در تمام سال‌های گذشته مدیران نگاه درجه دوم به آب داشتند، آن‌ها از صنعت، اشتغال، کشاورزی و خودکفایی حمایت کردند، اما هیچ‌وقت از «آب» دفاع نکردند. حالا تمام بی‌توجهی‌ها سبب چالش کمبود آب شده است؛ به‌گونه‌ای که صدای کمبود آب از گوشه‌گوشه ایران شنیده می‌شود و حتی در شهرهایی همچون همدان طی ماه‌های گذشته نبود آب شرب و کشاورزی خود به یک مخاطره بدل شده است، به‌گونه‌ای که طی چند ماه اخیر با قطعی مدوام آب شرب مواجه بوده؛ بر این اساس انتقال اضطراری آب نیز از روستاهای کبودراهنگ در دستور کار قرار گرفت. حال آنکه پروژه انتقال آب از 17 سال پیش از سد تالوار برای همدان پیش‌بینی شده است، اما هنوز با وجود هزینه‌کرد بالا این پروژه به ثمر نرسیده، البته خوشبختانه با پیگیری‌های به‌عمل‌آمده به نظر می‌رسد این پروژه نیمه‌کاره بار دیگر در دستور کار قرار گرفته، بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با منصور ستوده، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با بیان اینکه طرح آب‌رسانی به همدان از سد تالوار به طول140 کیلومتر و ساخت سه مخزن با حجم 100 هزار متر مکعب و درعین‌حال احداث تصفیه‌خانه و سه‌ ایستگاه پمپاژ در طرح اولیه پیش‌بینی شده است، گفت: در این طرح اولیه قرار است چیزی حدود 51 میلیون متر مکعب آب شرب همدان را تأمین کند.

منصور ستوده با اشاره به اینکه پس از سفر وزیر نیرو به استان همدان در تاریخ 27 مهرماه و حجم تخصیص ابلاغی جدید با برگزاری جلسات متعدد و مکاتبات صورت‌گرفته با شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، مشاور و پیمانکار اقدامات مهمی در راستای کارهای نرم‌افزاری و بازنگری طرح آب‌رسانی به همدان انجام شد، عنوان کرد: این روند درپیش گرفته شد تا بتوانیم در مرحله نخست انتقال یک‌هزار و 200 لیتر در ثانیه آب شرب به شهر همدان را از سد تالوار تأمین کنیم.

وی با تأکید بر اینکه در آبان‌ماه چندین جلسه برای بررسی و تحقق این موضوع با شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و مشاور طرح و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا برگزار شد، اذعان کرد: مطابق مصوبات قبلی خط انتقال فولادی به طول 140 کیلومتر در چهار قطعه اجرایی، جاده دسترسی به طول 140 کیلومتر، سه ایستگاه پمپاژ، سازه پیش‌تصفیه در ایستگاه شماره یک، هفت باب مخزن بتنی ذخیره و تعدیل فشار به حجم مجموعاً 150 هزار متر مکعب و تصفیه‌خانه آب شرب با حجم سه هزار و 700 لیتر در ثانیه به تصویب رسیده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با بیان اینکه حجم طراحی مشاور برای تأمین آب در شرایط اضطراری و مرحله نخست معادل یک‌هزار و 800 لیتر در ثانیه است، تصریح کرد: یکی از مؤلفه‌های اصلی این طرح، خط انتقال لوله فولادی به طول 140 کیلومتر بوده، از این میزان تاکنون 122 کیلومتر انجام شده و 18 کیلومتر آن باقی مانده است.

ستوده عنوان کرد: در طرح اضطراری مرحله نخست با دبی طراحی یک‌هزار و 800 لیتر در ثانیه، قرار شد حفاری و لوله‌گذاری در 10 کیلومتر باقی‌مانده ابتدای مسیر از سمت سد تالوار انجام شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با بیان اینکه ظرفیت مرحله نخست یعنی مدول اول تصفیه‌خانه این طرح بایستی براساس یک‌هزار و 800 لیتر در ثانیه پیش رود، خاطرنشان کرد: بدین‌سان قرار شد لوله‌های فولادی با قطر یک‌هزار و 200 میلی‌متر در این زمینه به‌کار گرفته شود.

وی با اشاره به اینکه این موضوع به پیمانکار ابلاغ شده است، گفت: درنهایت خرید ورق‌ها و ساخت لوله‌ها به پیمانکار ابلاغ شده و در دست پیگیری بوده و حدود 140 میلیارد تومان برای خرید این لوله‌ها و اجرای آن‌ها نیاز است.

ستوده با بیان اینکه درحال حاضر نیز پیمانکار ماشین‌آلات سنگین جهت حفاری خط لوله را وارد کارگاه جدید در محل سد تالوار کرده است، اظهار کرد: همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد، سه ایستگاه پمپاژ در طرح آب‌رسانی به همدان با ارتفاع پمپاژ حدود 570 متر نیز مورد بازنگری قرار گرفته که مقرر شد دو ایستگاه آن که هنوز مخازن آن‌ها ساخته نشده است، تغییراتی داشته باشند.

وی در تشریح این موضوع گفت: قرار شد تا در مرحله نخست، دو مخزن بتنی دو هزار و 500 متر مکعبی به‌جای مخازن 10 هزار متر مکعبی برای ایستگاه‌های شماره یک و دو ساخته شود و تغییراتی در پمپ‌های آن‌ها صورت گیرد.

این مقام مسئول افزود: البته مخزن 10 هزار متر مکعب بتنی ایستگاه شماره سه قبلاً ساخته و قرار شد ابنیه آن نیز با ظرفیت کامل تکمیل شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با تأکید بر اینکه به‌منظور حمایت از کالای ایرانی و تولید داخلی مقرر شد تا پمپ‌های ایرانی جایگزین پمپ‌های خارجی شود، مطرح کرد: برق‌رسانی به ایستگاه‌های پمپاژ و تأسیسات پیش‌ته‌نشینی در سد تالوار از پست برق بیجار نیز مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت و در این راستا مشاور برق‌رسانی جهت تهیه اسناد مناقصه و برآورد هزینه‌های لازم انتخاب شده؛ حال آنکه طبق برآورد هزینه‌ای 300 تا 400 میلیارد تومانی برای تحقق این مهم ضروری است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با اشاره به تصفیه‌خانه همدان، به اقدامات صورت‌گرفته در این راستا اشاره کرد و افزود: تصفیه‌خانه همدان دارای دو مدول است که هر کدام یک‌هزار و 856 لیتر در ثانیه آب را تصفیه خواهند کرد؛ حال آنکه در بازنگری‌های صورت‌گرفته مقرر شد تا در مرحله نخست یک مدول حدود یک‌هزار و 800 لیتر در ثانیه توسط پیمانکار تکمیل شود.

وی خاطرنشان کرد: درحال حاضر دو پیمانکار در بخش فیلتراسیون و کلاریفایر تصفیه‌خانه درحال فعالیت هستند و پیمانکار سوم نیز از طرف قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) برای تکمیل ساختمان‌های بهره‌برداری و اداری تصفیه‌خانه انتخاب شده است.

ستوده با بیان اینکه درحال حاضر همه مشخصات بازنگری اجزای طرح به قرارگاه ابلاغ شده است، گفت: مجدداً از آب سد تالوار نمونه‌برداری شد تا نتایج کیفی آن مورد بررسی قرار گیرد تا اگر نیاز به پیش‌تصفیه دارد، این اقدام نیز در دستور کار قرار گیرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان تصریح کرد: برآورد اعتباری مورد نیاز برای اجرای مرحله نخست این طرح حدود یک‌هزار و 500 میلیارد تومان است که وزارت نیرو جهت جذب آن از منابع مختلف از طریق سازمان برنامه بودجه کشور درحال پیگیری است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا با اقدامات انجام‌شده سال آینده شاهد انتقال قطعی آب از تالوار به همدان خواهیم بود؟ ابراز کرد: این مهم منوط به نحوه تزریق و تخصیص اعتبار بوده، زیرا همه زیرساخت‌های مقدماتی کار فراهم است.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، 17 سال از سفر مقام معظم رهبری به استان می‌گذرد و این سفر پُر‌برکت مصوبه‌هایی برای رشد و توسعه همدان داشت تا از رهگذر آن زیر‌ساخت‌های استان شکوفا و همدان از رنج بیکاری رها شود و به بالندگی در بخش‌های صنعت، کشاورزی و تولید و سایر شاخص‌های توسعه‌یافتگی دست یابد؛ برخی از طرح‌های مصوب این سفر به بهره‌برداری رسیده است، اما برخی مانند طرح انتقال آب از سد تالوار همچنان در پیچ‌وخم نبود و یا کمبود اعتبارات گرفتار و با افزایش زمان هزینه‌های ساخت و بهره‌برداری طرح صد‌چندان شده است. به‌طوری که پس از گذشت این مدت‌زمان، تکمیل فاز یک پروژه چیزی حدود یک‌هزار و 500 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و این درحالی است که یقیناً اگر طی این سال‌ها عملیات اجرایی با قوت بیشتری از سوی مدیران ادامه می‌یافت، تاکنون شاهد بهره‌برداری از این پروژه بودیم و نه تکمیل فاز نخست با هزینه‌کرد یک‌هزار و 500 میلیارد تومانی!

حال انتظار می‌رود مدیر ارشد استانی و نیز نمایندگان استان و شهرستان همدان با همتی مضاعف پیگیر گرفتن اعتبار برای این پروژه ملی باشند؛ حال آنکه شهر همدان به 70 میلیون و 300 هزار متر مکعب آب نیاز دارد که قرار بوده در افق 1420، 35 میلیون و 300 هزار متر مکعب از سد تالوار، 30 میلیون متر مکعب از سد اکباتان و پنج میلیون متر مکعب از سد آبشینه تأمین شود که با بروز بی‌آبی در زنجان و بلاتکلیفی پروژه انتقال آب از سد تالوار به همدان، باید چاره‌ای برای این موضوع بسیار مهم و حیاتی اندیشید.