به گزارش سپهرغرب و به نقل از روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، نشست معرفتی «بازگشت پرستوها» توسط اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان و با همکاری اداره کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان به‌مناسبت 26 مردادماه سالروز بازگشت آزادگان به میهن اسلامی در سال 1369، با حضور سردار مهدی فرجی دبیر اجرایی دومین کنگره سرداران، امیران، فرماندهان و هشت هزار شهید استان همدان، عاطفه زارعی مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، ابوالفضل خلیلی معاون فرهنگی اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان همدان، علی‌اصغر شیخی نماینده ارشد آجا و مسئول بازرسی اداره کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان، بهرام دوست‌پرست از فرماندهان هشت سال جنگ تحمیلی و مسئول آمار و اطلاعات تبادل اسرا، محسن جامه‌بزرگ جانباز و آزاده دفاع مقدس، امیر نوبرانی نویسنده و آزاده هشت سال جنگ تحمیلی و محمد برخوردار مدیر ادبیات و تاریخ دفاع اداره کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان در سالن جلسات اداره کل کتابخانه و فضای مجازی اسکای‌روم برگزار شد.

   رزمندگان شهادت را بر اسارت ترجیح می‌دادند

دبیر دومین کنگره سرداران، امیران، فرماندهان و هشت هزار شهید استان همدان اظهار کرد: همواره رزمندگان از اسارت وحشت داشتند و همیشه آرزو می‌کردند که شهید شوند تا اسیر، چراکه اسارت سختی بسیاری دارد؛ رزمندگان در اسارت هرروز شهید می‌شدند. 90 درصد رزمندگانی که در دوران جنگ اسیر شدند، تن به اسارت ندادند، بلکه آن‌ها را به اسارت بردند. متأسفانه در این حوزه کمتر صحبت شده است؛ البته امروز به همت نویسندگانی چون حمید حسام، بهناز ضرابی‌زاده، محسن صیفی‌کار و دیگر فعالان چندین کتاب تهیه و بخشی از موارد مهم بازگو شده است.

سردار مهدی فرجی افزود: وقتی برای تحویل آزادگان به مرز رفتیم، سردار شهید همدانی و شهید علی شمسی‌پور حضور داشتند. سردار همدانی خودشان رانندگی اتوبوس را برعهده گرفتند. آزادگان وقتی از اتوبوس‌های عراقی پیاده شدند، باور نمی‌کردند که بازگشتند. در آن زمان نمی‌توانستیم چهره‌های آن‌ها را بشناسیم، انسان از شنیدن خاطرات اسیران وحشت‌زده می‌شود و سختی‌های دوران اسارات قابل گفتن نیست. لحظه تبادل اسرا به اندازه عمری گذشت، روز بسیارسختی برای اسرا بود، صلیب سرخ هم بیشتر با بعثی‌ها بود و صدام همچنان سعی می‌کرد زهر خود را بریزد.

فرجی ادامه داد: نقش استان همدان در دفاع مقدس باید به‌خوبی تبیین شود. نقش مردم همدان در عملیات مرصاد بی‌بدیل است؛ همچنین باید 22 شهید سوباشی را نیز به شهدای مرصاد متصل کنیم، چون ابتدا آن‌ها را زدند تا بتوانند این عملیات را اجرا کنند. شهید صیاد شیرازی در خاطرات خود می‌گوید که وقتی شهید همدانی، آن شیر همدان را در مرصاد دیدم، دلم آرام گرفت.

وی افزود: نخستین کنگره هشت هزار شهید استان همدان در سال 89 برگزار و به یک الگوی کشوری بدل شد. موزه دفاع مقدس همدان یکی از بی‌نظیرترین موزه‌ها در نوع خود است که از برکات نخستین کنگره هشت هزار شهید استان همدان بود؛ امیدواریم که به همت همه مسئولان و مردم دومین کنگره نیز به بهترین شکل در سال 1402 برگزار شود.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان نیز اظهار کرد: 26 مردادماه سالروز بازگشت آزادگان به میهن اسلامی ایران برای همه ما یادآور بازگشت عزیزانی است که زجرها، سختی‌ها و دلتنگی‌ها را به جان خریدند و مایه سربلندی و عزت مردم این سرزمین شدند؛ بدون تردید بر همه ما واجب است که قدردان آن‌ها باشیم و راه و روش آنان را الگوی خود قرار داده و دنبال کنیم.

عاطفه زارعی افزود: اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان در ذیل دومین کنگره سرداران، امیران، فرماندهان و هشت هزار شهید استان همدان برنامه‌های متنوعی را برنامه‌ریزی و اجرا کرده است و نشست معرفتی بازگشت پرستوها نیز یکی از این برنامه‌ها بوده که با حضور اهالی فرهنگ و ادب و راویان و نویسندگان آزاده برگزار می‌شود. بدون تردید رسالت زینبی همه بازماندگان روزهای عشق و حماسه ایجاب می‌کند آنچه دیده و با جان خود درک کردند را بازگو کنند و در این میان چه امینی بالاتر از کتاب می‌تواند رساننده پیام این بزرگان به مردم به‌ویژه نسلی باشد که آن روزها را ندیده و تصوری نسبت به آن ندارند.

زارعی خاطرنشان کرد: اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان وظیفه خود می‌داند که در راستای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت با محوریت کتاب‌های منتشرشده در قالب‌های مختلف به‌ویژه در ادبیات حماسی، تمامی تلاش خود را به‌کار گیرد. در همین راستا هرسال برنامه‌های متنوعی در مناسبت‌های مختلف و با حضور یادگاران آن روزهای حماسی برگزار می‌کند که خوشبختانه همواره با استقبال اعضا به‌ویژه کودکان و نوجوانان و افرادی که آن روزها را درک نکردند، همراه می‌شود.

   نویسندگان وظیفه دارند که بنویسند بر خمینی و یارانش چه آمده است

نویسنده کتاب ملازم اول غواص خاطرات جانباز و آزاده سرافراز محسن جامه‌بزرگ در این نشست اظهار کرد: یکی از تأثیرگذارترین افراد در دوران دفاع مقدس آزادگان هستند که کمتر به این نقش پرداخته شده است. متأسفانه به این عرصه آن‌گونه که باید، پرداخته نشده و حق مطلب را ادا نکردیم. آمریکایی‌ها به‌خوبی اهداف خود را با استفاده از تبلیغات، کتاب و فیلم سینمایی دنبال می‌کنند.

محسن صیفی‌کار افزود: کتاب ملازم اول غواص، خاطرات محسن جامه‌بزرگ در 700 صفحه تدوین و توسط انتشارات حوزه هنری منتشر شده است. اگر برای هر آزاده یک کتاب 200 صفحه‌ای بنویسیم، چندین هزار صفحه لازم است که حق مطلب به‌خوبی ادا شود؛ ضروری است یک اِلمان ماندگار با موضوع آزادگان برای بزرگداشت این عزیزان ایجاد شود.

نویسنده کتاب ملازم اول غواص تصریح کرد: جای بسیار تأسف است که خاطرات آزادگان در سینه آن‌ها بماند؛ فقط درباره تونل مرگ می‌توان یک کتاب نوشت. چنین جنایاتی که در حق اسرا انجام شده، کمتر تاریخ به خود دیده است و نویسندگان وظیفه دارند که بنویسند بر خمینی و یارانش چه آمده است.

وی با بیان اینکه سخت‌ترین لحظه برای آزادگان خبر رحلت حضرت امام خمینی (ره) بوده است، ادامه داد: محسن جامه‌بزرگ از رزمندگان با سابقه دفاع از وطن است که در عملیات کربلای چهار درحالی که می‌توانست به عقب بازگردد، ایثار کرد و دشمن او را به اسارت گرفت؛ البته در همان زمان نیز تلفات بسیاری از دشمن گرفت.

   در جنگ همه به‌ویژه مردم و حضرت امام حضور داشتند

آزاده و راوی کتاب ملازم اول غواص نیز اظهار کرد: همه مردم ایران و به‌ویژه حضرت امام خمینی (ره) در جنگ تحمیلی حضور داشتند و باید بر این نقش هم تأکید ویژه کرد؛ پیرزنی که کوپن خود را دریافت و به جبهه هدیه می‌کرد، نقش بزرگی در این جنگ نابرابر که بر ما تحمیل شده بود، داشت، صبر و استقامت مردم بزرگ ایران، پشتیبان رزمندگان بود.

محسن جامه‌بزرگ افزود: از اتفاقات و رویدادهای آن روز فیلم‌های بسیاری می‌توان ساخت. البته در برخی از فیلم‌ها، بعضی از مسائل سرسری گرفته می‌شود و به‌سادگی از آن می‌گذرند و برخی از فیلم‌ها نیز مشمئزکننده است؛ هرچه در جبهه‌ها بود، همه معنویت بود و رزمندگان و مردم در جبهه‌ها و در شهرها و روستاها حامی یکدیگر بودند، روحیه‌ای که امروز کمتر دیده می‌شود و هرکس به فکر خودش است.

آزاده و راوی کتاب ملازم اول غواص تصریح کرد: در کتاب غواص تمام سعی ما بر این بود که واقعیت‌ها را بیان کنیم. درواقع می‌شود عراقی‌ها را به چند دسته تقسیم کرد؛ بعثی‌هایی که گوش به فرمان کامل صدام بودند و مردم عادی که به دو دسته تقسیم می‌شدند، برخی ناآگاه و برخی شیعه. در آن زمان به شکلی نشان داده بودند که ما به کشور آن‌ها تجاوز کردیم، یک سرباز عراقی شیعه از ما در بیمارستان مراقبت می‌کرد که مقلد حضرت امام (ره) بود و به ما محبت بسیاری داشت. از او پرسیدیم که چرا خود را برای کمک به ما به خطر می‌اندازد و او پاسخ داد که دو بسیجی ایرانی پس از انجام عملیات که اسیر شده بود، به او رسیدگی و سپس آزادش می‌کنند، درحالی که باور نمی‌کرد این اتفاق افتاده است.

آزاده و نویسنده کتاب وداع شیرین نیز اظهار کرد: اسرا در ایام عزاداری فوتبال یا والیبال بازی نمی‌کردند و این مسئله برای عراقی‌ها بسیار عجیب بود. وقتی موضوع را فهمیدند، در مناسبات آزادگان را مجبور می‌کردند که به بازی مشغول شوند که با مقاومت رزمندگان مواجه می‌شدند. اسرا آرزو داشتند که به ایران بیایند و امام خمینی (ره) را بیشتر ببینند تا خانواده خود را؛ وقتی به ایران آمدیم نمی‌دانستیم که به ما آزاده می‌گویند و مفهوم پلاکاردها و پرچم‌ها را نمی‌فهمیدیم تا بلاخره متوجه کلمه آزاده شدیم.

امیر نوبرانی تصریح کرد: به دنبال بیان خاطرات خود نبودم، تنها به‌خاطر انتقال فرهنگ والای ایثار رزمندگان که در کنار آن‌ها حضور داشتم، دست به نگارش زدم تا پیرو سخنان مقام معظم رهبری که فرمودند هرچه در حوزه ادبیات پایداری کار کنیم کم کار کردیم، حرکت کنم.

نوبرانی با بیان اینکه غربی‌ها در ثبت و ضبط فرهنگ مقاومت خود تلاش بسیاری کردند، ادامه داد: تولستوی در کتاب جنگ و صلح همه خوبی‌ها را به ارتش خودی و وبدی‌ها را به دشمنان نسبت داده است. این کتاب به اکثر زبان‌های دنیا ترجمه شده و روی همه اثرگذار بوده؛ در کتاب وداع شیرین سعی کردم به نکات مثبت دوران اسارت بیشتر اشاره کنم.