سد گاوشان در 45 کیلومتری سنندج و 75 کیلومتری شمال کرمانشاه روی رودخانه گاوه احداث شده و نزدیک 50 درصد تأمین منابع آب شهر کرمانشاه از سد گاوشان است و براساس برنامه‌ریزی‌های بلندمدت انجام‌شده سالانه حدود 63 میلیون متر مکعب معادل دو هزار و 500 لیتر در ثانیه آب شرب کرمانشاه توسط سد گاوشان تأمین می‌شود.

اجرای طرح انتقال آب از سد گاوشان در کرمانشاه از سال 89 آغاز شد و سال 92 به پایان رسید. این سد با هدف تأمین آب 30 هزار هکتار از اراضی زراعی پایاب سد و همچنین تأمین آب شرب شهر کرمانشاه به مقدار 63 میلیون متر مکعب در سال به بهره‌برداری رسید که متولی تأمین آب شهر کرمانشاه آب منطقه‌ای است و تأمین آب از سد گاوشان و بهره‌برداری و نگهداری خط انتقال آب از سد گاوشان به شهر کرمانشاه را برعهده دارد.

* تشکیل قرارگاه تأمین آب شرب شهر کرمانشاه با دستور ویژه استاندار

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه با همراهی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمانشاه، مدیران کل دفتر فنی، امنیتی و انتظامی و بحران استانداری، آب منطقه‌ای و فرماندار کرمانشاه، از مسیر خط انتقال آب از گاوشان به تصفیه‌خانه کرمانشاه بازدید کردند.

در این بازدید منوچهر فخری از تشکیل قرارگاه تأمین آب شرب شهر کرمانشاه با دستور ویژه بهمن امیری‌مقدم، استاندار کرمانشاه خبر داد.

معاون استاندار در حاشیه این بازدید کاری با اشاره به مشکلاتی که در تابستان سال گذشته در زمینه تأمین آب شرب شهروندان کرمانشاهی به‌وجود آمد، عنوان کرد: با توجه به اهمیت موضوع، استاندار کرمانشاه دستور ویژه‌ای برای تشکیل یک قرارگاه عملیاتی برای تأمین آب شرب شهر کرمانشاه صادر کرد.

فخری بیان کرد: متأسفانه برخی افراد در طول مسیر انتقال آب سد گاوشان به کرمانشاه، اقدام به برداشت‌های غیر قانونی از خط لوله انتقال آب کرده‌اند که با حضور دادستانی این موارد مورد بررسی قرار گرفته است و با این موارد برخورد جدی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: مدیریت ارشد استان کرمانشاه هیچ قصوری در رابطه با تأمین آب شرب کرمانشاه نمی‌پذیرد و مدیرانی که در این زمینه کوتاهی کرده‌اند، باید پاسخگو باشند.

فخری گفت: امیدواریم با پیگیری‌هایی که انجام می‌شود، سال آینده با رفع برخی نواقص، بتوانیم از حداکثر ظرفیت خط انتقال سد گاوشان برای تأمین آب شرب شهر کرمانشاه استفاده کنیم و بخشی از مشکلات شهروندان مرتفع شود.

   علت تأخیر عملیات به‌روزرسانی خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه

مجری طرح آب‌رسانی به شهر کرمانشاه از آغاز عملیات به‌روزرسانی خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه خبر داد و گفت: خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه به طول 73 کیلومتر و در 127 حوضچه که شامل شیرهای قطع و وصل، شیرهای هوا و شیرآلات تخلیه است از سال 92 بهره‌برداری شده که پس از گذشت هشت سال نیاز به به‌روزرسانی و اورهال دارد.

همایون فرخی افزود: شیرآلات و واشرهای مورد استفاده در خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه هرچند مرغوب بوده، اما ازلحاظ استاندارد باید پنج سال یک‌بار تعویض شود و این امر نیازمند تأمین اعتبار بود که با پیگیری‌های انجام‌شده و عقد قرارداد با قرارگاه خاتم‌الانبیا، به‌زودی پیمانکار عملیات به‌روزرسانی خط انتقال آب به شهر کرمانشاه را آغاز می‌کند.

همایون فرخی تصریح کرد: با بهره‌برداری از خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه تاکنون 480 میلیون متر مکعب آب به شهر کرمانشاه انتقال داده شده است و با آغاز عملیات تعمیر این خط دبی مصرفی آب شهر کرمانشاه از چهارونیم متر مکعب به پنج‌ونیم متر مکعب می‌رسد.

وی ادامه داد: تعمیرات خط انتقال آب از سد گاوشان به شهر کرمانشاه که شامل رفع نواقص و نشتی خطوط انتقال آب می‌شود، با برنامه‌ریزی انجام می‌گیرد که در مدت به‌روزرسانی شهر کرمانشاه با قطعی آب روبه‌رو نشود و کاهش دبی آب در اثر تعمیر خطوط، با آب چاه تأمین می‌شود.

* دست‌کاری غیر اصولی شیرآلات توسط کشاورزان علت خرابی خط انتقال

مجری طرح آب‌رسانی به کرمانشاه یکی از مشکلات مسیر آب‌رسانی به شهر را دست‌کاری شیرآلات توسط کشاورزان عنوان کرد و گفت: کشاورزان با دست‌کاری شیرآلات انتقال آب باعث خرابی آن‌ها و نشت آب در خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه می‌شوند.

وی افزود: از دلایل تأخیر در عملیات به‌روزرسانی خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه، کاهش بارندگی‌ها و خشک‌سالی بوده است؛ چون برای تعمیر خط انتقال نیاز بوده که برای مدتی خط از مدار خارج شود و نیاز به جایگزین دارد و به این منظور امیدواریم با افزایش دبی چشمه طاق‌بستان و به مدار وارد کردن آب آن، بتوانیم دبی خط انتقال آب از سدگاوشان به کرمانشاه را کاهش داده و کار تعویض شیرآلات انجام شود.

فرخی بیان کرد: با افزایش بارندگی‌ها میزان آب چاه‌ها و چشمه‌ها افزایش یافته و می‌توان خط انتقال آب را قطع و عملیات تعویض و ترمیم شیرآلات را آغاز کرد و با شروع کار اکیپ‌های متخصص و فنی به‌طور شبانه‌روزی عملیات را انجام می‌دهند.

وی با اشاره به هزینه‌بر بودن عملیات تعویض شیرآلات و واشرهای خط انتقال آب از سد گاوشان به کرمانشاه، تصریح کرد: شرکت آب منطقه‌ای درحال حاضر بهره‌برداری و نگه‌داری این خط انتقال آب را برعهده دارد؛ درحالی که متولی این امر باید شرکت آبفای کرمانشاه باشد.

فرخی عنوان کرد: هزینه احداث خط انتقال آب سد گاوشان به کرمانشاه در گذشته 73 میلیارد تومان بوده که اگر نگه‌داری این خط انتقال آب به‌خوبی انجام نشود و دچار فرسودگی شود، باید با هزینه‌ای بالغ‌بر یک‌هزار و 650 میلیارد تومان احداث شود که رقم بالایی است.

   سرانه مصرف آب در کرمانشاه بالاتر از میانگین کشوری

وی با اشاره به ضرورت فرهنگ‌سازی در مصرف آب شرب در شهر کرمانشاه، بیان کرد: میانگین مصرف آب در کشور برای هر نفر در شبانه‌روز 230 لیتر است که در کرمانشاه این میزان 350 لیتر برای هر نفر در شبانه‌روز بوده؛ الگوی مصرف آب در شهر کرمانشاه باید تغییر کند.

فرخی دیگر مشکل آب‌رسانی به شهر کرمانشاه را وجود خطوط فرسوده شبکه آب در بعضی مناطق کرمانشاه عنوان کرد و گفت: شبکه آب‌رسانی شهر کرمانشاه فرسوده است و عمر برخی از لوله‌های آب‌رسان به بیش از 40 سال می‌رسد.

وی توجه ویژه مسئولین استان به امر تعمیر و تعویض خطوط انتقال آب را یکی از نیازهای ضروری استان نام برد و افزود: تأمین اعتبار لازم برای این موضوع مهم بوده، درحالی که هزینه بسیار دارد و زمان‌بر است.

   خشک‌سالی و کمبود بارش‌ها عامل اصلی کم‌آبی در کرمانشاه

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه اظهار کرد: از سال 92 بخش زیادی از آب شرب شهر کرمانشاه از طریق سد گاوشان تأمین و از مسیر خطوط انتقال آب ابتدا وارد تصفیه‌خانه عمرمل شده و سپس وارد تصفیه‌خانه شهید نظری می‌شود، اما پس از تکمیل تصفیه‌خانه غدیر باید دو هزار و 600 لیتر بر ثانیه آب به شهر کرمانشاه منتقل می‌شد.

محمودرضا شهلایی گفت: با توجه به مشکلات ایجادشده هم‌اکنون یک‌هزار و 500 لیتر بر ثانیه آب از سد گاوشان به کرمانشاه منتقل می‌شود و با عملیات تعویض شیرآلات و جلوگیری از نشت آب این میزان افزایش پیدا می‌کند.

وی با اشاره به وجود 12 سد مخزنی در استان کرمانشاه، ادامه داد: ذخایر آبی سدهای استان کرمانشاه در سال‌جاری به رقم 755 میلیون متر مکعب رسیده و حدود 56 درصد ذخیره آب سدهای استان کرمانشاه بوده که ظرفیت ذخیره سدهای کرمانشاه یک میلیارد و 350 میلیون متر مکعب است.

   زنگ خطر کم‌آبی در کرمانشاه

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه تصریح کرد: کاهش بارندگی‌ها و نزولات آسمانی زنگ خطر کم‌آبی را در استان کرمانشاه به صدا درآورده است.

شهلایی گفت: بارش‌ها در سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد کاهش داشته و امید است با بارندگی‌های مناسب کمبود منابع آبی استان کرمانشاه تأمین شود.

وی بیان کرد: برداشت بی‌رویه از منابع آبی و سفره‌های آب زیرزمینی با توجه به کاهش بارندگی‌ها طی سال گذشته و خشک‌سالی، در کاهش منابع آبی استان کرمانشاه تأثیر‌گذار بوده است.