یونس پناهی در نشست با رؤسای 40 مرکز تحقیقاتی دولتی و غیر دانشگاهی که با رویکرد «تحقیقات مسئله‌محور و کاربردی» برگزار شد، اظهار کرد: عرصه تحقیقات سلامت در کشور طی سال‌های گذشته متناسب با شرایط کشور و طبق نظر مسئولان سیاست‌گذاری شده است. درحال حاضر در وزارت بهداشت نیز تقویت ظرفیت‌ها و تداوم برنامه‌ها و اصلاح روندها متناسب با سیاست‌های کلان کشور در دستور کار قرار دارد.
وی به طرح هشت ماده تحول نظام سلامت اشاره کرد و ادامه داد: در ابتدای تصدی این سِمت در اجلاس معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه‌ها که در مشهد برگزار شد، طرح هشت‌ماده‌ای تحول با رویکرد آینده نگارانه به معاونین پژوهشی اعلام و ابلاغ شد. ازجمله رئوس این طرح که می‌توان از مراکز تحقیقاتی انتظار داشت، انجام تحقیقات مسئله‌محور است؛ مراکز تحقیقاتی کشور باید در جهت رفع نیازهای سلامت کشور فعالیت کنند.
پناهی با تأکید بر اینکه مسئله‌محوری تحقیقات به معنای بی‌نیازی از مقاله نیست، تصریح کرد: مقاله شروع یک مسیر است؛ در زنجیره تولید علم مقاله یک حلقه واسط است، اما پایان راه تحقیق نیست. باید دانش تولیدشده ادامه پیدا کند و به محصول، خدمت یا دستورالعمل منجر شود. درنهایت نتایج آن هم باید در اختیار آحاد جامعه قرار بگیرد؛ بنابراین مقاله لازم و ضروری است، اما کافی نیست، پس از چاپ مقاله باید به کار ادامه داد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت عنوان کرد: اکنون جایگاه تولید علم در کشور رتبه 15 دنیا و اول منطقه است، اما باید توجه داشت که شتاب تولید علم 7/44 بوده و برای حفظ این جایگاه در سنوات آینده، باید شتاب ما هم روند صعودی داشته باشد.
وی سپس به شبکه‌سازی مراکز تحقیقاتی اشاره و اظهار کرد: درحال حاضر 808 مرکز تحقیقاتی دارای پرونده و شناسنامه در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت وجود دارد. از این تعداد حدود 200 مرکز تحقیقات ساختار دارند که عدد پایینی است و باید سایر مراکز تحقیقاتی نیز اقدام کنند و در گام بعدی باید میان این مراکز تحقیقاتی تعاملات و همکاری دوجانبه جهت انجام تحقیقات نظام سلامت برقرار شود.
پناهی عدالت در پژوهش را مسئله بعدی دانست که مراکز تحقیقاتی باید به آن توجه کنند و اعلام کرد: اسفندماه سال 1401 بالغ‌بر 200 میلیارد تومان بودجه میان تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی از جانب معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت توزیع شده است.
وی از فعالیت سه نوع مرکز تحقیقاتی خبر داد و افزود: مراکز تحقیقاتی دانشگاهی با درخواست دانشگاه‌ها راه‌اندازی شده‌اند و برخی از مراکز تحقیقاتی به خواست سازمان‌ها ایجاد شده‌اند؛ مانند سازمان غذا و دارو، بیمه سلامت و غیره. در سومین مرحله 39 مرکز تحقیقاتی خصوصی وجود دارد که روند رو به رشدی دارند و از فعالیت آن‌ها بسیار استقبال می‌شود.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه سال گذشته دو مؤلفه جدید به ارزشیابی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی اضافه شده است و این روند در جهت اصلاح مدل ارزشیابی همچنان وجود دارد، عنوان کرد: این آمادگی وجود دارد که با نظر ذی‌نفعان و کارشناسان مدل ارزشیابی در سال‌های آینده مورد بازبینی قرار گیرد، اما اطمینان می‌دهیم که با یک شیب تدریجی این تغییرات اعمال خواهد شد.
وی به ظرفیت‌های فناوری در نظام سلامت اشاره کرد و یادآور شد: در سال جاری کشور رتبه 56 فناوری و نوآوری جهان را کسب کرده است و باید رتبه بالاتری برای سال آینده هدف‌گذاری شود، زیرا تحقیق و فناوری در امتداد یکدیگر قرار دارند.
در ادامه نشست سرپرست مرکز توسعه تحقیقات و ارزیابی تحقیقات گفت: مراکز تحقیقاتی توقعاتی از وزارت بهداشت جهت رفع موانع تحقیقات دارند، درحالی که انتظارات متقابلی هم از آن‌ها برای انجام تحقیقات کاربردی از سوی وزارت بهداشت و معاونت تحقیقات وجود دارد. درحال حاضر 40 مرکز تحقیقاتی دولتی و غیر دانشگاهی داریم که در این نشست حضور دارند.
رسول یاراحمدی با بیان اینکه در سند جامع علمی کشور تأکید ویژه‌ای بر اصل مأموریت‌گرایی در تحقیقات سلامت محور شده است، عنوان کرد: تولید علم باید بر مبنای عرضه و تقاضا باشد. اجماع دو رویکرد برون‌مدار و و درون‌مدار، مسئولیت‌مداری توأم با اخلاق‌مداری، تلفیق آموزش با تربیت، پژوهش و مهارت‌آموزی در سند جامع علمی کشور دیده شده است.
وی افزود: طبق سند جامع علمی کشور اعتبارات پژوهشی باید هدفمند شوند و به سوی نیازها و مأموریت‌های ملی بروند؛ سامان‌دهی بودجه دستگاه‌ها و شرکت‌های پژوهشی مراکز تحقیقاتی برنامه‌محور هستند. اگر هدفی داریم که برنامه‌ای برایش نیست و سازوکار مشخص نداشته باشد، انتظار عملیاتی‌سازی نمی‌تواند وجود داشته باشد.
در ادامه نشست حاضران به طرح موضوعات و دغدغه‌های خود پرداختند و به مواردی مانند تفاوت سازوکارهای تحقیقاتی در مراکز تحقیقات میان‌رشته‌ای، پایگاه اطلاعاتی مرجع و معتبر رشته‌های مختلف، تقاضا برای افزایش استقلال عمل، انتشار نتایج تحقیقات برای آگاهی افکار عمومی و همین‌طور اطلاع‌رسانی نتایج تحقیق‌ها و پژوهش‌ها به همتایان، عدالت‌محوری و نگاه جمع‌گرایانه و حمایت از مراکز تحقیقاتی غیر دولتی با منظور انجام تحقیقات کاربردی و متناسب با نیازهای جامعه و نظام سلامت اشاره کردند.