وی اظهار کرد: انسان برای آن‌که بداند بنده خداوند است یا خیر باید علائم بندگی را در خود جستجو کند. علائم بندگی در این روایت امام صادق (ع) بیان شده است که می‌فرماید: « أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مُوسَى (ع) أَنَّ عِبَادِی لَمْ یَتَقَرَّبُوا إِلَیَّ بِشَیْ‏ءٍ أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ ثَلَاثِ‏ خِصَالٍ قَالَ مُوسَى یَا رَبِّ وَ مَا هُنَّ قَالَ یَا مُوسَى الزُّهْدُ فِی الدُّنْیَا وَ الْوَرَعُ عَنِ الْمَعَاصِی وَ الْبُکَاءُ مِنْ ْخَشْیَتِی؛ خداوند عزوجل به حضرت موسی(ع) وحی کرد که بندگانم به چیزی محبوب‌تر از داشتن این سه ویژگی به من نزدیک نشده‌اند. حضرت موسی عرض کرد آن‌ها چیستند؟ خداوند فرمود: ای موسی آن‌ها زهد در دنیا، پرهیز از گناهان و گریه از بیم من هستند.»

وی با بیان اینکه دومین ویژگی بندگان خدا، پرهیز از گناهان و خویشتن‌داری در این مسیر است، تصریح کرد: برای درک جایگاه «الْوَرَعُ» باید گفت، خداوند در وجود انسان، حقیقتی به نام قلب قرار داده است که جایگاه خدا است و در روایات متعدد داریم: «القَلْبُ حَرَمُ اللهِ فَلا تُسْکِنْ فِی حَرَمِ الله غیَرَ الله؛ دل حرم خداست، پس در حرم خدا، غیر خدا را ساکن مکن» و اگر انسان بنا باشد دیده ملکوت‌بین پیدا کند باید قلبش تعالی پیدا کند و اگر انسان بنا دارد، در نماز حضور قلب داشته باشد، باید خدا را در قلب خود راه دهد.

این استاد اخلاق با بیان اینکه انسان اگر نشانه‌های مؤمن را داشته باشد، خدا در قلبش هست، تصریح کرد: به انسان توصیه شده که خانه خدا را به زن، نامحرم، کسب، ریاست و... اختصاص ندهید زیرا آنان غصبی است. اگر قلب انسان شکوفا شود و به کمال برسد، چشم ملکوتی پیدا خواهد کرد. البته چشم ملکوتی با چشم برزخی متفاوت است.

علوی‌تهرانی افزود: یکی از راه‌های فهم آن‌که انسان بداند اهل بهشت است یا خیر، توجه به این حدیث قدسی است که داریم: «ای بنده، قلب تو، باغ من است و بهشت من، باغ تو است، اگر بُخل به من نکنی و معرفت من را در قلبت راه دهی، چگونه نسبت به تو بُخل کنم و مانع ورودت به بهشت شوم؟». ما ممکن است دانش نسبت به خدا داشته باشیم اما معرفت که همان یقین است، نداریم. یکی از نشانه‌های معرفت به خدا، ترس است.

وی گفت: امام صادق(ع) در روایتی پیرامون دلیل دوری خداوند از قلب‌های انسان، می‌فرماید: «کانَ أبی یقولُ: ما من شیٍ اَفسَدُ لِلقَلبِ مِن خَطیئةٍ؛ پدرم بارها می‌گفت: بدترین چیزی که قلب و جان را فاسد و تاریک می‌کند، گناهان است» یعنی انسان تا مادامی که در نامه عملش گناه دارد، در قلبش جایی برای خدا ندارد.

علوی تهرانی این سخنران مذهبی با بیان اینکه در خصوص گناه، عمل به آن، اثر گناه و شرمندگی از آن مطرح است، تصریح کرد: عمل به گناه، غیبتی است که انسان انجام می‌دهد، برای پاک شدن آن باید توبه با مراحل ده‌گانه‌اش انجام شود. با توبه عمل گناه پاک می‌‌شود اما اثر آن باقی است که امام سجاد(ع) می‌فرماید: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَم َ، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاءَ، اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلاَء...» زیرا انسان اگر شراب بخورد تا 40 روز، نماز او قبول نمی‌شود و این اثر گناه است.

وی افزود: پیامبر(ص) می‌فرماید: اگر کسی قبل از خواب شب خود، در فضای ذهنش آرزو کند، فردا شرایطی پیش بیاید که اجناس گران‌تر شود؛ فرضاً آرزو کند، آمریکایی‌ها یک موشک بزنند و من اجناس انبارم را گران‌تر بفروشم. یعنی تنها آرزو کند، دعا یا اقدامی هم نکند، 40 سال عملش حبط می‌شود و این اثر یک آرزوی گناه است.

این استاد اخلاق اضافه کرد: برای پاک شدن اثر گناه، غفران الهی لازم است که برای برخورداری از این غفران در ماه رمضان سال گذشته 21 اقدام را ذکر کرده‌ام. برخی از این اعمال را اشاره می‌کنم. پیامبر(ص) می‌فرماید: «إذا کَثُرَت ذُنوبُ المؤمِنِ و لم یَکن لَهُ مِن العَمَلِ ما یُکَفِّرُها ابتَلاهُ اللّه ُ بالحُزنِ لِیُکَفِّرَها بهِ عَنهُ؛ هرگاه گناهان مؤمن زیاد شود و او را عملى نباشد که آن گناهان را پاک گرداند، خداوند او را به اندوه مبتلا سازد، تا بدان سبب اثر گناهانش را بزداید». سیاستمداران می‌گویند باید تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد یعنی ما باید غم را به فرصتی برای از بین رفتن اثرات گناه تبدیل کنیم.