دلیل تعلل و تأخیر ما مسئولان، این مصوبه اجرایی نشد و طولانی شدن زمان سبب افزایش هزینه‌ها و ضرورت تخصیصی اعتبار بیشتری شده است.

خجسته با بیان اینکه طرح انتقال آب به همدان 400 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، گفت: در بودجه 98 تنها پنج میلیارد تومان برای این طرح اختصاص یافته و با این رقم 100 سال طول می‌کشد تا آب به همدان برسد.

وی بیان کرد: از طرف دیگر بر اثر طولانی شدن روند اجرای طرح، مشکلات دیگری بر سر راه پیش آمده و همه این‌ها دست‌به‌دست هم داده تا طرح حیاتی انتقال آب به استان همدان 15 سال به درازا بکشد.

وی با بیان اینکه موضوع آب، ابرچالش مهم همدان است، تصریح کرد: سال‌هاست دغدغه کم‌آبی بر دوش مردم همدان سنگینی می‌کند و هرچند با بارندگی‌های چشمگیر امسال، مردم مشکل کمبود آب نداشتند، اما باید آینده‌نگر بود.

وضعیت انتقال آب از دیگر استان‌ها به همدان از اوایل سال 83 عنوان شد اما در سال‌های اخیر قدم‌هایی در این عرصه برداشته شد، قدم‌هایی که هنوز هم به نتیجه نرسیده و تنها انتقال آب از یکی از روستاهای کبودرآهنگ به شهر همدان کلید خورد که همین اقدام نیز به گفته مسئولان مربوطه تأمین‌کننده حدود 15 درصد آب مورد نیاز شهر همدان است.

اما وضعیت آب در همدان بحرانی و فروچاله‌ها نیز این روزها خودنمایی می‌کنند؛ چندی پیش بود که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با بیان اینکه بارندگی استان همدان در سال جاری نسبت به سال گذشته کاهش 42 درصدی دارد، گفت: میزان بارندگی استان همدان در سال آبی جاری 280 میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته 42 درصد و نسبت به بلندمدت 22 درصد کاهش دارد.

منصور ستوده با اشاره به اینکه در سال جاری بارندگی و ذخایر برفی در زمستان نداشتیم بنابراین هیچ سیلابی رها نشده و ره‌آورد رودخانه‌های استان همدان به‌شدت پایین است، عنوان کرد: سال گذشته در همین موقع 64 میلیون مترمکعب آب وجود داشت اما امسال دو سوم این میزان وجود دارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر سد اکباتان دارای 9.5 میلیون مترمکعب آب است که یک‌هزار و 120 لیتر در ثانیه برای شرب همدان برداشت می‌شود، اظهار کرد: سد آبشینه نیز دارای 1.8 میلیون مترمکعب آب بوده که 150 لیتر در ثانیه برای شرب همدان برداشت می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با اشاره به اینکه پیش‌بینی می‌شود با این حجم برداشت‌ها و مصارف بالای شهروندان این میزان ذخایر آبی تنها تا اواخر مهرماه یا اواسط آبان پاسخگوی نیاز همدان باشد، ادامه داد: سد کلان ملایر در حال حاضر دارای 40 میلیون مترمکعب است که برای شرب ملایر و حق‌آبه کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و از سد سرابی تویسرکان نیز 3.5 میلیون مترمکعب برای شرب شهر تویسرکان برداشت می‌شود ضمن اینکه تصفیه‌خانه کامل شده است.

اما به‌راستی دراین‌بین، چرا باید شاهد به نتیجه رسیدن طرح‌های انتقال آب و یا حداقل برنامه‌ریزی برای رسیدن به آب پایدار برای همدان با این روندهای پرچالش روبرو شده و اسیر زمان شده باشد؟ بدین ترتیب، در این راستا پای صحبت‌های نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی نشستیم که در ادامه متن این گفت‌و‍‌گو را می‌خوانید:

   بایستی مدیران مقاطع مختلف پاسخگو باشند

حجت‌الاسلام احمدحسین فلاحی در گفت‌و‌گو با سپهرغرب با بیان اینکه آبی که در روز تاسوعا بدون بررسی قبلی برایش مراسم افتتاحیه گرفته‌اند، طرح آب اضطراری نام دارد، مطرح کرد: اضطراری بودن این طرح یعنی موقت بودن آن و چیزی که مشکل را فعلاً و موقت حل می‌کند؛ چراکه این چاه‌ها آب پایداری ندارند و روزی تمام می‌شوند.

وی با اشاره به سفر مقام معظم رهبری به همدان در سال 1383 عنوان کرد: در آن سال، مقام معظم رهبری به تأمین آب پایدار برای همدان اشاره کردند و این موضوع مصوب شد اما متأسفانه تاکنون به نتیجه نرسیده است.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی با بیان این موضوع تصریح کرد: بایستی مدیران مقاطع مختلف به این موضوع پاسخ دهند، آبی در این زمینه مطرح بود که قسمتی از آن از سد تالوار می‌آمده و قسمتی نیز از سد قوچم و یا آزاد تأمین می‌شده اما تاکنون هیچ‌کدام این طرح‌ها تحقق پیدا نکرده است.

  بعد از 17 سال هنوز آب پایدار برای همدان تأمین نشده است

حجت‌الاسلام فلاحی ضمن گلایه‌مندی ادامه داد: 17 سال از این موضوع می‌گذرد و آب پایدار برای همدان تأمین نشده است.

وی با بیان اینکه برای این طرح 120 کیلومتر لوله‌گذاری شده و تا نزدیکی‌های سد تالوار رفته است، اظهار کرد: علیرغم این اقدامات، اکنون صحبت از عدم کافی بودن آب تالوار و عدم تأمین آب همدان دارند.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی با تصریح بر این موضوع عنوان کرد: توافقات برای سد قوچم و انتقال آب از آن به همدان نیز تا الآن منتفی است.

حجت‌الاسلام فلاحی با تأکید بر اینکه بایستی برای تأمین آب پایدار برای همدان تلاش شود، گفت: کم‌کاری‌هایی در این عرصه صورت گرفته است به‌عنوان مثال، همین هزینه‌ها و لوله‌گذاری‌هایی که طی سال‌ها انجام شده ولی در حال حاضر، پروژه معطل مانده و معلوم نیست که انتقال آب از سد قوچم به همدان به کجا می‌رسد.

وی با تأکید بر اینکه در این عرصه ترک فعل‌هایی را از سوی مدیران می‌بینیم که قابل پیگیری است، اظهار کرد: از سویی، منابع شهرستان نیز در این عرصه دیده نشده و حداقل می‌شد از همان منابع آبی داخل شهرستان بهره‌ای ببریم، در جلسه‌ای در این راستا که با مدیران آبفا داشتم، در رابطه با قنات‌های همدان صحبت شد، قنات‌هایی که اکثراً کور شده‌اند اما متأسفانه آمارهایی که در این زمینه می‌خواستیم را شهرداری و آبفا به ما ندادند!

وی ادامه داد: این در حالی است که برخی از این قنات‌ها و منابع آبی در دره‌مرادبیگ حداقل می‌تواند پنج میلیون لیتر آب همدان را تأمین کند یعنی حداقل بخشی از 30 میلیون لیتری که مورد نیاز شهرستان همدان است را با این روند می‌توان تأمین کرد.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی این گفت‌و‌گو با اشاره به وضعیت فعلی تأمین آب برای همدان مطرح کرد: متأسفانه کارنامه مدیران برای تأمین آب پایدار همدان مردود است و اقدامات موفقی در این عرصه نداشته‌اند.

در سند راهبردی و عملیاتی سه‌ساله استان همدان در برنامه‌های مدنظر طی سال‌های 1398 تا 1400، آب‌رسانی به شهر همدان عنوان شده است و طی این برنامه عملیاتی اظهار شده با اجرای این طرح 63 میلیون مترمکعب آب درازمدت شهرهای همدان، کبودرآهنگ، پایگاه نوژه، بهار، لالجین، مریانج، صالح‌آباد و روستاهای مجاور خط انتقال آب تأمین خواهد شد.

اما در حال حاضر، انتقال آب به همدان یا با طرحی نیمه‌تمام روبرو است یا به گفته برخی غیرفعال مانده است؛ این در وضعیتی است که بهره‌برداری بیش‌ازحد از منابع آب زیرزمینی پیامدهای سنگینی همچون ایجاد فروچاله را برای همدان به ارمغان آورده به‌نوعی که تاکنون در دشت‌های استان همدان 27 فروچاله رخ داده است.

حال با این وضعیت، به‌راستی باید دید چرا پروژه‌های مهمی از جنس آب برای همدان با عدم تأمین اعتباری مناسب و یا عدم قرارگیری جزو اولویت‌های استان برای اجرا قرار نگرفته‌اند و این روزها مردم همدان با قطعی آب در طول روز و نگرانی بابت نبود آب در اواخر مهرماه روبرو هستند.

دراین‌بین، مدیر ارشد استان چه برنامه‌هایی را پیش برده است و علت تعلل در این مسیر چه بوده است؟ چرا طرح‌هایی که در همدان اجرایی می‌شود با گره‌های کور روبرو و اسیر زمان می‌شوند و از سویی، چرا حال که نیروگاه مفتح و وضعیت آب‌های زیرزمینی کبودرآهنگ را مشاهده کردیم، ایجاد کارخانه ذوب‌آهن و نیروگاه حرارتی که هر دو به آب بسیار نیاز دارند، جزو طرح‌های استان و شهرستان‌های اسدآباد و ملایر قرار گرفته است؟