گسترش روزافزون حوزه طب سنتی و تمایل بیشتر مردم به طب‌های مکمل

وی خاطرنشان کرد: امروزه خوشبختانه بسیاری از پزشکان به درمان‌های گیاهی و طب‌های نوین و مکمل علاقمند شده اند و دانشکده‌های مختلفی تاسیس شده و پزشکان درجه تخصصی در رشته‌های طب سنتی و سوزنی می‌گیرند.

این متخصص طب سنتی افزود: از طرف دیگر محصولات و کارخانجات متعدد گیاهان دارویی و شرکت‌ها و پژوهشگاه‌های دانش بنیان در این حوزه توسعه می‌یابند و این خیلی اتفاق خوبی است. داروهای گیاهی امروزه به صورت کپسول، شربت و قرص و براساس مواد موثره در ایران تولید می‌شود و مردم می‌توانند با خیال راحت آن‌ها را استفاده کنند.

بابائیان در خصوص دلایل مختلفی که منجر به تمایل مردم به داروهای گیاهی شده گفت: یکی اینکه محدودیت‌هایی در اثربخشی برخی درمان‌ها در طب نوین وجود دارد مخصوصا در بیماری‌های مزمن و از طرفی دارای درمان‌های سنگین و گران قیمت هستند.

عضو هیئت دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: همچنین برخی از داروهای شیمیایی نیز دارای اثرات ناگواری هستند که برای بیمار ناخوشایند است مثلا فرد را دچار ریزش مو، کم خونی و غیره می‌کند.

*اینکه داروی گیاهی برای چه کسی، چه زمانی و چه موقعیتی استفاده می‌شود مهم است

وی اظهار داشت: البته خیلی از افراد به اشتباه فکر می‌کنند در طب سنتی نیازی به تست‌های تشخیصی نیست و درمان‌های آن ارزان قیمت هستند و مصرف داروهای گیاهی عوارضی ندارد بنابراین تمایل زیادی به طب مکمل و گیاهی پیدا می‌کنند.

این متخصص طب سنتی گفت: متاسفانه بر کار عطاری‌ها نیز نظارت درستی وجود ندارد و افراد می‌روند دارو را از آن‌ها می‌گیرند و به خیال طبیعی بودن دارو آن را استفاده می‌کنند، غافل از این که امکان دارد دچار مشکلات عدیده دیگری شوند.

بابائیان تأکید کرد: هر گیاهی که در این عالم هست یک خاصیت درمانی و دارویی دارد اما هر گیاه شرایط خاص خود را دارد و این مهم است که برای چه کسی، چه زمانی و چه موقعیتی استفاده می‌شود.

*تشخیص اشتباه برخی داروهای گیاهی و بروز عوارض ناگوار

وی در رابطه با عوارض ناخواسته گیاهان دارویی تصریح کرد: یکی از عوارض ناخواسته ی داروها، جمع آوری غلط گیاهان دارویی توسط افراد ناآگاه و بی تجربه زیرا گاهی گیاهان سمی وارد گیاهان اصلی می‌شود.

این متخصص طب ایرانی گفت: مثلا سبزی جعفری شبیه یک گیاهی به نام شوکران است. جعفری یک گیاه خوراکی است و شوکران یک گیاه سمی. یا مثلا سورنجان خیلی شبیه پیازچه‌های معمولی است و ممکن است عدم تشخیص درست آن باعث مسمومیت شود.

این استاد دانشگاه اشاره کرد: تقلبات زیادی در تولید داروهای گیاهی می‌شود مثلا گاهی در داروهای گیاهی لاغری، متفورین و لووتروکسین میریزند و به مردم عرضه می‌کنند.

*نحوه مصرف گیاهان دارویی را پزشک تعیین می‌کند

وی با تأکید براینکه نوع و نحوه مصرف گیاهان نیز بسیار مهم است، بیان داشت: اینکه داروی گیاهی به صورت ضماد، مرهم،دمنوش، دوددادنی، بخور یا حتی اینکه در بینی چکانده شود، روش‌های مختلفی هستند که باید تحت نظر پزشک انجام شود.

بابائیان اضافه کرد: مثلا گیاه اسفرزه اگر با آب خنک خورده شود، ملین، ضد سنگ و کاهنده کلسترول است اما اگر آن را با آب گرم مخلوط کنید ایجاد لعاب می‌کند و برای مصرف موضعی خوب و کاهنده التهابات پوستی است اما خوردن آن با آب گرم منجر به انسداد عروق می‌شود.

این متخصص طب سنتی گفت: مثلا گیاه بنفشه باید به صورت دمنوش مصرف شود و اگر بجوشد خواصش از بین می‌رود چون گل بنفشه گلی لطیف است اما رازیانه خصوصا ریشه هایش بهتر است چند دقیقه بجوشد تا خاصیت دار شود.

وی افزود: مثلا داروهای گیاهی که برای معده مصرف می‌شوند نباید خیلی کوبیده شوند و باید "جریش" شوند یعنی باید نیم کوب باشند، اگر خیلی پودر شوند خواصی برای معده ندارند و بیشتر خواص کبدی دارند.

*زمان درست استفاده از داروهای گیاهی در اثربخشی درمان بسیار موثر است

بابائیان در رابطه با زمان استفاده از داروهای گیاهی به بهداشت نیوز گفت: اینکه دارو قبل غذا، همراه غذا یا بعد از غذا استفاده می‌شود بسیار مهم است.مثلا دارویی که برای کبد تجویز می‌شود حتما باید قبل غذا یا دو ساعت قبل غذا مصرف شود یعنی شکم نباید زیاد پر باشد تا دارو به خوبی در کبد جذب شود. داروهای گیاهی برای اعصاب مانند سنبل الطیب هم نباید با شکم پر خورده شوند و حتما باید قبل غذا یا چند ساعت از غذا گذشته باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مطرح کرد: مثلا برخی داروها مانند خار مریم و لیورگل را باید حتما همراه غذا بخورید زیرا اگر با شکم خالی بخورید گوارش را اذیت می‌کند. برخی داروهای ضد التهاب گیاهی مانند فلوس یا خیار شنبر حتما باید با روغن بادام شیرین خورده شود چون در غیر اینصورت به دیواره روده‌ها می‌چسبد و زخم‌های گوارشی ایجاد می‌کند.

این متخصص طب سنتی یادآور شد: برخی داروهای قابض مانند به و انار نیز اگر قبل از غذاخورده شود باعث لینت شده و دستگاه گوارش را شل می‌کند اما اگر بعد از غذا خورده شود یبوست می‌آورد. ما برای بیمارانی که رفلاکس دارند می‌گوییم اینها را بعد از غذا بخورند یا برخی میوه و داروها را می‌گوییم قبل از غذا بخورند.