به موجب ماده دو قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران، اتاق بازرگانی ایران، مؤسسه‌ای غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است. این تشکل، جهت ایجاد هماهنگی و همکاری میان بازرگانان و صاحبان صنایع و معادن، در مراکز تجاری مهم هر منطقه و استان و یا در سطح ملی، بر حسب تقاضای تجار محل و پیشنهاد وزارت اقتصاد و با تصویب دولت برای هماهنگی فعالیت‌های خود و چانه‌زنی با نهادهای حکومتی برای تأمین منافع‌شان به‌وجود می‌آید. حال آنکه اتاق ایران در سطح ملی، مدیریت دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی را بر عهده دارد.
درواقع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و به‌تبع آن اتاق‌های بازرگانی استانی تلاش می‌کنند با استفاده از امکانات خود، گام‌های مؤثری در جهت تسهیل کسب و کار و تجارت با توجه به قوانین و مقررات موجود بردارند؛ بنابراین اتاق بازرگانی نیاز دارد تا شناخت خوبی از عوامل درونی و بیرونی خود داشته باشد و بتواند راهبرد مؤثری برای خود تعریف کند.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره گفت‌وگویی را با دانش‌آموخته اقتصاد بین‌الملل ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
محمدرضا اکبری‌جور با بیان اینکه اتاق‌های بازرگانی‌ بنا به تعریف استانی، منطقه‌ای و کلان نهادی هستند که برای شناساندن مزیت‌های نسبی آن منطقه در سطح بین‌المللی به لحاظ ظرفیت‌های صادراتی و قابلیت‌های تولیدی و بازرگانی تلاش می‌کنند، گفت: درواقع این نهاد بیشتر دارای جنبه معرفی ظرفیت‌های تعریف‌شده در این بخش‌ها را بر عهده دارد.
وی ادامه داد: این معرفی در راستای جذب سرمایه‌گذار خارجی، فروش محصولات و صادرات آن در سطح بین‌‌الملل و بنا به ارتباطات اقتصادی، استفاده از امکانات تولیدی سایر کشورها و در نهایت تکمیل زنجیره تولیدی در بخش‌های مختلف است.
این دانش‌آموخته اقتصاد بین‌الملل با اشاره به اینکه اتاق‌های بازرگانی، کارکرد نمایشگاه‌های بین‌المللی از لحاظ ظرفیت و داشته‌های هر استان، منطقه و کشور را ایفا می‌کند، تشریح کرد: بر این اساس هدف تعریف‌شده برای این نهاد رشد و توسعه اقتصادی متوازن منطقه مورد نظر است.
اکبری‌جور با بیان اینکه از این ساختار تعریف‌شده در سایر کشورها به‌خوبی استفاده می‌شود، تصریح کرد: به عنوان مثال اتاق‌های بازرگانی کشور آلمان ازجمله این اتاق‌ها هستند که در ساختار اقتصادی این کشورها به صورت جدی فعالیت داشته و تأثیرگذاری بالایی دارند.
وی با اشاره به اینکه فعالیت مشترک اتاق بازرگانی ایران با اتاق بازرگانی آلمان (آ‌ها کا) طی سالیان گذشته و حال یکی از تأثیرگذارترین نهادها در فضای اقتصاد بین‌المللی است، ابراز کرد: خوشبختانه طی این سال‌ها همواره شاهد برگزاری نمایشگاه‌ها و سفرهای مشترک در این راستا بوده و هستم.
وی افزود: بنابراین اگر اتاق‌های بازرگانی فعال باشند کمک شایانی را در معرفی ظرفیت‌های تولید و بازرگانی بومی و منطقه‌ای خواهند داشت.
این کارشناس اقتصاد بین‌الملل با تأکید بر اینکه هرچه ثبات اقتصادی یک کشور کمتر باشد فعالیت اتاق‌های بازرگانی با دشواری بیشتری همراه خواهد بود، اذعان کرد: در این بین کاهش ارزش پول ملی و تناسبات سیاسی در سطح بین‌الملل نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
اکبری‌جور با اشاره به اینکه البته همواره برای کشوری همچون ایران، این فضا مهیا است که در صورت وجود موانع برای ارتباط با کشورهای اروپایی به لحاظ سیاسی و منافع ملی با کشورهای منطقه و همسایه ارتباط برقرار شود، تصریح کرد: در خصوص کارکردهای منطقه‌ای اتاق بازرگانی بنده خاطرم هست که یکی از دوستان فعال در این بخش می‌گفت، یکی از مناطق استان کرمان به لحاظ منابع آبی، گوجه فرنگی تولید می‌کرد به طوری که خودکفا بوده و حتی ظرفیت صادراتی نیز داشت؛ بنابراین در راستای وجود صنایع فرآوری در این شهر امکان صادرات گوجه خشک از طریق همکاری اتاق بازرگانی به کشور پاکستان برای کشاورزان این منطقه فراهم شد.
وی با اشاره به اینکه کارکردهای مناسب اتاق‌های بازرگانی در سطح ملی و بین‌المللی قابل انکار نیست، تشریح کرد: تأثیرگذاری این اتاق‌ها در سایت‌های مرتبط با این اتاق‌‌های بازرگانی در هر استان از طریق آمارهای ارائه‌شده قابل رصد است.
این کارشناس اقتصاد بین‌الملل عنوان کرد: هرچه دولتمردان به موضوعات اقتصادی و رفع موانع از پیش روی تولید و بازرگانی توجه کنند کارکرد و تأثیرگذاری اتاق‌های بازرگانی در عرصه اقتصاد بین‌الملل بیشتر خواهد شد.
اکبری‌جور با اشاره به اینکه هرچه قانون‌مداری در اتاق‌های بازرگانی بیشتر باشد و تبعیت از قوانین و ضوابط در فضای اتاق‌های بازرگانی اتفاق بیفتد فعالیت سیستم به نفع مردم و منافع عموم خواهد بود، گفت: در این بین هرچه میزان شفافیت کمتر باشد بستر برای استفاده نادرست فراهم خواهد شد.
وی با بیان اینکه باید در ساختار این اتاق‌ها قوانین به‌صورت شفاف و کاملاً مدون در دستور کار قرار گیرد، تشریح کرد: در این صورت افراد حاضر در این اتاق بر مبنای این ساختار قاعده‌مند فعالیت خواهند کرد و قطعاً بیشترین انتفاع عاید مردم خواهد بود.
این دانش‌آموخته اقتصاد بین‌الملل با بیان اینکه اتاق‌های بازرگانی در فضای اقتصادی یک ظرفیت برای شناساندن توانمندی‌ها در هر استان به‌حساب می‌آیند، گفت: باید در نظر گرفت که این ظرفیت در اختیار همه جامعه تولید و بازرگانی و کارآفرینی قرار گیرد نه عده کمی؛ بنابراین هرچه میزان انتفاع گروه‌های مختلف بیشتر باشد میزان آسیب در این اتاق کمتر خواهد بود.
مع‌الوصف با توجه به اینکه در آستانه انتخابات اتاق‌های بازرگانی قرار داریم ذکر این نکته ضروری است که بنا به جایگاه مؤثر اتاق‌های بازرگانی انتظار می‌رود که نباید در ساختار انتخابات این نهاد اقتصادی، سیاسی عمل کنیم، بلکه باید رضایت خدا، مردم، نظام و انقلاب را درنظر بگیریم و ضمن هماهنگی، افراد کارآمد را جدا از خط فکری آنان بر سر کار بیاوریم زیرا جریانات سیاسی تاکنون به پیشرفت استان همدان کمکی نکرده‌اند هیچ بلکه در بیشتر موارد شاهد ضربه زدن آن‌ها نیز بوده‌ایم حال آنکه این اتاق تنها متعلق به این حزب و یک دسته نیست.

طاهره ترابی مهوش