توافق اخیری که بین ایران و آمریکا در ارتباط با آزادشدن 6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران نزد کره‌جنوبی و آزادی چند ایرانی و در مقابل آزادی پنج جاسوس آمریکایی از زندان انجام شد، ضمن اینکه از سوی اروپایی‌ها با استقبال مواجه شده است، در درون جامعه آمریکا انتقاداتی را به همراه داشته است. این در حالی است که دولت بایدن اعلام کرده که تلاش می‌کند مذاکرات را در این ارتباط ادامه دهد.

جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه در رابطه با آزاد شدن 6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران از کره جنوبی مدعی شد: محدودیت‌هایی بر روی اینکه ایران چه کارهایی می‌تواند با این اموال انجام دهد، وجود خواهد داشت. کربی افزود: مذاکرات در خصوص آزادی و بازگرداندن زندانیان آمریکایی در ایران به وطن ادامه دارد.

«سید علی سقائیان» سفیر پیشین ایران در تانزانیا، ارمنستان و برزیل در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از توافق میان ایران و آمریکا و آزادسازی بخشی از دارایی‌های بلوکه شده ایران اظهار داشت: آنچه در تحلیل‌ها بیان می‌شود، این که دو طرف به این مسئله نیاز داشتند؛ از یک طرف مسئله پول‌های بلوکه شده ایران بود که به صورت غیرقانونی این کار صورت گرفته بود و دارایی مردم ایران هم است. از سوی دیگر آمریکایی‌ها در آستانه انتخابات‌شان هستند و به دلیل فشار برخی جریانات و گروه‌ها تمایل داشتند اتفاقی رخ دهد.

این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: با توجه به این که مسئله برجام و مذاکرات مربوط به آن جسته و گریخته انجام می‌شود و در مسیر آن فراز و نشیب‌هایی وجود دارد و آنچه ایران درخواست می‌کند آمریکایی‌ها زیر قول‌شان می‌زنند، چنین توافقی صورت می‌گیرد. گرچه طرف مقابل به موضوعاتی مانند کاهش غنی‌سازی اشاره می‌کند برای این که بگوید به ایران فشار آورده است؛ در حالی که رهبری و مقامات کشور بارها اعلام کرده‌اند ایران به دنبال سلاح هسته ای نیست، در نتیجه این توافق می‌تواند برای دو طرف برد-برد باشد که جدای از مذاکرات برجامی انجام شد.

وی ابراز امیدواری کرد تا در آینده نیز شاهد توافقاتی باشیم که به نفع کشور باشد.

هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید شامگاه جمعه در واکنش به گزارش روزنامه «وال استریت ژورنال» عنوان کرد که نمی‌تواند گزارشات در خصوص کاهش غنی‌سازی ایران را تایید کند اما گفت: هرگونه تلاش از سوی ایران برای کند یا متوقف کردن غنی‌سازی اورانیوم، گام‌های خوبی برای منطقه محسوب می‌شود.

این اظهارات در پی آن مطرح شد که وال استریت ژورنال به نقل از منابع مطلع مدعی شد که ایران به شکل حائزاهمیتی سرعت انباشت اورانیوم غنی‌سازی شده خود را کاهش داده و حتی از غنای بخشی از ذخایر اورانیوم خود کاسته است؛ ادعایی که از سوی مقام‌های ایرانی رد شده است.

حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه کشورمان نیز اخیرا در توییتی نوشت: از ابتدای کار دولت آقای دکتر رییسی بر دیپلماسی پویا برای کسب حداکثری منافع ملی و احقاق حقوق ملت بزرگ ایران تاکید شد. علاوه بر استمرار فرآیند خنثی‌سازی تحریم‌های غیرقانونی، هیچ‌گاه مسیر مذاکره و دیپلماسی ترک نشد. تلاش‌ها تا کسب نتایج نهایی و احقاق کامل حقوق ایران ادامه دارد.

سقائیان درباره این که آیا روند چنین توافقاتی می‌تواند در مسئله برجام نیز تاثیرگذار باشد، گفت: در موضوع برجام آمریکایی‌ها همیشه بدقولی و بدعهدی خود را نشان دادند، شروطی گذاشتند، اجرا کردیم چه در دوران وزارت آقای ظریف و چه هم اکنون، لذا ما هیچ‌گاه میز مذاکرات را ترک نکردیم. آماده مذاکره بودیم و هستیم و این آمریکایی‌ها بودند که زیر قول خود زدند.

این دیپلمات پیشین کشورمان خاطرنشان کرد: بنابراین برجام روی میز هست و همان طور که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز اظهار داشت بهترین و مهمترین سند جامع میان ایران و پنج کشور غربی می‌باشد، بنابراین ما همواره آماده مذاکره بودیم و هستیم. این آمریکایی‌ها هستند که باید به قول‌شان عمل کنند.

با وجود استقبال غرب، جمهوری خواهان داخل آمریکا انتقادات شدیدی را به دولت بایدن وارد کردند و این توافق را تاسف‌بار خواندند.

در این زمینه مایک پمپئو، وزیر امورخارجه پیشین آمریکا در گفت‌وگو با روزنامه جروزالم پست از جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور به دلیل حصول توافقی میان تهران و واشنگتن برای آزادسازی پول بلوکه شده ایران در ازای آزادی جاسوسان آمریکایی به شدت انتقاد کرد. پمپئو این اقدام را «غم انگیز و خطرناک» خواند و مدعی شد: این 6 میلیارد دلار است احتمالاً برای برنامه غنی‌سازی اورانیوم آن‌ها، برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، ایجاد وحشت در شهروندانش یا انجام حملات تروریستی در سراسر جهان خواهد بود.

این در حالی است که آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا آزادی پنج جاسوس آمریکایی بازداشت شده در ایران را گامی مثبت ارزیابی و ابراز امیدواری کرد که آن‌ها به زودی به خانه بازمی‌گردند.

وزیر امور خارجه آمریکا همچنین با بیان اینکه «به هیچ یک از جزئیات مربوط به کاری که ما انجام می‌دهیم یا درگیر آن هستیم، نمی‌پردازدم» تاکید کرد که نمی‌خواهد روند بازگشت آنها را به خانه به خطر بیندازد. بلینکن گفت: وزارت امور خارجه آمریکا با این پنج نفر تماس گرفته است و نیازی به گفتن نیست که آنها از اینکه از زندان خارج شده‌اند، بسیار خوشحال هستند اما ما می‌خواهیم اطمینان یابیم که این روند را تکمیل کرده و آن‌ها را به خانواده هایشان بازمی‌گردانیم. وی در عین حال تاکید کرد که آمریکا به اجرای تمامی تحریم‌های خود علیه ایران ادامه می‌دهد و در هر صورت، ایران هیچ گونه تخفیف تحریمی دریافت نخواهد کرد.

سیامک نمازی در سال 1395 به جرم جاسوسی و همکاری با دولت آمریکا، عماد شرقی در سال 1399 به جرم جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات نظامی و مراد طاهباز در سال 1396 به جرم جاسوسی از مراکز حساس نظامی در پوشش محیط زیستی، هر کدام به 10 سال حبس محکوم شده بودند. از دو تن دیگر که گفته می‌شود یک نفر از آنها زن بوده، نامی آورده نشده است.

همچنین وزارت امورخارجه کشورمان در مورد آزادسازی منابع توقیف شده ایرانی و آزادی تعدادی از زندانیانی که به‌طور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بیانیه‌ای صادر و در آن تصریح کرد: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال به‌طور غیرقانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین‌ لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده‌ است اما جاسوسان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.