سپهرغرب، گروه متن زندگی: دلایلی مهمی برای کاهش مصرف پلاستیکها و دوری از آنها وجود دارد، همچنین پلاستیک عوارض و اثرات منفی برای سلامت انسان دارد.
همانطور که میبینید اجسام پلاستیکی مختلفی در اطراف ما وجود دارند که هرگز نمیتوان از استفاده از آنها اجتناب کرد. البته که همه ما دوست داریم برای حفظ محیط زیست مصرف پلاستیکها را کاهش دهیم اما بعضی از آنها واقعا قابل حذف نیستند. از طرفی اگر بتوانید پلاستیکها را شناسایی کنید، قطعاً بهتر از همیشه مصرف آنها را کنترل میکنید. بسیاری از شما میدانید که بطریهای آب و یا بسته بندیهای مواد غذایی از جنس پلاستیک هستند و تا جایی که میتوانید از آنها استفاده نمیکنید اما بعضی از پلاستیکها هستند که هنوز برای ما شناخته نشدهاند که در این قسمت از بهداشت و سلامت نمناک آنها را معرفی خواهیم کرد.
چرا باید از پلاستیکها دوری کنیم؟
پلاستیکها در اطراف ما وجود دارند و بعد از جنگ جهانی دوم تولید آنها در کل جهان افزایش پیدا کرد. جالب است بدانید که تا امروز 8300 میلیون تن پلاستیک خالص تولید شده است که رقم بسیار بالایی میباشد. اگرچه که پلاستیکها اجسامی هستند که استفاده از آنها راحت است اما تاثیراتی هم روی محیط زیست و سلامت افراد دارند که مضر است، بنابراین تا جایی که میتوانیم باید از مصرف آنها دوری کنیم.
اثرات استفاده از پلاستیک روی محیط زیست
از آنجا که پلاستیکها کاربرد زیادی دارند، بنابراین نمیتوان آنها را دور انداخت. قطعا اثر آنها روی محیط زیست یک اثر خنثی نیست. پلاستیکها تا مدت زمان طولانی در محیط زیست باقی میمانند و اثر آنها طولانی مدت است، زیرا تجزیه نمیشوند. اگرچه که به اعضای کوچکتری تقسیم میشوند اما تجزیه آنها بسیار طولانی است. مثلا شاید تجزیه یک پوشک از جنس پلاستیک 450 سال طول بکشد. همه انواع پلاستیکها از هر نوعی برای تجزیه به 10 الی 10 هزار سال زمان نیاز دارند.
در نتیجه میزان بقایای این پلاستیکها در طبیعت بسیار بالا میرود. حتی وجود آنها در دریا هم دیده شده است. آلودگیهای حاصل از وجود پلاستیکها اثرات منفی روی جانوران دریایی میگذارد.
بعضی از حیوانات لابلای این پلاستیکها گیر میکنند و بعضی دیگر پلاستیکها را میخورند و دچار مشکلات رودهای و سوء تغذیه میشوند و بعضی دیگر هم مشکلات زاد و ولد پیدا میکنند. علت آن هم مواد شیمیایی مخرب در پلاستیکها است. بقایای پلاستیک همچنین میتواند وارد خاک و گیاهان هم شود.
پلاستیک عامل ایجاد مواد آلودهکننده در هوا به نام کربن دی اکسید هستند که اصلیترین علت گرمای جهانی است و همچنین عاملی برای سرطان است، هورمون بدن افراد را به هم میریزد و منجر به ناباروری هم خواهد شد.
مشکلات مربوط به میکرو پلاستیکها
میکروپلاستیکها؛ پلاستیکهایی هستند که به اجزای ریزی تبدیل میشوند و بسیاری از آنها با چشم غیر مسلح قابل رویت نیستند. بعضی از آنها برای اهداف خاصی طراحی شدهاند اما بعضی دیگر محصول جانبی پلاستیکهای بزرگتر محسوب میشوند که شکسته شدهاند. معمولا در محلهای مختلفی و همچنین لابلای لباسها، محصولات مراقبتی، آرایشی، لاستیکها و گرد و غبارهای شهری یافت میشوند.
اثرات منفی و عوارض پلاستیک روی سلامت انسان
فتالات: فتالات گروهی از مواد شیمیایی است که در پلاستیک وجود دارد و باعث نرم شدن و انعطاف پذیر شدن پلاستیک میشود. فتالات سیستم غدد درون ریز را به هم میریزد و عاملی برای ناباروری هم در مردان و هم در خانمها است و باعث افزایش به هم ریختگی هورمونها، چاقی، کاهش سطح ویتامین دی و مشکلات قلبی عروقی خواهد شد. قرار گرفتن کودکان در معرض این ماده، رشد آنها را به هم میریزد و خطر بیماریهای آلرژیک و آسم را بالا میبرد و باعث چاقی و مشکلات رفتاری میشود.
بیسفنول آ: این ماده شیمیایی برای تولید پلاستیکها و رزینهای سفت استفاده میشود. معمولا در بطری شیشه شیر کودکان، بطری آب و بسته بندیها، اسباب بازیها و مواد دیگر هم مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده شیمیایی سیستم غدد درون ریز را به هم میریزد، تولید استروژن در بدن را میکاهد و یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی در جهان است.
سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریها به این نتیجه رسیده است که 93 درصد از افراد بالای 6 سال این ماده را در ادرار خود دارند. ماده شیمیایی بیسفنول آ برهم زننده هورمون است و خطر ابتلا به سرطانهای وابسته به، به هم ریختگی هورمون را مثل سرطان تخمدان پلی کیستیک و ناباروری، بیماریهای سوخت و ساز و متابولیک، چاقی، دیابت نوع 2، و بلوغ زودرس افزایش میدهد و تاثیر منفی روی رفتار و ذهن کودک دارد. این ماده همچنین عاملی برای افزایش بیماریهای خود ایمنی است.
بیسفنول اس: این ماده خطرات زیادی برای بدن دارد و بیشتر در محصولات مربوط به کودکان استفاده میشود و سیستم غدد درون ریز را به هم میریزد. قرار گرفتن کودکان در معرض این ماده عاملی برای مشکلات ایمنی و افزایش فشار اکسیداتیو است و همچنین خطر سرطان سینه و مشکلات رشد جنین را در زنان بالا میبرد.
مواد دیگر موجود در پلاستیک همچنین میتواند عاملی برای بیماری دیابت؛ اختلالات رشدی و رفتاری، عصبی، سرطان، مشکلات باروری و کاهش عملکرد تیروئید باشد؛ مخصوصا در افرادی که به این ماده حساسیت داشته باشند.
انواع پلاستیک
بعضی از انواع رایج پلاستیک که در محصولات یافت میشوند، شامل موارد زیر هستند: پی وی سی، پلی استر، اکریلیک، فوم پلی اورتان، پلی استیرن، منابع مشهود پلاستیک.
بعضی از منابع پلاستیکی که کاملاً برای همه مشهود است، شامل موارد زیر میباشد: بستهبندی مواد غذایی، پوششهای پلاستیکی، کیسه پلاستیکی و دیگر پوشانندههای مواد غذایی، غذاهای بستهبندی شده داخل پلاستیک، بطری آب، برخی از اسباب بازیها، بستهبندی محصولات مراقبتی، بشقابهای پلاستیکی، فنجانهای پلاستیکی و غیره
منابع ناشناخته پلاستیک و چگونگی دوری از آنها
بعضی از منابع پلاستیک هستند که مشهود نیستند، این منابع پنهانی همانهایی هستند که باید سعی کنیم به آنها بیشتر توجه کنیم و تا جایی که میشود از آنها دوری کنیم.
سرپوش فنجان قهوه
این مواد نه تنها از پلاستیک ساخته شدهاند، بلکه مایعات داغ داخل آنها باعث آب شدن ذرات پلاستیک و ریختن آن داخل نوشیدنی میشود و مواد شیمیایی را وارد بدن میکند. بهتر است که این سرپوشها را روی فنجان قرار ندهید یا سعی کنید از ماگهای سرامیکی استفاده کنید.
قسمت بالای کتری
بسیاری از سَریهای کتری از پلاستیک ساخته شدهاند و آب جوش موجود در آنها باعث آب شدن پلاستیک و ریختن آن داخل آب جوش میشود. بهتر است که از کتریهای استیل ضد زنگ الکتریکی با در استیل استفاده کنید تا مطمئن تر باشید.
قبض رسید
این کاغذها از پلاستیکهای مضر ساخته شدهاند و از طریق لمس، به سرعت مواد شیمیایی خود را وارد پوست میکنند. بهتر است که به این قبضها دست نزنید و به جای آن از روشهای الکترونیکی استفاده کنید. بعد از استفاده از آنها حتما دستان خود را بشویید و آنها را دور بریزید. اگر صندوقدار هستید، حتما از دستکش استفاده کنید.
لباس
بسیاری از لباسها حاوی پلاستیک و میکروپلاستیک هستند و بعد از شستن هم، مواد مضر آنها کمی پخش میشوند و حتی عاملی برای آلودگی دریاها و اقیانوسها است. سعی کنید لباسهایی را خریداری کنید که فیبر و پارچه طبیعی مانند نخ ارگانیک، پشم، بامبو، کنف و کتان در آن به کار رفته باشد.
نمک دریا
به گزارش وب گاه نمناک، مطالعات اخیر نشان میدهد که 90 درصد نمکهای دریا حاوی میکروپلاستیکها هستند. نمکی که از آب دریای تبخیر شده میآید، ممکن است حاوی مواد پلاستیکی در دریاها و اقیانوسها باشد. بهتر است که از نمکهای هیمالیابی استفاده کنید و به طور کل مصرف نمک را در مواد غذایی بکاهید.
شناسه خبر 65570