اصلاح نظام یارانه‌ای در کشور که دولت تصمیم به اجرا گرفته و اخیراً یک مقام دولتی مستقیم به آن اشاره کرد بهانه‌ای برای برخی سودجویان شده تا قیمت‌ها را در بازار بالا بکشند.

افزایش قیمت‌ها قبل از اجرای اصلاح ارز چهار هزار و 200 تومانی، زنگ هشداری است که دولت برای مهار این سودجویان و تورم انتظاری، اقدامات پیشگیرانه انجام دهد نخست اینکه انبارها را از محصولاتی پر کند که احتمال احتکار وجود دارد دوم یارانه مردم شامل قبلی و جدید را حداقل دوماه زودتر بپردازد و سوم اجازه ندهد شایعات قبل از اجرا به کف بازار برسد که جمع کردن آن‌ها کار راحتی نیست.

امروز هیچ دلیلی برای بالا رفتن قیمت اقلام در بازار وجود ندارد مگر اینکه بگوییم اعلام زود هنگام اصلاح ارز چهار هزار و 200 تومانی در حالی که هنوز سخنگویی هم برای این کار تعریف نشده و برخی شایعات و گمانه‌زنی‌ها در باره افزایش چندین برابری قیمت‌ها پس از اجرا عامل بالا رفتن قیمت‌ها است.

از بازار حاکی است، قبل از اینکه اصلاح ارز چهار هزار و 200 تومان برای کالاهای اساسی شروع شود قیمت دو محصول مرغ و تخم‌مرغ افزایش یافته است، به طوری‌که هر شانه تخم‌مرغ به 60 هزار تومان و هر کیلو مرغ 33 هزار تومان به فروش می‌رود.

پیش از این قیمت این دو محصول چهار هزار تومان کمتر از نرخ مصوب دولتی هر کیلو مرغ 27 هزار تومان و شانه تخم‌مرغ 39 هزار تومان به فروش می‌رفت.

  دلیلی بر رشد قیمت‌ها وجود ندارد

مسئولان تأکید می‌کنند که دلیلی بر رشد قیمت‌ها وجود ندارد و تنها سودجویی عامل افزایش قیمت شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران تأکید می‌کند تنها هیجانات رفتاری فروشندگان باعث رشد قیمت شده است و تأکید می‌کند موضوع تا سه روز دیگر برطرف می‌شود.

منظور این مسئول از هیجانات رفتاری، واکنش فروشندگان به اصلاح ارز چهار هزار و 200 تومانی است که بدون رعایت مصوبات دولتی و نظارت‌ها، خودسرانه اقدام به افزایش قیمت کرده‌اند.

نکته مهم این است که وزارت جهاد کشاورزی نهاده مورد نیاز مرغداران را با ارز چهار هزار و 200 تومانی داده است و حتی اعلام کرده که نهاده دی‌ماه هم با همین ارز دولتی تأمین شده است پس با این حساب دلیلی برای رشد قیمت دیده نمی‌شود.

ایوب فصاحت گفت: با توجه به اینکه این ارز در ماه جاری هم همانند ماه‌های قبل برای نهاده‌های دامی تأمین شده و نهاده‌ها با همان قیمت قبلی در سامانه بازارگاه بارگذاری شده‌اند هرگونه گرانی در بازار مرغ و تخم‌مرغ قابل قبول نیست.

مسئولان به مقابله با گران‌فروشان تأکید می‌کنند که تخم‌مرغ شانه‌ای 43 هزار تومان و برای مرغ کیلویی 31 هزار تومان است و فروش این محصولات با قیمت‌هایی فراتر از مصوب گران‌فروشی محسوب شده و با آن برخورد جدی خواهد شد و از هرگونه گران‌فروشی جلوگیری می‌شود.

  افزایش‌های بی‌دلیل قیمت در بازار

رشد بی‌دلیل قیمت‌ها در بازار در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است ارز چهار هزار و 200 تومانی گندم، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی در دی‌ماه اختصاص یافته است مفهوم این است، این محصولات نباید از سوی تولیدکننده گران شوند و طبیعی است بازار هم باید همین‌طور باشد.

حدود 70 درصد قیمت تمام‌شده محصولات پروتئینی مانند مرغ و تخم‌مرغ وابسته به نهاده‌های دامی است و اگر این کالاها گران نشود در محصول نهایی هم افزایش قیمتی وجود نخواهد داشت.

معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: با توجه به این که در 6 ماهه دوم سال براساس قانون ارز ترجیحی کالا‌های اساسی به‌صورت ماه به ماه تخصیص می‌یابد ارز ترجیحی این سه قلم ذکر شده مانند سابق برای دی‌ماه تأمین شده است و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

عباس عسکرزاده ادامه داد: با توجه به ادامه روند تخصیص ارز ترجیحی به این کالا‌های اساسی، هیچ افزایش قیمتی در خصوص محصولات اساسی از جمله مرغ و گوشت قابل قبول نیست.

وی گفت: در حال حاضر در سامانه بازارگاه نهاده دامی مورد نیاز دامداران و مرغداران با قیمت سابق بارگذاری شده و آن‌ها می‌توانند مثل گذشته نهاده مورد نیاز خود را از این سامانه دریافت کنند.

معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی افزود: تمامی ذخایر استراتژیک کشور نیز در شرایط بسیار مطلوبی قرار دارند و تأمین آن‌ها به‌صورت مستمر ادامه دارد و در این زمینه نیز هیچ‌گونه کمبودی وجود ندارد.

عسکرزاده گفت: به طور کلی در خصوص کالا‌های اساسی هیچ نقصان و کمبودی نیست و همه محصولات و کالا‌های اساسی به میزان بیش از نیاز تأمین شده است.

  انباشت کالا‌ها در بازار دلیلی برای افزایش قیمت وجود ندارد

معاون وزیر جهاد کشاورزی هم به تأمین تمام نهاده‌ها به نرخ دولتی در سامانه بازارگاه و ورود این کالا به گمرکات کشور تأکید می‌کند که تولیدکنندگان نباید هیچ نگرانی درباره تأمین داشته باشند وی شائبه‌های حذف ارز ترجیحی نهاده‌های دامی را رد می‌کند و می‌گوید: نهاده‌های دامی مربوط به دی‌ماه با تخصیص ارز ترجیحی با قیمت قبلی طبق روال بیستم ماه جاری در سامانه قرار گرفته است.

معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی تأکید کرد: با هرگونه تغییر قیمت در کالا‌های اساسی مخالفیم و با افزایش قیمت‌ها برخورد جدی صورت می‌گیرد.

حسین دماوندی‌نژاد تأکید کرد: در تمامی بخش‌های تولیدات دام و طیور شرایط بسیار مناسب است همچنین ذخیره انبار‌های پشتیبانی امور دام در خصوص نهاده‌های دامی از میزان مورد نیاز فراتر است و بخش خصوصی هم میزان قابل توجهی از نهاده‌های دامی را به گمرکات کشور رسانده که مراحل اداری ترخیص آن‌ها نیز در حال انجام است.

وی گفت: بنابراین در بخش نهاده‌های دامی هیچ مشکلی نداریم و به قطعیت می‌گویم که در هیچ مقطعی با این میزان انباشت نهاده مواجه نبودیم.

وی ادامه داد: به این ترتیب پرورش‌دهندگان دام و طیور می‌توانند به‌موقع و به مقدار مورد نیاز نهاده خود را از سامانه بازارگاه تأمین کنند و مردم نیز دغدغه‌ای در خصوص افزایش قیمت کالا‌های اساسی نداشته باشند.

سالانه حدود 20 میلیارد دلار ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی پرداخت می‌شود هدف این بود که تورم بازار کنترل شود اما عملاً به کالاهایی که پرداخت شده بیشتر گران شده است. از سوی دیگر تفاوت نرخ ارز حدود 690 میلیارد تومان رانت و فساد ایجاد کرده است. عملاً سیاست پرداخت ارز 4200 تومانی که از فروردین 97 برای 25 کالا شروع شد، شکست خورده است و اکنون برای رهایی از این مشکلات اجماعی برای اصلاح وجود دارد.

دولت می‌خواهد نحوه اجرای این سیاست را تغییر دهد و بجای تحویل ارز دولتی به وارد کننده آنرا به مصرف کننده بدهد تا خودش مدیریت کند. اما به‌نظر می‌رسد در نحوه اجرای این سیاست جدید باید پخته‌تر، منطقی‌تر و علمی‌تر برخورد شود تا امکان سوء استفاده به صفر و یا حداقل برسد.