قبلاً نوشتیم و الآن هم می‌گوییم که در رینگ مرکزی شهر همدان دیگر جای نفس کشیدن نیست و برای مردم و ساکنان آن، شلوغ و پرازدحام و به معضلی بزرگ تبدیل شده حال آنکه در جای جای این رینگ ردی از تاریخ کهن ایران زمین به جای مانده از چمن‌های (محلات) قدیمی گرفته تا بازار تاریخی.

از طرفی میدان مرکزی شهر همدان به‌دلیل معماری خاص خود نه‌تنها در استان همدان بلکه در کل کشور کم‌نظیر است؛ از این جهت که تمام امکاناتی که لازم است در یک شهر وجود داشته باشد همه به‌صورت یک‌جا در این میدان و خیابان‌های اطراف و کوچه پس‌کوچه‌های آن موجود است.

 

ازدحام پزشکان متخصص و فوق تخصص، آزمایشگاه مرکزی و شمار زیادی آزمایشگاه خصوصی، سونوگرافی، رادیولوژی، سی‌تی‌اسکن، کلینیک تخصصی و فوق تخصصی، مجتمع تجاری در پیاده‌راه بوعلی، انوع و اقسام راسته‌بازار از سر گذر گرفته تا زغالی‌ها، چاقوسازها، کفش‌دوزخانه و غیره و انواع بانک‌ها در کنار سایر خدمات در اطراف این میدان و خیابان‌های اطراف مستقر هستند!

 

جالب‌تر آنکه این مراکز نه‌فقط در خیابان‌های اصلی، بلکه در کوچه پس‌کوچه آن و تا عمق چند صد متری کوچه‌ها نفوذ کرده و به محلی پرترافیک و شلوغ و غیرقابل تحمل، بدل شده است.

 

تأسف‌بارتر اینکه در دل این خیابان‌ها پارکینگ عمومی همچون ابن‌سینا، مهستان، مظفریه، شهرآرا و غیره قرار گرفته و خود در کنار ساختمان‌هایی بلندمرتبه در معابر کم‌عرض، رانندگی شیر تو شیر، موتورسواران قانون‌شکن، خیابان یک‌طرفه (برای کاهش بار ترافیکی)، که ازجمله عوامل منحصر به‌فرد مبلمان شهری در همدان است بر افزوده‌تر شدن این تنگنا مزید بر علت شده است.

 

درواقع امروز هسته مرکزی شهر با ترافیک سنگینی در ساعات خاصی از روز روبه‌روست به گونه‌ای که گاهی تحمل آن غیر ممکن است مثلاً ساعات اولیه صبح، سر ظهر و ساعات اولیه شب به‌دلیل تردد بالای شهروندان گاهی حجم زیاد خودروها، خیابان منتهی و خروجی از رینگ مرکزی را قفل کرده و حرکت را مشکل می‌سازد.

 

از مجموعه همه این‌ها وضعیتی حاصل می‌شود که طاقت مردم را طاق کند حال آنکه یقیناً ساماندهی این خیابان و دیگر خیابان‌های کم‌عرض فشرده هسته مرکزی شهر همدان قطعاً هزینه‌بر و پیچیده است و نمی‌توان به آسانی برای آن نسخه پیچید اما لازم است شورای شهر با همفکری استانداری و کارشناسان و صاحب‌نظران، طرحی بلندمدت برای این رینگ پیش‌بینی کنند.

 

اما آنچه مسلم است اینکه طرح‌های غیرکارشناسی‌شده و در واقع طرح‌های یک‌شبه از سوی مدیریت شهری همدان که به دستور شورای همتا به اجرا درمی‌آید برای شهروندان همدانی دردسرساز شده که از آن جمله می‌توان به طرح‌های ترافیکی زوج و فرد اشاره کرد.

 

به طوری که امروز شهروندان همدانی به‌ویژه در محله چمن کبابیان نسبت به برخی از تصمیمات مدیران شهری گلایه داشته و دارند.

 

بر این اساس برای آگاهی از وضعیت این محله سری به آنجا زدم، ساعت 9 صبح بود از خیابان شریعتی وارد خیابان کبابیان شدم گویا مغازه‌دارها از ترافیک صبح به‌تازگی رهایی یافته و در حال بالا کشیدن کرکره‌هایشان هستند. وارد محله می‌شوم کمی که جلوتر می‌روم با تابلوی کوچک آبی رنگی مواجه شدم که با فلس محله چمن کبابیان را نشان می‌داد.

 

از سمت راست وارد محله که شدم در بدو ورود با آقای جوانی که صاحب یک سوپرمارکتی بود همکلام شدم. او خود را علی شایسته معرفی کرد و در مواجهه با پرسش‌هایم درخصوص وضعیت ترافیکی محله، گفت: با اجرای طرح زوج و فرد متأسفانه کوچه پس‌کوچه محله تبدیل به خیابان اصلی شده و در ساعاتی از روز شاهد افزایش حجم ترافیک در این محله هستیم.

 

وی با تأکید بر اینکه طی چند وقت اخیر در پی نصب دوربین‌های ثبت تخلف زوج و فرد در خیابان شریعتی تاکنون دو بار جریمه شدم، اظهار کرد: همسایه‌های اطراف نیز از این جریمه‌ها بی‌نصیب نیستند.

 

شایسته با بیان اینکه خبری از بازآفرینی محله و پروژ‌ه‌های در دست اجرا ندارد گفت: در حال حاضر مسئله این محله معضلات ترافیکی است.

 

در ادامه سری به یکی از مغازه‌ها که گویا در عرصه تعمیر پرینتر فعالیت داشت سری زدم با صاحب مغازه که صحبت کردم از وضعیت پیش‌آمده بسیار شاکی بود گفت: وقتی می‌توان درخصوص چیزی نظر داد که امید اصلاح آن وجود داشته باشد، من امیدی به مشکل اینجا اصلاح ندارم.

 

آقای مجمع با تأکید بر اینکه در ساعاتی از روز کوچه‌های منتهی به خیابان رینگ مرکزی شهر مملو از خودرو می‌شود، اظهار کرد: متأسفانه مردم جلوی درب پارکینگ منازل پارک کرده و می‌روند حال آنکه ساکنان برای خارج کردن خودرو و یا استفاده از پارکینگ با مشکل روبه‌رو شده و به‌اجبار با پلیس تماس گرفته و خواهان اطلاع دادن به صاحب پلاک برای جابه‌جایی هستند.

 

وی با اشاره اینکه مشکل زمانی حاد می‌شود که خودروهای خود را سر کوچه متنهی به مدرسه پارک می‌کنند، گفت: علاوه بر این اجرای طرح زوج و فرد نیز دردی مضاعف برای این محله است.

 

کمی پایین‌تر که رفتم با آقای مسنی که از درب منزل خارج شد همکلام شدم او که از اوضاع پیش‌آمده بسیار شاکی بود گفت: این چه وضع و چه طرحی است که با عنوان زوج و فرد به اجرا درآورده‌اند؟

 

ابوالقاسم خوشبخت که معلم بازنشسته است با بیان اینکه تمام محلات قدیمی اطراف میدان امام مسکونی هستند، این سؤال برای من پیش آمده که وقتی طرحی را مصوب می‌کنند آیا شرایط زندگی ما را نیز می‌سنجند؟ اظهار کرد: در پی اجرای این طرح طی این مدت، چهار بار جریمه شده و این ماه باید کل حقوقم را به‌عنوان جریمه بپردازم.

 

وی با اشاره به اینکه خانه من در یکی از کوچه‌های منتهی به خیابان شریعتی به فاصله کمتر از 50 متری است پس برای رسیدن به منزلم مجبورم از خیابان شریعتی عبور کنم، گفت: تردد از کوچه ‌پس‌کوچه نیز به‌دلیل بار سنگین ترافیکی با دشواری اتفاق می‌افتد به طوری که امروز برای رسیدن به منزل از خیابات خواجه رشید نیم ساعت وقت صرف کردم.

 

این معلم بازنشسته که به‌سختی به‌دلیل کمردرد حرکت می‌کرد، گفت: چند روز پیش به‌دلیل مشکل پیش‌آمده در پی اجرای طرح زوج و فرد در مسجد جمع شده و خواستیم به‌صورت دسته جمعی برای اعتراض جلوی درب شورا و شهرداری تحصن کنیم اما امام جماعت محله ما را به آرامش دعوت کرد و گفت پیگیر موضوع خواهد بود.

 

وی با شاره به اینکه متأسفانه چندسال پیش بخشی از محله کبابیان را جداره‌سازی کرده و پروژه را نیمه‌کاره رها کردند، گفت: دو خانه قدیمی نیز برای اجرای پارکینگ توسط شهردار تخریب شد اما گویا خبری از اجرای آن نیست.

 

این معلم بازنشسته در واکنش به این مسئله که این محوطه قرار نیست به پارکینگ بدل شود بلکه می‌خواهند مجتمع تفریحی و گردشگری در آن ایجاد کنند، گفت: یقیناً با این کار تردد به این منطقه بیشتر خواهد شد حال آنکه اجرای طرح زوج و فردی که به اجرا درآورده‌اند با آن همخوان نیست زیرا دسترسی به این مجتمع را مخدوش کرده‌اند.

 

کمی که جلوتر رفتم با آقای حسن نیکومنظر یکی از کاسبان قدیمی محله کبابیان هم‌صحبت شدم. وی با اشاره به کوچه سرابچی گفت: متأسفانه اجرای طرح زوج و فرد آرامش را از محله گرفته و صدای بوق ممتد خودروها آزارمان می‌دهد.

 

وی با تأکید بر اینکه با اجرای پیاده‌راه بوعلی و میدان، کوچه پس‌کوچه‌های محله کبابیان به محلی برای پارک و تردد خودرو بدل شده عنوان کرد: چند سال پیش دم از احیای محل می‌زدند اما نیمه‌کار ماند البته بخشی از جداره‌سازی انجام شد اما قرار بود در محل تخریب دو خانه قدیمی فرهنگ‌سرایی دایر شود و حتی تصویری از طرح نهایی آن چند سال پیش در دیوارهای محله از سوی مجریان طرح بازآفرینی نصب شد اما طی این سال‌ها کاری صورت نگرفته و بیشتر چمن تبدیل به محوطه پارکینگی شده است.

 

در ادامه مدیر مالک حمام قدیمی محله کبابیان که ناظر گفت‌وگویی ما بود با تأیید حرف‌های آقای نیکو منظر گفت: متأسفانه ساخت و سازهای جدید با بافت تاریخی همخوانی ندارد.

 

مهدی آزادیان با اشاره به اینکه تغییراتی که در پس ساخت و ساز در این منطقه شاهد هستیم باعث شد اهالی قدیمی از این محله کوچ کنند، تشریح کرد: این امر تهدیدی برای هویت این محله قدیمی است.

 

وی با اشاره به اینکه برای حفظ این داشته‌‌ها نسبت به احیا و بازسازی حمام قدیمی محله که متعلق به پدربزرگش بوده از طریق فروش دوباب منزل اقدام کرده، گفت: شهرداری باید برای اینگونه محلات و حفظ آن برنامه داشته باشد.

 

در ادامه برای تکمیل شدن اطلاعات، به نانوایی محل مراجعه کرده و با آقایی میانسال که به‌نظر می‌رسید به تاریخ و عرفان نیز علاقه دارد همکلام شدم. وی با ابراز گلایه‌مندی از وضعیت ساخت و سازها و عدم همخوانی با هویت تاریخی این محله گفت: این گونه که پیش می‌رود ما در آینده از همدان تاریخی چیزی برای عرضه کردن نخواهیم داشت این در حالی است که شهرهایی همچون یزد و اصفهان از کوچک‌ترین داشته‌هایشان حفاظت می‌کنند.

 

رمضانی با تأکید بر اینکه حدود 15 سال است که در این محله زندگی می‌کند گفت: چند سال پیش استاندار، شهردار و اعضای شورای وقت در محله حاضر شده و عنوان کردند این محله احیا خواهد شد و حتی بخشی از جداره‌سازی نیز انجام شد اما دریغ از ادامه کار به طوری که اکنون اطراف خانه‌های تخریب‌شده قدیمی، به محل تجمع شب‌هنگام معتادان و داخل محوطه نیز به محلی برای پارک خودرو بدل شده است.

 

با این تفاسیر با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا با احسان صباغی؛ مدیرعامل سازمان عمران و بازآفرینی فضا‌های شهری شهرداری همدان و امیر بهرامی‌شرافت؛ سرپرست سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

 

مدیرعامل سازمان عمران و بازآفرینی فضا‌های شهری شهرداری همدان با اشاره به پروژه مجتمع توسعه گردشگری کبابیان اذعان کرد: طرح اجرای این پروژه سال گذشته مصوب شد و بر اساس آن قرار است ساختمان در دوطبقه منفی و دو طبقه مثبت به اجرا درآید.

 

احسان صباغی با اشاره به اینکه شروع عملیات خاکبرداری و طراحی آن در حال اجرا است، اظهار کرد: این پروژه با معماری اصیل شهر همدان به اجرا درخواهد آمد.

 

وی با بیان اینکه دو طبقه منفی به‌صورت پارکینگ اجرا می‌شود، گفت: دو طبقه مثبت آن نیز با پلان حیاط مرکزی در دستور کار قرار دارد و فرهنگ‌سرا، مجتمع رستورانی، اقامتی، بومگردی و سالن همایش محلات جهت احیای چمن کبابیان به اجرا درخواهد آمد.

 

در ادامه سرپرست سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری در واکنش به گلایه‌مندی در خصوص اجرای طرح و زوج و فرد جریمه شدن اهالی محل کبابیان، گفت: اجرای طرح زوج و فرد تنها چهار ساعت در روز و آن‌هم به‌صورت یک روز درمیان به اجرا درمی‌آید.

 

امیر بهرامی‌شرافت با تأکید بر اینکه طبق ابلاغ صورت‌گرفته امکان استثنا قائل شدن برای هیچکس وجود ندارد اظهار کرد: همه مردم باید این محدودیت ترافیکی را رعایت کنند.

 

وی با تأکید بر اینکه راه جایگزین برای ورود به محله کبابیان از طریق کوچه رضوی واقع در بلوار خواجه رشید فراهم است تا ساکنان این مناطق با ورود به محدوده اجرای طرح جریمه نشوند، ابراز کرد: هدف از اجرای این گونه طرح‌ها این است که در ساعات تعریف‌شده حجم ترافیک را کم کنیم وگرنه اگر با مستثنی کردن برخی‌ افراد امکان تردد را فراهم کنیم این هدف محقق نخواهد شد.

 

سرپرست سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری با تأکید بر اینکه اجرای طرح‌های ترافیکی استثناپذیر نیست تشریح کرد: درخصوص جانمایی دوربین‌ها نیز این شوراهای همتا است که تصمیم‌سازی کرده و ما مکلف به اجرای آن هستیم.

 

بهرامی‌شرافت عنوان کرد: متأسفانه در پی اجرای محدودیت ترافیکی معمولاً شاهد استفاده از مجاری فرعی جایگزین برای رسیدن به مقصد تعریف‌شده هستیم که یقیناً برای محله کبابیان نیز همین اتفاق افتاده و مردم سعی می‌کنند از کوچه پس‌کوچه برای رسیدن به محل تردد کنند.

 

وی ادامه داد: البته همراه با اجرای طرح‌های ترافیکی همچون اجرای طرح زوج و فرد لازم است برای رسیدن به نتیجه مطلوب کارهایی در دستور کار قرار گیرد که تقاضا برای سفر به اینگونه مناطق کمتر شود؛ بنابراین ما نیز خود قبول داریم که این طرح کامل و نهایی نیست؛ درواقع با اجرای آن در راستای ساماندهی ترافیک هسته مرکزی شهر گام نهاده‌ایم.

 

این مسئول با اشاره به لزوم اجرای طرح‌های مکمل طرح زوج و فرد گفت: ازجمله می‌توان به ساماندهی پارکینگ‌های محوطه‌ای به‌عنوان طرح‌های زودبازه اشاره کرد که کار در این زمینه آغاز شده و یا کم کردن جذابیت کاربری و همسان‌سازی آن که جزو طرح‌های بلندمدت در این گونه مناطق هستند.

 

بهرامی‌شرافت با بیان اینکه حتی مشاور طرح ترافیکی شهر همدان معتقد است برای ساماندهی ترافیک در هسته مرکزی شهر می‌بایست شهرداری اقدام به فروش طرح ترافیک کند، گفت: با این وجود در پی ابلاغ شورای همتا فعلاً از اجرای این طرح صرف نظر شده و اجرای طرح و زوج فرد در دستورکار قرار گرفته است.

 

وی با تأکید بر اینکه توصیه بدنه کارشناسی اجرای این طرح این است که مردم می‌بایست خود را با اجرای این طرح وفق دهند، عنوان کرد: بازهم تأکید می‌کنم فعلاً امکان استثنا قائل شدن برای هیچکس وجود ندارد؛ بنابراین در آینده با آسیب‌شناسی که در اجرای طرح خواهیم داشت ممکن است تدابیر جدیدی برای حل مشکلات این گونه محلات در دستور کار قرار گیرد.

 

وی ادامه داد: یقیناً در آینده ساکنان این محلات بنا به محدودیت اعمال‌شده سود خواهند کرد زیرا کاهش میزان تردد‌ها آرامش به همراه خواهد آورد.