سپهرغرب، گروه - شهره کرمی : **سوتیتر2**خانه‌های بومگردی بسیار مورد توجه گردشگران اروپایی قرار دارند، بوم‌گردی‌ها با بافت سنتی، غذا و لباس‌‎های محلی در هیچ جای دنیا وجود ندارند و برگ برنده موفق گردشگری ما هستند؛ اما سؤال این است که چه قدر به آن‌ها اعتبار داده‌ایم تا وارد فضای گردشگری شوند؟ **

یک دانش‌آموخته آینده‌پژوهی با تأکید بر اینکه فضای گردشگری باید به بخش خصوصی واگذار شود، گفت: در صورت محقق شدن این امر موفق‌تر خواهیم بود؛ بی‌شک فردی که توانسته در فضای صنعتی موفق باشد دارای ذهن خلاقی است و می‌تواند در این خصوص نیز موفق عمل کند.

برنامه‌ریزی جهت توسعه گردشگری پایدار، پرداختن به آینده و برنامه‌ریزی آن، جزء لاینفک فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه در حوزه گردشگری محسوب می‌شود.

ایران به‌عنوان کشوری که از نظر منابع گردشگری و به سبب فرهنگ، تمدن، ویژگی‌های آب و هوایی و قدمتی که در آثار تاریخی خود دارد و با توجه به اینکه امروزه گردشگری را یکی از مهم‌ترین صنایع توسعه در هر جامعه می‌دانند، می‌تواند از این فرصت و نعمت بهره‌‌مند شود تا برخی مشکلات خود همچون بیکاری و محدودیت در توسعه گردشگری خود را حل کند. برنامه‌ریزی و مدیریت محلی و ملی هر جامعه‌ای برای تمرکز بر جنبه‌های مختلف گردشگری کمک خواهد کرد تا اقتصاد هر منطقه بهبود یابد.

امروزه با توجه به تغییر در سبک زندگی و فشارهای زندگی صنعتی یکی از ملزومات برای هر خانواده سفر است تا بتوانند به آرامش برسند. برای حفظ هر فضای گردشگری و ارتقای زیرساخت‌های لازم آن، نیاز است تا برنامه‌ریزی کوتاه و بلندمدت مد نظر باشد تا بتوان ضمن حفظ این سرمایه‎‌ها، فضاهای جدیدی مطابق با نیاز روز جوامع ایجاد کرد و بعد از معرفی مطلوب فضاهای گردشگری ایران نیز همچون برخی دیگر کشورها به مقصدی ثابت برای گردشگران تبدیل شود.

فعالیت گردشگری در صورت برنامه‌ریزی و مدیریت کارآمد و با رویکرد آینده‌پژوهی، قادر است منافع مستقیم و غیر مستقیم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فراوانی را برای ذی‌نفعان خود فراهم کند.

با توجه به آنچه بیان شد و اهمیت برنامه‌ریزی و آینده نگری در حوزه گردشگری برای حفظ و ارتقای اماکن مختلف در شهرهایی همچون همدان که دارای جنبه‌های مختلف گردشگری است خبرنگار روزنامه سپهرغرب با یک آینده‌پژوه در خصوص این موضوع گفت‌و‌گو کرده‌ که در ادامه می‌خوانید:

ایمان رضوانی با اشاره به اینکه متأسفانه بسیاری از مسائل گردشگری امروزه درگیر سیاست شده، اظهار کرد: دیدگاهی در حوزه سیاست وجود دارد که می‌گویند گردشگر مشکلات فرهنگی ایجاد خواهد کرد تا زمانی که این نگاه سیاسی وجود داشته باشد ما به جایی نخواهیم رسید.

وی با عنوان اینکه با توجه به قیمت دلار و ریزش اعتباری پول ما، ایران می‌تواند جذاب‌ترین کشور برای گردشگران خارجی باشد، افزود: متأسفانه به‌دلیل مشکلات سیاسی منطقه ما به ضعیف‌ترین کشور در این صنعت تبدیل شده‌ایم.

دانش‌آموخته آینده‌پژوهی با بیان اینکه باید جامعه هدف خود را کوچک کنیم و کشورهایی مانند عراق، افغانستان و آن‌هایی که در این حوزه ضعیف‌تر از ما هستند را مد نظر قرار دهیم، تصریح کرد: ما امکانات لازم همچون هتل پنج ستاره، اینترنت و تورهای گردشگری مناسبی نداریم که بتوانیم اروپایی‌ها را اغنا کنیم پس نباید به‌دنبال آن‌ها برویم، مگر با تغییر سیاست.

رضوانی در ادامه افزود: چرا مشهد مورد توجه عرب‌ها قرار دارد؟ یکی از دلایل آن وجود بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) است اما به غیر از آن گردشگری سلامت و تحصیلی نیز در آنجا فعال است.

* حتماً نباید با مکان‌های تاریخی جذب گردشگر کرد

وی گفت: حتماً نباید با مکان‌های تاریخی جذب گردشگر کرد، بلکه لازم است در سایر حوزه‌ها همچون گردشگری سلامت، آموزشی و... وارد شد، تا افرادی که از کشورهای اطراف بدین منظور قصد سفر به ایران را دارند، در کنار آن از فضاهای تاریخی و سایر ظرفیت‌های گردشگری ‌ نیز بهره‌مند شوند.

این دانش‌آموخته آینده‌پژوهی با بیان اینکه اگر چندین دانشگاه در هر شهر در حوزه بین‌الملل فعال باشند یا چند بیمارستان در حوزه تخصصی گردشگری سلامت فعالیت کنند، موفق‌تر خواهیم بود، افزود: در این صورت مثلاً گردشگر عراقی که بیشتر برای اخذ روادید سفر می‌کنند، در کنار آن از اماکن تفریحی ما نیز بازدید خواهند کرد. البته باید توجه داشت که این موارد برای زمانی است که ما مشکل سیاست گردشگری داریم؛ چراکه اگر این فضای سیاست ما نبود ما شاهد گردشگران برای بازدید از آثار تاریخی نیز بودیم.

رضوانی با اشاره به اینکه هم‌اکنون گردشگران بسیاری برای گردشگری مذهبی در شهرهایی مثل قم و مشهد، سلامت در شهرهایی مانند شیراز، مشهد و تهران و یا تحصیل به ایران می‌آیند، گفت: ما باید یک بسته در حوزه سلامت، آموزش و تفریحی داشته باشیم که مثلاً وقتی گردشگران عراقی مد نظر ما هستند به آن‌ها اعلام ‌شود که برای شما فضاهای آموزشی در نظر گرفته شده و با دریافت ویزای تحصیلی خود در کنار تحصیل از ظرفیت‌های گردشگری ما بازدید کنید. این امر آورده اقتصادی خواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: در این خصوص افغانستانی‌ها نیز به‌دنبال کسب ویزای تحصیلی هستند، مثلاً دانشگاه مشهد توانسته در خصوص گردشگری آموزشی موفق عمل کند.

* تا زمانی که سیاست‌گذاری گردشگری ما درست نشده باید ایجاد انگیزه کرد

این آینده‌پژوه با ابراز اینکه تا وقتی سیاست‌گذاری ما در این حوزه درست نشده باید ایجاد انگیزه کرد، گفت: یکی از پیشنهادهای من همیار یا پلیس گردشکری است یعنی مثلاً به محض اینکه گردشگری وارد شهری می‌شود فردی به‌عنوان پلیس گردشگر که دارای ضمانت اجرایی است و از بی‌احترامی و برخی مشکلات دیگر برای گردشگر جلوگیری می‌کند، همراه او باشد و به‌خوبی آن‌ها را راهنمایی کرده و در خصوص مکان‌هایی که بازدید می‌کنند توضیح دهد.

*ظرفیت‌های گردشگری در فضاهای مجازی مطرح شوند

رضوانی با تأکید بر اینکه ما در خارج از کشور فضاهایی را شاهدیم که شاید یک‌دهم فضای گردشگری همدان را ندارد اما به‌قدری مطرح و معرفی می‌شوند که افراد ناخودآگاه جذب آن می‌شوند، گفت: ما در تبلیغات برای جذب گردشگر موفق عمل نکرده‌ایم و مورد توجه قرار نگرفته، فضای مجازی در همه حوزه‌ها نقطه ضعف ماست که نیاز است در شبکه‌های اجتماعی همچون یوتیوب و اینستاگرام به معرفی ظرفیت‌های گردشگری خود بپردازیم.

وی افزود: علاوه بر نمایش تبلیغات در بسترهای فضای مجازی، می‌بایست یک آدرس سایت نیز قید شود و اطلاعات کاملی همچون شماره تماس تور، شماره فرد همراه گردشگر، لینک هتل و قیمت بلیط، قید شود تا افراد بتوانند اطلاعات مورد نیاز را کسب کنند نه اینکه مثلاً صرفاً یک عکس از غار علیصدر در سایت بگذارند و افراد به‌دنبال این باشند که چگونه به اینجا سفر کنم؟ پرواز آن چگونه است؟

وی با بیان اینکه در برنامه‌هایی همچون بوکینگ دات کام (Booking.com) در فضای مجازی وجود دارد که برای رزو هتل می‌تواند از آن استفاده کنند ضمن اینکه تصاویری از محل هتل نیز در آن موجود است و گردشگر حتی می‌تواند ماشین هم رزو کند اما متأسفانه چنین امکانات و زیرساخت‌هایی در کشور ما نیست البته برخی موضوع تحریم را مطرح می‌کنند که باید گفت صرفاً توجیه کردن است.

* بوم‌گردی‌ها، برگ برنده موفق گردشگری

این دانش‌آموخته آینده‌پژوهی اظهار کرد: خانه‌های بومگردی بسیار مورد توجه گردشگران اروپایی قرار دارند، بوم‌گردی‌ها با بافت سنتی، غذا و لباس‌‎های محلی در هیچ جای دنیا وجود ندارند و برگ برنده موفق گردشگری ما هستند؛ اما سؤال این است که چه قدر به آن‌ها اعتبار داده‌ایم تا وارد فضای گردشگری شوند؟

رضوانی با تأکید بر اینکه فضای گردشگری باید به بخش خصوصی واگذار شود، گفت: تعریف بخش خصوصی ما با همه‌جا تفاوت دارد، اگر فضاهای گردشگری خصوصی خود را به جای واگذاری به اشخاص به ویژندهای مطرح بسپاریم موفق‌تر خواهیم بود.

وی در ادامه افزود: در این صورت پشتوانه مالی و مهم بودن اعتبار ویژند کمک خواهد کرد تا گردشگر جذب شود و آن فضا را به نوع مطلوبی حفظ کند، چراکه برندها تنها به فکر منافع مالی نیستند و اعتبار برایشان حائز اهمیت است.

این آینده‌پژوه با اشاره به اینکه در صورت سپردن چنین فضاهایی به اشخاص، آن‌ها بعد از مدتی از فضا حذف خواهند شد و نمی‌توان پیگیر اتفاقات به‌وجود آمده توسط آن‌ها بود، خاطرنشان کرد: برای این امر می‌بایست مثلاً به‌دنبال 20 برند معروف باشیم و بعد از جذب از آن‌ها بخواهیم که به جای پرداخت هزینه در سال‌هایی که فضای گردشگری را در اختیار دارند، آن را تجهیز کرده و گردشگر جذب کنند در این صورت بعد از گذشت چندین سال فضا بازسازی و معرفی شده و دوباره پس از پایان قرارداد در اختیار ما خواهد بود.

رضوانی در ادامه تصریح کرد: مطمئن باشید این مجموعه برای حفظ و تبلیغ خود به بهترین شکل ممکن آن فضا را تجهیز خواهد کرد و بهترین فضا را در نظر خواهد گرفت، در اروپا خیلی از هتل‌ها به ویژندهای معروف وابسته‌اند؛ مثلاً بنز حدود هشت هتل دارد که عاملان فروش خود را در آن‌ها مستقر می‌کند تا جاذبه‌های گردشگری مورد هدف خود را به مشتریان خود نشان ‌دهند؛ این یک نوع گردشگری صنعتی است که در ایران هنوز وجود ندارد.

وی تصریح کرد: وقتی یک برند گردشگری، صنعتی به راه می‌اندازد جامعه هدفش همه اقشار است، یعنی کودکان، کهنسالان و همه جامعه را دربرمی‌گیرد. قطعاً آن برند مرتبط با موضوع فضاهای گردشگری و یکسری شهرک‌های آرامشی در آن فضا ایجاد خواهد کرد.

وی در پایان گفت: فردی که توانسته در فضای صنعتی موفق باشد، بی‌شک ذهن خلاقی دارد و می‌تواند در موضوعات گردشگری و معرفی غذاهای ایرانی نیز به ما کمک کند و باید از چنین ظرفیت‌هایی استفاده کنیم.

با توجه به آنچه بیان شد توجه به آینده‌نگری برای فضاهای مختلف گردشگری اعم از سلامت، آموزشی و تاریخی نیازمند برنامه‌ریزی و توجه است تا با سپردن آن‌ها به دست افراد خبره در کنار بهبود وضعیتشان، فضای موجود نیز حفظ شود. یکی از بزرگترین خلأهای امروز عرصه گردشگری در کشور ما جای خالی تبلیغ در فضای مجازی است البته باید سایت‌هایی نیز وجود داشته باشد تا افراد بتوانند به‌راحتی به نحوه سفر به هر منطقه دسترسی داشته باشند.