با توجه به اینکه تولید انبوه هر محصولی موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های تولید و ارتقای کیفیت محصول می‌شود، در غالب کشورها تولید کالا به‌صورت انبوه صورت می‌گیرد.

در کشور ما از شروع برنامه سوم توسعه به تولید انبوه مسکن توجه شده و روزبه‌روز اهمیت آن بر همگان بیشتر آشکار می‌شود؛ آنچه مسلم است اینکه تولید انبوه مسکن و ساختمان نیز علاوه‌بر اینکه موجب صرفه‌جویی در انرژی و کاهش هزینه‌ها و ارتقای کیفیت مسکن می‌شود، چون عرضه آن در وقت معین و به‌صورت هم‌زمان انجام می‌گیرد، پاسخگوی متقاضیان و گروه‌های هدف بیشتری خواهد بود.

به‌عنوان مثال واگذاری 100 واحد مسکونی در یک مجموعه و در یک تاریخ و هم‌زمان، اثرات مثبت‌تری از واگذاری 100 واحد در محل‌های پراکنده و زمان‌های مختلف خواهد داشت؛ به تعبیر بهتر در انبوه‌سازی مسکن و ساختمان، هزینه‌هایی که برای انتقال آب، فاضلاب، برق، گاز، تلفن، ایجاد راه، فضای سبز و ارائه خدمات می‌شود، به‌مراتب کمتر و هماهنگ‌تر با دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط خواهد بود، تا اینکه این ساخت‌وسازها در محلات و نقاط پراکنده شهر صورت گیرد و حتی برنامه‌ریزی‌های دستگاه‌های اجرایی نیز همگام با انبوه‌سازی می‌تواند با نظم و انسجام و سرعت بیشتری صورت گیرد.

همچنین در انبوه‌سازی زمینه استفاده از فناوری‌های نوین و صنعتی‌سازی مسکن و ساختمان به‌مراتب آماده‌تر و توجیه اقتصادی آن منطقی‌تر و استفاده از آن بیشتر از انفرادی‌سازی است و از ورود اشخاص فاقد صلاحیت جلوگیری می‌کند؛ بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع با درنظر گرفتن اجرای نهضت ملی مسکن در کشور و به تبع آن استان همدان و نیز بحث افزوده شدن 680 هکتار به محدوده شهر همدان، بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگوهایی را با محمدصادق پارسامهر، رئیس انجمن انبوه‌سازان استان همدان و نیز سالار سلیمی‌نجات، یکی از انبوه‌سازان با سابقه استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

رئیس انجمن انبوه‌سازان استان همدان با بیان اینکه ما در سطح استان چیزی حدود 700 عضو فعال انبوه‌ساز داریم، گفت: سرمایه به‌کار گرفته‌شده از سوی این افراد چیزی حدود 30 هزار میلیارد تومان است.

محمدصادق پارسامهر با تأکید بر اینکه امسال چیزی حدود یک میلیون و 560 هزار متر مربع در قالب 12 هزار واحد مسکونی در سطح استان از سوی انبوه‌سازان درحال ساخت داریم، تشریح‌ کرد: این میزان ساخت‌وساز و زیربنا برای 24 هزار نفر ایجاد اشتغال کرده است.

وی با اشاره به اینکه حوزه مسکن پیشران و موتور اقتصاد هر کشور است، اذعان کرد: ما در سطح استان جهت تأمین نیاز هم‌استانی‌ها سالانه باید 10 هزار واحد احداث بنا داشته باشیم.

پارسا‌مهر با تأکید بر اینکه متأسفانه طی سال‌های قبل بنا به دلایلی در این زمینه دچار کسری شدیم، خاطرنشان کرد: خوشبختانه طی سه سال گذشته بخشی از این کسری‌ها جبران و تأمین شده است.

وی با بیان اینکه همچنان کمبود مسکن در سطح استان همدان مشهود است، ابراز کرد: مسئله این است که درحال حاضر احداث یک متر مربع آپارتمان در کشور و به تبع استان همدان چیزی بین هشت تا 12 میلیون تومان هزینه در بر دارد.

رئیس انجمن انبوه‌سازان استان همدان افزود: بر این اساس با درنظر گرفتن مباحثی همچون قیمت سرشکن زمین در نقاط مختلف استان، یقیناً قیمت نهایی مسکن بسیار بالاتر خواهد رفت.

پارسامهر با بیان اینکه تا زمانی که مسئله گرانی مصالح و تورم 40 تا 50 درصد در جامعه حل نشود نمی‌توان به ارزان تمام شدن قیمت مسکن در استان امیدوار بود، تصریح کرد: درخصوص طرح نهضت ملی مسکن نیز باید بگویم با توجه به وعده رئیس‌جمهور مبنی بر احداث چهار میلیون واحد مسکونی طی چهار سال، سهم استان همدان در این طرح چیزی حدود 50 هزار واحد مسکونی است.

رئیس انجمن انبوه‌سازان استان همدان افزود: خوشبختانه برای اجرای این طرح زمینی به مساحت بیش از 600 هکتار در اراضی پشت روستای شورین درنظر گرفته شده که مراحل تملک و تفکیک آن در دستور کار است.

وی با تأکید بر اینکه درصورت تحقق زمین و آماده شدن آن برای اجرای طرح جامعه انبوه‌سازان استان همدان نیز آمادگی خود را برای مشارکت در اجرا و احداث واحدهای مسکونی منطبق با استانداردهای شورای مسکن استان اعلام می‌دارد، گفت: اصلی‌ترین انتظار ما از مسئولان و به‌ویژه اداره کل راه و شهرسازی این است که به‌ازای اراضی آماده‌شده برای اجرای این طرح در موضوع تسهیل گرفتن پروانه ساختمانی از مراجع ذی‌ربط نیز اقدام کند.

یکی از انبوه‌سازان استان همدان نیز با بیان اینکه سال‌ها است در جلسات مختلف رایزنی‌ با متولیان حوزه مسکن ازجمله سازمان نظام مهندسی و شهرداری عنوان می‌کنیم که کاغذبازی اداری این حوزه را کمتر کنید اما تاکنون نتیجه‌ای را شاهد نبوده‌ایم، ابراز کرد: مسئله این است که فشار نهایی در این مسئله به مصرف‌کننده نهایی یعنی مردم منتقل خواهد شد؛ زیرا هیچگاه مالک راضی به ضرر و پرداخت هزینه از جیب خود نخواهد شد و درنهایت پس از پرداخت آن، هزینه را بر دوش مصرف‌کننده به هنگام فروش مسکن تحمیل می‌کند.

سالار سلیمی‌نجات با تأکید بر اینکه امروز گرفتن یک پروانه ساختمانی برای یک واحد مسکونی چیزی بین 6 تا 8 ماه زمان برده و درعین‌حال هزینه بی‌شماری دارد، افزود: بازهم تأکید می‌کنم فرآیند اداری امروز حوزه مسکن واقعاً دست‌وپاگیر است.

وی با تأکید بر اینکه طی پنج سال گذشته تنها خواهش ما از شهرداری این بوده است که کاغذبازی اداری گرفتن پروانه را کمتر کند اما در این بخش شاهد هیچ‌گونه تغییر رویکردی نبوده‌ایم، ابراز کرد: از طرفی دولت طی دو دهه گذشته هیچ کمکی در بخش تأمین مصالح با قیمت مناسب به انبوه‌سازان نکرده است؛ حال آنکه تا قبل از دو دهه پیش در بخش تأمین سیمان، تیرآهن و میلگرد کمک شایانی به انبوه‌سازان می‌شد.

این فعال عرصه ساخت‌وساز مسکن در استان همدان افزود: از سوی دیگر وام‌های پرداختی به‌نحوی است که امکان بهره‌مندی درست از آن‌ها وجود ندارد و یا به تعبیر بهتر دردی از انبوه‌ساز دوا نمی‌کند؛ زیرا اغلب پروژه‌ها در حوزه انبوه‌سازی بزرگ هستند، اما بانک‌ها اعلام می‌کنند که برای پرداخت تهسیلات باید در پروژه انبوه‌سازی تقریباً 50 درصد کار انجام شده باشد تا امکان پرداخت فراهم شود. حال آنکه اگر سرمایه من نوعی کفاف 50 درصد کار را بدهد، با تسهیلات 250 تا 300 میلیون تومانی چه کاری را پیش خواهم برد؟

سلیمی‌نجات با تأکید بر اینکه با عدم حمایت از انبوه‌ساز یقیناً دولت نباید انتظار کاهش قیمت مسکن را داشته باشد، خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است اینکه مسئله کاهش قیمت مسکن دستوری نیست، زیرا روزبه‌روز قیمت میلگرد، مصالح و تیرآهن درحال افزایش است.

وی ادامه داد: با این تفاسیر اینکه برخی از مسئولین در سخنرانی‌های خود اعلام می‌کنند که قیمت مسکن ارزان خواهد شد، برای بنده به‌عنوان یک انبوه‌ساز این سؤال وجود دارد که چگونه و بر چه اساس این اتفاق خواهد افتاد؟

این انبوه‌ساز همدانی افزود: درخصوص طرح نهضت ملی مسکن نیز باید بگویم اگر دولت بتواند زیرساخت‌های لازم، جانمایی مناسب و زمین مرغوبی را فراهم کند، این طرح در حوزه مسکن موفق عمل خواهد کرد؛ در غیر این صورت با تجربه طرح‌های قبلی بازهم در عرصه تأمین زیرساخت‌های اولیه با مشکل مواجه خواهد‌ شد.

سلیمی‌نجات با تأکید بر اینکه اگر طرح نهضت ملی مسکن تعریف‌شده و براساس ساختار کارشناسی‌شده و در پی واگذاری زمینی مرغوب از سوی دولت انجام پذیرد یقیناً در عرصه کاهش قیمت مسکن تأثیرگذار خواهد بود، اذعان کرد: این امر مستلزم آن است که از فاز صفر برایش برنامه داشت تا به‌عنوان یک برند از آن یاد شود.

وی با تأکید بر اینکه حذف باغات در اجرای این طرح به زعم بنده یک اصل غیر قابل انکار است، تشریح کرد: نکته این است که همدان تنها استادان، پردیس و سعیدیه نیست، بلکه می‌توان با ایجاد زیرساخت مناسب و بهره‌مندی از نیروی فعال کارآمد شهرک‌های درخور دیگری برای شهر همدان در دل اجرای ساختارمند طرح نهضت ملی مسکن ایجاد کرد.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، روند دریافت پروانه ساخت و پایان کار ساختمان بیش از ساخت خانه‌ها انرژی و زمان می‌خواهد! حال آنکه طولانی بودن کاغذبازی اداری برای سرمایه‌گذاران بسیار خطرناک است؛ عوامل متعددی ازجمله همین کاغذبازی اداری نامناسب موجب شده برخی از انبوه‌سازان از استان خارج شوند و در استان‌هایی همچون تهران و دیگر شهرها اقدام به سرمایه‌گذاری و ساخت مسکن کنند. بنابراین آنچه مسلم است اینکه به موازات طرح جهش تولید طرحی نیز با عنوان جهش ساختار اداری باید اجرایی شود تا موانع موجود از پیش روی انبوه‌سازان رفع شود، زیرا با توجه به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر نام‌گذاری سال به‌نام «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی»، این نام‌گذاری قطعاً مسئولیت متولیان امر را سنگین‌تر خواهد کرد.